Παγκόσμια Τράπεζα: Αναθεωρεί προς τα κάτω για το παγκόσμιο ΑΕΠ, προειδοποιεί για στασιμοπληθωρισμό

Αναθεώρησε επί τα χείρω τις προβλέψεις της για την παγκόσμια ανάπτυξη η Παγκόσμια Τράπεζα, ενώ προειδοποίησε ότι η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία έχει επιδεινώσει τη ζημιά που προκάλεσε η πανδημία με αποτέλεσμα πολλές χώρες να είναι αντιμέτωπες με την ύφεση. Στην έκθεσή της μείωσε τις προβλέψεις της για την αύξηση του παγκόσμιου ΑΕΠ κατά ένα τρίτο, στο 2,9% για το 2022. 

Η Παγκόσμια Τράπεζα προέβλεψε πτώση της παγκόσμιας ανάπτυξης στο 2,9% το 2022 από 5,7% το 2021, μια πτώση 1,2 ποσοστιαίων μονάδων από την πρόβλεψη Ιανουαρίου, ενώ εκτιμά ότι η ανάπτυξη είναι πιθανό να κυμανθεί κοντά σε αυτό το επίπεδο το 2023 και το 2024. Όσον αφορά τον πληθωρισμό ανέφερε ότι θα πρέπει να μετριαστεί το επόμενο έτος, αλλά πιθανότατα θα παραμείνει πάνω από τους στόχους σε πολλές οικονομίες.

Οι παράγοντες που απειλούν την παγκόσμια ανάπτυξη

«Ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει μεγεθύνει την επιβράδυνση της παγκόσμιας οικονομίας, η οποία εισερχέται στην κατάσταση που θα μπορούσε να είναι «μια παρατεταμένη περίοδος ισχνής ανάπτυξης και αυξημένου πληθωρισμού», αναφέρει στην έκθεσή της για τις παγκόσμιες οικονομικές προοπτικές, προειδοποιώντας ότι οι προοπτικές θα μπορούσαν να γίνουν ακόμα χειρότερες.

«Η παγκόσμια ανάπτυξη θα μπορούσε να μειωθεί στο 2,1% το 2022 και στο 1,5% το 2023,» είπε χαρακτηριστικά στη συνέντευξη Τύπου ο πρόεδρος της Ντέιβιντ Μάλπας «οδηγώντας την κατά κεφαλήν ανάπτυξη κοντά στο μηδέν, εάν οι καθοδικοί κίνδυνοι υλοποιηθούν.»

Η παγκόσμια ανάπτυξη, όπως εξηγεί ο Μάλπας, πλήττεται από τον πόλεμο στην Ουκρανία, τα νέα lockdown στην Κίνα, τις διαταραχές στην αλυσίδα εφοδιασμού και τoν αυξανόμενο κίνδυνο στασιμοπληθωρισμού- μια περίοδο αδύναμης ανάπτυξης και υψηλού πληθωρισμού που παρατηρήθηκε για τελευταία φορά στη δεκαετία του 1970.

«Ο κίνδυνος στασιμοπληθωρισμού είναι σημαντικός » σημειώνει ο Μάλπας. «Η υποτονική ανάπτυξη θα παραμείνει καθ’ όλη τη διάρκεια της δεκαετίας λόγω των χαμηλών επενδύσεων στις περισσότερες χώρες του κόσμου. Με τον πληθωρισμό να τρέχει σε υψηλά επίπεδα, η προσφορά αναμένεται να αυξηθεί αργά και υπάρχει ο κίνδυνος ο πληθωρισμός να παραμείνει υψηλός για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα». Μεταξύ 2021 και 2024, ο ρυθμός της παγκόσμιας ανάπτυξης προβλέπεται να επιβραδυνθεί κατά 2,7 ποσοστιαίες μονάδες, προσθέτει ο πρόεδρος, περισσότερο από το διπλάσιο της επιβράδυνσης που παρατηρήθηκε μεταξύ 1976 και 1979. 

