Ευρωπαϊκή Επιτροπή: Ενίσχυση συνεργασίας με Αίγυπτο για ενέργεια και πράσινη μετάβαση

Σε κοινή δήλωση για την ενισχυμένη συνεργασία ΕΕ και Αιγύπτου στις προκλήσεις του κλίματος, της ενέργειας και του βιομηχανικού μετασχηματισμού ενόψει της COP27 που θα πραγματοποιηθεί στην Αίγυπτο, προχώρησαν η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και ο πρόεδρος της Αιγύπτου, Αμπτέλ Φάχαχ Ελ Σίσι κατά τη συνάντησή τους στο Κάιρο.

Μεταξύ άλλων τα δύο μέρη δεσμεύονται να εντείνουν τη συνεργασία τους με ιδιαίτερη έμφαση στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, το υδρογόνο και τις δράσεις ενεργειακής απόδοσης, αξιοποιώντας τις σημαντικές δυνατότητες της Αιγύπτου για οικονομική επέκταση της παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, ιδίως την παραγωγή καθαρών καυσίμων υδρογόνου και την εκτεταμένη υποστήριξη της ΕΕ σε αυτούς τους τομείς όλα αυτά τα χρόνια.

Το πλήρες κείμενο της κοινής δήλωσης έχει ως εξής:

«Ο Πρόεδρος της Αραβικής Δημοκρατίας της Αιγύπτου, κ. Abdel Fattah El Sisi, και η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, κα Ursula von der Leyen, συναντήθηκαν σήμερα στο Κάιρο για να επανεξετάσουν και να συζητήσουν την ενισχυμένη συνεργασία στις προκλήσεις του κλίματος, της ενέργειας και του βιομηχανικού μετασχηματισμού ενόψει της COP27 που θα πραγματοποιηθεί στην Αίγυπτο.

Η προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης, η καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής και της υποβάθμισης του περιβάλλοντος, η διασφάλιση της ενεργειακής ασφάλειας και μια ισορροπημένη και δίκαιη πράσινη μετάβαση αποτελούν κοινές προτεραιότητες για την Αίγυπτο και την ΕΕ.

Αναγνωρίζοντας την επείγουσα ανάγκη να ληφθούν φιλόδοξα μέτρα και να εμπνεύσουμε την παγκόσμια δράση, επιβεβαιώνουμε την κοινή μας δέσμευση και αποφασιστικότητα να επιταχύνουμε τη δίκαιη ενεργειακή μετάβαση και να αναπτύξουμε μια οικονομία με αποδοτική χρήση πόρων, κοινωνικά δίκαιη και χαμηλές εκπομπές και κλιματικά ουδέτερη οικονομία για την ενίσχυση της κοινής ευημερίας μέσω ανθεκτικής και βιώσιμης ανάπτυξης .

Πυλώνες η Ατζέντα 2030 και η Συμφωνία του Παρισιού

Η Αίγυπτος και η ΕΕ αναγνωρίζουν την πλήρη υιοθέτηση της Ατζέντας του 2030 για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη και της Συμφωνίας του Παρισιού ως θεμελιώδεις πυλώνες για την προετοιμασία του κόσμου για μελλοντικούς συστημικούς κραδασμούς. Το εμπόριο, οι επενδύσεις και η μεταρρύθμιση της πολιτικής για την υποστήριξη αυτών των συμφωνιών και με βάση τις συμφωνημένες αρχές τους αποτελούν τους μοχλούς και τις προϋποθέσεις της βιώσιμης ανάκαμψης και ανάπτυξης.

Δεσμευόμαστε να εκπληρώσουμε τους στόχους της Συμφωνίας του Παρισιού και να διατηρήσουμε το όριο των 1,5 βαθμών για την αύξηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας εφικτό, βασιζόμενοι στα αποτελέσματα της COP του Κατοβίτσε, στο Σύμφωνο της Γλασκόβης για το κλίμα και άλλες σχετικές αποφάσεις COP και μέσω ενημερωμένων εθνικών συνεισφορών, χαμηλών εκπομπών σχέδια, μηδενικές στρατηγικές και εφαρμογή πολιτικής.

Ανταποκρινόμενοι στην επιστήμη, προτρέπουμε όλες τις χώρες να διερευνήσουν τρόπους με τους οποίους μπορούν να επιδιώξουν την υψηλότερη δυνατή φιλοδοξία και να λάβουν μέτρα για την επιτάχυνση της υλοποίησης των υποσχέσεων μετριασμού που έχουν δοθεί, να σημειώσουν ουσιαστική πρόοδο προς μια φιλόδοξη και μετασχηματιστική προσέγγιση προσαρμογής και να εκπληρώσουν τη χρηματοδότηση για το κλίμα δεσμεύσεις και δεσμεύσεις. Η μετάβαση σε μια πράσινη και κυκλική οικονομία, ιδίως η διασφάλιση της ακεραιότητας όλων των οικοσυστημάτων και της προστασίας της βιοποικιλότητας και η βιώσιμη διαχείριση των πόρων σε όλα τα επίπεδα, κατά περίπτωση, συμπεριλαμβανομένου του νερού, αποτελεί βασικό στοιχείο για την επίτευξη βιώσιμης ανάπτυξης με ουδέτερη κλιματική αλλαγή.

