Στα «μαχαίρια» Πολωνία και ΕΕ για το Ταμείο Ανάκαμψης, απειλή Polexit

Η κυβέρνηση της Πολωνίας απειλεί πλέον ανοιχτά να κηρύξει αντάρτικο κατά της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μην αποκλείοντας ακόμη και το σενάριο της υποβολής πρότασης μομφής κατά της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και της Κομισιόν. Όσο για τις αιτίες που επικαλείται, έρχονται να επιβεβαιώσουν, για μια ακόμη φορά, ότι τελικά στην Ευρώπη όλα γίνονται για το χρήμα.

Στην Ιταλία, για παράδειγμα, η κυβέρνηση του Μάριο Ντράγκι συγκροτήθηκε προκειμένου να υπάρξει εθνική συναίνεση, υπό τη διεύθυνση ενός έμπειρου και αποδεκτού από το πολιτικό σύστημα της χώρας και τις Βρυξέλλες προσώπου, στη διαχείριση των περίπου 200 δισ. ευρώ που έχει λαμβάνειν η χώρα από το Ταμείο Ανάκαμψης.

• Διαβάστε επίσης: Θα συμπαρασύρει η Ιταλία την Ευρώπη; 

Το πιθανότερο, μάλιστα, είναι ότι η κατάρρευσή της έγινε για τον ακριβώς αντίθετο λόγο: Επειδή οι εταίροι ή τουλάχιστον αρκετοί από αυτούς, έπαψαν να συμφωνούν στη μοιρασιά.

Μήλον της Έριδος το Ταμείο Ανάκαμψης

Στην Πολωνία, κατ’ αντίστοιχο τρόπο, η έκρηξη προκλήθηκε και πάλι από το Ταμείο Ανάκαμψης. Κι αυτό διότι οι Βρυξέλλες εξακολουθούν να έχουν παγώσει τα κονδύλια που αναλογούν στην πέμπτη μεγαλύτερη χώρα της ΕΕ – κάπου 35 δισ. ευρώ – εξαιτίας της διαμάχης που υπάρχει ανάμεσα στις δύο πλευρές αναφορικά με το κράτος-δικαίου.

• Διαβάστε επίσης: Χώρια απέναντι στον Πούτιν, μαζί απέναντι στην ΕΕ

Η Κομισιόν και η φον ντερ Λάιεν ισχυρίζονται, συγκεκριμένα, ότι η κυβέρνηση του Κόμματος του Νόμου και της Δικαιοσύνης (PiS) του Ματέους Μοραβιέτσκι δεν έχει κάνει ό,τι της ζητήθηκε προκειμένου να αποκατασταθεί η ανεξαρτησία της δικαιοσύνης και των λειτουργών της. Για τον λόγο αυτό, προσθέτουν, δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις ώστε να «ξεπαγώσουν» τα κονδύλια, ούτε και για να σταματήσει η επιβολή προστίμου ύψους ενός εκατ. ευρώ κάθε μέρα σε βάρος της Πολωνίας.

Η Βαρσοβία, από την πλευρά της, θεωρεί ότι έχει κάνει ήδη πολλά και διαμηνύει ότι δεν προτίθεται να κάνει οτιδήποτε περισσότερο. «Έχουμε επιδείξει τη μέγιστη δυνατή καλή θέληση, όμως οι υποχωρήσεις μας δεν οδήγησαν πουθενά», τόνισε χαρακτηριστικά ο ισχυρός άνδρας της χώρας και ιδρυτής του PiS, Γιάροσλαβ Κατσίνσκι, κατηγορώντας την άλλη πλευρά ότι αθέτησε τις δεσμεύσεις της.

Το μοντέλο του Brexit

«Από τη στιγμή που η Κομισιόν δεν εκπληρώνει τις υποχρεώσεις της προς την Πολωνία σε αυτόν τον τομέα, δεν έχουμε λόγο εμείς να εκπληρώσουμε τις υποχρεώσεις μας προς την ΕΕ», συνεχίζει ο Κατσίνσκι, ο οποίος δεν διστάσει να απειλήσει ευθέως με κήρυξη… πολέμου: «Εάν η Κομισιόν προσπαθεί να μας στριμώξει στον τοίχο, δεν έχουμε άλλη επιλογή από το να βγάλουμε ό,τι έχουμε στο οπλοστάσιό μας και να ανοίξουμε πυρ».

