Φυσικό αερίο: Η μείωση των ρωσικών ροών πλήττει διαδοχικά τις ευρωπαϊκές χώρες – Νέο ράλι στις τιμές

Ολοταχώς προς την μεγαλύτερη εβδομαδιαία άνοδο τους, από τα πρώτα στάδια του πολέμου στην Ουκρανία, οδεύουν οι τιμές του φυσικού αερίου στην Ευρώπη, καθώς πλέον οι ρωσικές ροές κινούνται σταθερά κάτω από τα επίπεδα της ζήτησης δημιουργώντας έντονους φόβους ακόμη και για ελλείψεις.

Πραγματικά, σε ένα διάστημα που οι χώρες της Ευρώπης θα έπρεπε να «χτίζουν» τα αποθέματα τους για το δύσκολο επικείμενο χειμώνα και ενώ ειδικά μεγάλο μέρος του νότου πλήττεται από τον πρώτο μεγάλο καύσωνα του καλοκαιριού, οι ροές από την Ρωσία έχουν μειωθεί δραστικά.

Russian gas flows to Europe fall short, threaten storage buildup https://t.co/lzcTWEuqPH pic.twitter.com/XmtY9jIVqr

— Reuters (@Reuters) June 17, 2022

Μειώμενες προμήθειες 

Ήδη η Ιταλία και η Σλοβακία έχουν ανακοινώσει πως έχουν παραλάβει λιγότερο από τις μισές από τις ποσότητες που θα έπρεπε να τους έχει προμηθεύσει η ρωσική Gazprom, με την Ρώμη να διαμηνύει πως ετοιμάζεται να ενεργοποιήσει ένα σχέδιο εκτάκτου ανάγκης, αν ο ρωσικός όμιλος δεν αποκαταστήσει τις ροές (στα 63 εκατ. κυβικά μέτρα την ημέρα) μέχρι τα μέσα της επόμενης εβδομάδας προς την Eni SpA. Ανάμεσα στα μέτρα είναι η ενίσχυση της παραγωγής από τα εργοστάσια λιγνίτη, τα οποία κανονικά ήταν σε τροχιά αφοπλισμού μέχρι το 2025 για κλιματικούς λόγους, όπως και η επιβολή πλαφόν στην ενεργειακή κατανάλωση κυρίως από τα νοικοκυριά και λιγότερο από την βιομηχανία.

Η Γαλλία από την πλευρά της ανακοίνωσε πως δεν έχει παραλάβει ρωσικό αέριο μέσω Γερμανίας από τις 15 Ιουνίου, πληροφορία που επιβεβαίωσε και η Γερμανία, καθώς στη φάση αυτή αγωνίζεται να καλύψει τις δικές της ανάγκες. Πραγματικά, η γερμανική Uniper έχει δηλώσει πως έχει παραλάβει 60% λιγότερο φυσικό αέριο, από ότι έχει συμφωνήσει με την Gazprom, αν και διαβεβαίωσε τους πελάτες της πως κατάφερε να αναπληρώσει σε πρώτη φάση την ποσότητα που χρειαζόταν από έτερους προμηθευτές και πως η αγορά δεν θα έχει άμεσο πρόβλημα.

H πιεστική αυτή κατάσταση που οφείλεται στην μείωση των ροών μέσω του αγωγού Nord Stream 1 οδήγησε πολλούς Ευρωπαίους ηγέτες και αξιωματούχους να καταγγείλουν εκ νέου το Κρεμλίνο πως χρησιμοποιεί το φυσικό αέριο ως όπλο πολιτικών σκοπιμοτήτων. Ειδικά δε, μετά την πολύκροτη τριμερή επίσκεψη των Όλαφ Σολτς, Εμανουέλ Μακρόν και Μάριο Ντράγκι χθες στο Κίεβο και την συνάντηση τους με τον Ουκρανό πρόεδρο Ζελένσκι.

Τεχνικό πρόβλημα ή εκβιασμός; 

Ο Γερμανός υπουργός Οικονομίας, Ρόμπερτ Χάμπεκ κατηγόρησε ανοιχτά την Μόσχα πως προσπαθεί να διαταράξει τις αγορές για να ωθήσει ανοδικά τις τιμές. Αντιστοίχως ο Ιταλός πρωθυπουργός Μάριο Ντράγκι χαρακτήρισε ως «ψευδείς» τους ισχυρισμούς της Ρωσίας πως οι περικοπές οφείλονται σε τεχνικά προβλήματα. Την δικαιολογία της Μόσχας διανοήθηκε να αναγνωρίσει μόνο ο συνδιευθυντής του ενεργειακού εποπτικού φορέα της Αυστρίας, Άλφονς Χάμπερ, ο οποίος σχολίασε ότι οι μειώσεις αυτές από την πλευρά της Ρωσίας είναι «προσωρινές και τεχνικής φύσεως».