Η Αίγυπτος και η ΕΕ θα ενώσουν τις προσπάθειες για να διατηρήσουν το πολιτικό μομέντουμ για την επιτυχή εφαρμογή της Συμφωνίας του Παρισιού και να εξασφαλίσουν φιλόδοξα αποτελέσματα στη COP27. Αναγνωρίζοντας τη σημαντική πρόοδο που σημειώθηκε και από τις δύο πλευρές, επαναλαμβάνουμε τη σημασία των εξής:

·       όλα τα μέρη που επανεξετάζουν και ενισχύουν τους στόχους του 2030 στις εθνικά καθορισμένες συνεισφορές τους, όπως απαιτείται για την ευθυγράμμιση με τη Συμφωνία του Παρισιού, λαμβάνοντας υπόψη τις διαφορετικές εθνικές συνθήκες έγκαιρα για την COP27,

·       την προώθηση μιας ταχείας παγκόσμιας δίκαιης ενεργειακής μετάβασης που μας θέτει σε μια πορεία προς παγκόσμιες καθαρές μηδενικές εκπομπές μέχρι τα μέσα του αιώνα,

·       αύξηση της ικανότητας προσαρμογής, ενίσχυση της εφαρμογής των δράσεων προσαρμογής και ανθεκτικότητας στο έδαφος, καθώς και συνέχιση της συνεργασίας για την αποτροπή, την ελαχιστοποίηση και την αντιμετώπιση των απωλειών και των ζημιών λόγω των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής,

·       επιτάχυνση της ευθυγράμμισης των χρηματοοικονομικών ροών με τους στόχους της Συμφωνίας του Παρισιού και την επίτευξη του στόχου των 100 δισεκατομμυρίων δολαρίων ΗΠΑ το συντομότερο δυνατό, και τουλάχιστον διπλασιασμό της συλλογικής παροχής χρηματοδότησης για το κλίμα για την προσαρμογή στις αναπτυσσόμενες χώρες από τα επίπεδα του 2019 έως το 2025, και περαιτέρω ενίσχυση της κινητοποίηση της χρηματοδότησης για το κλίμα για να ανταποκριθεί στις ανάγκες των αναπτυσσόμενων χωρών.

Στο πλαίσιο των προσπαθειών μας, θα διασφαλίσουμε μια ενεργή δέσμευση και ουσιαστικό διάλογο από όλους τους σχετικούς ενδιαφερόμενους φορείς, ιδίως τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, τον ιδιωτικό τομέα, τις ομάδες γυναικών και τη νεολαία.

Η ΕΕ θα καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια για να υποστηρίξει το έργο της αιγυπτιακής Προεδρίας COP27 για να χαράξει μια πορεία προς μια μεγαλύτερη παγκόσμια φιλοδοξία, σημειώνοντας ουσιαστική και δίκαιη πρόοδο σε όλα τα ζητήματα, ιδίως στον μετριασμό, στην προσαρμογή και στη χρηματοδότηση, και να εξασφαλίσει μια επιτυχημένη COP27, με εστίαση στην υλοποίηση στη Γλασκόβη και άλλες δεσμεύσεις.

Η Αίγυπτος και η ΕΕ τόνισαν τη σημασία και τον επείγοντα χαρακτήρα της δράσης προσαρμογής και τον αντίκτυπό της στα μέσα διαβίωσης και στην ανάπτυξη, και από την άποψη αυτή συμφώνησαν να συνεργαστούν περαιτέρω σε μια φιλόδοξη και μετασχηματιστική προσέγγιση προσαρμογής που υποστηρίζει την εθνική δράση, τη συνεργασία και τον συντονισμό σε όλα τα επίπεδα, αναγνωρίζοντας τη διασταύρωση – περιοριστικό χαρακτήρα των επιπτώσεων που προκαλούνται από το δυσμενές κλίμα, συμπεριλαμβανομένων των επιπτώσεων στην ανάπτυξη, τα μέσα διαβίωσης, τον εκτοπισμό και την ειρήνη.

