Τι σημαίνει «μαύρος χειμώνας» για την Ευρώπη εν μέσω της ευρωπαϊκής κρίσης, προσπαθεί να αναλύσει σε έκθεσή του ο Economist Intelligence Unit και τα στοιχεία που παραθέτει είναι πράγματι… εφιαλτικά.

Σύμφωνα με την έκθεση, πράγματι βρισκόμαστε μπροστά σε μια κρίση στον ενεργειακό εφοδιασμό των ευρωπαϊκών χωρών, η οποία θα γίνει ακόμη χειρότερη αν η Ρωσία αποφασίσει να διακόψει τη ροή φυσικού αερίου.

Οι αναλυτές αναφέρουν ότι παρ’ όλη την προσπάθεια αντικατάστασης του ρωσικού αερίου και το σχέδιο μείωσης της κατανάλωσης κατά 15%, ορισμένες χώρες ενδεχομένως να μην μπορέσουν να καλύψουν τις ανάγκες τους και να οδηγηθούν σε… δελτίο καθώς οι αποθήκες στην Ευρώπη δεν έχουν κατά μέσο όρο πάνω από 62%.

Ένας κρύος χειμώνας και η έλλειψη αλληλεγγύης στην ΕΕ θα μπορούσαν να κάνουν την κατάσταση δύσκολη, αναφέρει η έκθεση.

Αν επιβεβαιωθούν τα σενάρια, ορισμένες χώρες θα μπορούσαν να οδηγηθούν σε πάγωμα της βιομηχανικής παραγωγής, κάτι που θα πυροδοτούσε μεγάλες αυξήσεις στις τιμές προϊόντων. Επίσης, θα υπάρξει αναγκαστική μείωση στην κατανάλωση για τους οικιακούς καταναλωτές, όπερ σημαίνει ένας κρύος χειμώνας για χιλιάδες νοικοκυριά και επιχειρήσεις.

Σύμφωνα με την έκθεση, οι χώρες της Κεντρικής Ευρώπης θα πληγούν περισσότερο καθώς όχι μόνο θα αντιμετωπίσουν ελλείψεις φυσικού αερίου αυτόν τον χειμώνα, αλλά θα
υποφέρουν από τις επιπτώσεις του δελτίου φυσικού αερίου στον γερμανικό βιομηχανικό τομέα, δεδομένης της ένταξής τους σε γερμανικές αλυσίδες εφοδιασμού. Η Ουγγαρία, η Τσεχική Δημοκρατία και η Σλοβακία βασίζονταν ιστορικά στο ρωσικό φυσικό αέριο, σχεδόν στο σύνολο των αναγκών τους και δεν έχουν πρόσβαση σε τερματικούς σταθμούς LNG. Οι εναλλακτικές προμήθειες θα πρέπει να έρθουν μέσω χωρών που επίσης πρόκειται να έχουν έλλειψη φυσικού αερίου (Γερμανία, Ιταλία και Αυστρία), επομένως η προσφορά θα είναι περιορισμένη, κάτι που θα οδηγήσει σε κατάρρευση την αλληλεγγύη της ΕΕ.

Τα ποσοστά αποθήκευσης είναι συγκριτικά υψηλά στην Τσεχική Δημοκρατία (79%) και τη Σλοβακία (70%) και λιγότερο στην Ουγγαρία (51%), αλλά δεν επαρκούν για να καλύψουν όλες τις ανάγκες σε φυσικό αέριο.

Και το μακροοικονομικό συμπέρασμα; Ο Economist αναθεωρεί προς τα κάτω τις προβλέψεις για την ανάπτυξη σε αυτές τις οικονομίες κατά περίπου 4 ποσοστιαίες μονάδες, με το ισχυρό «χτύπημα» να έρχεται κυρίως το 2023.

Η μαύρη τρύπα του τουρισμού

Καλά τα ρεκόρ στον τουρισμό. Οι αφίξεις, τα έσοδα που μπαίνουν στα ταμεία, η Ελλάδα που διαφημίζεται σε όλο τον κόσμο. Καλά και τα πανηγύρια από τον αρμόδιο υπουργό Τουρισμού. Όμως, υπάρχει και η σκοτεινή πλευρά για την οποία κανείς αρμόδιος δεν μιλάει.