Η σύσφιγξη της νομισματικής πολιτικής

Η έκθεση προειδοποιεί ότι οι αυξήσεις των επιτοκίων που απαιτήθηκαν για τον έλεγχο του πληθωρισμού στο τέλος της δεκαετίας του 1970 ήταν τόσο απότομες που προκάλεσαν παγκόσμια ύφεση το 1982 και μια σειρά από χρηματοοικονομικές  κρίσεις στις αναδυόμενες και αναπτυσσόμενες οικονομίες.

Υπάρχει «μια πραγματική απειλή», λέει το στέλεχος της Παγκόσμιας Τράπεζας, Άιχαν Κοζ, ότι η ταχύτερη από την αναμενόμενη σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής θα μπορούσε να ωθήσει ορισμένες χώρες σε μια κρίση χρέους αντίστοιχη με αυτή που συνέβη στη δεκαετία του 80. 

Αν και υπάρχουν ομοιότητες με την περίοδο εκείνη, υπάρχουν και διαφορές, όπως είναι το ισχυρό δολάριο, οι χαμηλότερες τιμές του πετρελαίου και οι ισχυροί ισολογισμοί των μεγάλων χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων.   

Για να μειωθούν οι κίνδυνοι, προειδοποιεί ο Μάλπας, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής θα πρέπει να εργαστούν για να συντονίσουν τη βοήθεια προς την Ουκρανία, να ενισχύσουν την παραγωγή τροφίμων και ενέργειας, και να αποφύγουν τους περιορισμούς στις εξαγωγές και τις εισαγωγές που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε περαιτέρω εκτίναξη των τιμών του πετρελαίου και των τροφίμων. Επιπλέον  να καταβληθούν προσπάθειες για την εντατικοποίηση της ελάφρυνσης του χρέους, προειδοποιώντας ότι ορισμένες χώρες μεσαίου εισοδήματος βρίσκονται ενδεχομένως σε κίνδυνο, να ενισχυθούν οι προσπάθειες για τον περιορισμό του COVID και να επιταχυνθεί η μετάβαση σε σε μια οικονομία χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα.

Οι προβλέψεις για τις οικονομίες

Η ανάπτυξη στις προηγμένες οικονομίες προβλέπεται να επιβραδυνθεί απότομα στο 2,6% το 2022 και στο 2,2% το 2023, ενώ είχε φθάσει το 5,1% το 2021. Η ανάπτυξη των ΗΠΑ εκτιμάται ότι θα μειωθεί στο 2,5% το 2022, από 5,7% το 2021, και της ευρωζώνης στο 2,5% από 5.4%.

Η οικονομία της Κίνας εκτιμάται ότι θα αναπτυχθεί μόλις κατά 4,3% το 2022 από 8,1% το 2021.

Η περιφερειακή οικονομία της Ευρώπης,η οποία δεν περιλαμβάνει τη Δυτική Ευρώπη, και της Κεντρικής Ασίας, αναμένεται να συρρικνωθεί κατά 2,9% μετά από ανάπτυξη 6,5% το 2021, ανακάμπτοντας ελαφρώς σε ανάπτυξη της τάξης του 1,5% το 2023. Η οικονομία της Ουκρανίας αναμενόταν να συρρικνωθεί κατά 45,1% και της Ρωσίας κατά 8,9%.

Η ανάπτυξη αναμένεται να επιβραδυνθεί απότομα στη Λατινική Αμερική και στην Καραϊβική, φθάνοντας μόλις στο 2,5% φέτος και στο 1,9% το 2023, ανέφερε η τράπεζα.

Η Μέση Ανατολή και η Βόρεια Αφρική θα ωφεληθούν από την άνοδο στις τιμές του πετρελαίου, με την ανάπτυξη να εκτιμάται ότι θα ανέλθει στο 5,3% το 2022, πριν επιβραδυνθεί στο 3,6% το 2023, ενώ η Νότια Ασία θα δει ανάπτυξη της τάξης του 6,8% φέτος και 5,8% το 2023.

Η ανάπτυξη της υποσαχάριας Αφρικής αναμένεται να επιβραδυνθεί στο 3,7% το 2022 από 4,2% το 2021.