Πληθωρισμός: Το νέο ενεργειακό ράλι αλλάζει τα δεδομένα – Ψηλότερα ο δείκτης και για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα

Σε ιστορικά υψηλά επίπεδα σχεδόν 50 ετών κοντά στο 8% βρέθηκε ο τιμάριθμος στη Γερμανία, με τους αναλυτές να προβλέπουν διψήφιο ποσοστό πριν τα τέλη της χρονιάς. Στην Ισπανία πάλι το έχουν ήδη «πιάσει», με τον πληθωρισμό να «καρφώνεται» στο 10,4% τον Αύγουστο. Όλα δείχνουν πως τα στοιχεία που θα δημοσιεύσει η Eurostat την Τετάρτη θα δείξουν πως ο πληθωρισμός έφτασε το 9% στην Ευρωζώνη, με φόντο το νέο ράλι στις ενεργειακές τιμές.

Το χειρότερο, βέβαια, είναι πως τα χειρότερα δεν είναι πίσω μας. Οι ρωσικοί εκβιασμοί ξεκίνησαν από πολύ νωρίς, πυροδοτώντας νέα έκρηξη στις τιμές πολύ πριν ξεκινήσει ο δεδομένα δύσκολος χειμώνας. Και όπως οι κυβερνήσεις… τρέχουν και δεν φτάνουν για να γεμίσουν τα αποθέματα και να δρομολογήσουν εγκαίρως μέτρα έκτακτης ανάγκης το ίδιο «τρέχουν» και οι τιμές σε ενέργεια και τρόφιμα.

Διαβάστε επίσης: O Πάουελ δεν είναι ο μόνος που φέρνει πόνο στις αγορές 

Υπό το φως των εξελίξεων αυτών ο πληθωρισμός εκτιμάται πως θα αγγίξει διψήφιο ποσοστό μέσα στο φθινόπωρο, ήτοι πολύ πριν τα τέλη της χρονιάς και να παραμείνει σε πολύ υψηλά επίπεδα για περισσότερο διάστημα από ότι αναμενόταν.

Πάνω από το 10% τον Οκτώβριο  

Συγκεκριμένα, οι περισσότερες προβλέψεις κάνουν λόγο για διαμόρφωση του δείκτη στο 9% τον Αύγουστο και άνοδο πάνω από το 10% τον Οκτώβριο. Αντιστοίχως, ακολουθεί μια σειρά επί τα χείρω αναθεωρήσεων και για την πορεία του δείκτη την επόμενη χρονιά.

Ενδεικτικά οι οικονομολόγοι του Consensus Economics αναθεώρησαν ανοδικά τις εκτιμήσεις τους για τον πληθωρισμό του 2023 κατά περίπου μία ποσοστιαία μονάδα,  κατά μέσο όρο πάνω από το 4%, ήτοι σε διπλάσια επίπεδα σε σχέση με το στόχο του 2% που θέτει η ΕΚΤ.

Η ίδια η ΕΚΤ, στην επίσημη πρόβλεψη της τοποθετεί τον πληθωριστικό πήχη στο 3,5% για την επόμενη χρονιά, όμως το πιθανότερο είναι πως θα αναγκαστεί επίσης να τροποποιήσει τις εκτιμήσεις της, κατά το επικείμενο συμβούλιο της 8^ης Σεπτεμβρίου.

Η ΕΚΤ 

Αυτό βέβαια με τη σειρά του αυξάνει την πίεση προς την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να κινηθεί ακόμη πιο δυναμικά, παρά το γεγονός πως οι περισσότερες αναλύσεις συμφωνούν πως, όπως έχει διαμορφωθεί το τοπίο, η Τράπεζα δεν μπορεί να κάνει πολλά για να αποτρέψει πλέον το χειρότερο σενάριο για το υπόλοιπο της χρονιάς.

Διαβάστε επίσης: ΕΚΤ: Νέο “σήμα” υπέρ μεγάλης αύξησης των επιτοκίων 

Αναλυτές και traders «παίζουν» πλέον ψηλά το σενάριο μιας πολύ μεγάλης αύξησης των επιτοκίων κατά 75 μονάδες βάσης, στο συμβούλιο της επόμενης εβδομάδας. Όμως, η παράλληλη επιβράδυνση των οικονομιών δίνει λαβή στα… περιστέρια να επιμείνουν σε έναν πιο σταθερό ρυθμό αυξήσεων, όπως επεσήμανε χαρακτηριστικά χθες ο κορυφαίος οικονομολόγος της ΕΚΤ, ο Φίλιπ Λέιν.  

Επιβράδυνση ή και ύφεση 

Πραγματικά, μαζί με την επί τα χείρω αναθεώρηση των εκτιμήσεων για την πορεία του πληθωρισμού το 2023, οι διεθνείς αναλυτές έχουν κάνει το ίδιο και για τις προβλέψεις για την ευρωπαϊκή ανάπτυξη. Κατά μέσο όρο η εκτιμώμενη ανάπτυξη έχει μειωθεί στο μισό, κάτω από το 1%, αν και δεν λείπουν οι ακόμη πιο απαισιόδοξοι.

