Οποιος κι αν ρωτήσεις στην… πιάτσα, όχι μόνο επιχειρηματία, αλλά και πολιτικό, επικοινωνιολόγο κ.λπ., για τα περί εκλογών και του χειμώνα που έρχεται, θα καταλάβεις πως όλοι βρίσκονται σε σύγχυση.

Αν και οι περισσότεροι αναγνωρίζουν ότι η απόφαση του Κ. Μητσοτάκη να μην κάνει εκλογές τώρα είναι ειλημμένη και δεν αλλάζει, υπάρχουν και κάποιοι που… κρατάνε πισινή.

Όμως, το 100% των ερωτηθέντων, συμφωνεί ότι αυτά που έρχονται σε ενεργειακό επίπεδο είναι τρομακτικά.

Ρώτησε π.χ. η στήλη έναν βουλευτή της αντιπολίτευσης κι έναν επικοινωνιολόγο, οι οποίοι μίλησαν χωρίς πολιτική σκοπιμότητα. Και οι δύο συμφώνησαν πως τα σενάρια τρόμου σχετικά με το φυσικό αέριο είναι αληθινά. Και είναι και πολύ πιθανόν να υλοποιηθούν, δηλαδή να κοπεί το φυσικό αέριο προς την Ευρώπη.

«Αν συμβεί αυτό οι επιπτώσεις θα είναι τέτοιες που η κρίση μετά τη χρεοκοπία της Lehman Brothers δεν θα είναι τίποτε μπροστά σ’ αυτά που θα έρθουν», έλεγαν.

Αν κλείσουν οι στρόφιγγες…

Τι σημαίνει οριστικό μπλόκο στο αέριο από Ρωσία; Όπως λένε οι καλά γνωρίζοντες, θα σημάνει βαθιά ύφεση για την Ευρώπη, πρωτοφανείς πληθωριστικές τάσεις, έναν στασιμοπληθωρισμό άνευ προηγουμένου, λουκέτο σε κολοσσιαίες επιχειρήσεις σε χώρες όπως η Γερμανία, η Γαλλία, η Ιταλία κ.λπ.

Θα σημάνει επίσης, έκρηξη των τιμών και αδυναμία των πολιτών να μπορούν να αντεπεξέλθουν, πρωτοφανή ακρίβεια που θα φέρει κοινωνικές εκρήξεις.

Δε μιλάμε για «ρεύμα με το δελτίο», διακοπές ηλεκτροδότησης κ.λπ. Αυτά είναι αυτονόητα…

Θα υπάρξει αντίδραση;

Και το ερώτημα που συζητείται πλέον και στην Ελλάδα είναι πώς θα αντιδράσει η Ευρωπαϊκή Ενωση. Συνολική λύση δηλαδή κι όχι ο καθένας να κάνει ό,τι μπορεί. Διότι π.χ. στην κυβέρνηση έχουν αποφασίσει να δώσουν και τον Σεπτέμβριο επιδοτήσεις και να διευρύνουν το επίδομα θέρμανσης, όμως, αυτά θα είναι… ασπιρίνες αν σκάσει η λαίλαπα της έλλειψης ενέργειας.

Γι’ αυτό και οι επόμενες 40 ημέρες θα είναι κρίσιμες για την Ευρώπη. Θα φανεί δηλαδή αν έχει αντιληφθεί το μέγεθος της επικείμενης καταστροφής που από κάποιους χαρακτηρίζεται ήδη ως «οικονομικός Αρμαγεδδών».

Αλλωστε, αν οι αποφάσεις που θα ληφθούν και οι λύσεις που θα πέσουν στο τραπέζι δεν είναι πειστικές, τότε πολλές κυβερνήσεις θα αντιμετωπίσουν βαθιά κρίση και η Ευρώπη θα μπει σε έναν επικίνδυνο δρόμο χωρίς επιστροφή.

