Η σημασία της συνεργασίας της Ασίας

Project Syndicate 

Στις 2 Ιουλίου 1997, το μπατ της Ταϊλάνδης κατέρρευσε. Μετά από κύματα κερδοσκοπικών επιθέσεων, η κυβέρνηση είχε ξεμείνει από ξένο νόμισμα και δεν μπορούσε να στηρίξει τη συναλλαγματική της σχέση με το δολάριο ΗΠΑ. Κύμα χρηματοοικονομικών και μη εταιρειών της Ταϊλάνδης που είχαν δανειστεί σε μεγάλο βαθμό σε δολάρια υπέβαλε αίτηση πτώχευσης. Η ασιατική οικονομική κρίση είχε αρχίσει.

Μη μπορώντας να εξυπηρετήσουν το εξωτερικό τους χρέος, η Ταϊλάνδη, η Ινδονησία και η Νότια Κορέα στράφηκαν στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο για υποστήριξη. Αλλά τα πακέτα διάσωσης του ΔΝΤ ήταν πολύ λίγα, ήλθαν πολύ αργά και με υπερβολικά σκληρούς όρους.

• Διαβάστε επίσης: Τα παθήματα της Ιαπωνίας μαθήματα για την Ταϊβάν

Τον Σεπτέμβριο του 1997, η Ιαπωνία πρότεινε τη συγκέντρωση των συναλλαγματικών αποθεμάτων της περιοχής και τη χρήση τους για τη διάσωση των προβληματικών χωρών. Το «Ασιατικό Νομισματικό Ταμείο» (AMF) που θα δημιουργούνταν θα κινούνταν πιο γρήγορα και με λιγότερο αυστηρούς όρους από το ΔΝΤ. Αλλά οι ΗΠΑ και το ΔΝΤ αντιτάχθηκαν στην πρωτοβουλία και το AMF γεννήθηκε νεκρό.

Ωστόσο, οι περιφερειακοί παράγοντες δεν εγκατέλειψαν τη συνεργασία. Τον Μάιο του 2000, οι δέκα χώρες ASEAN – Ινδονησία, Ταϊλάνδη, Καμπότζη, Λάος, Μαλαισία, Μιανμάρ, Φιλιππίνες, Βιετνάμ, Σιγκαπούρη και Μπρουνέι – συν η Κίνα, η Ιαπωνία και η Νότια Κορέα (ASEAN+3) υπέγραψαν την Πρωτοβουλία Τσιάνγκ Μάι, την πρώτη συμφωνία ανταλλαγής νομισμάτων. Ενα άλλο ορόσημο ήρθε το 2002, όταν η ASEAN+3 εγκαινίασε την Πρωτοβουλία για τις αγορές ομολόγων της Ασίας (ABMI).

Δυστυχώς, η ασιατική οικονομική συνεργασία χάνει δυναμική τα τελευταία χρόνια για διάφορους λόγους. Πρώτον, η ανάγκη για περιφερειακή στήριξη ρευστότητας έχει γίνει λιγότερο επιτακτική. Δεύτερον, αν και η ασιατική αγορά ομολόγων έχει σημειώσει εντυπωσιακή πρόοδο τα τελευταία δέκα χρόνια, η ανάπτυξη των αγορών ομολόγων σε τοπικό νόμισμα καθοδηγείται από τις εγχώριες χρηματοοικονομικές ανάγκες και όχι από την περιφερειακή οικονομική συνεργασία και σπάνια εκδίδονται διασυνοριακά ομόλογα σε τοπικό νόμισμα.

Τρίτον, από την ασιατική χρηματοπιστωτική κρίση, οι περισσότερες χώρες της Ανατολικής Ασίας έχουν υιοθετήσει καθεστώς διαχειριζόμενης κυμαινόμενης συναλλαγματικής ισοτιμίας. Αλλά καμία δεν έχει συνδέσει τα νομίσματά της σε καλάθι νομισμάτων.

Γενικότερα, η μεγαλύτερη οικονομική και χρηματοπιστωτική συνεργασία είναι ζωτικής σημασίας για τη μακροπρόθεσμη ευημερία της Ασίας. Ωστόσο, η επιδίωξή της – συμπεριλαμβανομένου του πιθανού σχηματισμού μιας Οικονομικής Κοινότητας της Ανατολικής Ασίας – είναι θεμελιωδώς πολιτικό και όχι οικονομικό ζήτημα. Λόγω της στενής γεωγραφικής γειτνίασης και της οικονομικής συνδεσιμότητας των χωρών της Ανατολικής Ασίας, οι κυβερνήσεις του ASEAN+3 θα πρέπει επειγόντως να επαναφέρουν στην ατζέντα τους την προσπάθεια που ξεκίνησε πριν από 25 χρόνια.

Ο Γιου Γιονγκντίνγκ είναι πρώην πρόεδρος του China Society of World Economics και διευθυντής του Institute of World Economics and Politics στην Κινεζική Ακαδημία Κοινωνικών Επιστημών. Εχει διατελέσει μέλος της επιτροπής χάραξης πολιτικής της Λαϊκής Τράπεζας της Κίνας (2004-2006).