Διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb: Οι πρώτες εικόνες ανοίγουν νέο κεφάλαιο στην κοσμολογία

Περισσότερο από 30 χρόνια  μετά την εκτόξευση του θρυλικού διαστημικού τηλεσκοπίου Hubble το 1990, η NASA παρουσίασε την Τρίτη την πρώτη, πολυναμενόμενη παρτίδα εικόνων του διαδόχου του, ενός οργάνου σχεδιασμένου να κοιτάξει πιο μακριά από ποτέ στον χώρο και τον χρόνο.

Το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb, ένα θαύμα της μηχανικής που συνάντησε πολλές καθυστερήσεις και κόστισε τελικά σχεδόν 10 δισεκατομμύρια δολάρια, θα μπορέσει μεταξύ άλλων να διακρίνει τα πρώτα άστρα που γέμισαν με φως το Σύμπαν, να παρατηρήσει άμεσα μακρινούς εξωπλανήτες, ακόμα και να αναζητήσει σημεία ζωής στις εξωγήινες ατμόσφαιρές τους.

Διαβάστε επίσης: NASA: Οι πρώτες φωτογραφία του πιο ισχυρού τηλεσκοπίου μας φέρνουν πιο κοντά στην «αρχή»

Hundreds of new stars.
Examples of bubbles and jets created by newborn stars.
Galaxies lurking in the background.@NASAWebb Deputy Project Scientist Amber Straughn details new discoveries about Carina Nebula. https://t.co/63zxpNDi4I #UnfoldTheUniverse pic.twitter.com/37mxH2GvfO

— NASA (@NASA) July 12, 2022

Διαβάστε επίσης: NASA: Καβγάς με την Κίνα για την «κατάληψη» της Σελήνης

Θαύμα της μηχανικής

Το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb, ένα θαύμα της μηχανικής που συνάντησε πολλές καθυστερήσεις και κόστισε τελικά σχεδόν 10 δισεκατομμύρια δολάρια, θα μπορέσει μεταξύ άλλων να διακρίνει τα πρώτα άστρα που γέμισαν με φως το Σύμπαν, να παρατηρήσει άμεσα μακρινούς εξωπλανήτες, ακόμα και να αναζητήσει σημεία ζωής στις εξωγήινες ατμόσφαιρές τους.

Data scientist Giovanna Giardino explains how the @NASAWebb image of Stephan's Quintet reveals a "a sort of cosmic dance driven by the gravitational force" — the type of interaction that drives the evolution of galaxies. https://t.co/63zxpNDi4I #UnfoldTheUniverse pic.twitter.com/n84wbD8eXl

— NASA (@NASA) July 12, 2022

Περισσότεροι από 20.000 επιστήμονες και τεχνικοί από όλο τον κόσμο συνεργάστηκαν για την ανάπτυξη και διαχείριση του Webb, μια συνεργασία της NASA με την ευρωπαϊκή διαστημική υπηρεσία ESA και την αντίστοιχη υπηρεσία του Καναδά, το οποίο εκτοξεύτηκε τον Δεκέμβριο και ακολουθεί τη Γη στο ταξίδι της γύρω από τον Ήλιο από ασφαλή απόσταση 1,5 εκατ. χιλιομέτρων.

Αρχαίοι γαλαξίες

Η πρώτη εικόνα της παρουσίασης είναι η ίδια με αυτή που παρουσιάστηκε τα ξημερώματα της Τρίτης από τον αμερικανό πρόεδρο Τζο Μπάιντεν, λίγες ώρες πριν από την αναλυτική συνέντευξη Τύπου της NASA.

Στην πρώτη αυτή εικόνα, το επιχρυσωμένο κάτοπτρο του Webb, το μεγαλύτερο που έχει εκτοξευτεί ποτέ με διάμετρο 6,5 μέτρων, απαθανατίζει τα παραμορφωμένα, κόκκινα είδωλα γαλαξιών όπως ήταν πριν από 13,2 δισεκατομμύρια χρόνια, μόλις 600 εκατ. χρόνια μετά τη Μεγάλη Έκρηξη που γέννησε το Σύμπαν.