• Διαβάστε επίσης: Εφιάλτης στον δρόμο με την ενέργεια – «Πολύ δύσκολος» χειμώνας στην Ευρώπη

Τα μυστήρια των Παρισίων

Ένα κουίζ – βόμβα, έχει σήμερα η στήλη, αλλά δεν θα επεκταθεί σε ονόματα. Εχουμε και λέμε λοιπόν. Σε ποια εταιρεία, τράπεζα, οργανισμό ή ό,τι άλλο, γινόταν η κρισιμότερη γενική συνέλευση των τελευταίων ετών, αλλά απουσίαζαν οι δύο από τους βασικότερους «παίκτες»;

Δηλαδή, έπρεπε να ληφθούν κρίσιμες αποφάσεις, να αποφασιστούν τα βήματα για το μέλλον, αλλά ένα κορυφαίο στέλεχος κι ένας βασικός μέτοχος δεν ήταν καν στην Ελλάδα εκείνη την κρίσιμη στιγμή.

Δηλαδή τέτοια ανευθυνότητα ούτε… εις Παρισίους δεν βρίσκεις. Εκτός κι αν είναι πιο σημαντικές κάποιες άλλες δραστηριότητες…

Κρύο – ζέστη για την οικονομία

Ενδιαφέρουσες οι επισημάνσεις που βρίσκουμε στο Attica Economic Review, το μηνιαίο report της Attica Bank.

Όπως αναφέρουν οι αναλυτές, και θα είναι και τα προβλήματα που θα αντιμετωπίσουμε το επόμενο διάστημα, οι αυξήσεις επιτοκίων επιβαρύνουν το κόστος νέου δανεισμού δημόσιου και ιδιωτικού τομέα. Η αυξημένη αβεβαιότητα επιβραδύνει τις νέες παραγωγικές επενδύσεις, κλυδωνίζοντας τις μεσοπρόθεσμες αναπτυξιακές προοπτικές.

Μεταξύ των προκλήσεων, ξεχωρίζουν ο ισχυρός και επίμονος πληθωρισμός, ο περιορισμένος δημοσιονομικός χώρος πολλών ανεπτυγμένων οικονομιών, καθώς και η ταχύτερη αύξηση του κόστους χρήματος.

Στην Ελλάδα, ο δείκτης Οικονομικού κλίματος υποχώρησε τον Ιούνιο, από επιδείνωση των προσδοκιών σε όλους τους τομείς εκτός των Κατασκευών, εντονότερα στη Βιομηχανία, καθώς και υποχώρηση της Καταναλωτικής Εμπιστοσύνης. Στη Βιομηχανία, η πτώση προήλθε από διεύρυνση των αποθεμάτων και επιδείνωση των παραγγελιών και των προβλέψεων για την παραγωγή, τάσεις οι οποίες αντανακλούν τις επιδράσεις του πολέμου στην οικονομική δραστηριότητα και το διεθνές εμπόριο παγκοσμίως, ιδίως στην Ευρωζώνη.

Από την άλλη πλευρά, οι προσδοκίες στον κλάδο του Τουρισμού (Ξενοδοχεία-Εστιατόρια) διαμορφώθηκαν τον Ιούνιο κοντά στο μέγιστο επίπεδο πολλών ετών του προηγούμενου μήνα. Αυτή η εξέλιξη είναι συμβατή με την ανοδική τάση στις διεθνείς αφίξεις αεροδρομίων, οι οποίες ξεπέρασαν τον Μάιο το αντίστοιχο επίπεδο του 2019, συγκρατώντας το έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών.

Οσο για το ενεργειακό, στην Ελλάδα καταγράφεται υποχώρηση του ενεργειακού ελλείμματος την τριετία 2018-2020, αλλά και σημαντική αύξηση της εξάρτησης σε ενεργειακά αγαθά από το εξωτερικό.

• Διαβάστε επίσης: Γεωργιάδης: Το 2022 θα είναι εξαιρετικά καλή χρονιά για την Ελλάδα

Είναι υψηλή η σημασία του ενεργειακού κόστους για κλάδους της Βιομηχανίας (Τρόφιμα, Βασικά μέταλλα, Χημικά προϊόντα, Μεταλλικά προϊόντα) και των Μεταφορών. Ενδεικτικά, το άμεσο ενεργειακό κόστος αφορά σε δαπάνες των επιχειρήσεων για πετρελαιοειδή, φυσικό αέριο και ηλεκτρισμό. Το έμμεσο ενεργειακό κόστος αφορά στο μέρος της δαπάνης για άλλες παραγωγικές εισροές, που αντιστοιχεί στο ενεργειακό περιεχόμενο αυτών των εισροών.