Για παράδειγμα ο Χόλγκερ Σμίντινγκ, κορυφαίος αναλυτής της Berenberg Bank κάνει λόγο για ύφεση και αρνητικό ΑΕΠ για την Ευρωζώνη ύψους 1,5%, με τον πληθωρισμό την ίδια περίοδο να φτάνει έως και το 6,1%.

«Μετά την ώθηση που πρόσφερε ο τουρισμός αυτό το καλοκαίρι, το ΑΕΠ της Ευρωζώνης θα υποχωρήσει δραστικά μέχρι την άνοιξη του 2023, καθώς η κατανάλωση, οι επενδύσεις και οι εξαγωγές θα μειωθούν» εκτιμά ο Γερμανός οικονομολόγος, μιλώντας στους «Financial Times».

Για διαρκή και μακρά επιρροή των υψηλών ενεργειακών τιμών στην ανάπτυξη της Ευρωζώνης κάνει λόγο και ο Άντριου Κένινγκχαμ, κορυφαίος οικονομολόγος της Capital Economics. «Είναι λιγότερο πιθανό για την Ευρωζώνη να ανακτήσει τον προ της πανδημίας αναπτυξιακό ρυθμό, καθώς θα υπάρχει μόνιμη απώλεια της ανταγωνιστικότητας, που θα οδηγήσει σε απώλειες στην δραστηριότητα σε πολλούς κλάδους, κυρίως στα μέταλλα και στα χημικά» εξηγεί.

Το αδύναμο ευρώ 

Εξάλλου, υπάρχει και ο παράγοντας της αποδυνάμωσης του ευρώ που έχει πέσει κάτω από την ισοτιμία του 1:1 με το δολάριο, το οποίο κυμαίνεται στα υψηλότερα επίπεδα εδώ και είκοσι χρόνια. Το αδύναμο ευρώ συνεισφέρει στην διόγκωση των πληθωριστικών πιέσεων, επισημαίνει η Τζιάντα Τζιάνι της Citigroup. Η ίδια «βλέπει» τον πληθωρισμό στο 10,3% μέσα στο φθινόπωρο και στο 6,2% κατά μέσο όρο μέσα στο 2023, από το 4,8% που ήταν η προηγούμενη πρόβλεψη της.

Τα λίγα… θετικά σημεία 

Σε έκθεση της η ING επισημαίνει πως, την τρέχουσα περίοδο, καταγράφονται και κάποια ενθαρρυντικά στοιχεία που βοηθούν κάπως στην εκτόνωση του πληθωρισμού. Το πρώτο έχει να κάνει με τα προβλήματα στις εφοδιαστικές αλυσίδες, τα οποία έχουν υποχωρήσει αισθητά, αποτελώντας ένα σημείο αποσυμπίεσης για τις πληθωριστικές τιμές. Ενδεικτικά οι τιμές για τα containers κινούνται πλέον περίπου 50% σε σχέση με τον περασμένο Σεπτέμβριο. Αντιστοίχως οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις που εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν προβλήματα ανεφοδιασμού έχουν μειωθεί σημαντικά.

Το δεύτερο σημείο έχει να κάνει με τις τιμές των αγροτικών προϊόντων, που έχουν σταθεροποιηθεί, ειδικά στα σιτηρά με την επανέναρξη των ουκρανικών εξαγωγών, παρά το γεγονός ότι η ξηρασία επηρεάζει τα επίπεδα παραγωγής σε πολλές χώρες. Αν και οι τιμές των τροφίμων δεν έχουν δείξει κανένα σημάδι υποχώρησης.

Το πρόβλημα βέβαια είναι πως οι θετικοί παράγοντες αντισταθμίζονται και με το παραπάνω από την εκτίναξη των ενεργειακών τιμών, στο φυσικό αέριο και στο ηλεκτρικό ρεύμα κυρίως. Οι τιμές του πετρελαίου είχαν υποχωρήσει αισθητά τις προηγούμενες εβδομάδες, πριν αρχίσουν και πάλι να «τσιμπάνε» πάνω από τα 100 δολάρια το βαρέλι λόγω της αβεβαιότητας που δημιουργήθηκε για τις προθέσεις του ΟΠΕΚ+ και την πιθανότητα μείωσης των επιπέδων παραγωγής.

Με δεδομένους τους παράγοντες αυτούς, οι οικονομολόγοι της ING βλέπουν πιο προσεκτική αντίδραση της ΕΚΤ, με αύξηση των επιτοκίων κατά 50 μονάδες βάσης την ερχόμενη εβδομάδα και πιθανή στάση αναμονή για αρκετούς μήνες κατόπιν, ίσως και μέχρι την άνοιξη του 2023, έως ότου «καθίσει» η… σκόνη του δύσκολου χειμώνα.