UBS- Πώς θα λειτουργεί το νέο νομισματικό εργαλείο της ΕΚΤ

Το νέο εργαλείο κατά του «κατακερματισμού», φράση η οποία στη διάλεκτο της ΕΚΤ σημαίνει τον περιορισμό των αποκλίσεων (spread) αποδόσεων μεταξύ των κρατικών ομολόγων της Γερμανίας και εκείνων των πιο ευάλωτων χωρών της περιφέρειας,  που επεξεργάζεται η ΕΚΤ και αναμένεται να παρουσιαστεί στην  επόμενη συνεδρίαση της ΕΚΤ στις 21 Ιουλίου είναι πιθανό, σύμφωνα με σημείωμα της  UBS που υπογράφει ο οικονομολόγος Reinhard Cluse και η ομάδα του, να παρουσιάζει τα εξής χαρακτηριστικά:

1.Θα  εστιάζει σε επιμέρους χώρες, σε αντίθεση με τόσο με επίσημο πρόγραμμα αγοράς περιουσιακών στοιχείων ( APP), όσο και με το έκτακτο πρόγραμμα πανδημίας ( PEPP)  που ωφελούνταν όλες τις χώρες της Ευρωζώνης.

2.Να είναι ανοιχτού τύπου-  open-ended, δηλαδή δεν θα έχει μία προκαθορισμένη ημερομηνία λήξης.

3. Θα είναι ad hoc και χωρίς ποσοτικά όρια όπως μηνιαίες αγορές ως ενός ύψους ή όρια έκδοσης, ως προς το ποσοστό των ομολόγων μιας χώρας που θα μπορεί να αγοράσει αν και τα τελευταία θα μπορούσαν να καταστήσουν το νέο εργαλείο ευάλωτο σε νομικές προκλήσεις στη Γερμανία.

4. Να  προσφέρει στην ΕΚΤ έναν  καλό βαθμό ευελιξίας και διακριτικής ευχέρειας στις παρεμβάσεις της στην αγορά, ενώ ο τρόπος απόκτησης των περιουσιακών στοιχείων ενεργητικού χωρών της ευρωζώνης (π.χ. μέσω πράξεων απορρόφησης της ρευστότητας της ΕΚΤ) να μην επηρεάζει τις προσπάθειες καταπολέμησης του πληθωρισμού.

Η ελβετική τράπεζα θεωρεί πως η καταπολέμηση του «κατακερματισμού» αφορά το σύνολο της ευρωζώνης και γι’ αυτό θα πρέπει να υπάρξει και ένας επιμερισμός των κινδύνων.  Γενικά θεωρεί πως το Πρόγραμμα Κινητών Αξιών SMP (Securities and Markets Programme)  που ίσχυε μεταξύ 2010 και 2012 θα αποτελέσει το σημείο εκκίνησης για την δημιουργία του νέου εργαλείου  της  ΕΚΤ. Μέσω του SMP, η ΕΚΤ παρενέβη  με ευελιξία στηρίζοντας τα ομόλογα της Ιταλίας, της Ισπανίας, της Πορτογαλίας, της Ελλάδας και της Ιρλανδίας. Το SMP επικεντρώθηκε στο δημόσιο χρέος, αλλά ήταν επίσημα ανοιχτό σε τίτλους του ιδιωτικού τομέα – ένα χαρακτηριστικό που η ΕΚΤ ίσως θα ήθελε να εξετάσει και για το νέο εργαλείο.

Επιπλέον, θεωρούν ότι το νέο εργαλείο θα έχει κάποιο conditionality (θα συνοδεύεται δηλαδή από όρους για τις χώρες που στηρίζονται από αυτό), αλλά σε περιορισμένο βαθμό. Για παράδειγμα, οι χώρες θα καλούνται να συμμορφωθούν με τις συστάσεις που τους κάνει η Κομισιόν.

Καθώς σύμφωνα με τη UBS, οι επανεπενδύσεις των ομολόγων του έκτακτου προγράμματος πανδημίας δεν επαρκούν για να ησυχάσουν τις αγορές, ενώ το νέο εργαλείο, θα μοιάζει πιο πολύ με το SMP, που περιλάμβανε ελαστικές προϋποθέσεις, παρά με το Πρόγραμμα OMT του Σεπτεμβρίου του 2012, το οποίο δεν χρησιμοποιήθηκε ποτέ, καθώς διαθέτει αυστηρούς όρους.

Η επικεφαλής της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, ενημέρωσε τους υπουργούς Οικονομικών της ευρωζώνης σε μια κεκλεισμένων των θυρών συνάντηση ότι το εργαλείο, όταν είναι έτοιμο, μπορεί να ενεργοποιηθεί όταν τα spreads αυξηθούν πάνω από κάποιο όριο, αλλά δεν έδωσε ακριβή στοιχεία για το όριο αυτό. Ανέφερε ότι στόχος του νέου εργαλείου της τράπεζας κατά του λεγόμενου «κατακερματισμού» είναι να επαναφέρει τα spreads σε κανονικά επίπεδα. Το εργαλείο θα μπορούσε επίσης να χρησιμοποιηθεί όταν τα spreads αυξάνονται απότομα μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα. Για τους αναλυτές πάντως, αν η ΕΚΤ θέλει να κάνει «ό,τι χρειάζεται», θα απαιτηθούν σημαντικές αγορές ιταλικών ομολόγων, καθώς υπάρχει ένα τεράστιο πρόγραμμα εκδόσεων, ενώ η Ελλάδα θα επωφεληθεί των νέων δεδομένων ώστε να έχει πιο τακτική παρουσία στις αγορές, παρότι θεωρείται πως είναι ήδη καλά χρηματοδοτημένη για τα επόμενα χρόνια και μπορεί να αντέξει τις αναταράξεις, παρά το γεγονός ότι το 10ετές κόστος δανεισμού της βρέθηκε σήμερα στην περιοχή του 4 % από 0,53% τον περασμένο Αύγουστο.