Και δε μιλάμε μόνο για τα «μαύρα» μεροκάματα, για την υπερεργασία, για πολύμηνη δουλειά χωρίς ρεπό, για τους «κρυμμένους» αλλοδαπούς υπαλλήλους στα υπόγεια και τις κουζίνες ξενοδοχείων και εστιατορίων.

Μιλάμε και για τους κανόνες συμπεριφοράς στους εργαζόμενους στον τουρισμό. Αν μιλήσει κανείς με αυτούς θα καταλάβει ότι υπάρχει τεράστιο πρόβλημα, το οποίο παραμένει άλυτο γιατί… ο πελάτης έχει πάντα δίκιο.

Υβρεις σε σερβιτόρους, απειλές στους ρεσεψιονίστ, προπηλακισμοί σε μικρά παιδιά στα μπαρ, ακόμη και σεξουαλικές παρενοχλήσεις.

Άραγε αυτό δεν αφορά το υπουργείο Τουρισμού; Αφορά μόνο τις επιχειρήσεις; Υπάρχουν αρμόδιοι φορείς που θα καταγγέλλονται τέτοιες απαράδεκτες συμπεριφορές;

• Διαβάστε επίσης: Τουρισμός: Το success story και οι προορισμοί που βουλιάζουν

Προστατεύεται ο εργαζόμενος ή είναι έρμαιο του κάθε «κάφρου» πελάτη;

Δεν θα έπρεπε να υπάρχουν κανόνες συμπεριφοράς που εφόσον δεν τηρούνται να πέφτει βαρύς ο πέλεκυς;

Δεν είναι φτωχοδιάβολοι οι εργαζόμενοι στον τουρισμό, χρειάζονται μεγαλύτερη προστασία. Γιατί δεν είναι όλα για πανηγυρισμούς…

Γεμίσαμε ξανά βραχυχρόνιες μισθώσεις

Είμαστε η χώρα της βραχυχρόνιας μίσθωσης και με τη βούλα. Όλη η Ελλάδα νοικιάζει σπίτια με βραχυπρόθεσμα συμβόλαια, εκμεταλλευόμενη την έκρηξη του τουρισμού.

Τα στοιχεία που δημοσιοποίησε η πλατφόρμα Airbnb δείχνουν αύξηση 18,7% σε σύγκριση με το (συγκρίσιμο για ευνόητους λόγους) 2019, στις κρατήσεις για τον Αύγουστο, τον τελευταίο μήνα του καλοκαιριού. Η Ελλάδα βρίσκεται στην τρίτη θέση στην Ευρώπη σε ό,τι αφορά τον αριθμό των κρατήσεων ενώ προηγείται η Γερμανία με 24,8% και το Βέλγιο με 19,3%

Για το δεύτερο τρίμηνο του έτους, η Ουγγαρία, η Ελλάδα και η Κροατία παρουσίασαν αύξηση σε επίπεδο κρατήσεων από διεθνείς ταξιδιώτες κατά 342,1%, 116,5% και 80,4% αντίστοιχα σε ετήσια βάση.

Μεγάλη κερδισμένη από την έκρηξη των βραχυχρόνιων κρατήσεων είναι η Αθήνα, αλλά και πόλεις όπως η Θεσσαλονίκη, η Καλαμάτα, τα Χανιά, το Ηράκλειο κλπ.

Στην άλλη πλευρά του νομίσματος, η ζήτηση για διαμερίσματα από πλατφόρμες τύπου Airbnb έχει προκαλέσει «έμφραγμα» στην υπόλοιπη κτηματαγορά καθώς μειώνονται τα σπίτια με μακροχρόνιες συμβάσεις.

Υπάρχουν, πάντως, και αρκετοί ιδιοκτήτες που ανακαίνισαν και επίπλωσαν σπίτια με στόχο τη βραχυχρόνια μίσθωση και πλέον επιστρέφουν στα μακροχρόνια συμβόλαια.

