Δυσοίωνες εκτιμήσεις για την ανάπτυξη λόγω της πολεμικής σύρραξης στην Ουκρανία

Ο ΟΟΣΑ στις νέες του εκτιμήσεις για την ελληνική οικονομία, υποβάθμισε την πρόβλεψή του για το ρυθμό μεγέθυνσης στην Ελλάδα κατά 2 ποσοστιαίες μονάδες σε σύγκριση με το Δεκέμβριο του 2021, στο 2,8%. Βεβαίως πρέπει να σημειωθεί ότι αντίστοιχη είναι και η μείωση για όλες τις χώρες του ΟΟΣΑ εξαιτίας του πολέμου στην Ουκρανία, ενώ μάλιστα ο μέσος όρος για τις οικονομίες της Ευρωζώνης αναμένεται να κινηθεί οριακά πιο χαμηλά σε σχέση με την ελληνική οικονομία, στο 2,6%.

Για το 2023 ο ρυθμός μεγέθυνσης αναμένεται να είναι της τάξης του 2,5%.

Όπως σημειώνει ο ΟΟΣΑ στην έκθεσή του, οι αυξανόμενες παγκόσμιες τιμές, η αυξημένη αβεβαιότητα και οι αυστηρότερες νομισματικές συνθήκες θα αντισταθμιστούν εν μέρει από τις εκταμιεύσεις του σχεδίου ανάκαμψης και ανθεκτικότητας της Ελλάδας, τη δημοσιονομική στήριξη σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις και την αύξηση των εξαγωγών και των επενδύσεων.

Η αύξηση της απασχόλησης αναμένεται να σταματήσει προσωρινά καθώς οι εργοδότες αντιμετωπίζουν μεγαλύτερη αβεβαιότητα, δυσκολίες στην πρόσληψη εργαζομένων με σχετικές δεξιότητες και αυξανόμενους μισθούς. Ενώ οι πιέσεις από την πλευρά της προσφοράς έχουν αυξηθεί, η παραμονή της πλεονάζουσας παραγωγικής ικανότητας θα μειώσει τις πιέσεις στις τιμές. Τα έσοδα που ενισχύονται από την αύξηση των τιμών και την ανάκαμψη αναμένεται να βοηθήσουν την κυβέρνηση να επιστρέψει σε πρωτογενές πλεόνασμα το 2023.

Η χρήση απρογραμμάτιστων εσόδων και αποταμιεύσεων για την ανοικοδόμηση του δημοσιονομικού πλεονάσματος και η διασφάλιση ότι τα μέτρα στήριξης είναι προσωρινά και στοχεύουν στο εισόδημα των ευάλωτων νοικοκυριών, θα βελτίωνε περαιτέρω τη δημοσιονομική βιωσιμότητα. Η μεγαλύτερη δημοσιονομική βιωσιμότητα, μαζί με την επίλυση των υπολειπόμενων μη εξυπηρετούμενων δανείων των τραπεζών, θα υποστηρίξει την Ελλάδα στην επίτευξη μιας ικανοποιητικής αξιολόγησης του δημόσιου χρέους, βελτιώνοντας την πρόσβαση στη χρηματοδότηση.

Ενώ η Ελλάδα μετατοπίζει τον ενεργειακό εφοδιασμό της από τη Ρωσία, η βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης και η ανάπτυξη ανανεώσιμων πηγών θα υποστηρίξουν τη μακροπρόθεσμη ενεργειακή ασφάλεια και βιωσιμότητα.

Βεβαίως, θα πρέπει όμως να σημειωθεί ότι σημειώθηκε ταυτόχρονα μία εξαιρετικά θετική έκπληξη στο ρυθμό ανάπτυξης του ΑΕΠ ο οποίος με βάση το σχετικό δελτίο τύπου της ΕΛ.ΣΤΑΤ. (7/6/22) σκαρφάλωσε στην περίοδο Ιανουαρίου – Μαρτίου στο 7% (!) σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο (ενώ αναμέναμε να κυμαίνεται κοντά στο 3%) αλλά και στον πληθωρισμό ο οποίος διατηρείται υψηλά μέχρι σήμερα στο 11,3% μέχρι και το Μάιο του 2022 (δελτίο ΕΛ.ΣΤΑΤ. 9/6/22).

Η βελτίωση στο ρυθμό μεγέθυνσης του ΑΕΠ φαίνεται να οφείλεται στην αύξηση της κατανάλωσης, των επενδύσεων αλλά και στη αύξηση των εισαγωγών με μικρότερο ρυθμό από ότι αναμενόταν. Οι εξελίξεις αυτές αναμένεται να επηρεάσουν το ρυθμό μεγέθυνσης που θα πρέπει να αναμένεται για το σύνολο του έτους καθώς και ποιο θα είναι το αναμενόμενο ύψος του πληθωρισμού στην οικονομία.

