Δυναμική επιστροφή των κρουαζιεροπλοίων στις ελληνικές θάλασσες

Η κρουαζιέρα επιστρέφει στις ελληνικές θάλασσες με τον πόλεμο στην Ουκρανία να είναι σε εξέλιξη αλλά με τον κλάδο να θέλει να κάνει μια δυναμική επανεκκίνηση μετά από περίπου δύο χρόνια περιορισμών στις μετακινήσεις λόγω κορωνοϊού. Το ενδιαφέρον είναι ιδιαίτερα αυξημένο για τη χώρα μας, με τους επιβάτες να εκδηλώνουν επιθυμία να ανακαλύψουν εκτός από τους αρχαιολογικούς χώρους και άλλα σημεία ενδιαφέροντος, όπως χώρους παραγωγής κρασιού κ.ά., με τις εταιρείες να προσαρμόζουν ανάλογα τα προγράμματα εκδρομών τους για να ικανοποιήσουν και τους πιο απαιτητικούς πελάτες. Την εικόνα για την κρουαζιέρα στην Ελλάδα δίνει ο πρόεδρος της Ενωσης Εφοπλιστών Κρουζιεροπλοίων και Φορέων Ναυτιλίας κάπτεν Γιώργος Κουμπενάς.

Θα ξεπεράσει τα προ πανδημίας επίπεδα

Οπως λέει: «O κλάδος της κρουαζιέρας μετά από δύο χρόνια αβεβαιότητας και αρνητικών επιπτώσεων της πανδημίας που βίωσε, επιστρέφει σταδιακά στην κανονικότητα, με πάνω από 7,5 εκατ. επιβάτες να έχουν ταξιδέψει σε σχεδόν 90 αγορές. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Διεθνούς Ενωσης Κρουαζιέρας (CLIA) ο αριθμός των επιβατών αναμένεται να ανακάμψει και να ξεπεράσει τα επίπεδα του 2019 έως το τέλος του 2023, ενώ εκτιμάται ότι θα ξεπεράσει τα προ πανδημίας επίπεδα κατά 12% έως το τέλος του 2026. Επομένως εφέτος η κρουαζιέρα ειδικά για τη χώρα μας βρίσκεται σε ανοδική τροχιά και αναμένεται να κινηθεί σε πολύ καλά επίπεδα όσον αφορά τις προσεγγίσεις των πλοίων, με μεγάλη πλειοψηφία από αυτά να έχουν σαν βάση τους τα ελληνικά λιμάνια. Μόνο από τον Πειραιά θα ξεκινούν κρουαζιέρες περίπου 68 διαφορετικά κρουαζιερόπλοια.

Αυτό που δεν μπορεί να προβλεφθεί αυτή τη στιγμή είναι η πληρότητα των πλοίων σε σχέση με τον κορωνοϊό καθώς υπάρχει η τάση των κρατήσεων της τελευταίας στιγμής ενώ η συνεχιζόμενη κρίση με την Ουκρανία επηρεάζει τόσο την ψυχολογία όσο και τις τιμές των καυσίμων που ανεβάζουν το μεταφορικό κόστος. Αυτό που αξίζει να τονιστεί και μας ενδιαφέρει ως χώρα για το οικονομικό αποτύπωμα στην εθνική οικονομία, είναι η σημαντική αύξηση του αριθμού των πλοίων που πραγματοποιούν επιβίβαση και αποβίβαση στα ελληνικά λιμάνια.

Επίσης το γεγονός ότι πολλά από αυτά τα πλοία είναι μικρότερου μεγέθους και απευθύνονται σε επιβάτες υψηλού εισοδήματος είναι εξίσου σημαντικό καθώς προσεγγίζουν σε μικρότερους προορισμούς που μέχρι σήμερα δεν ήταν στον χάρτη της κρουαζιέρας αποδίδοντας μεγάλο οικονομικό όφελος στις τοπικές οικονομίες. Συνοψίζοντας για το 2022 μπορούμε να πούμε ότι θα είναι μια ιδιαίτερη χρονιά για τη δραστηριότητα της κρουαζιέρας στη χώρα μας, με μεγάλο αριθμό προσεγγίσεων κρουαζιεροπλοίων σε όλα τα ελληνικά λιμάνια αλλά με μέση πληρότητά που δεν θα ξεπερνά το 80% της χωρητικότητας των πλοίων. Οσον αφορά τα έσοδα της χώρας, έχοντας σαν δεδομένο την αύξηση ρεκόρ του homeporting θεωρούμε ότι θα είναι πολύ κοντά σε αυτά του 2019 (556 εκατ. ευρώ)».

Ηomeport ελληνικά λιμάνια

Ερωτηθείς για τη σημασία για την εθνική και τοπική οικονομία της απόφασης μιας εταιρείας κρουαζιέρας να κάνει ένα ελληνικό λιμάνι homeport είπε: «Η απόφαση μιας εταιρείας για να κάνει ένα ελληνικό λιμάνι homeport είναι εξαιρετικά σημαντική καθώς η οικονομική συνεισφορά των επιβατών κρουαζιέρας στο λιμάνι εκκίνησης υπολογίζεται από διεθνείς στατιστικές στα 400 ευρώ ανά επιβάτη.

