Ενεργειακή κρίση: Οι επόμενες κινήσεις στην «σκακιέρα» Ρωσίας, Ευρώπης και ΗΠΑ

Σε ένα πρόβλημα για δυνατούς λύτες έχει εξελιχθεί η ενεργειακή εξάρτηση της Ευρώπης από ρωσικό φυσικό αέριο, καθώς οι περισσότερες χώρες συντάσσουν ήδη εναλλακτικά σχέδια για την αντιμετώπιση του δύσκολου επερχόμενου χειμώνα.

Ήδη, η Ρωσία γνωστοποίησε χθες ότι δεν προτίθεται να προμηθεύει με πετρέλαιο τις χώρες που θα αποφασίσουν να βάλουν πλαφόν στην τιμή του πετρελαίου, προσθέτοντας ένα ακόμη εμπόδιο στην προσπάθεια των ευρωπαϊκών χωρών να συγκεντρώσουν αποθέματα.

Η Ρωσία δεν θα εξάγει πετρέλαιο στις διεθνείς αγορές αν η τιμή του πέσει κάτω από το κόστος παραγωγής, σύμφωνα με δηλώσεις του αντιπροέδρου της ρωσικής κυβέρνησης Αλεξάντρ Νόβακ στην κρατική τηλεόραση.

«Εάν οι τιμές αυτές για τις οποίες μιλάνε είναι πιο χαμηλές από το κόστος παραγωγής πετρελαίου, τότε φυσικά η Ρωσία δεν θα διασφαλίσει τις προμήθειες πετρελαίου στις διεθνείς αγορές. Αυτό σημαίνει, ότι απλά εμείς δεν θα δουλεύουμε με ζημιά».

Η σταρτηγική των ΗΠΑ

Την ίδια στιγμή, η υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ Τζάνετ Γιέλεν επιδιώκει την επιβολή πλαφόν στην τιμή του πετρελαίου για να κάνει πιο δύσκολη την χρηματοδότηση του πολέμου που διεξάγει στην Ουκρανία. Aξιωματούχοι λένε ότι ο στόχος είναι μια τιμή σε επίπεδο που να καλύπτει το οριακό κόστος της παραγωγής έτσι ώστε η Μόσχα να έχει κίνητρο να συνεχίσει να εξάγει πετρέλαιο.

Και ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν έχει δηλώσει ότι οι τιμές του πετρελαίου θα εκτιναχθούν στα ύψη εάν επιβληθεί πλαφόν στην τιμή.

Πάντως, οι Ηνωμένες Πολιτείες ελπίζουν να δουν να επιβάλλεται ένα διεθνές πλαφόν στην τιμή του ρωσικού πετρελαίου τον Δεκέμβριο, όπως δήλωσε ο υφυπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ Γουόλι Αντεγέμο.

Διαβάστε επίσης: Κίνα: Πώς ο πόλεμος ανέδειξε την Ρωσία στον κορυφαίο πετρελαϊκό εταίρο του Πεκίνου

Η Βραζιλία, η Κίνα, η Ινδία και κάποιες χώρες της Αφρικής και της Μέσης Ανατολής έχουν αυξήσει τις εισαγωγές πετρελαίου από την Ρωσία, η οποία πουλάει πετρέλαιο κάνοντας μεγάλες εκπτώσεις σε σχέση με τους διεθνείς δείκτες αναφοράς, επειδή πολλά ευρωπαϊκά διυλιστήρια έχουν σταματήσει να εισάγουν ρωσικό πετρέλαιο.

Η απειλή με τον Nord Stream

Από εκεί και πέρα, η Ρωσία απειλεί την Ευρώπη με την προμήθεια φυσικού αερίου μέσω του αγωγού Nord Stream 1, ο οποίος καλύπτει το 1/3 των ευρωπαϊκών αναγκών, ο οποίος κατέγραψε χθες  σταθερή ροή, σε αντίθεση με τον αγωγό που κατευθύνεται προς τα ανατολικά, στον αγωγό Γιαμάλ-Ευρώπη, δηλαδή προς την Πολωνία από τη Γερμανία.

Παράλληλα, η Ευρωπαϊκή Ένωση προσπαθεί να καταρτίσει ένα σχέδιο αντιμετώπισης της κατάστασης. Μια αναθεωρημένη εκδοχή του σχεδίου της Κομισιόν για μείωση της χρήσης φυσικού αερίου από τα κράτη-μέλη της ΕΕ συζητούν αξιωματούχοι των κρατών του μπλοκ.