Διπλάσια χρήματα για στήριξη

Αδυνατούν στο οικονομικό επιτελείο να φτιάξουν το πρόγραμμα στήριξης νοικοκυριών κι επιχειρήσεων για τους επόμενους μήνες. Ένα πρόγραμμα επιβεβλημένο καθώς η ενεργειακή κρίση σαρώνει τα πάντα. Η αδυναμία έγκειται στο γεγονός ότι οι τιμές του φυσικού αερίου και του ηλεκτρικού ρεύματος αλλάζουν καθημερινά και οι ανάγκες για τη στήριξη των πληττόμενων από την κρίση αυξάνονται διαρκώς.

Σύμφωνα με τον σχεδιασμό, η κυβέρνηση είχε υπολογίσει ότι θα δώσει συνολικά 2,8 δις ευρώ. Οι μέχρι σήμερα παρεμβάσεις έχουν φτάσει τα 2 δις και θεωρητικά ως το τέλος του έτους απομένουν άλλα 800 εκατ. ευρώ.

Έτσι έλεγαν την Άνοιξη, όμως οι εξελίξεις διαψεύδουν και τις πιο αισιόδοξες προβλέψεις. Τα νέα από τις διεθνείς αγορές για το αέριο δεν είναι καθόλου καλά, κι έρχεται όλο και πιο κοντά το σενάριο του δύσκολου χειμώνα.

• Διαβάστε επίσης: Μέτρα στήριξης: Ο σχεδιασμός Μητσοτάκη και η υπέρβαση των εσόδων

Με τις σημερινές εκτιμήσεις δεν αποκλείεται οι παρεμβάσεις να φτάσουν το 1,5 δισ. ευρώ, να διπλασιαστούν σε σχέση με τον αρχικό στόχο και είναι άγνωστο ακόμη που μπορεί να φτάσουν το επόμενο τετράμηνο. Άλλωστε, όσο αυξάνεται ο δημοσιονομικός χώρος, λόγω των περισσότερων φορολογικών εσόδων που εισπράττονται, κυρίως από τον τουρισμό, τόσο θα γεμίζει το καλάθι των παρεμβάσεων ενόψει μια εξαιρετικά σκληρής χειμωνιάτικης περιόδου, για την οποία δεν μπορεί κανείς να προβλέψει τι θα συμβεί στο ενεργειακό πεδίο.

 Ο στασιμοπληθωρισμός των επιχειρήσεων

Πολύ ενδιαφέρον το άρθρο του Bloomberg για ένα… περίεργο φαινόμενο που καταγράφεται στην Αμερική. Ο λόγος για τον εταιρικό στασιμοπληθωρισμό.

Τι σημαίνει αυτό; Ότι μια σειρά από μεγάλες εταιρείες ανακοινώνουν αυξημένα έσοδα εξαιτίας της ανόδου των τιμών, αλλά η παραγωγή είναι… νεκρή. Δεν υπάρχει δηλαδή υγιής ανάπτυξη των πωλήσεων, αλλά τα υψηλά έσοδα διατηρούνται εξαιτίας του πληθωρισμού που πλήττει όλο τον πλανήτη.

Και γιατί είναι κακό αυτό, θα αναρωτηθούν πολλοί. Αφού αυξάνονται τα έσοδα και τα κέρδη, γιατί να ανησυχούν οι εταιρείες;

Ο λόγος είναι απλός. Ο πληθωρισμός ροκανίζει τα εισοδήματα των νοικοκυριών, κάτι που σε βάθος χρόνου θα περάσει και στις πωλήσεις. Όσο λιγότερα θα έχουν στις τσέπες τους τα νοικοκυριά για να ξοδέψουν, τόσο θα μειώνονται οι πωλήσεις των επιχειρήσεων.

Υγιής αύξηση των βασικών μεγεθών μιας εταιρείας σημαίνει ότι αυξάνεται η παραγωγή και η κατανάλωση μπορεί να καλύπτει την προσφορά προϊόντων.

Το μείγμα των ικανοποιητικών πωλήσεων ως αποτέλεσμα της ακρίβειας, είναι δεδομένο ότι δεν θα αντέξει σε βάθος χρόνου.

Και το γεγονός ότι οι εταιρείες παραμένουν στάσιμες ως προς τα δίκτυα παραγωγής και διανομής, δείχνει ότι οι καταναλωτές έχουν αρχίσει να εξαντλούν τις οικονομίες τους.

