Θα μπορέσει ποτέ η οικονομία της Κίνας να ξεπεράσει την οικονομία της Αμερικής;

Η Κίνα ήταν κάποτε, πριν από αιώνες, η μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου. Πολλοί αναλυτές υποστηρίζουν ότι είναι θέμα χρόνου κάτι τέτοιο να ξανασυμβεί. Εντούτοις, μία σειρά δυσκολιών που ταλανίζουν τον ασιατικό γίγαντα – ορισμένες από τις οποίες έχουν προκληθεί από την ίδια την Κίνα – απομακρύνουν όλο και περισσότερο την ημέρα που η χώρα αυτή θα ξεπεράσει την Αμερική και θα καταφέρει να επιστρέψει σε θέση ισχύος. Σήμερα, ωστόσο, όλο και περισσότεροι οικονομολόγοι υποστηρίζουν ότι η μέρα αυτή ενδεχομένως να μην έρθει ποτέ.

Ο πληθυσμός της Κίνας είναι κατά τέσσερις φορές, ίσως και περισσότερο, μεγαλύτερος από αυτόν των ΗΠΑ. Επομένως, η οικονομία της Κίνας θα μπορούσε να ξεπεράσει την αντίστοιχη αμερικανική, πολύ πριν καταφέρει να την φτάσει σε επίπεδο «πολυπλοκότητας» και «εκλεπτισμού». Εάν το κατά κεφαλήν ΑΕΠ της Κίνας καταφέρει να φτάσει το ένα τέταρτο του αντίστοιχου αμερικανικού, τότε το συνολικό της ΑΕΠ θα αποτελέσει το μεγαλύτερο ΑΕΠ παγκοσμίως. Κατά κάποιον τρόπο, αυτό είναι κάτι που η Κίνα έχει ήδη επιτύχει. Το ΑΕΠ της Κίνας ξεπέρασε αυτό της Αμερικής, το 2016, όταν μεταφράστηκε σε δολάρια με την «ισοτιμία αγοραστικής δύναμης»- μέθοδος που προσπαθεί να υπολογίσει τα αγαθά και τις υπηρεσίες σε κάθε χώρα χρησιμοποιώντας τις ίδιες διεθνείς τιμές.

Διαβάστε επίσης: Alpha Bank: Πόσο πιθανή είναι η επιτάχυνση της οικονομικής αποσύνδεσης ΗΠΑ – Κίνας;

Ωστόσο, το ΑΕΠ της Κίνας εξακολουθεί να υστερεί πολύ σε σχέση με το ΑΕΠ της Αμερικής, όταν μετατρέπεται σε δολάρια, μέσω των πιο γνωστών συναλλαγματικών ισοτιμιών στις αγορές συναλλάγματος. Το 2021, η οικονομία της Κίνας έφτασε τα 17,7 τρισ. δολάρια, αρκετά λιγότερα σε σύγκριση με τα 23 τρισ. δολάρια της Αμερικής. Ταυτόχρονα, η ανάπτυξη της Κίνας αντιμετωπίζει σημαντικές δυσκολίες, εξαιτίας της πολιτικής μηδενικής ανοχής (βάσει της οποίας ο αριθμός κρουσμάτων κορωνοϊού μειώνεται μέσω των αυστηρών lockdown), καθώς και από την ύφεση της αγοράς των ακινήτων, τις κρατικές επιχειρήσεις που δεν έχουν υποστεί κάποια μεταρρύθμιση και τον συνεχιζόμενο τεχνολογικό πόλεμο που επικρατεί με την Αμερική. Η λήψη αυστηρών μέτρων από την κυβέρνηση σε προηγουμένως αναπτυσσόμενους τομείς, όπως η τεχνολογία και η εκπαίδευση, έχει επίσης αυξήσει την απαισιοδοξία. Η οικονομία της Κίνας επεκτάθηκε κατά ένα εντυπωσιακό 8,1%, το 2021, αλλά θα είναι τυχερή αν αναπτυχθεί ακόμη και κατά 3%, το φετινό έτος.

Μακροπρόθεσμα, η γήρανση του πληθυσμού της Κίνας θα επιφέρει περαιτέρω δυσκολίες. Το εργατικό δυναμικό θα μπορούσε να συρρικνωθεί κατά 15%, τα επόμενα 15 χρόνια, σύμφωνα με εκτιμήσεις. Η Capital Economics, εταιρεία παροχής συμβούλων, υποστηρίζει ότι το ΑΕΠ της Κίνας μπορεί να πλησιάσει ή και να ξεπεράσει το ΑΕΠ της Αμερικής μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 2030, και, εν τέλει, να αρχίσει και πάλι να υστερεί, καθώς ο πληθυσμός της Κίνας θα μειώνεται σημαντικά.

Ένα από τα πιο δύσκολα και παραμελημένα ερωτήματα σε αυτή τη συζήτηση είναι τι θα συμβεί με τη συναλλαγματική ισοτιμία μεταξύ των δύο χωρών και με τις τιμές στο εσωτερικό τους. Τα αγαθά και οι υπηρεσίες στην Κίνα συνεχίζουν να είναι κατά μέσο όρο πιο φθηνά από τα αντίστοιχα στην Αμερική. Εάν το χάσμα παραγωγικότητας μεταξύ Κίνας και ΗΠΑ συνεχίσει να μειώνεται, οι τιμές των δύο χωρών θα πρέπει επίσης να συγκλίνουν, είτε μέσω ενός ισχυρότερου νομίσματος ή μέσω ενός ταχύτερου πληθωρισμού. Μάλιστα, οι κινήσεις αυτές μπορούν να κάνουν μεγάλη διαφορά. Η Goldman Sachs, για παράδειγμα, προβλέπει ότι το ΑΕΠ της Κίνας θα ξεπεράσει τα 38 τρισ. δολάρια, το 2031, με τις τιμές και τις συναλλαγματικές ισοτιμίες που θα επικρατούν εκείνο το έτος. Αυτό θα είναι υπερδιπλάσιο από το σημερινό της συνολικό ΑΕΠ και αρκετό για να την καταστήσει τη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο. Εντούτοις, όλη αυτή η αύξηση δεν θα προέλθει από την οικονομική ανάπτυξη της χώρας. Μεγάλο μέρος της θα προέλθει επίσης από τις υψηλότερες τιμές και την ανατίμηση του νομίσματος. Σύμφωνα με τις εν λόγω προβλέψεις, το ΑΕΠ της Κίνας θα είναι περίπου 47% μεγαλύτερο σε πραγματικούς όρους, το 2031, από ό,τι ήταν δέκα χρόνια νωρίτερα (μέσος ρυθμός ανάπτυξης μικρότερος από 4% σε ετήσια βάση). Οι τιμές της θα είναι περίπου 30% υψηλότερες και η συναλλαγματική της ισοτιμία θα είναι ισχυρότερη σχεδόν κατά 13%. Είναι, επομένως, ο συνδυασμός αυτών των τριών παραγόντων, και όχι η ανάπτυξη από μόνη της, που θα καθορίσει εάν η Κίνα θα γίνει ποτέ ο αδιαμφισβήτητος παγκόσμιος πρωταθλητής των οικονομικών βαρέων βαρών.