Ρωσία: «Αποσυνδέει» εχθρούς, επιβραβεύει φίλους

Σχεδόν έξι μήνες αφότου η Ρωσία εκδιώχθηκε από μεγάλο μέρος της παγκόσμιας χρηματοδότησης λόγω της εισβολής στην Ουκρανία, επιδιώκει πλέον να τα καταφέρει μόνη της επινοώντας ένα σύστημα δύο επιπέδων αποκομμένο από τους αντιπάλους.

Όπως αναφέρει το Bloomberg, το σχέδιο αυτό που αναμένεται να προκύψει από τις προτάσεις της κεντρικής τράπεζας και τη σταδιακή κατάργηση των τοπικών περιορισμών θα επικεντρωθεί στην κινητοποίηση κεφαλαίων στο εσωτερικό, ενώ θα εξυπηρετεί τις χώρες που θεωρεί φιλικές.

Από τη Δευτέρα, το χρηματιστήριο της Μόσχας επιτρέπει τη διαπραγμάτευση χρεογράφων για επενδυτές από χώρες που δεν έχουν υιοθετήσει τις κυρώσεις που επιβλήθηκαν από τις ΗΠΑ και τους συμμάχους τους. Η απόφαση τερματίζει μια παύση που ίσχυε από τότε που η Ρωσία σφράγισε τις αγορές της για να περιορίσει τη ροή χρήματος έξω από τη χώρα όταν ξεκίνησε ο πόλεμος στα τέλη Φεβρουαρίου.

Διαβάστε επίσης – Ρωσία: Το σχέδιο δύο ταχυτήτων για την επιστροφή στο Χρηματιστήριο της Μόσχας των επενδυτών από φιλικές χώρες

«Φιλικές» και «μη φιλικές» χώρες

Ωστόσο, η επανέναρξη δεν θα επεκταθεί σε πελάτες από «μη φιλικές» χώρες, οι οποίοι εξακολουθούν να υπόκεινται σε ελέγχους κεφαλαίων που απαγορεύουν στους ξένουν να πωλούν ή να εισπράττουν πληρωμές σε τοπικούς τίτλους.

Οι χώρες αυτές — που περιλαμβάνουν τα κράτη – μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης μέχρι τον Καναδά και την Ιαπωνία — αντιπροσώπευε περίπου το 90% των συνολικών επενδύσεων χαρτοφυλακίου στη Ρωσία πέρυσι.

«Στην αρχή ήταν απαραίτητος ο έλεγχος κεφαλαίων για να σταθεροποιηθεί η κατάσταση», σχολίασε ο Christopher Granville, διευθύνων σύμβουλος για την παγκόσμια πολιτική έρευνα στην TS Lombard στο Λονδίνο. «Αλλά τώρα είναι περισσότερο θέμα αρχής να μην χαλαρώσουν όσο υπάρχουν αυτές οι άνευ προηγουμένου κυρώσεις από τη Δύση».

Ο διαχωρισμός

Αυτόν τον μήνα, ο πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν απαγόρευσε σε ορισμένες ξένες τράπεζες και εταιρείες ενέργειας να εξέλθουν από τις δραστηριότητές τους στη χώρα. Ένα άλλο διάταγμα επέτρεψε στους Ρώσους δανειστές με παγωμένο συνάλλαγμα να σταματήσουν τις εργασίες τους με εταιρικούς πελάτες σε αυτά τα νομίσματα. Και το κρατικό επενδυτικό ταμείο της Ρωσίας μπορεί τώρα να επενδύσει σε νομίσματα εθνών όπως η Κίνα, η Ινδία και η Τουρκία, αφού οι κυρώσεις μπλόκαραν τις αγορές ευρώ και δολαρίων.

«Δεδομένων των συνθηκών, θα είναι απαραίτητο να αναπτυχθούν εμπορικές και οικονομικές σχέσεις με εκείνες τις χώρες που είναι έτοιμες να το κάνουν με τη Ρωσία», δήλωσε ο Oleg Vyugin, πρώην κορυφαίος ρωσικός αξιωματούχος της κεντρικής τράπεζας και του υπουργείου Οικονομικών.

