
Στα ζητήματα οικονομικού προβληματισμού και ανάλυσης πολιτικής δεν παύει ποτέ το θέμα της ισότητας να παίζει κυρίαρχο ρόλο. Τόνοι μελάνης έχουν χυθεί και βιβλιοθήκες έχουν πλημμυρίσει από εργασίες που επικεντρώνουν το ενδιαφέρον τους πάνω στην ανισότητα και κατ’ επέκταση στο είδος συστήματος που παίρνει αποφάσεις και την περιορίζει ή τη διευρύνει.
Τον τελευταίο καιρό τα παγκόσμια μπεστ σέλερ βιβλία του Τhomas Piketty (ιδίως «Το Κεφάλαιο τον 21ο Αιώνα», Πόλις, 2014) για το Κεφάλαιο και τον ρόλο που παίζει στις οικονομικές εξελίξεις μονοπωλούν σε μεγάλο βαθμό το σχετικό ενδιαφέρον. Αυτό που εντυπωσιάζει είναι η προσπάθειά του να αποδείξει ότι η ανισότητα είναι αποτέλεσμα συνειδητών πολιτικών επιλογών και όχι κάτι που προκύπτει απλά από τον καπιταλισμό. Κάτι, δηλαδή, που επέρχεται από τη λειτουργία απλά της καπιταλιστικής ελεύθερης αγοράς. Είναι τέτοιο το ενδιαφέρον για τις απόψεις του Piketty που γράφονται συχνά μελέτες για τα κείμενά του. Εξαιρετικά ενδιαφέρον είναι το βιβλίο του Δημοσθένη Κόλλια, «Κεφάλαιο και Ανισότητα – Η εξέλιξη της σκέψης του Thomas Piketty» (εκδ. Περισπωμένη).
Σε όλα αυτά παραμένει, κατά τη γνώμη μου, ένα μεγάλο ερωτηματικό. Γιατί είναι τόσο σπουδαίο πράγμα η ανισότητα; Ενώ αντίθετα επικρατεί μια σχετική αδιαφορία για την ελευθερία. Ιδίως στις οικονομικές σχέσεις και στη λειτουργία της οικονομίας. Αν κρίνει κανείς από την πορεία της ιστορίας, εύκολα μπορεί να διακρίνει πως οποτεδήποτε υποχώρησε η ελευθερία στο όνομα της εξασφάλισης μεγαλύτερης ισότητας, με βαριές παρεμβάσεις στην οικονομία για άνωθεν βίαια καθοριζόμενη αναδιανομή των εισοδημάτων, το αποτέλεσμα ποτέ δεν υπήρξε θετικό κι ελπιδοφόρο. Χάθηκε η ελευθερία των ατομικών επιλογών υπέρ του δημόσιου αυταρχισμού, δίχως όμως και να εμπεδωθεί η ισότητα. Με την εξαίρεση βέβαια κάποιων απολυταρχικών καθεστώτων του υπαρκτού σοσιαλισμού, στα οποία επιβλήθηκε ένα σύστημα υποχρεωτικής ισότητας προς τα κάτω. Εξασφαλίστηκε έτσι μια κοινωνική ισότητα στην εξαθλίωση και τη μιζέρια, ενώ οι πολιτικές και οικονομικές ελευθερίες είχαν σχεδόν ολοκληρωτικά εξαφανιστεί.
Το κλειδί για τις κοινωνίες δεν είναι λοιπόν η ισότητα αλλά η εξασφάλιση ανάπτυξης. Δεν έχει τόση σημασία η εισοδηματική ανισότητα ανάμεσα στα διάφορα κοινωνικά στρώματα όσο η δυνατότητα όλου του λαού να μετέχει στην ευημερία. Το Κεφάλαιο θα πρέπει να χρησιμοποιείται για την εξασφάλιση εθνικών και κοινωνικών πόρων, ώστε η οικονομία να ακολουθεί ανοδική, αναπτυξιακή πορεία και ολόκληρος ο λαός να μετέχει στη δημιουργούμενη ευημερία. Δεν έχει τόση σημασία για την πορεία μιας κοινωνίας πόσα περιουσιακά στοιχεία έχουν ατομικά οι πολίτες της. Αν κάποιος έχει δηλαδή περισσότερα από τον άλλο. Σημασία έχει να καλύπτονται όλων οι ανάγκες με άνεση και όλοι να μετέχουν στην ανάπτυξη και τη συνακόλουθη ανοδική κοινωνική πορεία.


Latest News

Τα «μαύρα» ενοίκια
Αν κάτι ξένισε είναι η σπουδή για μια ακόμα φορά με την παρούσα κυβέρνηση να δώσει πρώτα νέα επιδόματα, αντί να προηγηθούν φοροελαφρύνσεις

Οταν διώχνεις έναν κεντρικό τραπεζίτη
Ο Τραμπ βλέπει τον εκπρόσωπο ενός ανεξάρτητου θεσμού, όπως είναι η κεντρική του τράπεζα, είτε ως κομματικό αντίπαλο είτε ως ένα απλό στέλεχος της διοίκησης

Η τεχνολογία και τα νέα σύνορα των επιχειρήσεων
Η ψηφιοποίηση δεν αλλάζει μόνον τον τρόπο που οι επιχειρήσεις λειτουργούν, αλλά υπαγορεύουν και πώς ή πού θα έπρεπε να λειτουργήσουν….

Φραγκίσκος: Ο Πάπας που ξανάδωσε ηθικό κύρος στην Καθολική Εκκλησία
Σε μια δύσκολη περίοδο για την Καθολική Εκκλησία ο Πάπας Φραγκίσκος κατάφερε να ξαναδώσει στην Καθολική Εκκλησία ένα μέρος από το χαμένο κύρος της

Τι κάνει η Ελλάδα;
Το πρόβλημά μας είναι ότι συνήθως όλα αυτά τα «θάβουμε κάτω από το χαλί» και όταν σκάει μια κρίση, αρχίζουμε να τα συζητάμε

Αδιέξοδη πολιτική
Η εισαγωγή των δασμών έχει ήδη προκαλέσει σημαντικές αρνητικές οικονομικές συνέπειες για την οικονομία των ΗΠΑ

Η πολιτική Τραμπ απειλεί το οικοδόμημα της Δύσης
Η δασμολογική πολιτική Τραμπ είναι βραχυπρόθεσμα στασιμοπληθωριστική για τις ΗΠΑ, αυξάνοντας τον εγχώριο πληθωρισμό και συρρικνώνοντας την οικονομική δραστηριότητα

Ανάσταση! Δηλαδή, ζωή, ανάσα και ελπίδα
Ανάσταση σημαίνει τερματισμός κάθε λογής θανάτου, νίκη απέναντι σε ό,τι σκοτώνει τη ζωή. Να ξαναβρούμε τον τρόπο να ζούμε, να ανασαίνουμε και να ελπίζουμε

Ο μεγάλος αστερίσκος
Το θέμα του πραγματικού διαθέσιμου εισοδήματος των εργαζομένων, η κυβέρνηση το άφησε στα χέρια των επιχειρήσεων

Όταν η Blue Skies αποδεικνύεται ότι ήταν ένα κομματικό «μαύρο ταμείο» της Νέας Δημοκρατίας
Το γεγονός ότι τόσα στελέχη της ΝΔ μισθοδοτούνταν από την Blue Skies των Θωμά Βαρβιτσιώτη και Γιάννη Ολύμπιου, χωρίς να το λένε δημοσίως, εγείρει πολύ σοβαρά ζητήματα ηθικής τάξης, ανεξαρτήτως τυπικής νομιμότητας