Ευρώ: Η ενεργειακή κρίση «κατεβάζει» την ισοτιμία με το δολάριο

Η ενεργειακή κρίση βουλιάζει την ισοτιμία του ευρώ που υποχωρεί στα χαμηλότερα επίπεδα των τελευταίων ετών έναντι του δολαρίου. Ο πολύ υψηλός πληθωρισμός που έχει δημιουργηθεί από το ράλι σε φυσικό αέριο, ηλεκτρικό ρεύμα και πετρέλαιο λόγω του συνεχιζόμενου πολέμου στην Ουκρανία αναγκάζει τις κεντρικές τράπεζες, με πρώτη την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ (FED) να προχωρούν σε μεγάλες αυξήσεις επιτοκίων που ενισχύσουν σημαντικά το δολάριο.

Την ίδια στιγμή αυξάνονται συνεχώς οι φόβοι ότι η κρίση των τιμών της ενέργειας μπορεί να πλήξει καίρια το αμέσως επόμενο διάστημα την ευρωζώνη -και ολόκληρη την οικονομία της ΕΕ, ειδικά μετά το νέο κλείσιμο του αγωγού Nord Stream 1 που αναμένεται στα τέλη του μήνα.

Η υποχώρηση του ευρώ έναντι του δολαρίου

Πώς αναμένεται τώρα όμως να κινηθεί η ισοτιμία του ενιαίου νομίσματος, σύμφωνα τουλάχιστον με τους ειδικούς, και τις σημαίνει αυτό για την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, τις εισαγωγές και τις εξαγωγές προϊόντων; Ο Οικονομικός Ταχυδρόμος παρουσιάζει σήμερα τις απαντήσεις σε μερικές βασικές ερωτήσεις για τη μεγαλύτερη υποχώρηση που έχει καταγράψει το ευρώ από τις αρχές της δεκαετίας του 2020.

Μπορεί να υποχωρήσει κι άλλο το ευρώ;

Το ενιαίο νόμισμα έφτασε να υποχωρεί στα 0,97 δολάρια πριν να διαμορφωθεί στα επίπεδα των 0,99 δολαρίων, ενώ υπάρχουν φόβοι ότι μπορεί να κινηθεί ακόμη χαμηλότερα λόγω της κατάστασης αυτής σε συνδυασμό με τον πληθωρισμό που καλπάζει. Τώρα το ενιαίο νόμισμα έχει φτάσει ξανά στα επίπεδα που βρισκόταν το 2002, λίγους μόνο μήνες μετά τη δημιουργία του. Πλέον η Morgan Stanley προβλέπει ότι το ευρώ θα υποχωρήσει στα 0,97 δολάρια αυτό το τρίμηνο, κάτι που δεν έχει γίνει από τις αρχές της δεκαετίας του 2000. Η Nomura International από την πλευρά της προβλέπει υποχώρηση στα 0,975 δολάρια μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου. Μετά η αγορά θα μπορούσε να αναζητήσει ακόμη και το επίπεδο των 0,95 δολαρίων ή πιθανώς χαμηλότερα, καθώς η πίεση στον ενεργειακό εφοδιασμό αυξάνει τον κίνδυνο διακοπών ρεύματος και πιθανότατα ενισχύει τις εισαγωγές που γίνονται με πληρωμές ευρώ, αναφέρουν μελέτες που παρουσιάζει το Bloomberg.

Διαβάστε επίσης: Ευρώ: Βουτιά σε χαμηλό 20ετίας

Υποχωρεί μόνο το ευρώ ή και άλλα νομίσματα;

Το αμερικανικό δολάριο έχει ενισχυθεί έναντι των περισσότερων νομισμάτων στον κόσμο, κάνοντας τους επενδυτές να γυρίσουν την πλάτη σε επενδύσεις με μεγαλύτερο ρίσκο εν μέσω αυξανόμενων φόβων ότι οι αυξήσεις των επιτοκίων στις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρώπη, με στόχο τον περιορισμό του πληθωρισμού, θα αποδυναμώσουν την παγκόσμια οικονομία, ανέφεραν επίσης διεθνείς αναλυτές. Πλέον το δολάριο έχει σημειώσει άνοδο σε υψηλό πέντε και πλέον εβδομάδων έναντι καλαθιού με άλλα ισχυρά νομίσματα και βρίσκεται με βάση το δείκτη αυτό κοντά σε υψηλά δύο δεκαετιών που είχε φτάσει ξανά στα μέσα Ιουλίου, δείχνουν στοιχεία του Reuters. Οι αγορές υπολογίζουν την πορεία του δολαρίου με βάση «καλάθι» στο οποίο βρίσκονται το ευρώ, το ιαπωνικό γεν, η βρετανική στερλίνα, το δολάριο Καναδά, το φράγκο Ελβετίας και η κορώνα Σουηδίας.

