Επικίνδυνες αυταπάτες για το κλίμα

Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, η συνολική ανάπτυξη στην Ε.Ε. τα τελευταία 30 χρόνια ήταν περίπου 50% (αύξηση του συνολικού ΑΕΠ σε σταθερές τιμές). Την ίδια περίοδο, οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου μειώθηκαν κατά περίπου 30%. Συνεπώς η ΕΕ δικαίως πανηγυρίζει διότι κατόρθωσε να αυξήσει την ευημερία των κατοίκων της μειώνοντας ταυτόχρονα την περιβαλλοντική επιβάρυνση.

Μικρή, ενοχλητική, λεπτομέρεια είναι το γεγονός ότι την ίδια περίοδο οι εισαγωγές από την Ασία αυξήθηκαν κατά περίπου 20 φορές. Κάθε χρόνο, μερικά εκατομμύρια containers γεμάτα ευημερία σαλπάρουν από τα λιμάνια της Απω Ανατολής για την Ευρώπη μας. Προφανώς, το γεγονός ότι στην Κίνα υπάρχουν πάνω από 10 μεγαλουπόλεις στις οποίες οι ρύποι στην ατμόσφαιρα ξεπερνούν τα όρια του ΠΟΥ μάλλον θα οφείλεται στο ότι οι κάτοικοί τους δεν έχουν τόσο ισχυρή περιβαλλοντική συνείδηση όσο εμείς.

Σήμερα ξεκινάμε ένα νέο ταξίδι σωτηρίας του πλανήτη με την ευρωπαϊκή πρωτοβουλία «Fit for 55». Απαιτεί τη δημιουργία παραγωγικών υποδομών σε εξωφρενικές κλίμακες. Προϋποθέτει την ύπαρξη πρώτων υλών σε ποσότητες 10πλάσιες από τις σημερινές. Αδιαφορεί για τη συνολική περιβαλλοντική επίπτωση που θα προκαλέσει η μετάβαση. Και θεωρεί δεδομένο ότι και πάλι κάποιοι άλλοι κάπου αλλού θα δεχθούν να αναπνέουν ρύπους τα δικά τους παιδιά, ώστε να είναι ευτυχείς οι ευρωπαίες «Γκρέτες».

Θα μπορούσε κάποιος να πει ότι αυτό είναι ανήθικο. Εκ του αποτελέσματος προκύπτει ότι η Δύση ουδέποτε είχε τέτοιους προβληματισμούς. Αυτό όμως που δεν μπορούμε να αγνοήσουμε είναι το ανέφικτο. Τα τελευταία τριάντα χρόνια εκχωρήσαμε την παραγωγική μας υποδομή, μαζί με την τεχνολογία και τη γνώση μας, σε τρίτους προκειμένου να μας παρέχουν αγαθά με χαμηλό κόστος, ώστε να έχουμε την πολυτέλεια να καταναλώνουμε περισσότερο.

Το μοντέλο έλεγε ότι αυτοί οι τρίτοι θα θεωρούσαν συμφέρουσα τη σχέση, διότι θα βελτίωναν και εκείνοι το βιοτικό τους επίπεδο. Οσο η ανάπτυξη σε αυτές τις περιοχές είναι 7%-8% τον χρόνο, ο κόσμος δέχεται τις θυσίες διότι ελπίζει στο μέλλον. Οι ηγέτες μας όμως ξέρουν ή θα έπρεπε να ξέρουν ότι τέτοιοι ρυθμοί ανάπτυξης δεν μπορεί να διατηρηθούν για μεγάλα χρονικά διαστήματα. Σήμερα έχουμε λόγους να πιστεύουμε ότι αυτός ο κύκλος έκλεισε. Από την άλλη πλευρά, η όποια, έστω και προσωρινή, διακοπή της ροής των αγαθών προς τη Δύση έχει καταστροφικές συνέπειες. Μια μικρή πρόγευση παίρνουμε αυτή την περίοδο. Είναι παράλογο λοιπόν να αναρωτιέται κανείς αν αυταπατάται η ΕΕ όταν πιστεύει ότι θα βρίσκει συνεχώς πρόθυμους υπεργολάβους οι οποίοι θα κάνουν τη δουλειά κρατώντας ένα ελάχιστο μέρος της υπεραξίας και αποδεχόμενοι όλες τις «άβολες» συνέπειες της εκρηκτικής αύξησης των καταναλώσεων πρώτων υλών και ενέργειας;