Ενα «παιδί» – θύμα της Μικρασιατικής Καταστροφής που ανασύρθηκε από τις στάχτες της Ευαγγελικής Σχολής της Σμύρνης. Ενας «αγνοούμενος» (η ταυτότητα του οποίου ακόμη και σήμερα παραμένει αδιευκρίνιστη) που δεν κατάφερε να περάσει στην άλλη πλευρά του Αιγαίου το 1922 και βρήκε τον δρόμο για την Ελλάδα τέσσερα χρόνια αργότερα χάρη στην καλοσύνη των ξένων.
Ενας σιωπηλός μάρτυρας των γεγονότων που έμεινε κρυμμένος στις αποθήκες του μεγαλύτερου μουσείου της χώρας, του Εθνικού Αρχαιολογικού. Και ο οποίος με αφορμή την οδυνηρή επέτειο από τα 100 χρόνια της κατάρρευσης του μικρασιατικού μετώπου αναδύεται από το υπόγειο και τοποθετείται στην καρδιά του μουσείου, στην αίθουσα 34 – γνωστή στους περισσότερους ως Αίθουσα του Βωμού – για να διηγηθεί την ξεχωριστή ιστορία του με τη φωνή των αρχαιολόγων, καθώς είναι ο νέος πρωταγωνιστής της δράσης Αθέατο Μουσείο, στο πλαίσιο της οποίας άγνωστα στο ευρύ κοινό αντικείμενα αποκαλύπτουν τις άκρως ενδιαφέρουσες περιπέτειές τους.
Το «θρίλερ»
Τα σημάδια γύρω από τα μάτια του και σε κάποιες τούφες από τα ανασηκωμένα κυματιστά μαλλιά του μαρτυρούν πως τυλίχτηκε στις φλόγες. Η ουλή στο αριστερό του μάγουλο είναι ρωγμή που προκάλεσε πιθανόν η υψηλή θερμοκρασία στο μάρμαρο από το οποίο είναι καμωμένο.
Είναι ένα αγόρι ή μια νεαρή γυναίκα, μια μούσα, το πρόσωπο που απεικονίζεται σε φυσικό μέγεθος; Ενα μεμονωμένο πορτρέτο ή αποτελούσε μέρος ενός αγάλματος; Είναι δημιουργία ενός γλύπτη στην αρχαιότητα που αντιγράφει ένα ελληνιστικό πρότυπο ή μήπως ενός καλλιτέχνη του 19ου αιώνα;
Το «θρίλερ» γύρω από τη χρονολόγηση και την ταυτότητά του κρατάει χρόνια και σε ένταση δεν υπολείπεται της ιστορίας του. Το μαρμάρινο αυτό έργο τέχνης ανήκε στις συλλογές ενός από τα σημαντικότερα εκπαιδευτικά ιδρύματα που λειτουργούσαν στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, της Ευαγγελικής Σχολής, στη συνοικία της Αγίας Αικατερίνης, με βιβλιοθήκη 35.000 τίτλων και μουσείο με γλυπτά, αγγεία, νομίσματα, επιγραφές και αντικείμενα από γυαλί, αρκετά εκ των οποίων προέρχονταν από ανασκαφές που γίνονταν από έλληνες αρχαιολόγους του Τμήματος Αρχαιοτήτων Σμύρνης, το οποίο συστήθηκε την περίοδο της Υπατης Αρμοστείας (1919-1922).
Πού ακριβώς βρέθηκε, δεν είναι γνωστό. Εκείνο που είναι βέβαιο είναι πως είχε την τύχη που είχε και ολόκληρη η υπόλοιπη συλλογή του μουσείου της Σχολής. Χαρακτηριστικά είναι όσα αναφέρει ο αρχαιολόγος Κωνσταντίνος Κουρουνιώτης σε έγγραφό του προς το υπουργείο Παιδείας με ημερομηνία 8 Μαρτίου 1923: «Το παγκοσμίως γνωστόν διά τον πλούτον των σπουδαιότατων μικρασιατικών αρχαιοτήτων Μουσείον της Ευαγγελικής Σχολής Σμύρνης δυστυχώς εκάη».