Ποιος είναι ο ρόλος της FED στις εξελίξεις;

Καθοριστικός παράγοντας για την υποχώρηση του ενιαίου νομίσματος είναι το γεγονός ότι η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ αυξάνει τα επιτόκια δανεισμού με πολύ ταχύτερους ρυθμούς από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα με αποτέλεσμα να προσελκύονται περισσότερα κεφάλαια προς το δολάριο. Μάλιστα το αμερικανικό νόμισμα βρήκε νέα στήριξη καθώς αρκετοί πολλοί αξιωματούχοι της Federal Reserve επανέλαβαν μια πιο επιθετική στάση νομισματικής σύσφιξης, ενόψει μάλιστα του συνεδρίου της FED στο Jackson Hole του Wyoming των ΗΠΑ αυτή την εβδομάδα.

Πόσο δύσκολο είναι το έργο της ΕΚΤ;

Η ΕΚΤ βρίσκεται σε σταυροδρόμι πλέον αφού αν αφήσει το νόμισμα να υποχωρήσει πολύ χαμηλά θα αυξηθεί ο κίνδυνος να παγιωθεί η αύξηση των τιμών με ρυθμό πολύ πάνω από τον στόχο της ΕΚΤ του 2%. Ωστόσο, η αντιμετώπιση της πτώσης του ευρώ θα απαιτούσε πιο γρήγορες αυξήσεις επιτοκίων, κάτι που θα μπορούσε να πλήξει την οικονομίας που ήδη αντιμετωπίζει μια πιθανή ύφεση. Μελέτες που επικαλείται συχνά η ΕΚΤ δείχνουν ότι η υποχώρηση της συναλλαγματικής ισοτιμίας κατά 1% αυξάνει τον πληθωρισμό κατά 0,1% σε διάστημα ενός έτους και έως και 0,25% σε διάστημα τριών ετών.

Ποιος είναι ο ρόλος της Ρωσίας σε όλα αυτά;

Η νέα υποχώρηση του ευρώ καταγράφηκε μετά την ανακοίνωση της Ρωσίας αργά την Παρασκευή για τριήμερη διακοπή των ευρωπαϊκών προμηθειών φυσικού αερίου μέσω του αγωγού Nord Stream 1 στα τέλη αυτού του μήνα. Οι επενδυτές ανησυχούν ότι μια τέτοια διακοπή στις ροές θα μπορούσε να επιδεινώσει μια ενεργειακή κρίση που έχει πλήξει το ενιαίο νόμισμα τους τελευταίους μήνες.

Πως επηρεάζει η μεταβολή των ισοτιμιών την οικονομία;

Το φθηνό ευρώ ευνοεί σημαντικά τις εξαγωγές των χωρών της Ευρωζώνης σε τρίτες χώρες εκτός ενιαίου νομίσματος, καθώς κάνει για παράδειγμα πιο ανταγωνιστικά τα προϊόντα από τη Γερμανία ή τη Γαλλία που διοχετεύονται σε χώρες όπως οι ΗΠΑ. Επίσης ευνοεί τον τουρισμό για χώρες της Νότιας Κυρίως Ευρώπης, περιλαμβανομένης και της Ελλάδας.

Όμως ταυτόχρονα δημιουργεί άλλα προβλήματα, όπως φαύλο κύκλο που αυξάνει ακόμη περισσότερο τις τιμές της ενέργειας και ιδιαίτερα του πετρελαίου, το οποίο αποτιμάται σε αμερικανικό νόμισμα. Επίσης κάνει πιο ακριβά τα ταξίδια γα τους κατοίκους της ευρωζώνης σε άλλες ηπείρους.