Stop στο ρωσικό αέριο – «Πρόβα» ενεργειακού μπλακάουτ σε Γερμανία-Ευρώπη

Καθώς ο Όλαφ Σολτς επιβιβαζόταν στο τρένο για το Κίεβο μαζί με τον Εμανουέλ Μακρόν και τον Μάριο Ντράγκι, τα ξημερώματα της Πέμπτης, όπως και κατά τη διάρκεια της συνάντησής του και της κοινής συνέντευξης Τύπου με τον Ζελένσκι, υπήρχε μια «σκιά» που δεν έλεγε να φύγει από το μυαλό του: Η απειλή ενός ενεργειακού μπλακάουτ στη Γερμανία, εξαιτίας της έλλειψης φυσικού αερίου.

Όπως ίσως γνωρίζουν αρκετοί, η χώρα τροφοδοτείται πλέον κατά κύριο λόγο από τον αγωγό Nord Stream 1, ο οποίος μεταφέρει απευθείας ρωσικό αέριο σε αυτήν μέσω της Βαλτικής. Κι αυτό διότι οι άλλοι δύο αγωγοί, αυτός που διερχόταν από το έδαφος της Ουκρανίας και ο Yamal που διασχίζει την Λευκορωσία και την Πολωνία, είτε υπολειτουργούν είτε έχουν πάψει ουσιαστικά να λειτουργούν.

«Αρρυθμίες» στον Nord Stream 1

Από την περασμένη Τρίτη, όμως, άρχισαν οι «αρρυθμίες» και στον Nord Stream 1, με τους Ρώσους να προβάλλουν ως επίσημη δικαιολογία τις δυτικές κυρώσεις, οι οποίες δεν τους επιτρέπουν να έχουν πρόσβαση σε ανταλλακτικά που απαιτούνται (στη συγκεκριμένη περίπτωση από τον Καναδά) για τη συντήρηση του δικτύου και των σταθμών τροφοδοσίας του. Την Πέμπτη, μάλιστα, τα στοιχεία έδειξαν ότι ο αγωγός λειτουργούσε μόλις στο 40% της θεωρητικής του δυναμικότητας (στα 67 εκατομμύρια κυβικά μέτρα ημερησίως), εμφανίζοντας περαιτέρω πτωτικές τάσεις, με αποτέλεσμα οι τιμές λιανικής να έχουν πάρει πάλι την ανηφόρα.

Το χειρότερο είναι ότι – παρά τις διαμαρτυρίες των Γερμανών, οι οποίοι χαρακτηρίζουν τεχνικά «αβάσιμα» τα επιχειρήματα των Ρώσων – η Μόσχα αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο πλήρους διακοπής της τροφοδοσίας μέσω του συγκεκριμένου αγωγού. «Θεωρώ ότι κάτι τέτοιο θα είναι καταστροφικό για τη Γερμανία», εκτίμησε ο μόνιμος πρέσβης της Ρωσίας στην ΕΕ, μιλώντας σε οικονομικό φόρουμ στην Αγία Πετρούπολη.

Η παραπάνω δήλωση δεν απέχει πολύ από την πραγματικότητα, όπως φαίνεται και από τις δηλώσεις Γερμανών αξιωματούχων. Όπως, για παράδειγμα, του αντικαγκελάριου και υπουργού Οικονομίας, Ρόμπερτ Χάμπεκ, ο οποίος διεμήνυσε ότι αν και για την ώρα η τροφοδοσία της αγοράς είναι διασφαλισμένη, στην παρούσα κατάσταση «κάθε κιλοβατώρα μετράει» – καλώντας νοικοκυριά και επιχειρήσεις να βάλουν φρένο στην κατανάλωση.

Από την πλευρά του, ο Επίτροπος της ΕΕ για θέματα οικονομίας άφησε σαφώς να εννοηθεί ότι το πρόβλημα δεν αφορά αποκλειστικά τη Γερμανία. Όπως είπε ο Πάολο Τζεντιλόνι, εάν σταματήσει η ροή ρωσικού αερίου, τότε οι ευρωπαϊκές οικονομίες κινδυνεύουν να βυθιστούν στην ύφεση φέτος.

