Φυσικό αέριο: Ο στόχος της ενεργειακής ανεξαρτησίας δίνει ώθηση στο project για τον αγωγό Ιβηρικής-Κεντρικής Ευρώπης

«Ναι» στην πρόταση του Όλαφ Σολτς για τη δημιουργία ενός νέου αγωγού φυσικού αερίου που θα ενώνει την Ιβηρική με την κεντρική Ευρώπη, μέσω της Γαλλίας, έσπευσαν να πουν σήμερα Ισπανία και Πορτογαλία, δίδοντας από νωρίς δυναμική στο σχέδιο. Ωστόσο, παρά τις σημαντικές προοπτικές ενός τέτοιου project σε μια περίοδο βαθιάς ενεργειακής κρίσης, ειδικοί αναλυτές «προσγείωσαν» τις αγορές επισημαίνοντας πως από την ιδέα έως την τελική εφαρμογή και την λειτουργία ενός τέτοιου αγωγού θα περάσουν αρκετά χρόνια!

Την «βόμβα» έριξε ο ίδιος ο Γερμανός Καγκελάριος κατά την χθεσινή γενική συνέντευξη Τύπου που έδωσε, στην οποία αναφέρθηκε σε μια πλειάδα θεμάτων που αφορούν την Γερμανία και την Ευρώπη ευρύτερα και το διεθνές σύστημα, από τον πόλεμο και την ενεργειακή κρίση έως την φορολογική πολιτική και το ζήτημα της Ταϊβάν. Όμως, ανάμεσα στα πολλά που είπε, έδωσε και την είδηση: ανακοίνωσε πως στηρίζει την ιδέα για την δημιουργία ενός νέου αγωγού φυσικού αερίου που θα ξεκινά από την Ιβηρική και θα φτάνει έως την κεντρική Ευρώπη και αποκάλυψε μάλιστα πως έχει ήδη συζητήσει το θέμα με την Ισπανία, την Πορτογαλία, τη Γαλλία και την πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.

Διαβάστε επίσης: Ευρώπη: Ήταν στραβό το οικονομικό κλίμα, ήρθαν οι καύσωνες και η ξηρασία 

Υποστήριξε δε, πως η Ε.Ε. θα πρέπει να κοιτάξει την δημιουργία και άλλων συνδέσμων μεταξύ στης βόρειας Αφρικής και της Ευρώπης, στο πλαίσιο της όλης προσπάθειας για την απεξάρτηση της περιοχής από τις ενεργειακές ροές της Ρωσίας και την διασφάλιση πολλαπλών προμηθευτών, έτσι ώστε να διασφαλίζεται η ενεργειακή ανεξαρτησία της.

Βγαίνει από το συρτάρι 

Βέβαια, για τους γνωρίζοντες η ιδέα δεν είναι καινούργια και σίγουρα δεν ανήκει στο Βερολίνο. Η Ισπανία και η Πορτογαλία ήταν οι πρώτες που προσπάθησαν να πιέσουν την γειτονική Γαλλία προκειμένου να αναβιώσει το σχέδιο για την δημιουργία ενός αγωγού που θα διασχίζει τα ανατολικά Πυρηναία. Το σχέδιο υπήρχε στο τραπέζι πολύ πριν ξεσπάσει η κρίση, πριν και την έναρξη της πανδημίας, όμως τελικά μπήκε στο τραπέζι, το 2019, λόγω του υψηλού του κόστους και της έλλειψης ενδιαφέροντος από τη Γαλλία που επέλεξε να επιμείνει και να προάγει για την κάλυψη των αναγκών της την πυρηνική ενέργεια.

Οι νέες συνθήκες που δημιούργησε ο πόλεμος και τα ρωσικά παιχνίδια αναπόφευκτα έβγαλαν από το συρτάρι κάθε ενεργειακό project που είχε ξεχαστεί και ενδεχομένως απορριφθεί, ανάμεσα τους και ο εν λόγω αγωγός φυσικού αερίου. Με μόνη διαφορά πως πλέον μπαίνει στο ταμπλό και η Γερμανία, που έχοντας το μεγαλύτερο πρακτικά πρόβλημα ενεργειακά (δεν διαθέτει ακόμη ούτε καν τερματικό σταθμό LNG και «τρέχει» τώρα πανικόβλητη να κατασκευάσει), έχει κάθε λόγο να στηρίξει το σχέδιο και να «σπρώξει» και για την επέκταση της διαδρομής του αγωγού μέχρι τα… λημέρια της, την κεντρική Ευρώπη.

«Ναι» από την Ιβηρική

Η γερμανική προθυμία έγινε αντιληπτή και βρήκε προφανώς άμεση ανταπόκριση στην Ιβηρική. «Η Γερμανία μπορεί να βασίζεται 100% στη δέσμευση της Πορτογαλίας για την κατασκευή του αγωγού φυσικού αερίου. Σήμερα φυσικό αέριο, αύριο και πράσινο υδρογόνο» σχολίασε σε σημερινή ανάρτηση του ο Πορτογάλος πρωθυπουργός, Αντόνιο Κόστα.