Ο λόγος είναι ότι ο επιβάτης που θα ξεκινήσει την κρουαζιέρα του από τον Πειραιά ή από το Λαύριο για παράδειγμα θα πρέπει να έρθει αεροπορικώς στην Αθήνα και να διανυκτερεύσει είτε πριν είτε μετά. Αυτό σημαίνει ότι θα επισκεφθεί διάφορα μαγαζιά, εστιατόρια, αρχαιολογικούς και πολιτιστικούς χώρους και θα χρησιμοποιήσει μέσα μεταφοράς.

Επομένως αυτός ο επιβάτης θα ξοδέψει τα διπλάσια τουλάχιστον από το να περάσει απλά διερχόμενος – transit με το κρουαζιερόπλοιο όπου απλά θα συμμετάσχει σε μία εκδρομή ή θα έχει περιορισμένο χρόνο στον προορισμό. Επιπλέον, θα πρέπει να υπολογίσει κανείς τα έσοδα στην τοπική οικονομία από τη λειτουργία του πλοίου όπως λιμενικά τέλη, αγορές τροφοεφοδίων, επισκευές μικρής έκτασης, μεταφορικά μέσα κ.τ.λ.

Βέβαια να τονίσω ότι για να αποκομίσει η χώρα μας τα μέγιστα οφέλη από τη δραστηριότητα της κρουαζιέρας θα πρέπει να προσελκύσει εταιρείες που να έχουν τη βάση και τα γραφεία τους στην Ελλάδα ώστε να υπάρχει ο δεσμός των πλοίων με τη χώρα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η Celestyal Cruises, με τουλάχιστον 100 εργαζομένους και γραφεία στον Πειραιά, έχει λειτουργικά έξοδα ετησίως 37 εκατομμύρια ενώ το 2019 το συνολικό οικονομικό αποτύπωμα της εταιρείας στην ελληνική οικονομία ήταν 134 εκατ. ευρώ. Σε αυτό το νούμερο περιλαμβάνονται ναυπηγοεπισκευές, έξοδα προώθησης και διαφήμισης, προμήθειες από ελληνικές εταιρείες τροφίμων τα οποία είναι επιπλέον από τα έξοδα των επιβατών που ξεκινούν και τελειώνουν την κρουαζιέρα στη χώρα μας».

Κατά καιρούς έχουν διατυπωθεί σκέψεις για επέκταση της τουριστικής σεζόν στη χώρα μας όλον τον χρόνο και όχι μόνο από την άνοιξη έως το φθινόπωρο. Ποια θα ήταν τα οφέλη εφόσον ληφθεί μια τέτοια απόφαση και υπάρχει δυνατότητα για τα νησιά να εξυπηρετήσουν επιβάτες κρουαζιεροπλοίων πέραν της συνηθισμένης τουριστικής περιόδου με δεδομένο ότι παρατηρούνται κατά καιρούς προβλήματα και τους καλοκαιρινούς μήνες, ειδικά στα νησιά που συγκεντρώνουν μεγάλο αριθμό πλοίων όπως Μύκονος και Σαντορίνη;

«Η επέκταση της τουριστικής περιόδου θα πρέπει να αποτελέσει στρατηγική προτεραιότητα για τη χώρα μας καθώς είναι σημαντική όχι μόνο για την κρουαζιέρα αλλά και για άλλους κλάδους του τουρισμού. Αυτό θα βοηθήσει επίσης να δημιουργηθούν μόνιμες θέσεις εργασίας στον τουρισμό συμβάλλοντας στο πρόβλημα της εποχικότητας και της έλλειψης προσωπικού στον τουριστικό κλάδο κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. Βασική προϋπόθεση όμως είναι η συνεργασία των νησιών και των προορισμών ώστε να μείνουν ανοικτοί για όλον τον χρόνο και να συμμετέχουν στην προσπάθεια αυτή. Γιατί μόνες οι εταιρείες δεν μπορούν να το καταφέρουν αυτό.

Χρειάζεται στρατηγικός σχεδιασμός και συντονισμός από όλους τους εμπλεκομένους φορείς. Τέλος, να επισημάνω ότι το θέμα με τη συγκέντρωση πολλών κρουαζιεροπλοίων ταυτόχρονα σε δημοφιλή νησιά όπως η Σαντορίνη και η Μύκονος είναι καθαρά πρόβλημα προγραμματισμού και δευτερευόντως έλλειψης κατάλληλων υποδομών.

Ευελπιστούμε ότι με τη συνεργασία όλων των εμπλεκομένων μερών αλλά και μετά και από τις πρωτοβουλίες του υπουργείου Ναυτιλίας θα καταφέρουμε να μην υπάρχουν φαινόμενα ταυτόχρονης άφιξης μεγάλου αριθμού επιβατών κρουαζιέρας».