Το διαζύγιο από το πετρέλαιο μπορεί να είναι μόνιμο

Οι υψηλές τιμές πετρελαίου δεν επηρεάζουν πολύ την κατανάλωση βραχυπρόθεσμα. Όμως, εκείνες οι οποίες επίμονα παραμένουν υψηλές, όπως συμβαίνει σήμερα, μπορούν να επηρεάσουν την αύξηση της ζήτησης σε μόνιμη βάση.

Περίπου τα δύο τρίτα του πετρελαίου που χρησιμοποιούνται στις Ηνωμένες Πολιτείες καταλήγουν στο σύστημα μεταφορών, όπως καταδεικνύεται από στοιχεία της Υπηρεσίας Πληροφοριών Ενέργειας των ΗΠΑ. Οι Αμερικανοί λατρεύουν τα βενζινοβόρα αμάξια: Τα τρία οχήματα με τις μεγαλύτερες πωλήσεις το 2021 – το Ford F-150, το Ram και το Chevrolet Silverado – είναι όλα στη πραγματικότητα θηριώδη ημιφορτηγά. Kαι κατά μέσο όρο όσα κυκλοφορούν στους δρόμους έχουν ηλικία περίπου 12 ετών, οπότε απαιτούν μεγάλη ποσότητα καυσίμου.

Σε περιόδους απότομης ανόδου των τιμών, η κατανάλωση βενζίνης παραμένει σταθερή. Από το καλοκαίρι του 2017 έως το 2018, η τιμή του πετρελαίου αυξήθηκε κατά δύο τρίτα, με μικρή αλλαγή στη ζήτηση. Η κατανάλωση και η συμπεριφορά προσαρμόζονται περισσότερο εάν οι τιμές παραμείνουν υψηλές για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Σύμφωνα με μελέτη του University College του Λονδίνου, μία άνοδος κατά 10% στο κόστος των καυσίμων μειώνει την οδική κίνηση κατά 3% και τη ζήτηση καυσίμων κατά 6% σε διάστημα πέντε ετών σε πολλές χώρες.

Τώρα, όταν οι τιμές αντιστρέφουν την πορεία τους αφού παραμείνουν υψηλές για μεγάλο χρονικό διάστημα, η ζήτηση δεν ανακάμπτει πλήρως. Η κατανάλωση πετρελαίου αυξήθηκε περίπου 4% ετησίως πριν από τη δεκαετία του 1970, σύμφωνα με την Υπηρεσία Πληροφοριών Ενέργειας. Μεταξύ 1972 και 1980, η  προσαρμοσμένη στον πληθωρισμό τιμή του πετρελαίου έδειξε να υπερτριπλασιάζεται. Μετά από αυτό, η αύξηση των τιμών της βενζίνης επιβραδύνθηκε σε περίπου 1% ετησίως.

Περίπου τρεις δεκαετίες αργότερα, οι υψηλές τιμές προκάλεσαν πλήρη στασιμότητα στη ζήτηση. Το πετρέλαιο ξεπέρασε τα 100 δολάρια το 2008 και εκτός από ένα διάστημα κατά τη διάρκεια της χρηματοπιστωτικής κρίσης, παρέμεινε επίμονα υψηλό μέχρι το 2015. Η ζήτηση για βενζίνη στις ΗΠΑ σταθεροποιήθηκε το 2007, ωστόσο η οικονομία σήμερα θα πρέπει να σημειωθεί ότι είναι κατά δύο τρίτα μεγαλύτερη.

Αν και οι τιμές της βενζίνης έχουν αποκλιμακωθεί κατά περισσότερο από 20% από τα επίπεδα – ρεκόρ, ενδέχεται να παραμείνουν υψηλές επειδή η προσφορά δεν μπορεί εύκολα να αυξηθεί. Οι εισηγμένες πετρελαϊκές εταιρίες προτιμούν να επαναγοράζουν μετοχές και όχι να επεκτείνουν την παραγωγή. Πρόσφατα, η Halliburtonσε τριμηνιαία τηλεδιάσκεψη αναφέρθηκε σε θέση παγίωσης από πλευράς εταιρειών παροχής υπηρεσιών άντλησης πετρελαίου που περιορίζουν την επέκταση των γεωτρήσεων. Ενδέχεται ούτε η Σαουδική Αραβία να είναι σε θέση να αυξήσει τη παροχή.

Καθώς η ζήτηση βενζίνης στις ΗΠΑ παραμένει στάσιμη, το επόμενο βήμα είναι η περιστολή. Η πρόοδος της τεχνολογίας και οι αυστηρότεροι περιβαλλοντικοί νόμοι περιορίζουν τη ζήτηση. Ένα Ford F-150 διανύει πλέον 22 μίλια ανά γαλόνι, πάνω από το διπλάσιο από ό,τι τη δεκαετία του 1970. Πάνω από το 7% των εργαζομένων πλέον εργάζονται από το σπίτι σύμφωνα με επίσημα στοιχεία. Επιπλέον, οι πωλήσεις ηλεκτρικών οχημάτων σημείωσαν ρεκόρ το δεύτερο τρίμηνο του τρέχοντος έτους, σύμφωνα με την Cox Automotive, και αυτοί οι καταναλωτές θα  διατηρήσουν τα αυτοκίνητά τους για αρκετό καιρό ακόμη. Από τη στιγμή που οι άνθρωποι αποτάξουν το πετρέλαιο, δεν θα επιστρέψουν σε αυτό.

REUTERS BREAKINGVIEWS