Το νέο γεωπολιτικό και ενεργειακό σκηνικό – Έμφαση στις ΑΠΕ

Η ΕΕ και η Αίγυπτος αναγνωρίζουν ότι η νέα πραγματικότητα της γεωπολιτικής και της ενεργειακής αγοράς απαιτεί επιτάχυνση και εντατικοποίηση αυτής της εταιρικής σχέσης. Ενεργώντας από κοινού ως αξιόπιστοι εταίροι, η Αίγυπτος και η ΕΕ θα αντιμετωπίσουν τις κοινές προκλήσεις της ασφάλειας του ενεργειακού εφοδιασμού, της διαφοροποίησης των ενεργειακών πηγών και της μετάβασης προς μια οικονομία αποδοτική από πλευράς πόρων, κοινωνικά δίκαιη, ανθεκτική και, κατά περίπτωση, ουδέτερη για το κλίμα οικονομία, βασισμένη στην απουσία στρεβλώσεων στο εμπόριο ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και καθαρών καυσίμων και ενέργειας και επενδύσεων σε συναφείς αλυσίδες αξίας.

Για τον σκοπό αυτό, η ΕΕ και η Αίγυπτος θα εντείνουν τη συνεργασία τους με ιδιαίτερη έμφαση στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, το υδρογόνο και τις δράσεις ενεργειακής απόδοσης, αξιοποιώντας τις σημαντικές δυνατότητες της Αιγύπτου για οικονομική επέκταση της παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, ιδίως την παραγωγή καθαρών καυσίμων υδρογόνου και την εκτεταμένη υποστήριξη της ΕΕ σε αυτούς τους τομείς όλα αυτά τα χρόνια.

Good meeting with President @AlSisiOfficial.

We need to work together to prevent a major food security crisis in the region.

Now, the EU is providing €100 million to support people and farmers in 🇪🇬.

Together, we will mobilise a strong global response. https://t.co/vo4HfksFhs

— Ursula von der Leyen (@vonderleyen) June 15, 2022

Θα ενώσουμε τις προσπάθειες για τη βελτίωση των πολιτικών, ρυθμιστικών, οικονομικών, τεχνικών και περιβαλλοντικών συνθηκών και μέσων που απαιτούνται για τη βελτίωση του ευνοϊκού επιχειρηματικού περιβάλλοντος και την επίτευξη σημαντικών ροών επενδύσεων σε κλίμακα ώστε να ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις βιώσιμης ανάπτυξης της χώρας, να μειωθούν οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και να υποστηρίξει την επέκταση της παραγωγικής ικανότητας ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και υδρογόνου, ενώ δεσμεύεται να εντοπίσει και να εφαρμόσει κατάλληλα μέσα για να διασφαλίσει ότι το διμερές εμπόριο και οι επενδύσεις δεν στρεβλώνονται, ιδίως μέσω περιορισμών στις εξαγωγές όπως καρτέλ παραγωγών, αδειοδότηση εξαγωγών, εξαγωγικά μονοπώλια ή καθεστώτα διπλής τιμολόγησης , στρέβλωση κινήτρων ή επιδοτήσεων.

Το πολύ ευνοϊκό πλεονέκτημα με ανανεώσιμες πηγές ενέργειας προσφέρει στην Αίγυπτο την ευκαιρία να γίνει περιφερειακός κόμβος για την παραγωγή και την εξαγωγή ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και ενέργειας χαμηλών εκπομπών άνθρακα. Η Αίγυπτος και η ΕΕ θα εργαστούν από κοινού, μέσω μιας μεσογειακής εταιρικής σχέσης για το υδρογόνο, για την προώθηση των επενδύσεων στην ταχεία ανάπτυξη της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, την ενίσχυση και επέκταση των δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας, συμπεριλαμβανομένων των διαμεσογειακών διασυνδέσεων· την παραγωγή ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και υδρογόνου χαμηλών εκπομπών άνθρακα· η παραγωγή προϊόντων με βάση το υδρογόνο και η κατασκευή υποδομής για την αποθήκευση, μεταφορά, διανομή και εξαγωγή προς την ΕΕ υδρογόνου και παραγώγων υδρογόνου συμβατών με τους κανονισμούς και τους ορισμούς της ΕΕ. Η συνεργασία για το υδρογόνο μεταξύ της Αιγύπτου και της ΕΕ θα πρέπει να συμπληρωθεί από στενή περιφερειακή συνεργασία με άλλες χώρες της περιοχής της Μεσογείου, με σκοπό τη δημιουργία καθαρών ικανοτήτων παραγωγής υδρογόνου στην άμεση γεωγραφική γειτονιά της Ευρώπης. Για το σκοπό αυτό, η διευκόλυνση της πρόσβασης σε χρηματοδότηση για έργα υδρογόνου που, στην αρχική φάση ανάπτυξης του κλάδου, ενδέχεται να απαιτούν δημόσια στήριξη μέσω κινήτρων, χρηματοδότησης με ευνοϊκούς όρους, πρόσβασης στις αγορές υδρογόνου και μηχανισμών απομάκρυνσης κινδύνου θα είναι ζωτικής σημασίας.