Μάλιστα, ο κ. Κόστα έσπευσε να διεκδικήσει ήδη πιο ουσιαστικό ρόλο για τη χώρα του, υποστηρίζοντας πως το λιμάνι του Σίνες, στη νοτιοδυτική ακτή της Πορτογαλίας θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως κέντρο logistics για την άφιξη του LNG από το εξωτερικό, κυρίως από τις ΗΠΑ, για την τροφοδότηση του αγωγού.

Άλλωστε, η Λισαβόνα, ούτως ή άλλως, είναι γνωστό πως προόριζε το Σίνες για πύλη εισαγωγής υγροποιημένου φυσικού αερίου προς την ευρωπαϊκή αγορά με τον αρχικό στόχο να κάνει λόγο για 2 δισ. κυβικά μέτρα LNG, που θα μπορούσε σταδιακά να ανέβει στα 5 δισ. κυβικά μέτρα. Με έναν αγωγό στο τραπέζι των συζητήσεων, ο ρόλος του Σίνες θα μπορούσε να αναβαθμιστεί ακόμη περισσότερο.

Ανάλογη προθυμία στο σχέδιο έδειξε φυσικά και η Μαδρίτη, με την υπουργό Ενέργειας και Περιβάλλοντος, Τερέζα Ριμπέρα να δηλώνει νωρίτερα πως το ισπανικό τμήμα του αγωγού που θα διασχίζει τη χώρα μέχρι την Γαλλία θα μπορούσε να κατασκευαστεί μέσα σε λιγότερο από έναν χρόνο(!), εφόσον υπάρχει η κατάλληλη στήριξη στο πλαίσιο της πανευρωπαϊκής προσπάθειας για την μείωση της εξάρτησης από το ρωσικό αέριο. Η στήριξη αυτή προφανώς δεν θα είναι τόσο πολιτική όσο οικονομική, καθώς η Μαδρίτη θέλει το project να χρηματοδοτηθεί από την Κομισιόν.

«Η νέα διασύνδεση, αυτός ο αγωγός φυσικού αερίου θα μπορούσε να λειτουργήσει μέσα σε περίπου οκτώ ή εννέα μήνες στο νότιο τμήμα των συνόρων, από τα Πυρηναία στην Ισπανία» τόνισε η Ισπανίδα υπουργός, μιλώντας στο δίκτυο TVE. Αν και η εκτίμηση της σχολιάστηκε από αναλυτές ως υπερβολικά… αισιόδοξη.

Η διαδρομή και το κόστος 

Σε πρόσφατες δηλώσεις του, ο διευθύνων σύμβουλος της ισπανικής Enagas, Αρτούρο Γκονζάλο Αιζπίρι είχε υποστηρίξει πως η αναβίωση του project του 2019, για την δημιουργία ενός αγωγού φυσικού αερίου ανάμεσα στη Γαλλία και στην Ισπανία, θα μπορούσε να ολοκληρωθεί μέσα σε 2 με 2,5 χρόνια, με κόστος της τάξεως των 600-700 εκατ. ευρώ. Όμως, ένας τέτοιος αγωγός θα μπορεί πράγματι να κάνει τη διαφορά, μόνο αν κινηθεί στη γερμανική λογική φτάνοντας, δηλαδή, μέχρι την κεντρική Ευρώπη. Κάτι που σημαίνει ένα πιο πολύπλοκο project, μια πολύ μεγαλύτερη διαδρομή και βέβαια άλλο κόστος. Και αν τα χρήματα θα προέλθουν από τα κοινοτικά ταμεία σημαίνει ένα δύσκολο παζάρι γύρω από το τραπέζι των ευρω-συμβουλίων, σε μια Ε.Ε. που δεν φημίζεται καθόλου για τις γρήγορες αποφάσεις της.

Η χρονική συγκυρία, βέβαια, είναι ιδανική. Με δεδομένο πως οι Βρυξέλλες έχουν ήδη εντοπίσει ως βασικό πρόβλημα για την επίτευξη της ενεργειακής ανεξαρτησίας της Ευρώπης, την έλλειψη εναλλακτικών δικτύων και αγωγών πέρα από την Ρωσία, είναι προφανές πως οι τρέχουσες συνθήκες ευνοούν όσο ποτέ άλλοτε ένα τέτοιο project. Όμως, παρά την εύλογη βιασύνη που υπάρχει, η όλη διαδικασία θα χρειαστεί χρόνο, ειδικά αν περάσει μέσα από τα γραφειοκρατικά γρανάζια των Βρυξελλών. Άρα δεν θα είναι ένα project που θα προσφέρει λύσεις τον δύσκολο επικείμενο χειμώνα και πιθανότατα για αρκετούς ακόμη χειμώνες…