Και μια ενδιαφέρουσα επισήμανση στο ίδιο άρθρο: Ορισμένοι λιανοπωλητές μειώνουν πλέον τις τιμές σε κάποια προϊόντα επειδή έχει πέσει η ζήτηση.

Τόσο η Walmart όσο και η Target το κάνουν αυτό σε προϊόντα όπως έπιπλα βεράντας, συσκευές κουζίνας και ορισμένα είδη ένδυσης στα οποία είχαν υπερβολικό απόθεμα λόγω lockdown.

Ακόμη η Old Navy στις 29 Ιουλίου ανακοίνωσε ότι θα απέφευγε να αυξήσει τις τιμές στα τζιν της μέχρι τα τέλη Σεπτεμβρίου για να βοηθήσει τους γονείς να πληρώσουν για νέα σχολικά ρούχα.

Και θα δούμε κι άλλες τέτοιες κινήσεις, όσο βαθαίνει η κρίση.

 Ο Ευκλείδης, το δηλητήριο και τα μνημόνια

Πάντα δηκτικός και με χιούμορ ο πρώην υπουργός Οικονομικών, Ευκλείδης Τσακαλώτος. Θέλοντας να σχολιάσει το μήνυμα Μητσοτάκη για την έξοδο από τα μνημόνια, έγραψε ο Ευκλείδης:

«Σαν σήμερα γεννιέται ο Τζον Κόρφας, ένας από τους κορυφαίους μπασκετμπολίστες του ΠΑΟΚ. Είμαι πολύ περήφανος για αυτό μας το κατόρθωμα, τόσο προσωπικά όσο και συλλογικά.

Τι εννοείτε ότι εγώ δεν είχα καμία σχέση με αυτό; Εδώ ο Μητσοτάκης χθες πανηγύρισε με διάγγελμα για την έξοδο από την ενισχυμένη εποπτεία που οφείλεται σε όσα κάναμε εμείς πριν 4 χρόνια και ήταν συμφωνημένη από τότε. Μάλιστα τότε μας κατηγορούσε!

Τουλάχιστον εγώ, για την γέννηση του Κόρφα δεν είχα βγάλει κουβέντα…

ΥΓ Για να μην με πείτε κακό άνθρωπο, θα πω ένα μπράβο στην ΝΔ που κατάφεραν να μην εκτροχιάσουν (ακόμα) αυτό που εμείς δρομολογήσαμε.

ΥΓ 2 Είναι προφανές ότι αποκλείω το ενδεχόμενο το διάγγελμα να έγινε για να αποπροσανατολίσει από το… έλασσον θέμα των παρακολουθήσεων».

Για σκεφτείτε τώρα τον κ. Τσακαλώτο από τα μέσα του 2015 και μετά, όταν ανέλαβε να σώσει τη χώρα από τη χρεοκοπία που την οδηγούσε η πολιτική Βαρουφάκη, την οποία είχαν επιλέξει ως κυβέρνηση, κι όχι μεμονωμένα.

Ο Ευκλείδης Τσακαλώτος έγινε ο πιο έμπιστος συνομιλητής της Τρόικας, της Μέρκελ, του Σόιμπλε και των υπολοίπων. Και ο ίδιος κατηγορήθηκε (και συνεχίζει να κατηγορείται) από πολλούς μέσα στο κόμμα του, ότι «τσάκισε» τη μεσαία τάξη για να εφαρμοστεί το Μνημόνιο.

Μεγάλο μπλέξιμο. Πανηγυρίζει η κυβέρνηση γιατί βγήκαμε από το μνημόνιο του 2015, στο οποίο μας είχε βάλει ο ΣΥΡΙΖΑ μετά την περήφανη διαπραγμάτευση και το δημοψήφισμα. Κι ένα μνημόνιο το οποίο και οι ίδιοι μέσα στο ΣΥΡΙΖΑ το χαρακτηρίζουν νεοφιλελεύθερο και άδικο.

Αγωνία για τα ληξιπρόθεσμα χρέη στην ενέργεια

Εξαιρετικά ανησυχητικά είναι τα στοιχεία για τις οφειλές των νοικοκυριών που αδυνατούν να πληρώσουν το ηλεκτρικό ρεύμα, ανεξάρτητα του παρόχου στον οποίο βρίσκονται.