Η πιο μακρινή εικόνα του Σύμπαντος που έχει ληφθεί στο υπέρυθρο. Οι λευκές κηλίδες είναι γαλαξίες του γαλαξιακού σμήνους SMACS 0723. Η μάζα του σμήνους λειτουργεί ως φακός που μεγεθύνει τα είδωλα πολύ πιο μακρινών αντικειμένων, γαλαξίες που εμφανίζονται ως παραμορφωμένες κόκκινες κηλίδες. Ο αρχαιότερος διακρίνεται όπως ήταν μόλις 600 εκατ. χρόνια μετά τη Μεγάλη Έκρηξη (NASA, ESA, CSA, and STScI).

Το ίδιο γαλαξιακό σμήνος όπως παρατηρήθηκε από το Webb και το Hubble. Η νέα εικόνα αποκαλύπτει αναρρίθμητες λεπτομέρειες (NASA, ESA, CSA, and STScI)

Η εικόνα δεν καταρρίπτει το ρεκόρ απόστασης του Hubble, το οποίο λειτουργεί σε διαφορετική περιοχή του φάσματος, ωστόσο το Webb αναμένεται να παρατηρήσει τελικά γαλαξίες που εμφανίστηκαν μόλις 100-250 εκατ. χρόνια μετά τη Μεγάλη Έκρηξη.

Εξωπλανητικό φάσμα

Στη δεύτερη εικόνα, το Webb λειτουργεί ως φασματοσκόπιο και αναλύει τη σύνθεση της ατμόσφαιρας ενός μακρινού, καυτού εξωπλανήτη σε τροχιά γύρω από άστρο σαν τον Ήλιο.

Μετρώντας ποια μήκη κύματος ακτινοβολίας απορροφώνται από την ατμόσφαιρα, το παρατηρητήριο κατέγραψε την παρουσία υδρατμών και ομίχλης, καθώς και ενδείξεις για παρουσία νεφών.

Κομική φυσαλίδα

Η τρίτη εικόνα παρουσιάζει το Νεφέλωμα του Νότιου Δακτυλίου, ένα γιγάντιο νέρος αερίου και σκόνης που εκτοξεύεται στο Διάστημα από ένα ετοιμοθάνατο άστρο στο κέντρο.

Παρατηρήσεις σε ελαφρώς διαφορετικά μήκη κύματος δείχνουν δύο ελαφρώς διαφορετικές εικόνες του νεφελώματος.

Σύγκρουση γιγάντων

H τέταρτη εικόνα καταγράφει ένα κοσμικό δυστύχημα, τη σύγκρουση πέντε γαλαξιών που ονομάζονται από κοινού Κουαντέτο του Στέφαν.

Πρόκειται ουσιαστικά για μια συρραφή 1.000 επιμέρους εικόνων, το μεγαλύτερο κολάζ που έχει μεταδώσει ως σήμερα το Webb, καλύπτοντας μια περιοχή του ουρανού που αντιστοιχεί στο ένα πέμπτο της διαμέτρου της Σελήνης.

Χάρη στην υπέρυθρη όρασή του, το Webb μπόρεσε να διαπεράσει τα νέφη αερίου και σκόνης που έκρυβαν τις λεπτομέρειες από τον προκάτοχό του, το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble.

Μαιευτήριο άστρων

Οι τελευταίες εικόνες της παρουσίασης είναι το φαντασμαγορικό πορτρέτο του Νεφελώματος της Τρόπιδας, μια περιοχή όπου νέα άστρα γεννιούνται μέσα από κοσμικά σύννεφα αερίου και σκόνης. Κάθε λευκή κουκίδα είναι ένα νέο αστέρι που μόλις άρχισε να λάμπει.

To ίδιο νεφέλωμα σε παρατηρήσεις του διαστημικούτηλεσκοπίου Hubble. Η εικόνα είναι πολύ πιο φτωχή σε λεπτομέρεια (NASA, ESA).

Ακόμα μια εικόνα του ίδιου νεφελώματος απο το Webb, η οποία συνδυάζει παρατηρήσεις με δύο κάμερες (NASA, ESA, CSA, and STScI).