Το έμμεσο ενεργειακό κόστος σε κάποιους κλάδους ξεπερνά το άμεσο (Κατασκευές, Εστίαση – Ξενοδοχεία, Τρόφιμα, Μεταλλικά προϊόντα), ενώ είναι υψηλό το κόστος ενέργειας (άμεσο και έμμεσο) για τα Βασικά μέταλλα, τα Μεταλλικά Προϊόντα, τα Χημικά προϊόντα και τις Μεταφορές (Πλωτές και Αεροπορικές). Αυτοί οι κλάδοι αναμένεται να επηρεαστούν κυρίως από την άνοδο των τιμών ενέργειας.

Κάνουνε «μαζέματα»

Περιμένοντας να βγει ο λογαριασμός από την DBRS για τις τιτλοποιήσεις που μπορούν να ενταχθούν στον Ηρακλή ΙΙ και συνεπακόλουθα την αύξηση μετοχικού κεφαλαίου για να καλυφθούν οι ανάγκες της τράπεζας, η διοίκηση της Attica Bank δεν μένει στάσιμη. Το λειτουργικό κόστος είναι ένα σοβαρό θέμα, κάθε ευρώ μετράει και πρέπει να δικαιολογείται και να αξιοποιείται σωστά.

Έτσι, ξεκίνησε ένας ακόμη κύκλος ελέγχου και συμμαζέματος εξόδων και δαπανών και αν και η τράπεζα προχωρά συντηρητικά και προσεκτικά (είναι μέσα στους στόχους του προϋπολογισμού και μάλιστα κινείται κάτω από τα όρια) δηλώνει σε όλους τους τόνους ότι την ενδιαφέρουν τα χρήματα των μετόχων.

Η FED δείχνει το δρόμο

Είναι πολλοί αυτοί που δεν ξέρουν πώς λειτουργεί η μακροοικονομία και οι αγορές. Και γιατί να ξέρουν άλλωστε; Όταν, όμως, μια χώρα αντιμετωπίζει πρωτοφανή πληθωρισμό (πάνω από 9%), τότε λαμβάνει και έκτακτα μέτρα, που δεν είναι άλλα από αυξήσεις στα επιτόκια, ώστε ο δανεισμός να καθίσταται δυσκολότερος και η ροή του χρήματος να μην είναι ανεξέλεγκτη. Αυτό κάνει η ΕΚΤ, αυτό κάνει και η Federal Reserve η οποία δεν αποκλείεται να… το τραβήξει ακόμη περισσότερο. Το Bloomberg χθες έγραψε ότι μπορεί να προχωρήσει μέσα στο μήνα η FED σε ιστορική αύξηση επιτοκίων κατά 100 μονάδες βάσης.

Αυτό θα μπορούσε να γίνει στη συνεδρίασή της στις 26-27 Ιουλίου -η οποία θα ήταν η μεγαλύτερη αύξηση της σύγχρονης ιστορίας της Fed.

«Εάν όντως γίνει αύξηση 100 μονάδων βάσης τον Ιούλιο και 75 μονάδων βάσης τον Σεπτέμβριο, τότε νομίζω ότι οι προοπτικές ανάπτυξης για αργότερα μέσα στο έτος πιθανώς επιδεινώνονται», δήλωσε ο Michael Feroli, επικεφαλής οικονομολόγος στην JP Morgan Chase & Co.

Ο πρόεδρος της Fed, Τζερόμ Πάουελ, δήλωσε στους δημοσιογράφους τον περασμένο μήνα, αφότου η κεντρική τράπεζα αύξησε τα επιτόκια κατά 75 μονάδες βάσης, ότι ήταν πιθανή αύξηση είτε κατά 50 είτε κατά 75 μονάδες βάσης τον Ιούλιο.

«Μετά από αυτό που συνέβη τον Ιούνιο, δεν αποκλείω τίποτα», δήλωσε ο Stephen Stanley, επικεφαλής οικονομολόγος στην Amherst Pierpont Securities.

Αυτά τα γράφουμε για να ξέρετε πώς θα κινηθεί και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα όταν έρθει η ώρα. Δεν θα απέκλειε δηλαδή κανείς τον Σεπτέμβριο μια μεγάλη αύξηση των επιτοκίων προκειμένου να συγκρατηθεί ο πληθωρισμός.