Για να τιμωρήσουν το Κρεμλίνο, οι ξένες κυβερνήσεις επέβαλαν κυρώσεις στο εμπόριο και τα χρηματοοικονομικά, πάγωσαν περίπου τα μισά αποθεματικά της κεντρικής τράπεζας και έκοψαν πολλές από τις τράπεζές της από το παγκόσμιο σύστημα ανταλλαγής μηνυμάτων SWIFT.

Ανήμπορη να παρέμβει για να υπερασπιστεί το ρούβλι μόνο με γιουάν και χρυσό, η κεντρική τράπεζα έθεσε ελέγχους κεφαλαίων και άλλα έκτακτα μέτρα για να ηρεμήσει τους επενδυτές.

Νέα κανονικότητα

Αλλά η Ρωσία γυρίζει σελίδα τώρα που οι εγχώριες αγορές φαίνεται να έχουν ξεπεράσει την καταιγίδα.

Τα απροσδόκητα ενεργειακά έσοδα και η κατάρρευση των εισαγωγών βοήθησαν το ρούβλι να ανακάμψει, επιτρέποντας στις αρχές να ανακαλέσουν τους περιορισμούς στα capital controls. Οι αποδόσεις των τοπικών ομολόγων επιστρέφουν στα προπολεμικά επίπεδα.

Δεν είναι σαφές πώς το μερικό άνοιγμα της εγχώριας αγοράς τη Δευτέρα θα επηρεάσει τους επενδυτές από εχθρικές δικαιοδοσίες που σκοπεύουν να εκχωρήσουν τις συμμετοχές τους σε χρέος σε τοπικό νόμισμα. Ακόμη και τώρα, είναι δυνατό για τους επενδυτές να πουλήσουν τις συμμετοχές τους, αν και σε συμπιεσμένες τιμές, σύμφωνα με τον Viktor Szabo, διαχειριστή κεφαλαίων στο Abrdn στο Λονδίνο.

Διαβάστε επίσης: Wall Street: Άρχισε το trading σε ρωσικά ομόλογα

Για να αντιμετωπίσει αυτό που αποκάλεσε «μια έκτακτη αλλαγή των συνθηκών», η κεντρική τράπεζα της Ρωσίας έθεσε σε δημόσια διαβούλευση μια έκθεση με διάφορα προτεινόμενα μέσα.

Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής αναζητούν νέες πηγές χρηματοδότησης.

Άλλες προτάσεις στοχεύουν να αποθαρρύνουν τις επιχειρήσεις από τη χρήση «τοξικών» νομισμάτων και οι κρατικές εταιρείες θα πρέπει να μετατρέψουν τις συναλλαγματικές τους θέσεις σε νομίσματα «φιλικών» χωρών.

«Η μεταστροφή του χρηματοπιστωτικού συστήματος πιθανότατα θα είναι σταδιακή», δήλωσε η Sofya Donets, οικονομολόγος στο Renaissance Capital. «Αν συμβεί απότομα, τότε θα είναι μια μεγάλη ανατροπή για την οικονομία».

Ωστόσο, ακόμη και όταν ορισμένοι επενδυτές αποκτούν μεγαλύτερη πρόσβαση στις εγχώριες αγορές, είναι επίσης μια υπενθύμιση των προκλήσεων που θα ακολουθήσουν.

Οι μη κάτοικοι από «φιλικές» χώρες αντιπροσώπευαν μόνο το 5%-10% των ξένων συμμετοχών OFZ πριν από ένα χρόνο, ένα μερίδιο που ο Vladimir Malinovskiy της Otkritie Research αποκαλεί «ασήμαντο».

«Δεν πρόκειται για τη διευκόλυνση περισσότερων υπεράκτιων συναλλαγών», δήλωσε ο Szabo της Abrdn. «Είναι περισσότερο για να δείξουμε προθυμία να αποκαταστήσουμε κάποια εμφάνιση κανονικότητας».