96 χρόνια μετά
Το τραυματισμένο από την πυρκαγιά κεφάλι έφτασε στα χέρια τού τότε διευθυντή του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου Παναγιώτη Καστριώτη (αδελφού της Σοφίας Σλήμαν), χάρη στον στρατιωτικό ακόλουθο της βρετανικής πρεσβείας στην Αθήνα Λ. Μπόουερ, ο οποίος και το δώρισε στο ΕΑΜ τον Αύγουστο του 1926. Λεπτομέρειες για το πώς διασώθηκε δεν έγιναν γνωστές, αλλά ο Βρετανός ενημέρωσε κατά την παράδοση ότι εντοπίστηκε ανάμεσα στις στάχτες της Ευαγγελικής Σχολής.
Δύο έγγραφα συνοδεύουν την έκθεση του γλυπτού. Το ένα είναι η αναφορά του Καστριώτη στις αρμόδιες Αρχές σχετικά με τη δωρεά. Και το δεύτερο είναι η ευχαριστήρια επιστολή του – γραμμένη στα γαλλικά – προς τον Μπόουερ, στην οποία του υπόσχεται πως το μαρμάρινο κεφάλι θα εκτεθεί. Μια υπόσχεση που χρειάστηκε 96 ολόκληρα χρόνια για να γίνει πραγματικότητα.
Latest News
Τα τέσσερα νέα ψηφιακά εργαλεία στη μάχη κατά της φοροδιαφυγής - Τι πιστεύουν οι πολίτες [γραφήματα]
Μεταξύ άλλων προβλέπεται η καθολική δήλωση των εσόδων-εξόδων μιας επιχείρησης στο myDATA από 1η Ιανουαρίου 2025 - Τι θα γίνει με το Ηλεκτρονικό Τιμολόγιο
Ο crypto επενδυτής που πλήρωσε 6 εκατ. για μία μπανάνα σχεδιάζει να την... φάει
Τι σχέση μπορεί να έχει μία μπανάνα με τα κρυπτονομίσματα αλλά και διάσημα έργα τέχνης που βγαίνουν στο σφυρί
Στο γυναικείο μπάσκετ η νέα μεγάλη επένδυση του Αντετοκούνμπο
Ο Αντετοκούνμπο έχει υιοθετήσει τη φιλοσοφία του «money never sleeps» ενώ παράλληλα έχει έντονη φιλανθρωπική δράση
Οταν η μπανάνα είναι... έργο τέχνης πωλείται 6,2 εκατ. ευρώ
Στη δημοπρασία... κονταροχτυπήθηκαν επτά ενδιαφερόμενοι αγοραστές
Η «χρυσή» αποχώρηση του Ναδάλ - Πόσα κέρδισε από το τένις
Από το επαγγελματικό του ντεμπούτο ως 14χρονος το 2001, ο Ναδάλ έχει συγκεντρώσει νίκες και τεράστια ποσά
Σπάει ρεκόρ η αξία της μουσικής βιομηχανίας της Βρετανίας
Οι περιοδείες των σούπερ σταρ βοήθησαν την βρετανική μουσική βιομηχανία να φτάσει σε επίπεδα ρεκόρ
Economist: Το 2025 τα Γλυπτά του Παρθενώνα ενδέχεται να επιστρέψουν στην Ελλάδα
Σύμφωνα με τον Economist τόσο το Βρετανικό Μουσείο όσο και η βρετανική κυβέρνηση φαίνονται έτοιμοι για συμφωνία με την Ελλάδα για τα Γλυπτά του Παρθενώνα
Sotheby’s: 65,5 εκατ. δολ. για τα «Νούφαρα» του Μονέ
Η πώληση του έργου του Κλοντ Μονέ σε τιμή μεγαλύτερη από την αρχική ισοδυναμεί με μια σημαντική νίκη για τον οίκο δημοπρασιών Sotheby's
Με... ρυθμούς Snoop Dogg οι επιχειρηματικές συμβουλές στη Μάρθα Στιούαρτ
Ο διάσημος ράπερ έγινε επιχειρηματικός σύμβουλος της Μάρθα Στιούαρτ και της άλλαξε τη ζωή
Έσπασε τα κοντέρ: 60 εκατ. νοικοκυριά καθηλώθηκαν στο Netflix για τον αγώνα Πολ-Τάισον
Οι τρεις κριτές βαθμολόγησαν τον αγώνα υπέρ του Πολ με σκορ 80-72, 79-73 και 79-73 - Όλα τα ρεκόρ του Netflix