UNCTAD: Ανέκαμψαν οι παγκόσμιες ξένες επενδύσεις, αλλά η αβεβαιότητα κυριαρχεί

Οι ροές άμεσων ξένων επενδύσεων (ΑΞΕ) ανέκαμψαν στα προ της πανδημίας επίπεδα το 2021, φτάνοντας τα 1,58 τρισεκατομμύρια δολάρια – αύξηση 64% σε σύγκριση με το 2020. Αλλά οι προοπτικές για φέτος είναι πιο ζοφερές, αναφέρει η Παγκόσμια Έκθεση Επενδύσεων 2022 της UNCTAD .

Η έκθεση, με τίτλο « Διεθνείς φορολογικές μεταρρυθμίσεις και βιώσιμες επενδύσεις» , ανέφερε ότι για να αντιμετωπίσουν ένα περιβάλλον αβεβαιότητας και αποστροφής κινδύνου, οι αναπτυσσόμενες χώρες πρέπει να λάβουν σημαντική βοήθεια από τη διεθνή κοινότητα.

Ανάγκη για επενδύσεις SDG

«Η ανάγκη για επενδύσεις στην παραγωγική ικανότητα, στους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης (SDGs) και στον μετριασμό και την προσαρμογή της κλιματικής αλλαγής είναι τεράστια. Οι τρέχουσες επενδυτικές τάσεις σε αυτούς τους τομείς δεν είναι θετικές», δήλωσε η Γενική Γραμματέας της UNCTAD, Rebeca Grynspan.

«Είναι σημαντικό να δράσουμε τώρα. Παρόλο που οι χώρες αντιμετωπίζουν πολύ ανησυχητικά άμεσα προβλήματα που προκύπτουν από την κρίση κόστους ζωής, είναι σημαντικό να είμαστε σε θέση να επενδύσουμε μακροπρόθεσμα».

Άνιση ανάκαμψη

Ξεκινώντας από μια χαμηλή βάση το 2020, οι παγκόσμιες ΑΞΕ αυξήθηκαν πέρυσι, λαμβάνοντας ώθηση από την άνθηση της δραστηριότητας συγχωνεύσεων και εξαγορών (M&A) και την ταχεία ανάπτυξη στη διεθνή χρηματοδότηση έργων λόγω της χαλαρής χρηματοδότησης και των μεγάλων πακέτων τόνωσης των υποδομών.

Ενώ η ανάκαμψη ωφέλησε όλες τις περιφέρειες, σχεδόν τα τρία τέταρτα της ανάπτυξης επικεντρώθηκαν στις ανεπτυγμένες οικονομίες, όπου οι ροές ΑΞΕ αυξήθηκαν κατά 134%.

Ρεκόρ ροών

Οι ροές προς τις αναπτυσσόμενες οικονομίες αυξήθηκαν 30% στα 837 δισεκατομμύρια δολάρια –το υψηλότερο επίπεδο που έχει καταγραφεί ποτέ– κυρίως λόγω της ισχυρής ανάπτυξης στην Ασία, της μερικής ανάκαμψης στη Λατινική Αμερική και την Καραϊβική και της ανάκαμψης στην Αφρική. Το μερίδιο των αναπτυσσόμενων χωρών στις παγκόσμιες ροές παρέμεινε λίγο πάνω από το 50%.

Επανεπενδύσεις

Η συνιστώσα των επανεπενδυμένων κερδών των ΑΞΕ – κέρδη που διατηρούνται σε ξένες θυγατρικές από πολυεθνικές εταιρείες – αντιπροσώπευαν το μεγαλύτερο μέρος της παγκόσμιας ανάπτυξης, αντανακλώντας την αύξηση ρεκόρ στα εταιρικά κέρδη, ιδιαίτερα στις ανεπτυγμένες οικονομίες.

Οι 10 κορυφαίες οικονομίες για εισροές ΑΞΕ το 2021 ήταν οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Κίνα, το Χονγκ Κονγκ (Κίνα), η Σιγκαπούρη, ο Καναδάς, η Βραζιλία, η Ινδία, η Νότια Αφρική, η Ρωσία και το Μεξικό.

