Ε.Ε.: Ψηλά στην ατζέντα της Συνόδου Κορυφής η απειλή της επισιτιστικής κρίσης και το έλλειμμα στα λιπάσματα

Έντονα διχασμένη εμφανίζεται η Ευρωπαϊκή Ένωση για το πώς θα μπορέσει να βοηθήσει τις φτωχότερες χώρες να αντιμετωπίσουν την απειλή της επισιτιστικής κρίσης και το σοβαρό έλλειμμα σε λιπάσματα που προκαλεί ο πόλεμος στην Ουκρανία. Το θέμα αναμένεται να απασχολήσει την επικείμενη σύνοδο κορυφής.

Το πρόβλημα της επισιτιστικής απειλής που έχει προκαλέσει ο πόλεμος και η αδυναμία της Ουκρανίας να εξάγει τα σιτηρά της στο εξωτερικό είναι γνωστό και απασχολεί και τις ίδιες τις ευρωπαϊκές χώρες. Λύσεις ωστόσο αναζητούνται και για την σοβαρή έλλειψη σε λιπάσματα που αποτελεί ανασχετικός παράγοντας για την αγροτική παραγωγή.

Αν πέσει πείνα, θα γίνουν μετανάστες 

Αν το πρόβλημα είναι σημαντικό στις ανεπτυγμένες χώρες, είναι ζωτικής σημασίας για τις φτωχότερες χώρες της Αφρικής και της Μέσης Ανατολής. Η Ευρώπη δε, έχει κάθε λόγο να φοβάται πως μια επισιτιστική (αλλά και οικονομική) κρίση στους φτωχότερους γείτονες της θα αυξήσει εκ νέου σημαντικά τις μεταναστευτικές ροές, προκαλώντας στα κράτη μέλη κοινωνικά αλλά και πολιτικά προβλήματα στο εσωτερικό τους.

Η Ε.Ε. αναζητά, εδώ και εβδομάδες, φόρμουλα για να στηρίξει τις χώρες της Αφρικής και της Μέσης Ανατολής με επιπλέον οικονομικά κονδύλια, μεταφέροντας ωστόσο επικοινωνιακά και το μήνυμα πως οι οικονομικές τους δυσχέρειες δεν οφείλονται στις κυρώσεις που έχει επιβάλει στην Ρωσία.

Το σχέδιο για τα λιπάσματα 

Στην ατζέντα της συνόδου θα τεθεί επί τάπητος το ζήτημα. Η Ε.Ε. έχει, μεταξύ άλλων, στα σκαριά μια πρωτοβουλία που έχει σαν στόχο να βοηθήσει τις φτωχές χώρες να ξεπεράσουν την εξάρτηση τους από τα ρωσικά λιπάσματα χρηματοδοτώντας την ανάπτυξη τοπικών εργοστασίων λιπασμάτων που θα οδηγήσει στην ενίσχυση της αγροτικής τους παραγωγής. Όμως, ήδη από τις προπαρασκευαστικές συζητήσεις στα τεχνικά κλιμάκια καταγράφηκαν οι πρώτες διαφωνίες.

Ένα από τα κυριότερα πεδία ανησυχίας είναι πως η ανάπτυξη των χημικών αυτών μονάδων θα έχει σοβαρές επιπτώσεις στο φυσικό περιβάλλον και άρα θα έρθει σε κόντρα με την πράσινη ατζέντα της Ε.Ε. Επίσης οι μονάδες αυτές θα είναι ενεργοβόρες, συμβάλλοντας στην ενεργειακή κρίση μαζί με την αύξηση των ρύπων.

Σύμφωνα με πληροφορίες του Reuters, το επικρατέστερο σενάριο είναι πως το κείμενο της συνόδου θα κάνει λόγο στην ανάπτυξη ενός σχεδίου που θα προωθεί την χρήση εναλλακτικών εργαλείων αντί των λιπασμάτων ή την πιο αποτελεσματική χρήση των λιπασμάτων, όμως κάτι τέτοιο θα είναι στην ουσία αρκετά μακριά από τον αρχικό στόχο της πρωτοβουλίας.

Θυμίζουμε πως η Ρωσία κανονικά εξάγει σχεδόν το 20% των ποσοτήτων λιπασμάτων αζώτου παγκοσμίως και μαζί με την Ουκρανία, οι δυο τους μαζί, ελέγχουν περίπου το 40% των εξαγωγών ποτάσας. Ο πόλεμος και οι κυρώσεις έχουν κόψει τις ροές αυτές, οδηγώντας όχι μόνο σε σοβαρές ελλείψεις με επιπτώσεις στην παγκόσμια αγροτική παραγωγή, αλλά και σε ράλι των τιμών που είναι σχεδόν κατά 80% υψηλότερα σε σχέση με πέρυσι, με αποτέλεσμα πολλοί γεωργοί να μην μπορούν απλά να τα αγοράσουν.