Ε.Ε.: Διχάζεται και πάλι η Ευρώπη, αυτή τη φορά για την απαγόρευση στις τουριστικές βίζες των Ρώσων

Η συμπλήρωση έξι μηνών από τον πόλεμο στάθηκε αφορμή, ώστε ο Βολοντιμίρ Ζελένσκι να ασκήσει νέες πιέσεις προς τη Δύση ζητώντας περαιτέρω αύξηση της πίεσης προς τη Ρωσία. Ωστόσο, τα αιτήματα του για νέα μέτρα βρίσκουν όλο και πιο χλιαρή ανταπόκριση, όπως σωστά είχε προβλέψει δυστυχώς ο Βλαντιμίρ Πούτιν, καθώς η επιδείνωση του οικονομικού και κοινωνικού τοπίου δημιουργεί όλο και μεγαλύτερο πρόβλημα στις κυβερνήσεις, κυρίως δε, της Ευρώπης. Και η κατάσταση θα δυσκολέψει περισσότερο, όσο πλησιάζει ο χειμώνας…

Ένα από τα θέματα που έχουν φουντώσει εσχάτως, προκαλώντας διχασμό ανάμεσα στους Ευρωπαίους συμμάχους της Ουκρανίας είναι το ζήτημα της απαγόρευσης της έκδοσης βίζας προς τους Ρώσους τουρίστες, με τον Ζελένσκι να διαμηνύει πως οι Ρώσοι, εφόσον στηρίζουν τον πόλεμο του Κρεμλίνου, «πρέπει να ζήσουν στο δικό τους κόσμο, μέχρι να αλλάξουν φιλοσοφία». Το θέμα συζητείται εδώ και αρκετές εβδομάδες μπροστά και πίσω από τις κλειστές πόρτες, οπότε ήγγικεν η ώρα για μια επίσημη συζήτηση: στην επικείμενη άτυπη συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών της Ε.Ε., στην Πράγα, στις 30-31 Αυγούστου.

Διαβάστε επίσης: Μπορεί ο τουρισμός να σώσει την τουρκική οικονομία;

Εξάλλου, η Τσεχία, που ασκεί το εξάμηνο αυτό την ευρωπαϊκή προεδρία, είναι ανάμεσα στις χώρες που έχει ήδη μονομερώς σταματήσει τις βίζες προς τους Ρώσους, επομένως είχε κάθε λόγο να αναβαθμίσει τη συζήτηση σε επίπεδο ευρωπαϊκών φόρουμ.

Πόλεμος του Πούτιν ή και των πολιτών; 

Στην καρδιά του προβλήματος είναι το ηθικό ερώτημα του κατά πόσο οι απλοί Ρώσοι πολίτες, οι οποίοι φαινομενικά δείχνουν ελάχιστη αντίσταση στα όσα συμβαίνουν στην Ουκρανία, όχι απλά στηρίζουν, αλλά διευκολύνουν τον πόλεμο του Πούτιν. Όμως, η επίτευξη συμφωνίας, πόσο μάλλον ομοφωνίας, μοιάζει από τώρα απίθανη, δεδομένων των διαφορετικών προτεραιοτήτων, των διαφορετικών πολιτικών απόψεων και βέβαια των διαφορετικών συμφερόντων.

«Δεν μιλάμε για τιμωρία, αλλά για περιοριστικά μέτρα που έχουν στόχο να οδηγήσουν στο τέλος του πολέμου. Το δικαίωμα της εισόδου σε μια χώρα δεν συνιστά θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα» σχολίασε χαρακτηριστικά, σε συνέντευξη του προ ημερών στο NBC, ο Εσθονός υπουργός Εξωτερικών, Ούρμας Ρεϊνσάλου, που εκπροσωπεί βέβαια μια χώρα που τάσσεται υπέρ του μέτρου.

Όμως, πέρα από το όποιο πολιτικό ή ηθικό δίλημμα υπάρχει και το οικονομικό: Οι Ρώσοι ταξιδιώτες δαπάνησαν 22,5 δισ. δολάρια πέρυσι, σύμφωνα με στοιχεία της GlobalData, με τις αναχωρήσεις από τη Ρωσία προς διεθνείς και κυρίως ευρωπαϊκούς προορισμούς να φτάνουν τα 13,7 εκατομμύρια. Πιο δημοφιλής προορισμός τους, σύμφωνα με την εταιρεία, ήταν η Ιταλία και η Κύπρος.

