Η πραγματικότητα θα προσγειώσει τα δαπανηρά σχέδια της επόμενης ιταλικής κυβέρνησης

Η ιταλική κυβέρνηση που μάλλον πρόκειται να προκύψει από τις επόμενες εκλογές κάνει σχέδια για μεγάλες δαπάνες. Ένας συνασπισμός δεξιών κομμάτων φαίνεται ότι θα κερδίσει τις εκλογές τον Σεπτέμβριο, ανεβάζοντας στον πρωθυπουργικό θώκο την Τζόρτζια Μελόνι του εθνικιστικού κόμματος Αδέλφια της Ιταλίας. Το υψηλό δημόσιο χρέος και η άγρυπνη επιτήρηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα θέσουν τέρμα ακόμη και στα πιο ευφάνταστα σχέδια του συνασπισμού.

Η απότομη πτώση της πρωθυπουργίας του Μάριο Ντράγκι τον περασμένο μήνα ανοίγει το δρόμο για μια ακόμη ιταλική κυβέρνηση. Μια συμμαχία που περιλαμβάνει τα Αδέλφια της Ιταλίας, την αντιμεταναστευτική Λέγκα και το Forza Italia του πρώην πρωθυπουργού Σίλβιο Μπερλουσκόνι θα συγκέντρωνε το 49% των ψήφων, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, πολύ μπροστά από τους διχασμένους πολιτικούς αντιπάλους της. Το κόμμα της Μελόνι, το οποίο έχει ρίζες στον μεταπολεμικό νεοφασισμό, αντιτάχθηκε στην ατζέντα του Ντράγκι και έχει ευρωσκεπτικιστικό παρελθόν, μπορεί να συγκεντρώσει το 24% των ψήφων.

Ψηλά στην ατζέντα της συμμαχίας είναι η μείωση των φόρων για την ενίσχυση της καταναλωτικής ζήτησης. Ενώ η ομάδα δεν έχει ακόμη δημοσιεύσει επίσημη προγραμματική ανακοίνωση, τα σχέδιά της περιλαμβάνουν την επέκταση του ενιαίου φορολογικού συντελεστή 15% στους αυτοαπασχολούμενους που κερδίζουν έως και 100.000 ευρώ ετησίως, από 65.000 ευρώ που είναι σήμερα. Αυτό είναι διαχειρίσιμο. Ένα πιο τολμηρό σχέδιο για την επέκταση αυτού του συντελεστή σε όλους τους εργαζόμενους και τους συνταξιούχους θα μπορούσε ωστόσο να μειώσει τα φορολογικά έσοδα της κυβέρνησης κατά περίπου 40 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως, λέει ο καθηγητής οικονομικών Μάσιμο Μπαλντίνι, ή περισσότερο από το 2% της ετήσιας παραγωγής της Ιταλίας. Αυτό θα καθιστούσε δυσκολότερη τη μείωση του δημόσιου χρέους, που έφτασε στο 147% του ΑΕΠ φέτος.

Ο συνασπισμός της Μελόνι θέλει επίσης, μετά την πανδημία, να επαναπροσδιορίσει ένα επενδυτικό σχέδιο 200 δισεκατομμυρίων ευρώ που συμφωνήθηκε με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Είναι αλήθεια ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία υποδηλώνει ότι θα μπορούσαν να δαπανηθούν περισσότερα κεφάλαια για ενεργειακές υποδομές. Ωστόσο, οι οποιεσδήποτε αλλαγές θα χρειαστούν την υποστήριξη των Βρυξελλών, θέτοντας σε κίνδυνο την εκταμίευση μετρητών που είναι ζωτικής σημασίας για την ενίσχυση της ανάπτυξης της Ιταλίας.

Τέλος, η Μελόνι ευνοεί επίσης μια μεγαλύτερη κρατική παρουσία στο ιταλικό επιχειρείν. Αυτό μπορεί να θέσει σε κίνδυνο συμφωνημένες ιδιωτικοποιήσεις όπως αυτή της ITA διαδόχου της Alitalia και της τράπεζας Monte dei Paschi di Siena.

Ωστόσο, η Ιταλία χρειάζεται την υποστήριξη των επενδυτών για να αναχρηματοδοτήσει το χρέος της. Οι ανησυχίες των αγορών ανάγκασαν μια προηγούμενη κυβέρνηση να περιορίσει τα ακριβά δημοσιονομικά σχέδια το 2018 και το 2019. Επιπλέον, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ανακοίνωσε τον Ιούλιο ότι θα παρέμβει για να στηρίξει τις χώρες που αντιμετωπίζουν κερδοσκοπικές επιθέσεις μόνο εάν τηρήσουν τους ευρωπαϊκούς δημοσιονομικούς κανόνες και δεν τινάξουν στον αέρα τα δημόσια οικονομικά τους. Και οι αυξανόμενες αποδόσεις των κρατικών ομολόγων, με το spread στα 10ετή γερμανικά ομόλογα να διπλασιάζεται στις 200 μονάδες βάσης σε ένα χρόνο, υποδηλώνουν ότι η Ιταλία δεν μπορεί να θεωρεί δεδομένες τις αγορές ομολόγων. Τέτοιοι εξωτερικοί περιορισμοί θα μετριάσουν τυχόν ριζοσπαστικές δημοσιονομικές κινήσεις.

REUTERS BREAKINGVIEWS