Οπως διαμορφώνεται η κατάσταση των ημερών, η ατμόσφαιρα μέσα στην οποία υπάρχουμε ως κοινότητα, βιώνουμε το παρόν, δρούμε, σχεδιάζουμε και φανταζόμαστε την πορεία και το μέλλον μας, όσο ποτέ η παρατήρηση και η υπομονή θα έπρεπε να είναι ο οδηγός μας.
Παρατήρηση σημαίνει στέκομαι απέναντι στον κόσμο με προσοχή, επιμέλεια, πειθαρχία και εγρήγορση, ψάχνω να δω τι συμβαίνει γύρω μου, να το προσέξω, να το συγκρατήσω, να προσπαθήσω να το αντιληφθώ, να το εξηγήσω, να το κατανοήσω, να το κάνω μέρος της εμπειρίας μου. Να γίνει έτσι για άτομα και κοινότητα αυτό που πραγματικά κάθε φορά συντελείται, αφορμή και δεδομένο επίγνωσης και αυτογνωσίας. Οπλο δηλαδή στην πορεία, αφού το πραγματικό είναι αυτό που τελικά θα επιβάλει τον «νόμο» του και με αυτό αναπόφευκτα θα αναμετρηθούμε στον μακρύ χρόνο.
Ενώ η ανάγκη αυτή μοιάζει αυτονόητη, μας κερδίζει το εντυπωσιακό και το επίκαιρο. Η εμπλοκή με το επίκαιρο και το στιγμιαίο μοιάζει να είναι η μόνη επιλογή, κυρίαρχη και αποκλειστική. Αν η παρατήρηση προϋποθέτει ψυχραιμία και απόσταση, το επίκαιρο οδηγεί στον εναγκαλισμό με το αντικείμενο, με στόχο την πολιτική εκμετάλλευση και τον εντυπωσιασμό στις οθόνες.
Η συνειδητή παρατήρηση θα έβγαζε στο φως τα μεγάλα διαχρονικά και βαθιά ριζωμένα προβλήματα, τις λεγόμενες παθογένειες που δομικά συνοδεύουν την κοινότητα των σύγχρονων Ελλήνων. Και σχεδόν μηχανικά θα ερχόταν στο φως, στη δημόσια θέα, η πραγματικότητα, θα κινδύνευε να γίνει απειλητική εμπειρία, η οποία θα κυοφορούσε την απαίτηση της λύσης. Η άρνηση της συστηματικής παρατήρησης είναι μοιρολατρική αποδοχή της υπάρχουσας κατάστασης, ένας συμβιβασμός με τον εκτός παρατήρησης ενοχλητικό υπαρκτό κόσμο.
Την επιλογή αυτή εμποδίζει η ανάγκη που τη συνοδεύει. Η ανάγκη συνειδητοποίησης ότι όλα συνδέονται με τον χρόνο, την κίνησή του, τη μεγάλη του διάσταση, την πραγματικότητα ότι αυτός «εργάζεται» πάντα υπονομευτικά, αδιαφορώντας για το εντυπωσιακό επίκαιρο, για τις στιγμιαίες εξάρσεις, για τις εξωραϊστικές πρακτικές της εξουσίας υπέρ του εαυτού της, πέραν των συνθηκών της πραγματικής ζωής.
Η δράση που προκύπτει ως υποχρέωση από την παρατήρηση απαιτεί την υπομονή. Την αντοχή στον χρόνο, την ανθεκτικότητα στις μεταβολές του, την άρνηση του εντυπωσιακού, το ζύγισμα με επίγνωση, την απόρριψη της βιασύνης, την επεξεργασία του ίδιου του χρόνου και τη σύνδεσή του με ένα σχέδιο συνόλου πράξεων, που διεκδικεί να αναπτύσσεται εντός του με συνείδηση, ανεξάρτητα από τη στιγμιαία κάθε φορά απαίτηση μιας πολιτικής επιτυχίας ή μιας εκλογικής νίκης.
Τις ημέρες αυτές που η κλιμάκωση της τουρκικής απειλής έχει λάβει νέες διαστάσεις, η αρχή «παρατήρηση και υπομονή» θα έπρεπε να αναχθεί σε μέθοδο δράσης και στρατηγικό αξίωμα επιβίωσης.
Ο Λευτέρης Κουσούλης είναι πολιτικός επιστήμονας
Latest News
Η οικονομική κατάθλιψη των Ελλήνων
Η Eurostat μέσα στις στατιστικές της έρευνες που κάνει δημοσιεύει και μία για την αυτοκατάταξη κάθε χώρας ως προς το ποσοστό του πληθυσμού που θεωρεί τον εαυτό του φτωχό
Το νούφαρα του Μονέ, τα crypto και η μπανάνα…
Στο οίκο Sotheby's γράφτηκε ένα περίεργο κεφάλαιο στην ιστορία της τέχνης
Ευρωπαϊκές οικονομίες σε τροχιά αβεβαιότητας
Οι προειδοποιήσεις της ΕΚΤ αποκαλύπτουν τους λόγους της ανησυχίας για την κατάσταση των οικονομιών στις ευρωπαϊκές χώρες
Χωρίς τιμαριθμοποίηση
Στην Ελλάδα η κυβέρνηση συνεχίζει να επιλέγει τον «αραμπά» του κοινωνικού αυτοματισμού
Ο θρίαμβος των αισιόδοξων
Στις μέρες μας, το 2024 εδώ στην Ελλάδα, έχουν πάρει κεφάλι και πάλι οι απαισιόδοξοι και φοβούνται και τη σκιά τους
Ο θρίαμβος των αισιόδοξων
Οι ίδιοι απαισιόδοξοι ανησυχούσαν πριν από τις εκλογές του 2019 για το δημόσιο χρέος και τις τράπεζες
Οι επιχειρήσεις στην εποχή των αναταράξεων
Οι περίοδοι της σταθερότητας και μιας υποτιθέμενης κανονικότητας θα γίνονται όλο και πιο σύντομες για τις επιχειρήσεις και τις οικονομίες
Το ελαιόλαδο ρίχνει τον πληθωρισμό
Σε όλες τις απότομες αλλαγές σε μια αγορά, έτσι και στο ελαιόλαδο υπάρχουν νικητές και ηττημένοι
Στην ασφάλεια των πλεονασμάτων
Το χθεσινό μήνυμα Χατζηδάκη αποτελεί μια ελάχιστη ανταπόδοση στους χτυπημένους από τη χρεοκοπία Έλληνες φορολογουμένους
Ευκαιρία εκσυγχρονισμού
Τα Κράτη-Μέλη της ΕΕ έχουν υποχρέωση μεταφοράς, έως 15 Νοεμβρίου 2024, στο εθνικό δίκαιο της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2022/2041 για επαρκείς κατώτατους μισθούς