ΚΤΕΛ: Ανοίγει ο δρόμος για την απελευθέρωση των υπεραστικών μετακινήσεων επιβατών

Με ανοιχτούς διαγωνισμούς ανά γεωγραφική περιοχή θα γίνεται η ανάθεση των υπεραστικών γραμμών που εκτελούνται σήμερα από τα γνωστά μας ΚΤΕΛ. Το σχέδιο νόμου, που θα συμπληρώσει το υφιστάμενο πλαίσιο του 2013 και θα βάλει τις αστικές και υπεραστικές οδικές μετακινήσεις επιβατών της χώρας στον ευρωπαϊκό δρόμο, παρουσιάστηκε σήμερα στο υπουργικό συμβούλιο από τον υπουργό Υποδομών και Μεταφορών, κ. Κώστα Καραμανλή. Εκτιμάται ότι οι πρώτοι διαγωνισμοί θα μπορούν να προκηρυχθούν στις αρχές του 2023.

Με το εν λόγω σχέδιο νόμου, το οποίο θα τεθεί σε δημόσια διαβούλευση, με στόχο να ψηφιστεί εντός Ιουλίου, η χώρα μας θα εναρμονιστεί με την Κοινοτική Οδηγία για τις επιβατικές μεταφορές, κατ’ εφαρμογή του Ευρωπαϊκού Κανονισμού 1370/2007. Ο εν λόγω Κανονισμός προέβλεπε μια μεταβατική περίοδο ως το 2019, προκειμένου οι εθνικές νομοθεσίες να εναρμονιστούν με τις προβλέψεις του. Όπως ανέφερε ο κ. Καραμανλής, το σχέδιο νόμου είναι σύντομο μεν, περιλαμβάνοντας 36 άρθρα, αλλά εξόχως περιεκτικό, καλύπτοντας όλες τις πτυχές που θέτει ο 1370.

Τι ισχύει σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη;

Είναι σημαντικό να ξεκαθαριστεί ότι για τις ευρύτερες μητροπολιτικές περιοχές της Αττικής και της Θεσσαλονίκης, η παροχή των αστικών οδικών μεταφορών αποτελεί αρμοδιότητα στη μεν πρωτεύουσα του ΟΑΣΑ και των θυγατρικών του, ΟΣΥ και ΣΤΑΣΥ, ενώ στη Θεσσαλονίκη των ΟΣΕΘ κι ΟΑΣΘ. Όπως τόνισε ο υπουργός, οι δύο παραπάνω περιοχές «τελούν υπό τον έλεγχο και την εποπτεία του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών», σημειώνοντας ότι «το θεσμικό πλαίσιο που ισχύει και εφαρμόζεται σε αυτές τις περιοχές, είναι απολύτως συμβατό με τον Κανονισμό 1370/2007 και θα συνεχίσει να ισχύει ως έχει».

Υπενθυμίζεται ότι το 2018 είχαν ξεσηκωθεί αντιδράσεις, εξαιτίας της πρόβλεψης από την προηγούμενη κυβέρνηση στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής νομοθεσίας για την αδιάλειπτη παροχή υπηρεσιών δημοσίου συμφέροντος, της ανάληψης αστικών δρομολογίων στις δύο πόλεις από τα ΚΤΕΛ με την υπογραφή σχετικής σύμβασης με τους παραπάνω αρμόδιους φορείς οδικών συγκοινωνιών. Βάσει αυτής της πρόβλεψης, ενισχύθηκαν μέσα στην πανδημία, οι παρακμάζοντες στόλοι λεωφορείων των δύο πόλεων.