Προσπαθώντας να «μεταφράσουν» τις παραπάνω δηλώσεις, στελέχη της αντιπολίτευσης και αρκετοί αναλυτές, Πολωνοί και Ευρωπαίοι, θεωρούν ότι ενδέχεται να ανοίγουν τον δρόμο προς το αποκαλούμενο Polexit. Με άλλα λόγια, προς την έξοδο της Πολωνίας από την ΕΕ, κατά το πρότυπο του Ηνωμένου Βασιλείου – η ηγεσία του οποίου, για να μην ξεχνιόμαστε, επικαλέστηκε κατά κύριο λόγο οικονομικά επιχειρήματα για να αιτιολογήσει την ανάγκη να βγει το «διαζύγιο».

Ούτε Γερμανία ούτε Ρωσία

Ο Κατσίνσκι, άλλωστε, δεν κρύβει ότι ο ίδιος – άρα και το κυβερνόν κόμμα, το οποίο ελέγχει πλήρως – διαφωνούν με την ίδια τη δομή της ΕΕ. Για τον λόγο αυτό φέρνει στο προσκήνιο ένα επιχείρημα που κυριολεκτικά «πατά τον κάλο» των Πολωνών, θυμίζοντάς τους πόσες φορές στο παρελθόν βρέθηκαν να είναι αντικείμενο διαμάχης ανάμεσα στους δύο ισχυρούς τους γείτονες – την Γερμανία και τη Ρωσία, που επανειλημμένως έχουν προσπαθήσει να διαμελίσουν τη χώρα τους.

«Η Κομισιόν προσπαθεί να τσακίσει την Πολωνία και να την εξαναγκάσει να υποταχθεί πλήρως στη Γερμανία (…) Εμείς, όμως, δεν ταιριάζουμε στα σχέδια Γερμανίας και Ρωσίας να ηγεμονεύσουν στην Ευρώπη. Μια ανεξάρτητη και ισχυρή οικονομικά, κοινωνικά και στρατιωτικά Πολωνία αποτελεί γι’ αυτούς εμπόδιο», είπε χαρακτηριστικά, σε συνέντευξή του προς τον φιλοκυβερνητικό μιντιακό όμιλο Sieci.

Η Πολωνία έχει δύναμη – και συμμάχους

Τι σημαίνουν, άραγε, όλα τα παραπάνω για την Πολωνία και για την ΕΕ; Για την ώρα, αυτό που μπορούμε να διαπιστώσουμε είναι ότι η Βαρσοβία έχει ήδη αρχίσει να υλοποιεί τις απειλές της. Για του λόγου το αληθές, την περασμένη Παρασκευή η κυβέρνησή της συντάχθηκε με εκείνη της Ουγγαρίας, του Βίκτορ Ορμπάν, καταψηφίζοντας το τελικό σχέδιο για τον περιορισμό της κατανάλωσης φυσικού αερίου κατά 15%, ενόψει του δύσκολου χειμώνα.

Αξίζει να σημειωθεί ότι αρχικά, η Πολωνία είχε στηρίξει το σχέδιο, έστω και με επιφυλάξεις. Στην πορεία, όμως, και στο πλαίσιο της νέας τακτικής που προανήγγειλε ο Κατσίνσκι, τα δεδομένα άλλαξαν.

Πλέον, θα πρέπει να αναμένουμε τις επόμενες κινήσεις, τόσο της Βαρσοβίας όσο και των Βρυξελλών. Το σίγουρο είναι ότι με την επιρροή που έχει η Πολωνία στις χώρες της κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης (Ομάδα του Βίζεγκραντ κ.λπ), αλλά και με την αναβάθμιση του ρόλου της μετά το ξέσπασμα του πολέμου στην Ουκρανία, η «εξίσωση» κάθε άλλο παρά απλή θα είναι για το ευρωπαϊκό «διευθυντήριο» και, κυρίως, για το Βερολίνο και τον Όλαφ Σολτς.