«Όταν νοικοκυριά στερούνται το πόσιμο νερό δεν μπορούμε να ποτίζουμε τα γήπεδα του γκολφ»

«Γκαζόν, πισίνα και τζιπ». Εδώ και καιρό οι κάθε λογής οικολογούντες και περιβαλλοντιστές έχουν δαιμονοποιήσει τα τρία αυτά αγαθά που απολαμβάνει η αστική τάξη στη Δύση. Τα είχε στοχοποιήσει στα περίφημα ντοκιμαντέρ του και ο αδικοχαμένος στην εκλογική μάχη του 2000 πρώην αντιπρόεδρος του Κλίντον, Αλ Γκορ. Τα χρόνια κύλησαν, πολλά εκλογικά σώματα «πρασίνισαν» και η συγκυρία έφερε ουκ ολίγους οικολόγους στην εξουσία ως συνεργαζόμενους σε κυβερνήσεις ευρωπαϊκές κατά κύριο λόγο – και δη σε εκείνες των δύο μεγαλύτερων χωρών της ΕΕ, της Γερμανίας και της Γαλλίας.

Με την κλιματική αλλαγή να είναι «ήδη εδώ» και, στην περίπτωση της Γαλλίας (όπως και της Ισπανίας εξάλλου και ολόκληρου του ευρωπαϊκού νότου), να εκδηλώνεται με μια πρωτοφανή, «ιστορική» ξηρασία, δεν είναι λίγοι οι πολιτικοί και οι πολιτικολογούντες που απαιτούν ριζοσπαστικές και άμεσες λύσεις. Λύσεις που προϋποθέτουν ριζικές αλλαγές στην καθημερινότητα και στις καταναλωτικές συνήθειες των πολιτών.

Διαβάστε επίσης: Τα νησιά Φίτζι βυθίζονται σιγά-σιγά

Προκλητικά ολονύκτια ποτίσματα

Στη Γαλλία εν προκειμένω έχουν βάλει στο στόχαστρο τα γήπεδα του γκολφ που «εξακολουθούν να ποτίζονται με προκλητικές ποσότητες νερού σε μια συγκυρία κατά την οποία η ίδια η κυβέρνηση έχει αξιολογήσει ως ιστορικό το επεισόδιο ξηρασίας που αντιμετωπίζει η χώρα», όπως γράφει χαρακτηριστικά η «Le Figaro» – που είναι παρεμπιπτόντως μια παραδοσιακή συντηρητική εφημερίδα της Κεντροδεξιάς, δεν είναι «Liberation», ούτε καν «Le Monde».

«Παρά τη λειψυδρία και τα μέτρα που έχουν λάβει η κεντρική και οι τοπικές κυβερνήσεις για να περιορίσουν την κατανάλωση νερού, οι διαχειριστές των περισσότερων γηπέδων γκολφ στη χώρα έχουν εξασφαλίσει την άδεια να τα ποτίζουν κανονικά», γράφει ο «Figaro». Η εφημερίδα περιγράφει ένα κύμα διαμαρτυρίας που ξεκίνησε με πρωτοβουλία του οικολόγου δημάρχου της Γκρενόμπλ Ερίκ Πιολ.

«Γιατί πρέπει να ποτίζουμε το γρασίδι των γήπεδων γκολφ όταν όλος ο κόσμος υποφέρει από έλλειψη νερού; Νομίζω πως δεν έχει κανένα νόημα», δήλωσε ο Πιολ στη γαλλική τηλεόραση, ενώ σε επιστολή που απηύθυνε στην αρμόδια υφυπουργό Μπερανζέρ Κουγιάρ (του κόμματος του Μακρόν) διαμαρτύρεται επειδή «τα γήπεδα του γκολφ συνεχίζουν να ποτίζονται καθ’ όλη τη διάρκεια της νύχτας με απόφαση του υπουργείου Οικολογικής Μετάβασης».

«Πολιτικοί σε δοκιμαστικό σωλήνα»

Με ένα τουιτάρισμα που διαδόθηκε πολύ, ο βουλευτής της «Ανυπότακτης Γαλλίας» Εντρίκ Νταβί πρότεινε να απαγορευθεί το πότισμα των γηπέδων γκολφ. «Λόγω της ξηρασίας απαγορεύθηκε το γέμισμα των νέων δεξαμενών κολύμβησης και η ανανέωση του νερού στις ήδη γεμάτες πισίνες. Αλλά σε ό,τι αφορά τα γήπεδα γκολφ η κυβερνητική απόφαση προβλέπει μόνο μείωση της κατανάλωσης νερού κατά 20% και επιβάλλει το πότισμα να γίνεται από τις 7 το απόγευμα έως τις 9 το πρωί. Ένα γήπεδο με 18 τρύπες χρειάζεται για να ποτιστεί 5.000 κυβικά νερού την ημέρα, ποσότητα που αντιστοιχεί στην ημερήσια κατανάλωση 12.000 πολιτών», σημείωσε ο Νταβί που εκλέγεται στην πληττόμενη από την ξηρασία νότια Γαλλία.

Ο σοσιαλιστής γερουσιαστής Γιαν Σαντρέλ επίσης μέσω Twitter υπενθύμισε ότι σε 57 διοικητικά διαμερίσματα της Γαλλίας έχουν επιβληθεί περιορισμοί στην κατανάλωση νερού, ενώ περισσότερες από 100 κοινότητες έχουν στερηθεί το πόσιμο νερό. «Σε μια τέτοια συγκυρία, εν μέσω θέρους, προβλέπουμε εξαιρέσεις για να έχουν τη δυνατότητα οι πλούσιοι άνθρωποι να παίζουν γκολφ. Θα πρέπει να πάψει ο πολιτικός κόσμος να λειτουργεί σαν να βρίσκεται μέσα σε δοκιμαστικό σωλήνα», υποστήριξε ο γερουσιαστής.