Παγκόσμια προοπτικές ΑΞΕ για το 2022

Φέτος, το επιχειρηματικό και επενδυτικό κλίμα άλλαξε δραματικά καθώς ο πόλεμος στην Ουκρανία είχε ως αποτέλεσμα μια τριπλή κρίση υψηλών τιμών τροφίμων και καυσίμων και αυστηρότερης χρηματοδότησης. Άλλοι παράγοντες που θολώνουν τον ορίζοντα των ΑΞΕ περιλαμβάνουν τις ανανεωμένες επιπτώσεις της πανδημίας, την πιθανότητα περισσότερων αυξήσεων των επιτοκίων στις μεγάλες οικονομίες, το αρνητικό κλίμα στις χρηματοπιστωτικές αγορές και μια πιθανή ύφεση.

Παρά τα υψηλά κέρδη, οι επενδύσεις πολυεθνικών εταιρειών σε νέα έργα στο εξωτερικό εξακολουθούσαν να είναι κατά το ένα πέμπτο κάτω από τα προ-πανδημικά επίπεδα πέρυσι.

Ενδείξεις αδυναμίας

Ήδη φέτος εμφανίζονται σημάδια αδυναμίας. Τα προκαταρκτικά στοιχεία για το πρώτο τρίμηνο δείχνουν ότι οι ανακοινώσεις έργων Greenfield μειώθηκαν κατά 21% παγκοσμίως, η δραστηριότητα διασυνοριακών συγχωνεύσεων και εξαγορών μειώθηκε κατά 13% και οι διεθνείς συμφωνίες χρηματοδότησης έργων μειώθηκαν κατά 4%.

«Η UNCTAD προβλέπει ότι η δυναμική ανάπτυξης του 2021 δεν μπορεί να διατηρηθεί και ότι οι παγκόσμιες ροές ΑΞΕ το 2022 πιθανότατα θα κινηθούν σε πτωτική τροχιά, στην καλύτερη περίπτωση θα παραμείνουν σταθερές», υπογραμμίζει η έκθεση. «Ωστόσο, ακόμα κι αν οι ροές παραμείνουν σχετικά σταθερές σε όρους αξίας, η δραστηριότητα του νέου έργου είναι πιθανό να υποφέρει περισσότερο από την αβεβαιότητα των επενδυτών».

Επένδυση σε Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης

Μετά από ένα σημαντικό χτύπημα το πρώτο έτος της πανδημίας, οι διεθνείς επενδύσεις SDG αυξήθηκαν κατά 70% πέρυσι. Ωστόσο, το μεγαλύτερο μέρος της ανάπτυξης της ανάκαμψης προήλθε από τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και την ενεργειακή απόδοση, όπου οι αξίες των έργων έφθασαν πάνω από τρεις φορές το επίπεδο πριν από την πανδημία.

«Ενώ η ανάκαμψη του 2021 σε όρους αξίας είναι θετική, η επενδυτική δραστηριότητα στους περισσότερους τομείς που σχετίζονται με τους SDG στις αναπτυσσόμενες οικονομίες, όπως μετράται με τους αριθμούς έργων, παρέμεινε κάτω από τα προ της πανδημίας επίπεδα», αναφέρει η έκθεση.

Τα επενδυτικά προϊόντα με θέμα τη βιωσιμότητα στις παγκόσμιες χρηματοπιστωτικές αγορές αυξήθηκαν κατά 63% από το 2020, καθώς οι κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο επιδιώκουν να αναπτύξουν ρυθμιστικά πλαίσια για βιώσιμη χρηματοδότηση.

Ο ελάχιστος φόρος

Η έκθεση αναφέρει επίσης ότι η καθιέρωση ενός παγκόσμιου ελάχιστου φόρου στις άμεσες ξένες επενδύσεις θα έχει σημαντικές επιπτώσεις στο διεθνές επενδυτικό κλίμα, αλλά τόσο οι ανεπτυγμένες όσο και οι αναπτυσσόμενες χώρες αναμένεται να επωφεληθούν από την αυξημένη συλλογή εσόδων.