Η ΕΕ θα επιταχύνει τη διαδικασία μετάβασής της προς ένα σύστημα ηλεκτρικής ενέργειας μηδενικού άνθρακα, στο οποίο η ανανεώσιμη ηλεκτρική ενέργεια και το υδρογόνο θα διαδραματίσουν βασικό ρόλο. Αυτό θα περιλαμβάνει παροχή υποστήριξης και επενδύσεις σε τεχνολογίες που χρησιμοποιούν ανταγωνιστικά αυτές τις πηγές ανανεώσιμων πηγών ενέργειας χαμηλών εκπομπών άνθρακα, οι οποίες με τη σειρά τους θα απαιτήσουν σταθερή, ανταγωνιστική και αξιόπιστη προσφορά και ζήτηση.

Φυσικό αέριο

Η ασφάλεια του εφοδιασμού με φυσικό αέριο είναι μια κοινή βασική ανησυχία. Η Αίγυπτος και η ΕΕ θα εργαστούν από κοινού για τη σταθερή παράδοση φυσικού αερίου στην ΕΕ και για τη βιώσιμη εκμετάλλευση των πόρων φυσικού αερίου στο πλαίσιο ισχυρών μακροπρόθεσμων στόχων απαλλαγής από τις ανθρακούχες εκπομπές και μέτρων για τη διαχείριση και τη μείωση των εκπομπών διαφυγόντων μεθανίου.

Στο πλαίσιο αυτό, η Αίγυπτος και η ΕΕ χαιρετίζουν την υπογραφή του Μνημονίου Συναντίληψης μεταξύ της Αιγύπτου, του Ισραήλ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εκπροσωπούμενης από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, που υπογράφηκε στις 15 Ιουνίου 2022.

Στήριξη

Η Αίγυπτος και η ΕΕ θα ενισχύσουν τη διμερή τους συνεργασία για την πράσινη μετάβαση με βάση ένα πνεύμα κοινής φιλοδοξίας, αρχών και εταιρικής σχέσης, ώστε να επιτραπεί και στις δύο πλευρές να αποκομίσουν όλα τα οφέλη από την επένδυση σε ένα μέλλον χαμηλών εκπομπών, κλιματικά ουδέτερο και ανθεκτικό στο κλίμα, σύμφωνα με τις προτεραιότητες της εταιρικής σχέσης ΕΕ-Αιγύπτου. Η ΕΕ έχει παράσχει εκτεταμένη υποστήριξη στην Αίγυπτο σε θέματα που σχετίζονται με τον μετριασμό και την προσαρμογή, όπως η διαχείριση των υδάτινων πόρων, η ανάπτυξη βιώσιμης γεωργίας, η επέκταση των δικτύων δημόσιων μεταφορών, η ανάπτυξη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, η προώθηση της ενεργειακής απόδοσης και η μείωση της ρύπανσης.

Η στήριξη σε αυτούς τους τομείς θα συνεχιστεί και θα ενισχυθεί περαιτέρω ανάλογα με την περίπτωση στο μέλλον. Θα εμβαθύνουμε τον διάλογο και τις τεχνικές μας ανταλλαγές σε τομείς αμοιβαίου ενδιαφέροντος για την ενέργεια και το κλίμα σε διμερείς και περιφερειακές διαστάσεις και θα εργαστούμε για να προωθήσουμε περαιτέρω τις βιώσιμες επενδύσεις και τη δέσμευση του ιδιωτικού τομέα στην πράσινη μετάβαση.

Θα κλιμακώσουμε επίσης τη συνεργασία μας σε όλα τα επίπεδα σε τομείς όπως οι μηχανισμοί έγκαιρης προειδοποίησης, η διαχείριση κλιματικού κινδύνου και η δορυφορική παρακολούθηση για να βελτιώσουμε τη βάση γνώσεων γύρω από την προσαρμογή και να βελτιώσουμε περαιτέρω την ετοιμότητα των οικονομιών μας να ανταποκριθούν στις αρνητικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, συμπεριλαμβανομένης της αργής γεγονότα έναρξης.

Η Συμφωνία Σύνδεσης, η Παγκόσμια Πύλη της ΕΕ, η Ατζέντα της ΕΕ για τη Μεσόγειο και το οικονομικό και επενδυτικό της σχέδιο και οι προτεραιότητες εταιρικής σχέσης ΕΕ-Αιγύπτου που θα εγκρίνει επίσημα το Συμβούλιο Σύνδεσης στις 19 Ιουνίου θα διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο για την υπέρβαση των ευκαιριών μιας πράσινης μετάβασης, μεταξύ άλλων μέσω εμβληματικών επενδύσεων σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και βιώσιμη διαχείριση πόρων, με βάση την εφαρμογή φιλόδοξων πολιτικών και στόχων για το κλίμα στην Αίγυπτο».