Στηρίζουν την απαγόρευση

Ουσιαστικά οι χώρες που αισθάνονται πιο έντονα τη βαριά ρωσική σκιά, οι χώρες της Βαλτικής και η Φινλανδία είναι αυτές που τάσσονται πιο δυναμικά υπέρ του μέτρου. Κάποιες, άλλωστε, έχουν προχωρήσει μονομερώς σε (μερικό κυρίως) μπλόκο στις βίζες προς τους Ρώσους.

Η Εσθονία και η Φινλανδία ανήκουν στην κατηγορία αυτή, σχεδόν μπλοκάροντας τις βίζες. Ενδεικτικά το Ελσίνκι θα μειώσει τον όγκο των εκδόσεων μόλις στο 10%, από την 1^η Σεπτεμβρίου, κάτι που σημαίνει πως από τις περίπου 1.000 βίζες που επεξεργάζεται ημερησίως, θα εγκρίνει μετά βίας 100. Αντιστοίχως, Λιθουανία ήδη από το Μάρτιο έχει αποφασίσει την έκδοση βίζας σε Ρώσους πολίτες μόνο για ανθρωπιστικούς λόγους.

Στο πλευρό τους, υπέρ του μέτρου, βρίσκονται επίσης η Τσεχία, η Πολωνία, η Λεττονία και η Δανία. Μάλιστα, πρόσφατα ο Δανός υπουργός Εξωτερικών επίσης δήλωσε πως η χώρα του εξετάζει την περίπτωση να κινηθεί μονομερώς σε περιορισμούς, εφόσον η ενωμένη Ευρώπη δεν καταλήξει σε συλλογική απόφαση.

Τα επιχειρήματα τους ενισχύονται και από το γεγονός πως η ρωσική κοινή γνώμη, τουλάχιστον φαινομενικά, πείθεται από το αφήγημα το Κρεμλίνου περί «ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης. Πρόσφατη δημοσκόπηση του μη κυβερνητικού ερευνητικού κέντρου Levada Center της Μόσχας έδειξε πως η εγχώρια στήριξη στον πόλεμο βρίσκεται σταθερά στο 76%, με τους πιο ηλικιωμένους να είναι πιο θετικοί σε σχέση με τη νεολαία.

Φοβούνται το μπλόκο 

Στο αντίθετο άκρο, οι χώρες που επωφελούνται οικονομικά από τις ροές των Ρώσων επισκεπτών, ήτοι κυρίως οι χώρες της Μεσογείου με τα δημοφιλή τουριστικά θέρετρα, είναι σαφώς πιο διστακτικές, έως κάθετα αρνητικές. Αν και είναι σαφώς προσεκτικές στην ανοιχτή καταγραφή της διαφωνίας τους.

Εξάλλου, ένα στοιχείο αρκεί για να τους θυμίσει πως τα χρήματα που θα χάσουν, θα βρουν εύκολα έτερο προορισμό: Η Τουρκία βιώνει φέτος ένα εξαιρετικό καλοκαίρι τουριστικά και ένας από τους ενισχυτικούς παράγοντες είναι η κάθετη αύξηση των τουριστών από τη Ρωσία. Μόνο για τους πρώτους επτά μήνες του έτους, 2,197 εκατ. Ρώσοι επέλεξαν την Τουρκία για τις διακοπές τους, μια αύξηση ύψους 41,5% σε σχέση με πέρυσι και οι επόμενοι μήνες φαίνεται πως θα ακολουθήσουν με ανάλογο ρυθμό, με τις πτήσεις τσάρτερ να φτάνουν με αδιάκοπο ρυθμό.

Ανάμεσα στα δύο άκρα υπάρχουν οι χώρες που, ναι μεν διαφωνούν με το μέτρο, αλλά προβάλουν τη διάσταση της ηθικής. Η Γερμανία, πρώτη και καλύτερη, που υποστηρίζει πως «αυτός είναι ένας πόλεμος του Πούτιν» και όχι ένας πόλεμος των «απλών πολιτών» προσθέτοντας δε, πως μαζί με τους υποστηρικτές του Κρεμλίνου θα τιμωρηθούν ενδεχομένως και αντιφρονούντες, που θα πρέπει να μπορούν να μετακινηθούν από τη χώρα.

Πάντως, δημοσίευμα της Bild υποστήριξε πως η δεξιά της Χριστιανικής Ένωσης δεν συμμερίζεται τις ευαισθησίες του Όλαφ Σολτς και πως θα ήταν πρόθυμη να συμφωνήσει σε ένα μπλόκο στις βίζες.