Απόφαση σταθμός: Σύνταξη σε ασφαλισμένη με χρέη 86.000 ευρώ

Να καταβληθεί σύνταξη σε ασφαλισμένη με οφειλή 86.000 ευρώ προς τον ΕΦΚΑ διέταξε το Εφετείο Αθηνών. Ο ΕΦΚΑ είχε αναστείλει την καταβολή της σύνταξης στην ασφαλισμένη λόγω ανεξόφλητης οφειλής άνω των 86.000 ευρώ, δηλαδή τέσσερις φορές πάνω από το πλαφόν (20.000 ευρώ για τους ελεύθερους επαγγελματίες και 6.000 ευρώ για τους αγρότες).

Η συνταξιούχος, με προσφυγή της στο Διοικητικό Πρωτοδικείο Αθηνών, επικαλέστηκε τη δεινή οικονομική της κατάσταση και τα προβλήματα υγείας της και ζήτησε να λάβει σύνταξη έστω και με υπολογισμό λιγότερων ετών ασφάλισης, άλλως να καταβάλει την οφειλή της σε δόσεις ή έστω να της χορηγηθεί σύνταξη για τα έτη που θεωρείτο ότι έχει καταβάλει εισφορές.

Η προσφυγή της συνταξιούχου έγινε δεκτή από το Διοικητικό Πρωτοδικείο Αθηνών (με την υπ’ αριθ. 16015/2020 απόφασή του) και υποχρέωσε τον ΕΦΚΑ να καταβάλλει κανονικά τη σύνταξή της. Ο ΕΦΚΑ άσκησε έφεση, όμως με την απόφαση υπ’ αριθμόν 2309/2022 του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών η έφεση κατά της πρωτόδικης απόφασης απορρίφθηκε. Ετσι επιβλήθηκε στον ΕΦΚΑ να καλύψει ακόμη και τα δικαστικά έξοδα της συνταξιούχου!

Διάταξη – ανάσα

Την ίδια ώρα, με διάταξη του υπουργείου Εργασίας ανοίγει ο δρόμος της συνταξιοδότησης σε χιλιάδες ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοαπασχολουμένους που λόγω των αυξημένων χρεών προς τον ΕΦΚΑ δεν μπορούν να υποβάλουν αίτηση συνταξιοδότησης. Με την παραγραφή ενός σημαντικού μέρους των οφειλών, και εφόσον το εναπομείναν χρέος δεν ξεπερνά τις 20.000 ευρώ για τους επαγγελματίες και τις 6.000 ευρώ για τους αγρότες, η πόρτα της συνταξιοδότησης θα ανοίξει. Αυτό σημαίνει ότι σύνταξη, παρά τα χρέη τους στον ΕΦΚΑ, θα μπορούν να πάρουν δεκάδες χιλιάδες ελεύθεροι επαγγελματίες και αγρότες με τη νέα διάταξη νόμου που παραγράφει τις οφειλές μετά τη δεκαετία αντί της εικοσαετίας που ισχύει σήμερα.

Ωφελημένοι από τη μείωση του χρόνου παραγραφής στη 10ετία αντί της 20ετίας εκτιμάται ότι θα είναι περίπου 250.000 ελεύθεροι επαγγελματίες και αγρότες με μη βεβαιωμένα χρέη, καθώς θα γλιτώσουν ένα μέρος από τα βάρη των οφειλών τους που υπερβαίνουν τη 10ετία.

Πρακτικά, όσα χρέη δεν θα έχουν βεβαιωθεί έως την ψήφιση της διάταξης από τις υπηρεσίες του ΕΦΚΑ και του ΚΕΑΟ θα αναζητούνται μέχρι μία 10ετία πίσω από την ημερομηνία βεβαίωσής τους. Αντίθετα, για τα χρέη που έχουν ήδη βεβαιωθεί και η βεβαίωσή τους έγινε (ή θα γίνει) πριν από την ψήφιση της νέας διάταξης θα ισχύσει η παραγραφή της 20ετίας.

Η διάταξη για τη 10ετή παραγραφή χρεών από ασφαλιστικές εισφορές προωθείται κατόπιν σχετικής απόφασης του Συμβουλίου της Επικρατείας, που έκρινε αντισυνταγματική την 20ετία για την παραγραφή των οφειλών. Ουσιαστικά το ΣτΕ, με την απόφαση 1833 του Νοεμβρίου 2021, έκρινε ότι η ομηρεία των οφειλετών επί 20ετία για τον καταλογισμό των χρεών τους δημιουργεί συνθήκες οικονομικής ανελευθερίας και πρότεινε ένα ηπιότερο καθεστώς παραγραφής με όριο τη 10ετία. Το όριο της παραγραφής μάλιστα εξετάζεται να κατέβει στην 5ετία από το 2027 και μετά, καθιστώντας έτσι πιο ρεαλιστική την είσπραξη των οφειλών, καθώς θα πρέπει να βεβαιώνονται εντός της πρώτης 5ετίας από τη γέννησή τους και δεν θα επιτρέπεται η διαιώνισή τους χωρίς προοπτική είσπραξής τους.