Τα ληξιπρόθεσμα χρέη έχουν ξεπεράσει το 1 δισ. ευρώ ενώ σχεδόν 1 στους δύο καταναλωτές (το 45%) έχει κάποια ληξιπρόθεσμη οφειλή. Το ποσοστό αυτό ήταν στο 20% προτού ξεκινήσει η ενεργειακή κρίση.

Οι καταναλωτές αλλάζουν πάροχο συνεχώς προσπαθώντας να βρουν κάτι που τους συμφέρει, όμως το πρόβλημα είναι δομικότερο και ανησυχεί την αγορά. Κυρίως τις μικρές εταιρείες που αν συνεχιστεί η κατάσταση με τα χρέη που συσσωρεύονται, ενδεχομένως να αντιμετωπίσουν πρόβλημα επιβίωσης.

Κι όλα αυτά παρά τις επιδοτήσεις που έχει δώσει η κυβέρνηση κι εν αναμονή των νέων αυξήσεων που ανακοίνωσαν οι εταιρείες. Αυξήσεις αναπόφευκτες εξαιτίας της εκρηκτικής αύξησης της τιμής του φυσικού αερίου διεθνώς.

• Διαβάστε επίσης: Ηλεκτρική ενέργεια: Στα ύψη τα πρώτα τιμολόγια ρεύματος για τον Σεπτέμβριο

Κανείς δε γνωρίζει τι θα συμβεί αν τεθούν σε ισχύ τα νέα, αυξημένα τιμολόγια ρεύματος και πόσο θα φτάσουν οι ληξιπρόθεσμες οφειλές των νοικοκυριών. Κι εδώ πλέον δεν έχουμε να κάνουμε με στρατηγικούς κακοπληρωτές. Αλλά με καταναλωτές που αδυνατούν εκ των πραγμάτων να πληρώσουν και αναζητούν διακανονισμούς ή φθηνότερα τιμολόγια.

Να σημειωθεί ότι η τιμή του ηλεκτρισμού σήμερα διαμορφώνεται στα 539 ευρώ ανά μεγαβατώρα στη χοντρική, με μέγιστη τιμή στα 679 ευρώ και ελάχιστη στα 421 ευρώ.

Χαμηλότερα κινείται μόνο η Ιβηρική χερσόνησος (σε Πορτογαλία και Ισπανία που έχουν κερδίσει ειδικό καθεστώς με την τιμή να είναι 176 ευρώ), η Πολωνία (328 ευρώ) και η Ιρλανδία (409 ευρώ).

Σε υψηλότερα επίπεδα από την Ελλάδα βρίσκεται η Ιταλία με τιμή στα 567 ευρώ και η Βουλγαρία με 541 ευρώ.

Υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με όσα ανακοίνωσαν οι εταιρείες, οι αυξήσεις από Σεπτέμβριο θα είναι

ΔΕΗ: 0,788 ευρώ ανά κιλοβατώρα για κατανάλωση έως 500 κιλοβατώρες το μήνα και 0,8 ευρώ για πάνω από 500 κιλοβατώρες. Η χρέωση για το νυχτερινό τιμολόγιο είναι 0,747 ευρώ. Πάγιο 3,5 ευρώ το μήνα.
Protergia: 0,78213 ευρώ ανά κιλοβατώρα και 0,77855 για το νυχτερινό τιμολόγιο. Πάγιο 5 ευρώ το μήνα.
Ήρων: 0,750 ευρώ ανά κιλοβατώρα και 0,6 με έκπτωση συνέπειας 20 %. Πάγιο 3 ευρώ το μήνα.
Elpedison: τα τιμολόγια ανάλογα με το πρόγραμμα κυμαίνονται από 1,0864 έως 1,1367 ευρώ ανά κιλοβατώρα ενώ προβλέπεται επιστροφή (loyalty pass) τον επόμενο μήνα η οποία για τον Αύγουστο καθορίστηκε σε 0,4 ευρώ ανά κιλοβατώρα.
NRG: 0,748-0,768 ευρώ ανά κιλοβατώρα. Πάγιο 1,8-5 ευρώ το μήνα.
Zenith: 0,687 – 0,697 ευρώ ανά κιλοβατώρα. Πάγιο 4-4,5 ευρώ ανά κιλοβατώρα.