Διαβάστε επίσης: Επιστήμονες προβλέπουν τριπλάσιες «θερμές ημέρες» στην Ελλάδα

Η συμφωνία-πλαίσιο του 2019

Το εφετινό καλοκαίρι η Γαλλία καλείται να διαχειριστεί το χειρότερο πρόβλημα ξηρασίας που αντιμετώπισε ποτέ. Μόλις την περασμένη εβδομάδα η πρωθυπουργός Ελιζαμπέτ Μπορν ενεργοποίησε μια διυπουργική μονάδα κρίσεων για να αντιμετωπίσει την κατάσταση που συνιστά «τραγωδία για τους αγρότες, τα οικοσυστήματα και τη βιοποικιλότητα», όπως χαρακτηριστικά είπε.

Το ζήτημα του ποτίσματος των γηπέδων γκολφ έχει ρυθμιστεί, ωστόσο, με μια συμφωνία-πλαίσιο που υπέγραψαν το 2019 η Γαλλική Ομοσπονδία Γκολφ με τα υπουργεία Οικολογικής Μετάβασης, Αθλητισμού και Γεωργίας. Η συμφωνία προβλέπει τη λήψη προοδευτικών μέτρων περιορισμού της κατανάλωσης νερού, που θα εφαρμόζονται σε τέσσερα στάδια. Στις περιπτώσεις δηλαδή επαγρύπνησης, συναγερμού, επείγοντος συναγερμού και κρίσης, που θα καθορίζονται ανάλογα με τη σοβαρότητα της κατάστασης.

Ακόμα και σε περίοδο κρίσης όμως, όπως είναι η σημερινή που αφορά 66 γεωγραφικά διαμερίσματα της Γαλλίας, οι «greens», οι ζώνες δηλαδή που βρίσκονται οι τρύπες του γκολφ, μπορούν να ποτίζονται από τις 8 το απόγευμα έως τις 8 το πρωί. «Εκτός κι αν υπάρχει έλλειψη πόσιμου ύδατος», το πότισμα του γρασιδιού πρέπει να γίνεται εκεί που είναι απαραίτητο. Και «το νερό που δαπανάται να μην ξεπερνά το 30% των συνηθισμένων ποσοτήτων».

Διαβάστε επίσης: Αύξηση μέσης θερμοκρασίας και μείωση βροχοπτώσεων στην Ελλάδα

«39 γήπεδα παραμένουν απότιστα»

Πρόκειται βέβαια για μια συμφωνία-πλαίσιο, το περιεχόμενο της οποίας, τις ακριβείς ρυθμίσεις και την εφαρμογή της αποφασίζουν οι τοπικές κυβερνήσεις σε επίπεδο Νομαρχιών. «Οι νομάρχες μπορούν να αποφασίσουν μέτρα περισσότερο περιοριστικά σε ό,τι αφορά το πότισμα των γηπέδων, αν εκτιμούν ότι απειλείται η τροφοδοσία των νοικοκυριών με πόσιμο νερό ή αν συντρέχουν άλλοι λόγοι επείγοντος σε τοπικό επίπεδο», υπογραμμίζει η γαλλική Ομοσπονδία του γκολφ.

Ο Μαξιμιλιάν Λαμπέρ, υπεύθυνος της Ομοσπονδίας για θέματα περιβάλλοντος, συμπληρώνει ότι «περίπου σε 20 από τα διαμερίσματα που αντιμετωπίζουν οξύ πρόβλημα λειψυδρίας έχει συμβεί κατά καιρούς να απαγορεύεται τελείως και το απλό πότισμα των γηπέδων, κυρίως αν στην περιοχή το έδαφος εμφανίζει χαρακτηριστικά ξηρασίας».

Είναι οι περιπτώσεις του διαμερίσματος Λουάρ-Ατλαντίκ (την ευρύτερη περιοχή των εκβολών του ποταμού Λίγηρα στον Ατλαντικό) και του διαμερίσματος Ιλ-ε-Βιλέν (στη Βρετάνη της βορειοδυτικής Γαλλίας), διευκρινίζει ο Ζιλιέν Ντα Σουά του «Figaro». «Την ώρα αυτή που μιλάμε, εξαιτίας της ξηρασίας 39 γήπεδα γκολφ στη Γαλλία με αποφάσεις των τοπικών αρχών παραμένουν εντελώς απότιστα», διαβεβαιώνει ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Πασκάλ Γκριζό.

Πέρα από την «πολεμική του γκολφ», πολιτικά και κοινωνικά κινήματα δραστηριοποιούνται στη Γαλλία για να ενημερώσουν τους πολίτες-καταναλωτές για την τεράστια σπατάλη υδάτινων πόρων που συντελείται όταν επιμένουν να συντηρούν εκτάσεις με γκαζόν ή να καλλιεργούν πολύ υδρόφιλα φυτά σε παραθαλάσσιες ιδιοκτησίες της νότιας χώρας και εν γένει σε περιοχές όπου «δεν τα σηκώνει το κλίμα». Διότι «στη στεριά δεν ζει το ψάρι ούτ’ ανθός στην αμμουδιά» (όσο και να τον ποτίζεις).