Παραγραφή

Αναφερόμενος στη νέα διάταξη με πρόσφατες δηλώσεις του, ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Κωστής Χατζηδάκης, διευκρίνισε ότι «μιλάμε για παραγραφή οφειλών οι οποίες δεν έχουν αναζητηθεί μέσα σε μία 10ετία από τον ΕΦΚΑ, ενώ όσες έχουν αναζητηθεί δεν παραγράφονται». «Εάν παραγράφονταν οφειλές που έχουν αναζητηθεί από τον ΕΦΚΑ», συμπλήρωσε ο υπουργός, «τότε θα υπήρχε ο ηθικός κίνδυνος οι οφειλέτες να έχουν το κίνητρο να είναι ασυνεπείς προς τις υποχρεώσεις τους», προσθέτοντας ότι «εάν ο ΕΦΚΑ χάριζε τα χρέη, δεν θα είχε εισφορές για να δίνει συντάξεις».

Η 10ετής παραγραφή ισχύει ήδη για τα χρέη προς την Εφορία και κάτι ανάλογο θα γίνει και για τα χρέη σε ΕΦΚΑ-ΚΕΑΟ. Αντίστοιχα, όπως ισχύει η δυνατότητα ρύθμισης των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς την Εφορία σε 24 δόσεις, το ίδιο θα νομοθετηθεί και για τα χρέη στα Ταμεία, ώστε οι ασφαλισμένοι να μπορούν να τα ρυθμίσουν σε 24 και όχι μόνον σε 12 δόσεις που έχουν σήμερα.

Η διάταξη της 10ετούς παραγραφής των οφειλών, αφορά οφειλές ύψους 250 εκατ. ευρώ. Είναι χρέη για τα οποία δεν έχουν ασκηθεί εγκαίρως διακοπτικά της παραγραφής μέτρα, όπως είναι τα αναγκαστικά μέτρα είσπραξης (πλειστηριασμοί κ.λπ.) είτε από τον ΕΦΚΑ είτε από το ΚΕΑΟ.

Περισσότερες δόσεις

Με άλλη διάταξη στο υπό κατάθεση μίνι ασφαλιστικό νομοσχέδιο, οι δόσεις της πάγιας ρύθμισης οφειλών από 12 θα γίνουν 24, προκειμένου ο ΕΦΚΑ να εναρμονιστεί με την Εφορία. Θα υπάρξει δικαίωμα μετατροπής στο νέο καθεστώς για όσους βρίσκονται ήδη σε καθεστώς καταβολής δόσεων, έτσι ώστε να περιοριστεί η μηνιαία επιβάρυνσή τους. Θα ορίζεται με σαφήνεια ότι η ρύθμιση θα παραμένει ενεργή, μόνο εάν ο οφειλέτης καταβάλλει εμπρόθεσμα και τις τρέχουσες εισφορές.

Οι μισές ρυθμίσεις οφειλών προς τον ΕΦΚΑ, που γίνονται στο πλαίσιο της πάγιας ρύθμισης των 12 δόσεων χάνονται, καθώς οι οφειλέτες δεν μπορούν να ανταποκριθούν, ενώ πάνω από το 60% είναι οι απώλειες της ρύθμισης των 100 δόσεων.

Τα στοιχεία αυτά προκύπτουν από την τελευταία έκθεση του Κέντρου Είσπραξης Ασφαλιστικών Εισφορών και καταδεικνύουν το τεράστιο λάθος που δεν αυξήθηκαν έγκαιρα οι δόσεις της πάγιας ρύθμισης σε 24, κάτι που θα γίνει προσεχώς.

Επίσης, το ΚΕΑΟ αποκαλύπτει ότι από το συνολικό ύψος των χρεών προς τον ΕΦΚΑ, που έφτασαν στα 43,43 δισ. ευρώ, στο τέλος του περασμένου Ιουνίου, μόλις 4,29 δισ. ευρώ είναι σε κάποια ρύθμιση η οποία εξυπηρετείται και είναι ενεργή. Δηλαδή παραμένουν εκτός ρυθμίσεων χρέη ύψους 39,4 δισ. ευρώ.