Βεβαίως, θα πρέπει να ξέρετε ότι έτσι μπορεί να «κόβεται» ο ρυθμός του πληθωρισμού, όμως, τα κυμαινόμενα δάνεια γίνονται πιο ακριβά. Οι δόσεις εννοούμε που πληρώνονται κάθε μήνα. Θα είναι σίγουρα ένας μεγάλος πονοκέφαλος για χιλιάδες νοικοκυριά στη χώρα μας.

Κατακρημνίζεται το ευρώ

Κι εκεί που λες ότι η ΕΚΤ μπορεί να προχωρήσει σε επιθετική κίνηση ως προς τα επιτόκια, το κουβάρι ξαναμπλέκει. Γιατί; Μα γιατί χθες, μετά από σχεδόν 20 χρόνια, το ευρώ έπεσε κάτω από την ισοτιμία έναντι του δολαρίου.

Είναι ιστορικό ρεκόρ που μας φέρνει χρόνια πολλά πίσω. Το κοινό νόμισμα υποχώρησε έως το 0,9998 έναντι του δολαρίου καθώς ενισχύεται ο φόβος της μεγάλης ύφεσης και των σεναρίων για επιθετικά μέτρα στη νομισματική πολιτική.

• Διαβάστε επίσης: Πώς φτάσαμε στο 1:1 για ευρώ και δολάριο – Τι σημαίνει για την Ευρώπη

Το ευρώ έχει χάσει πάνω από 12% από την αρχή του έτους και πολλοί αναρωτιούνται πώς η ΕΚΤ θα μπορέσει να πάει σε επιθετική κίνηση στα επιτόκια μέσα σε ένα τέτοιο κλίμα.

Για την ιστορία, τον Οκτώβριο του 2000 το ευρώ είχε υποχωρήσει στο ιστορικό χαμηλό των 0,82 δολαρίων.

Με τέτοια αποδυνάμωση του νομίσματος, τα προϊόντα που εισάγονται στην Ευρώπη είναι πιο ακριβά, αλλά γίνονται πιο ανταγωνιστικά τα ευρωπαϊκά προϊόντα και ο τουρισμός.

Ερχεται ενεργειακό μνημόνιο;

Η 21η Ιουλίου ίσως είναι μια κρίσιμη ημέρα για το πώς θα κινηθούν οι Ευρωπαίοι ως προς την ενεργειακή κρίση. Και το λέμε αυτό διότι εκτός από εκείνους που πιστεύουν ότι θα υπάρξει γενναία, κοινή ευρωπαϊκή λύση, υπάρχουν και οι σκληροπυρηνικοί.

Ξέρετε, εκείνοι οι Βόρειοι που βλέπουν τις χώρες του Νότου και βγάζουν σπυράκια;

Ακούγεται, λοιπόν, ότι με γερμανική σφραγίδα θα μπορούσε να προταθεί ένα είδος… ενεργειακού μνημονίου.

Το έγραψε στα «Νέα» ο καλός συνάδελφος, Νίκος Φιλιππίδης: «Μια ομάδα βόρειων χωρών βάζει θέμα ότι για όποια χώρα αποφασιστεί να στηρίζονται τα ομόλογά της, όπως η Ελλάδα, να αναλαμβάνει σε αντάλλαγμα και αυτή μια σειρά από υποχρεώσεις. Ο σχεδιασμός αυτής της ομάδας των κεντρικών τραπεζιτών κάνει μάλιστα λόγο για βοήθεια από την ΕΚΤ, αφού πρώτα προσφύγουν στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Διάσωσης (ESM) οι συγκεκριμένες χώρες. Οι υποχρεώσεις αυτές θα συνοψίζονται σε ένα κείμενο συμφωνίας με χαρακτηριστικά μνημονίου.

Τι προτείνουν δηλαδή; Θέλετε στήριξη στα ομόλογα, άρα λεφτά να σας δώσουμε; Θα υπογράψετε μνημονιακές υποχρεώσεις.

Και σκεφτείτε. Να βγούμε στις 20 Αυγούστου από το καθεστώς ενισχυμένης εποπτείας, δηλαδή από το μνημονιακό καθεστώς και να ξαναμπούμε από το παράθυρο λόγω της ενεργειακής κρίσης.

Θα είναι καταστροφή…