Το απειλητικό μήνυμα

Θα πρέπει, προφανώς, να είναι κανείς πολύ αφελής για να πιστέψει ότι η χρονική συγκυρία που προέκυψαν τα προβλήματα με τη συντήρηση του Nord Stream 1 είναι τυχαία. Το γεγονός και μόνο ότι αυτό συνέβη τη στιγμή που ο Σολτς και οι ηγέτες της Γαλλίας και της Ιταλίας ετοιμάζονταν να ξεκινήσουν για το Κίεβο μας κάνει να υποθέσουμε ευλόγως ότι ο Βλαντιμίρ Πούτιν αποφάσισε να τους στείλει ένα μήνυμα με απειλητικό περιεχόμενο.

Το σκεπτικό του Ρώσου προέδρου είναι σχετικά απλό και δείχνει πως έχει ακόμη ισχυρά όπλα στη φαρέτρα του: Εμείς, εδώ που φτάσαμε, δεν έχουμε πολλά περισσότερα να χάσουμε εάν σας κόψουμε το αέριο. Ούτως ή άλλως, βρισκόμαστε σε καθεστώς «πολεμικής οικονομίας», ενώ η Gazprom έχει καταφέρει ήδη σχεδόν να διπλασιάσει τις ποσότητες αερίου που μεταφέρει προς την Κίνα – τον άλλο μεγάλο πελάτη της.

Εσάς, όμως, μπορούμε να σας κάνουμε να πονέσετε πολύ – περισσότερο από ό,τι μέχρι σήμερα, εξαιτίας της ακρίβειας στην ενέργεια και τα καύσιμα. Και για να σας αποδείξουμε πόσο, ίσως οργανώσουμε μια… πρόβα τζενεράλε ενός γενικού μπλακάουτ στην τροφοδοσία σε φυσικό αέριο. Κάτι που, εκτός των άλλων, θα σας κάνει να συνειδητοποιήσετε ότι ακόμη και εάν μειώσετε την ποσότητα που αγοράζετε από εμάς κατά τα δύο τρίτα ως το τέλος του έτους, όπως έχετε διακηρύξει, το υπόλοιπο ένα τρίτο έχει ζωτική σημασία για τις οικονομίες και τις κοινωνίες σας.

Πιέστε τον Ζελένσκι, αλλιώς…

Πιθανότατα, μάλιστα, το μήνυμα του Πούτιν έχει δύο ακόμη στόχους. Αφενός, να καταστήσει σαφές ότι η Ευρώπη έχει να χάσει πάρα πολλά από τη συνέχιση των κυρώσεων – και ακόμη περισσότερα εάν αποφασίσει να επιβάλει και νέες, όπως ζήτησε σήμερα ο πρόεδρος της Ουκρανίας από τους «3» που τον επισκέφθηκαν.

Αφετέρου, να ξεκαθαρίσει προς τους Ευρωπαίους ότι δεν έχουν χρόνο στη διάθεσή τους και πρέπει να πιέσουν τον Ζελένσκι να υποχωρήσει, έτσι ώστε να σιγήσουν τα όπλα και να επανέλθει μια – σχετική έστω – κανονικότητα. Πολύ περισσότερο καθώς, όπως φαίνεται και από τις εξελίξεις στα πεδία των μαχών, η Ουκρανία έχει ελάχιστες ή μηδενικές πιθανότητες να νικήσει σε αυτόν τον πόλεμο και η Ευρώπη θα συνεχίσει να χάνει όσο αυτός συνεχίζεται.

Η αλήθεια είναι ότι το πρόβλημα μετατρέπεται σταδιακά σε βραχνά για τους Ευρωπαίους. Ειδικά δε για τους Γερμανούς, οι οποίοι βλέπουν ότι απειλούνται να μείνουν χωρίς αέριο, παρά το ότι οι ίδιοι έχουν απορρίψει τις πιέσεις των ΗΠΑ και πολλών εταίρων τους στην ΕΕ να επιβάλουν εμπάργκο στις εισαγωγές από τη Ρωσία.