Στόχος είναι τα κράτη – μέλη της Ένωσης να φτάσουν σε συμβιβασμό μέχρι την επόμενη εβδομάδα, μετά τη θύελλα αντιδράσεων που ξεσήκωσε η αρχική πρόταση της Κομισιόν για οριζόντια περικοπή της κατανάλωσης αερίου κατά 15%. Ο στόχος θα ήταν αρχικά εθελοντικός, αλλά θα καταστεί υποχρεωτικός εάν η Επιτροπή κηρύξει κατάσταση έκτακτης ανάγκης.

Αντιδράσεις

Από την αρχή η πρόταση αντιμετώπισε επικρίσεις από διάφορες χώρες. Η Ισπανία, η Πορτογαλία και η Ελλάδα είναι μεταξύ των πιο ανοιχτά εχθρικών, ενώ διπλωμάτες λένε ότι η Δανία, η Γαλλία, η Ιρλανδία, η Ιταλία, η Μάλτα, οι Κάτω Χώρες και η Πολωνία έχουν επίσης επιφυλάξεις σχετικά με την παροχή στην Επιτροπή της εξουσίας να διατάξει περικοπές.

Σύμφωνα με πρόταση που υπέβαλε η Τσεχική Δημοκρατία, η οποία ασκεί την εκ περιτροπής προεδρία της ΕΕ, οι κυβερνήσεις της ΕΕ θα πρέπει να εγκρίνουν οποιαδήποτε πρόταση της Επιτροπής για να καταστήσουν τις περικοπές υποχρεωτικές, δήλωσαν διπλωμάτες της ΕΕ.

Διαβάστε επίσης: Ρήξη στην Ιστορία

Αλλαγές

Το αναθεωρημένο κείμενο προβλέπει μείωση της χρονικής περιόδου για την οποία θα εφαρμοστεί το εν λόγω σύστημα από δύο έτη σε ένα, ώστε να τονιστεί ο επείγων χαρακτήρας του μέτρου.

Ορισμένες χώρες διαμαρτύρονται ότι μια ενιαία μείωση κατά 15% θα προκαλούσε περισσότερες δυσκολίες από ό,τι απαιτείται στους οικιακούς καταναλωτές σε ορισμένα μέρη του μπλοκ, για να προστατευθούν οι «πεινασμένοι» βιομηχανικοί καταναλωτές φυσικού αερίου σε άλλες περιοχές.

Οι απεσταλμένοι των κρατών –μελών θα συζητήσουν πιθανές περαιτέρω αναθεωρήσεις μεθαύριο Δευτέρα, προτού οι υπουργοί Ενέργειας συναντηθούν για μια έκτακτη σύνοδο με στόχο να καταλήξουν σε συμφωνία.

Το μεγάλο πρόβλημα

Μεγάλο πρόβλημα αντιμετωπίζει και η Γερμανία. Είναι χαρακτηριστικό ότι το γερμανικό κράτος θα διοχετεύσει δισεκατομμύρια ευρώ για την διάσωση του ενεργειακού κολοσσού Uniper, με την απόκτηση του 30% του κεφαλαίου του, καθώς απειλείται με πτώχευση λόγω της μείωσης των εξαγωγών του ρωσικού αερίου, όπως ανακοίνωσε ο γερμανικός όμιλος.

Διαβάστε επίσης: Γερμανία: Νέο πακέτο ενεργειακών μέτρων – Δεν θα μας εκβιάσει η Ρωσία

Το σχέδιο διάσωσης θα οδηγήσει «σε δημόσια συμμετοχή της τάξεως του 30%», ανέφερε σε ανακοίνωσή του ο όμιλος. Η συμμετοχή θα γίνει μέσω της αύξησης του κεφαλαίου κατά 267 εκατομμύρια ευρώ περίπου με την τιμή του 1,70 ευρώ ανά μετοχή.

«Η Uniper είναι μία εταιρεία κεφαλαιώδους σημασίας για την οικονομική ανάπτυξη της χώρας μας και για την τροφοδοσία των πολιτών σε ενέργεια», εξήγησε ο καγκελάριος Ολαφ Σολτς παρουσιάζοντας τα έκτακτα μέτρα.

Ο όμιλος θα έχει επίσης την ενίσχυση δημοσίου δανείου ύψους «μέχρι 7,7 δισεκατομμυρίων ευρώ» σε μετατρέψιμα ομόλογα που θα μεταβληθούν μακροπρόθεσμα σε μετοχές, σύμφωνα με την Uniper.