Με ποια κριτήρια θα γίνονται οι διαγωνισμοί

Όσον αφορά τώρα στις υπόλοιπες περιοχές, οι αστικές και υπεραστικές οδικές μεταφορές με λεωφορεία, παρέχονται είτε από Ανώνυμες Εταιρείες, όπως τα ΚΤΕΛ, είτε από μεμονωμένους μεταφορείς, όπως συμβαίνει συνήθως στα νησιά. «Εδώ η αρμοδιότητα “σπάει” στα δύο», είπε ο κ. Καραμανλής, εξηγώντας ότι «για μεν τις δημόσιες μεταφορές στο σύνολο της χώρας, αρμόδιο είναι το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, για δε τις γεωγραφικές περιοχές ευθύνης τους, αρμόδιες ως προς την εποπτεία και τον έλεγχο, είναι οι Περιφέρειες ως τοπικές αρχές».

Σημειώνεται ότι τα παραπάνω έχουν ήδη διαμορφωθεί ως θεσμικό πλαίσιο, από τους Νόμους 4199/2013 για τις υπεραστικές μεταφορές και τον 4568/2018 για τις αστικές μεταφορές, αλλά αυτό που δεν είχε θεσπιστεί είναι ο τρόπος με τον οποίο θα γίνεται η διαγωνιστική διαδικασία για τις αστικές και υπεραστικές μεταφορές, δεδομένης της απελευθέρωσης αυτών βάσει του 1370. Η απελευθέρωση των αστικών και υπεραστικών μετακινήσεων επιβατών βάζει εν ολίγοις στο παιχνίδι και τα τουριστικά λεωφορεία, τα οποία και θα μπορούν να διεκδικήσουν μερίδιο της πίτας.

Με το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, όπως παρουσιάστηκε σήμερα από τον αρμόδιο υπουργό, ενοποιείται το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο, διορθώνονται τα κακώς κείμενα που έχουν διαπιστωθεί και προβλέπονται διαδικασίες για τη διαγωνιστική διαδικασία. «Ειδικά για τη διαγωνιστική διαδικασία, υιοθετούμε συγκεκριμένη μεθοδολογία κι ανοικτές σε όλους τους φορείς διαδικασίες προκήρυξης, με σεβασμό στις αρχές της διαφάνειας και της αμεροληψίας», τόνισε ο κ. Καραμανλής. Ειδικότερα, οι διαγωνισμοί θα διεξάγονται ανά γεωγραφική περιοχή, θα καθορίζεται ανώτατη επιτρεπόμενη χρέωση των μετακινουμένων επιβατών ανά χιλιόμετρο ή ανά ζώνη εκτελούμενου δρομολογίου και θα λαμβάνονται υπόψη στοιχεία κόστους των παρεχόμενων υπηρεσιών, που θα πληρούν συγκεκριμένα κριτήρια ποιότητας.

Προϋποθέσεις

Επίσης, προκειμένου να συμμετάσχει κάποιος στον διαγωνισμό θα πρέπει να διαθέτει:

– Τον προβλεπόμενο απαιτούμενο αριθμό λεωφορείων υπεραστικού ή αστικού ή ημιαστικού τύπου,

– Τις απαιτούμενες εγκαταστάσεις εξυπηρέτησης,

– Την απαιτούμενη στελέχωση, την εμπειρία στην εκτέλεση των υπεραστικών και αστικών οδικών επιβατικών μεταφορών,

– Καθώς και τα συστήματα τηλεματικής και ενιαίας πληροφόρησης και ενιαίας έκδοσης εισιτηρίων.

Παράλληλα, με το ν/σ επιλύεται και το θέμα της Ρυθμιστικής Αρχής Επιβατικών Μεταφορών (ΡΑΕΜ), μιας ανεξάρτητης αρχής που ναι μεν ιδρύθηκε με τον 4199 του 2013, αλλά ουδέποτε συγκροτήθηκε και λειτούργησε. «Οι αρμοδιότητές της, πλέον, μεταφέρονται πρωτίστως στις Περιφέρειες και δευτερεύοντος στο Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών», τόνισε ο υπουργός, επισημαίνοντας ότι για όλα τα παραπάνω υπήρξε στενή συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και συγκεκριμένα με τη DG MOVE.