Πορτογαλία: Είδος προς εξαφάνιση οι φθηνές κατοικίες

Φωτιά έχει πάρει η αγορά κατοικιών στην Πορτογαλία και ειδικά στην πρωτεύουσα Λισαβόνα, με τις τιμές να έχουν αυξηθεί κατά 13% το πρώτο φετινό τρίμηνο σε σύγκριση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο. Κινητήρια δύναμη φαίνεται ότι είναι αγοραστές από το εξωτερικό οι οποίοι δίνουν έως και διπλά χρήματα από τους ντόπιους για να αγοράσουν εκεί κατοικία, με αποτέλεσμα να καταγράφονται αγοραπωλησίες από το εξωτερικό ακόμα και πάνω από 4.000 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο.

Αυτό ευνοεί ιδιοκτήτες αλλά δημιουργεί και τεράστια κοινωνικά ζητήματα, καθώς οι πολύ υψηλές τιμές αγοράς αλλά και ενοικίασης κάνουν πολλούς κατοίκους να μην μπορούν να πληρώσουν τα ποσά που ζητούνται. Το αποτέλεσμα είναι ότι οι εξώσεις πέφτουν βροχή για ενοικιαστές, ενώ οι κάτοικοι της Πορτογαλίας, από τους νεότερους έως τους πιο ηλικιωμένους, κινδυνεύουν να μείνουν τελείως έξω από την αγορά.

Διαβάστε επίσης: Εξοχικές κατοικίες: Οι Γερμανοί ανήλθαν στην πρώτη θέση στην αγορά κατοικίας στην Ελλάδα

Για το τελευταίο τρίμηνο του 2021, ξένοι αγοραστές πλήρωσαν κατά μέσο όρο περίπου 4.280 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο για αγορά κατοικίας στη Λισαβόνα, σε σύγκριση με 1.850 ευρώ που πλήρωσαν κατά μέσο όσο οι ντόπιοι σύμφωνα με το Εθνικό Ινστιτούτο Στατιστικής της χώρας του περασμένου Απριλίου που επικαλείται το Bloomberg. Στα τέλη του Ιουνίου η ίδια στατιστική υπηρεσία ανακοίνωσε ότι οι ετήσιες αυξήσεις στις τιμές έφτασαν το 13% το πρώτο τρίμηνο από 11,4% που ήταν το τέταρτο τρίμηνο του προηγούμενου έτους.

Διαβάστε επίσης: Ακίνητα: Η άνοδος των τιμών την τελευταία 5ετία και η τηλεργασία

Η πορτογαλική πρωτεύουσα έχει γίνει πόλος έλξης για τους διεθνείς επενδυτές ακινήτων, που προσελκύονται από τις ήπιες θερμοκρασίες και τα φορολογικά κίνητρα της πόλης. Η πανδημία επιτάχυνε αυτή την τάση, με πολλούς ξένους που εργάζονται με καθεστώς απασχόλησης από απόσταση να φτάνουν ειδικά στη Λισαβόνα τα τελευταία χρόνια.

Η Πορτογαλία προσφέρει σε ορισμένους ξένους φόρο έως 20% επί του εισοδήματός τους ή ενιαίο φόρο 10% στις συντάξεις τους. Η χώρα επίσης δεν φορολογεί τα κέρδη από κρυπτονομίσματα. Ετσι ο αριθμός των αλλοδαπών κατοίκων που ζουν στην Πορτογαλία αυξήθηκε κατά 40% την τελευταία δεκαετία σε 555.299 άτομα, σύμφωνα με τα στοιχεία της στατιστικής υπηρεσίας που παρουσιάζει το Bloomberg.

Μπλόκο στη «χρυσή βίζα»

Για να προσπαθήσει να τιθασεύσει τη ζήτηση, η κυβέρνηση της Πορτογαλίας έχει αποκλείσει τις αγορές ακινήτων στη Λισαβόνα και τη βόρεια πόλη του Οπόρτο από το λεγόμενο πρόγραμμα της χρυσής βίζας που είχε υιοθετήσει η χώρα. Το πρόγραμμα χορηγεί σε ξένους υπηκόους άδεια παραμονής με αντάλλαγμα μια επένδυση σε ακίνητη περιουσία πάνω από ένα ορισμένο ποσό.

Το πρόβλημα επιδεινώνεται επειδή η προσφορά κατοικιών βρίσκεται σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα. Η έλλειψη στέγης οφείλεται εν μέρει στις μεγάλες καθυστερήσεις στην έκδοση νέων οικοδομικών αδειών και αδειών ανακαίνισης, ειδικά στο κέντρο της Λισαβόνας, λένε τοπικοί παράγοντες. Το παράδειγμα της 86χρονης Ναζαρέ Γιόργκε που παρουσιάζει το Euronews είναι χαρακτηριστικό. Η ίδια αναφέρει ότι τα τελευταία τρία χρόνια ζει πλέον σε δωμάτιο 10 τ.μ. το οποίο της το παραχώρησε ο Δήμος της Λισαβόνας. Η ίδια δεν μπορούσε να πληρώσει το ενοίκιο του διαμερίσματος που μοιραζόταν για τέσσερις δεκαετίες με τη θεία της και βγήκε έξω από αυτό με έξωση το 2019.

Οπως αναφέρει το Euronews, η ίδια συνοδεύθηκε έξω από το διαμέρισμα από την αστυνομία και αργότερα της διέθεσαν το δωμάτιο που τώρα αποκαλεί σπίτι. Δεν υπάρχουν ντουλάπες, οπότε ρούχα, φάρμακα, φωτογραφίες και όλα τα υπάρχοντά της φυλάσσονται σε πλαστικές σακούλες διάσπαρτες γύρω από το κρεβάτι. Πέρασε τα 84α γενέθλιά της μπροστά στο υπουργείο Υποδομών και Στέγασης της Πορτογαλίας για να διεκδικήσει καλύτερη στέγαση.

Το πρόβλημα με τη στέγαση το έχουν πολλοί ντόπιοι ιδίως με πιο χαμηλά εισοδήματα, οι οποίοι μένουν εκτός αγοράς λόγω του ξέφρενου ράλι στις τιμές των ακινήτων.