Στο κλίμα αυτό δεν βοήθησαν ούτε οι δηλώσεις του ισχυρού άντρα της Gazprom, Αλεξέι Μίλερ, στο πλαίσιο του διεθνούς οικονομικού φόρουμ της Αγίας Πετρούπολης. «Δικό μας το προϊόν, δικοί μας και οι κανόνες. Δεν παίζουμε με κανόνες που δεν έχουμε φτιάξει οι ίδιοι» σχολίασε ο CEO του ρωσικού ενεργειακού γίγαντα.

Ότι κι αν ισχύει πάντως, το τελικό αποτέλεσμα είναι το ίδιο: οι ευρωπαϊκές τιμές του φυσικού έχουν πάρει για τα καλά και πάλι την ανιούσα και οδεύουν προς το χειρότερο εβδομαδιαίο κλείσιμο τους από το πρώτο διάστημα του πολέμου.

Σήμερα οι τιμές στο ολλανδικό φυσικό αέριο αυξήθηκαν σχεδόν κατά 9%, με αποτέλεσμα η συνολική άνοδος τους για την εβδομάδα να πλησιάζει το 50%!

Σημαντικός επιβαρυντικός παράγοντας είναι και το γεγονός πως ο μεγάλος αμερικανικός τερματικός σταθμός υγροποιημένου φυσικού αερίου, το Freeport LNG στο Τέξας, έχει σταματήσει να λειτουργεί μετά την ζημιά που υπέστη λόγω έκρηξης την περασμένη εβδομάδα και τα έργα αποκατάστασης θα διαρκέσουν τελικά μέχρι το χειμώνα.

Σημειωτέον δε, πως το διάστημα αυτό η Ιταλία και αρκετές ακόμη χώρες κυρίως του ευρωπαϊκού νότου πλήττονται από το πρώτο μεγάλο κύμα καύσωνα του καλοκαιριού, με θερμοκρασίες που ξεπερνούν ακόμη και τους 40 βαθμούς Κελσίου, με αποτέλεσμα να πέφτουν στο κενό οι εκκλήσεις των αρχών για εθελοντική μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης. Μάλιστα, τα ισπανικά εργοστάσια ρεύματος ανακοίνωσαν σημαντική αύξηση στις ποσότητες αερίου που έπρεπε να προμηθευτούν για να καλύψουν την κάθετη άνοδο στη ζήτηση.

Τα αποθέματα

Μέσα στο κλίμα αυτό είναι προφανές πως έχει μπει αναγκαστικά στον «πάγο» η διαδικασία ενίσχυσης των στρατηγικών αποθεμάτων όλων των κρατών μελών, όπως ορίζει και το σχετικό σχέδιο της Κομισιόν, προκειμένου η Ένωση να είναι καλύτερα προετοιμασμένη για τον επικείμενο δύσκολο χειμώνα. Η Δανία είναι μια από τις ελάχιστες χώρες που δήλωσε πως θα συνεχίσει να αυξάνει τα αποθέματα της, αν και με αισθητά μικρότερο ρυθμό.

Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, τα αποθέματα της Ευρώπης βρίσκονται την περίοδο αυτή στο 52%, χάρη στις επιπλέον προμήθειες LNG τους τελευταίους μήνες. Όμως, στα επίπεδα αυτά βρίσκονται κάτω από τον πενταετή μέσο όρο και σίγουρα σε πολύ χαμηλά επίπεδα για να αντιμετωπιστεί η χειμερινή περίοδος.

«Μια παρατεταμένη έλλειψη θα έθετε σε σοβαρό κίνδυνο την ικανότητα της Ε.Ε. να “χτίσει” τα αποθέματα της σε επίπεδα ικανά να αντιμετωπίσει την επόμενη (χειμερινή) περίοδο» ανέφερε χαρακτηριστικά έκθεση της ING Research. Ανάλογη άποψη εξέφρασε και ο Αρούν Τόρα του BloombergNEF, εκτιμώντας πως αν οι ρωσικές ροές συνεχίσουν να μειώνονται, τότε τα ευρωπαϊκά αποθέματα θα πέσουν κάτω από το όριο ασφαλείας.