Μιλώντας στο Αναπτυξιακό Συνέδριο για το νέο ΕΣΠΑ 2021-2027 στην Καλαμάτα, ο αναπληρωτής Υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Νίκος Παπαθανάσης, αναφέρθηκε στο θέμα της απολιγνιτοποίησης και στη μετάβαση προς μία κλιματικά ουδέτερη οικονομία.
Κλιματικά ουδέτερη οικονομία
«Το 2019 για πρώτη φορά επίσημα η Ελληνική Πολιτεία έστρεψε την προσοχή της στο θέμα της απολιγνιτοποίησης, όταν ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης εξήγγειλε από το βήμα του ΟΗΕ τη δέσμευση της Ελληνικής Κυβέρνησης για την ενεργειακή μετάβαση της χώρας μας σε μία κλιματικά ουδέτερη οικονομία», είπε ο κ. Παπαθανάσης σημειώνοντας ότι το εν λόγω σχέδιο προβλέπει τη σταδιακή απόσυρση όλων των λιγνιτικών μονάδων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας έως το 2028 και παράλληλα τη σταδιακή παύση ως το 2029 της λειτουργίας των αυτόνομων θερμικών σταθμών που είναι εγκατεστημένοι στα νησιά και παράγουν ηλεκτρική ενέργεια χρησιμοποιώντας μαζούτ ή και ντίζελ.
Σύμφωνα με τον αναπληρωτή Υπουργό Ανάπτυξης, το συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα έθεσε τις βάσεις για τον συντονισμένο και ορθολογικό σχεδιασμό που ακολούθησε. Παράλληλα, στο επίκεντρο του σχεδιασμού αυτού βρίσκονται οι περιοχές της χώρας που επηρεάζονται άμεσα από αυτή τη μετάβαση με απώτερο στόχο να προσδιοριστούν οι αναπτυξιακές στρατηγικές δυνατότητες που θα δώσουν νέα προοπτική στην οικονομία τους ώστε να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά οι όποιες αρνητικές επιπτώσεις.
Πηγές χρηματοδότησης
«Παράλληλα, δόθηκε έμφαση στον εντοπισμό και την αξιοποίηση όλων των διαθέσιμων πηγών χρηματοδότησης προκειμένου ο εθνικός σχεδιασμός για την επόμενη μέρα των συγκεκριμένων περιοχών να γίνει όσο πιο άμεσα πράξη», είπε ο κ. Παπαθανάσης.
Έτσι, ένα από τα βασικά χρηματοδοτικά μέσα που πρόκειται να αξιοποιηθούν κατά τη νέα προγραμματική περίοδο του ΕΣΠΑ 2021-2027 είναι οι πόροι ύψους 1,6 δισεκατομμυρίων ευρώ που έχουν διασφαλιστεί μέσω της προετοιμασίας και της έγκρισης από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή του προγράμματος δίκαιης αναπτυξιακής μετάβασης και των τριών εδαφικών σχεδίων που το συνοδεύουν.
Πρόγραμμα δίκαιης αναπτυξιακής μετάβασης
Στη συνέχεια εκπονήθηκε το πρόγραμμα δίκαιης αναπτυξιακής μετάβασης, το οποίο καλύπτει γεωγραφικά τις περιοχές της δυτικής Μακεδονίας συνολικά, την ευρύτερη περιοχή της Μεγαλόπολης στην οποία συμπεριλαμβάνονται και οι δήμοι Τρίπολης, Οιχαλίας και Γορτυνίας αλλά και τις νησιωτικές περιφέρειες του βορείου Αιγαίου, του νοτίου Αιγαίου και της Κρήτης.
«Η αναπτυξιακή στόχευση των εδαφικών σχεδίων για την Περιφέρεια της δυτικής Μακεδονίας και την ευρύτερη περιοχή της Μεγαλόπολης προβλέπει τη μετατροπή τους σε εναλλακτικούς ενεργειακούς κόμβους και πόλους επιχειρηματικότητας, με την προσέλκυση επενδύσεων σε νέους και δυναμικούς τομείς εθνικής σημασίας», είπε ο κ. Παπαθανάσης. «Για τις τρεις νησιώτικες Περιφέρειες, νησιωτικές Περιφέρειες, Βορείου Αιγαίου, Νοτίου Αιγαίου και της Κρήτης, βασική στρατηγική στόχευση είναι το «πρασίνισμα» των νησιών. Δηλαδή, η αύξηση της παραγωγής καθαρής ηλεκτρικής ενέργειας», συμπλήρωσε.
Επιπλέον, τόνισε την ανάπτυξη επιχειρηματικών δραστηριοτήτων γύρω από την αλυσίδα αξίας αυτού που ονομάζουμε καθαρή ενέργεια. Δηλαδή, τη μεταστροφή και περαιτέρω ανάπτυξη των δυο βασικών πυλώνων ανάπτυξης και μεγαλύτερων καταναλωτών ενέργειας των νησιωτικών οικονομιών, του τουρισμού και της γαλάζιας οικονομίας, προς πιο βιώσιμα και καινοτόμα μοντέλα ανάπτυξης.
Οι πέντε προτεραιότητες
«Το πρόγραμμα Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης δομήθηκε σε πέντε βασικές προτεραιότητες. Κάθε μια από αυτές καλύπτει με ολοκληρωμένο τρόπο τις βασικές αναπτυξιακές παραμέτρους που ορίζει ο κανονισμός του Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης και οι οποίοι αποτελούν εν γένει τους στόχους του νέου ΕΣΠΑ 21- 27», είπε ο αναπληρωτής Υπουργός Ανάπτυξης.
Πιο συγκεκριμένα, οι πέντε προτεραιότητες είναι:
- Η ενίσχυση και προώθηση της επιχειρηματικότητας.
- Η ενεργειακή μετάβαση και η κλιματική ουδετερότητα.
- Η αναπροσαρμογή των χρήσεων γης στα λιγνιτικά πεδία
- Η προώθηση της κυκλικής οικονομίας.
- Η δίκαιη εργασιακή μετάβαση.
Κλείνοντας την ομιλία του ο κ. Παπαθανάσης σημείωσε ότι «πριν από μια ώρα ανακοινώθηκε η έγκριση του πρώτου ευρωπαϊκού προγράμματος Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης, το οποίο είναι το εθνικό μας πρόγραμμα Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης». Πρόκειται για τα σχέδια που πρόκειται να δώσουν επιπρόσθετη στήριξη στις περιοχές που προαναφέρθηκαν: Δυτική Μακεδονία, Μεγαλόπολη, πέριξ δήμοι, Βόρειο – Νότιο Αιγαίο αλλά και Κρήτη.