Βεβαίως θα πρέπει να σημειωθεί ότι όπως αναφέρει και η ΕΛ.ΣΤΑΤ. τα στοιχεία του Δελτίου για το 1ο τρίμηνο 2022 αναμένεται να αναθεωρηθούν, όταν καταρτιστούν και ανακοινωθούν τα προσωρινά στοιχεία για το 2ο τρίμηνο 2022 με βάση επικαιροποιημένα πρωτογενή στοιχεία που θα έχουν, σε εκείνον το χρόνο, καταστεί διαθέσιμα, οπότε θα πρέπει να αναμένουμε για να δούμε την ακριβή πορεία των μεγεθών.

Εκτιμήσεις για την Ελληνική Οικονομία

Στον παρακάτω πίνακα παραθέτουμε και τις εκτιμήσεις για ένα δυσμενές σενάριο στο οποίο ο πληθωρισμός πλέον προσεγγίζει για το 2022 το 8,5%.

* O καθηγητής Παναγιώτης Πετράκης, επιστημονικός υπεύθυνος στο Τμήμα Έρευνας και Ανάπτυξης του Προγράμματος Συμπληρωματικής Εκπαίδευσης (E-learning) του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών με συνεργάτες τους Δρ Π.Χ. Κωστή και Δρ Κ.Η. Καυκά και ομάδα ερευνητών παράγουν τους δείκτες από τη Βάση Δεδομένων για Οικονομικές προβλέψεις

Πηγές:

Δείκτης Ανάκαμψης: Υπολογισμοί του Τμήματος Έρευνας και Ανάπτυξης του Προγράμματος Συμπληρωματικής Εκπαίδευσης (E-learning) του ΕΚΠΑ.

Ημερήσιοι θάνατοι από covid-19: Our World in Data.

Ρυθμός μεγέθυνσης ΑΕΠ, Πληθωρισμός, Εναρμονισμένος Δείκτης Τιμών Καταναλωτή Ενέργειας, Τιμές ενέργειας: Πετρέλαιο, Αέριο: Oxford Economics – Global Economic Model.

Δείκτης PMI στη μεταποίηση: HIS Markit.

Δείκτης οικονομικού κλίματος: Διεύθυνση Οικονομικών και Χρηματοοικονομικών Υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Σημειώσεις:

Δείκτης Ανάκαμψης: Αποτελείται από πέντε επιμέρους δείκτες ο καθένας από τους οποίους από επιμέρους μεταβλητές με βάση της εξής μεθοδολογία.

Ημερήσιοι θάνατοι από covid-19: Πρόκειται για το μέσο όρο των ημερήσιων θανάτων από covid-19 σε εβδομαδιαία βάση.

Ρυθμός μεγέθυνσης ΑΕΠ: Πρόκειται για τον ετήσιο ρυθμό μεταβολής του ΑΕΠ σε σταθερές τιμές.

Πληθωρισμός: Πρόκειται για τον ετήσιο ρυθμό μεταβολής του γενικού επιπέδου τιμών.

Εναρμονισμένος Δείκτης Τιμών Καταναλωτή Ενέργειας: Πρόκειται για τον εναρμονισμένο Δείκτη Τιμών Καταναλωτή ή αλλιώς τον ετήσιο ρυθμό μεταβολής του επιπέδου τιμών προϊόντων ενέργειας.

Τιμές ενέργειας: Πετρέλαιο, Αέριο: Πρόκειται για δείκτες που παρουσιάζουν την τιμή του πετρελαίου και του αερίου με έτος βάσης το 2015, το οποίο λαμβάνει την τιμή 100.

Δείκτης PMI στη μεταποίηση: Πρόκειται για το Δείκτη Υπευθύνων Προμηθειών στον κλάδο της μεταποίησης που καταγράφει τόσο τα επίπεδα παραγωγής, όσο και τις προσδοκίες για την εξέλιξή της στο άμεσο μέλλον (περίπου 6 μήνες προβλεπτική ικανότητα). Τιμές άνω του 50 σημαίνουν ότι η τιμή είναι καλύτερη σε σχέση με του προηγούμενου μήνα και σηματοδοτεί καλές προοπτικές για τους επόμενους 6 περίπου μήνες.

Δείκτης οικονομικού κλίματος: Ο δείκτης οικονομικού κλίματος (ESI) είναι ένας σύνθετος δείκτης που στόχο έχει να παρακολουθεί τη μεταβολή του ΑΕΠ είναι ένας σταθμισμένος μέσος όρος απαντήσεων σε επιλεγμένες ερωτήσεις που απευθύνονται σε επιχειρήσεις και σε καταναλωτές και σκοπό έχουν να προσδιορίσουν το οικονομικό κλίμα.