Ένα εκκωφαντικό πολυφωνικό ηπειρώτικο μοιρολόι για τη «δωρεάν» παιδεία!

Καθώς έβλεπα στις τηλεοράσεις στιγμιότυπα από τη νέα σχολική χρονιά 2021/2022, που άρχισε με τον καθιερωμένο αγιασμό και με τη συρροή πολιτικών, πολιτευτών, δημοτικών αρχόντων και συμβούλων προς το «θεαθήναι τοις πολίταις» ή, καλύτερα, προς το «φωτογραφίζειν» για  το «ψηφοθηρείν», θυμήθηκα τη γνωστή φράση του Γεωργίου Καραϊσκάκη «καλός είναι ο αγιασμός, αλλά πάρτε και μια γάτα για τα ποντίκια» ή, την αρχαιότερη, «συν Αθηνά και χείρα κίνει» του Αισώπου στον μύθο του «Αθηναίος ναυαγός», ο οποίος, αντί να επιχειρήσει να κολυμπήσει για να σωθεί, έκανε παρακλήσεις στη θεά Αθηνά για να τον γλιτώσει χωρίς αυτός να κάνει την παραμικρή προσπάθεια να σωθεί!

Τώρα θα μού πείτε, γιατί προέταξα όλα αυτά τα ηθικοδιδακτικά με το ρητορικό ερώτημα: η ελληνική παιδεία έχει «ναυαγήσει» , όπως ο πλούσιος Αθηναίος στον μύθο του Αισώπου και δεν κάνει τίποτε η πολιτεία για να τη σώσει, όταν μάλιστα συνεχώς όλες οι κυβερνήσεις κορδακίζονται  και υπερηφανεύονται ότι είναι «δωρεάν» και οι εκάστοτε αντιπολιτεύσεις προτείνουν περαιτέρω χρηματοδότηση από τον κρατικό προϋπολογισμό, δηλαδή από τα έσοδα που συγκεντρώνοντα στα δημόσια ταμεία μόνο  από τους συνεπείς  κυρίως μισθωτούς και συνταξιούχους  με τη «ματωμένη» υπερφορολόγηση;

Αυτή η ερώτηση με έκανε να θυμηθώ και το ηπειρώτικο μοιρολόι, που είναι η αρχαιότερη ζωντανή δημώδης μουσική της Ευρώπης. Δηλαδή, σκέφτηκα ότι  εκεί, συν τω αγιασμώ, θα έπρεπε, επιτέλους, να ακουγόταν και ένα ηπειρώτικο (πολυφωνικό) μοιρολόι  με «κορυφαίο» τον δύστυχο Έλληνα συνεπή (ένας από το 90% μόνο εκείνων που υποβάλλουν φορολογικές δηλώσεις  που πληρώνουν φόρους!)  στις φορολογικές του υποχρεώσεις  φορολογούμενο και νοικοκύρη, με τη συνοδεία ενός  από το 40% της στρατιάς των φτωχών, ενός από το 35% της ομάδας της στρατιάς των ανέργων νέων, ενός από τους Έλληνες (από νήπιο έως τα βαθιά γεράματα) με κατά κεφαλήν δημόσιο χρέος  πάνω από 35.000 ευρώ, ενός ακόμα  από τους Έλληνες εργαζόμενους  (πλούσιοι και φτωχοί) που πληρώνουν  τους περισσότερους  έμμεσους φόρους, αυτούς τους αντιλαϊκούς  και αντικοινωνικούς, όπως λένε, σε σχέση με τους άμεσους στην Ευρώπη και ενός εκπροσώπου των εκατοντάδων χιλιάδων ελληνικών νοικοκυριών που πλήττονται από μιαν άλλη σκληρή φορολογία, τον υψηλό πληθωρισμό. Αυτός, λοιπόν, ο «κορυφαίος» του πολυφωνικού ηπειρώτικου  μοιρολογιού ως   εκπρόσωπος όλων των Ελλήνων όλων των φορολογουμένων και των ελληνικών νοικοκυριών θα έλεγα και θα μοιρολογούσε για το κατάντημα της ελληνικής παιδείας  και  θα ακούγονταν, επαναλαμβανόμενα από τους άλλους της ομάδας με οδυρμό και θρήνο,  σε όλα τα προαύλια των σχολικών μονάδων, μεταξύ άλλων, τα εξής:

Τι θα έλεγε το … «μοιρολόι»!

-Θα έλεγε πρώτα ένα μοιρολόι για ένα μαθητικό πληθυσμό 1.000.000 παιδιών που στην πραγματικότητα … χάθηκε τα τελευταία 50 χρόνια. Θ  πρέπει στο μειωμένο σήμερα κατά  500.000 (παρά την προσθήκη 80.000 αλλοδαπών!)  περίπου άτομα  μαθητικό πληθυσμό στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση να προσθέσουμε και εκατοντάδες χιλιάδες παιδιά ηλικίας  7-14 ετών  που ήταν στα χωράφια  και όχι στις σχολικές αίθουσες καθώς πριν από 50 ή 60 χρόνια δεν ήταν υποχρεωτική η φοίτηση στα δημοτικά ούτε υπήρχαν νηπιαγωγεία.

-Θα συνέχιζε μοιρολογώντας  για  τα πάνω από 7.000 δημοτικά  σχολεία και νηπιαγωγεία που έχουν κλείσει και συνεχώς κλείνουν  κυρίως στα ερημούμενα χωριά, τα οποία έχουν καταντήσει κτιριακά κουφάρια ή … λαογραφικά μουσεία  χωρίς … κατοίκους! Αυτά τα σχολεία είναι  μειωμένα κατά πάνω από τα μισά από τα αντίστοιχα του 1965, όταν δεν υπήρχε η «δωρεάν» παιδεία και η υποχρεωτική εκπαίδευση!

-Το μοιρολόι θα κορυφωνόταν με την αναφορά στα «κροκοδείλια δάκρυα» που  η ελληνική παιδεία είναι κατ΄ευφημισμόν δωρεάν, δηλαδή πρέπει να δώσουν κι άλλα οι φορολογούμενοι, και όχι αν αυτά που δίνουν τα νοικοκυριά και οι φορολογούμενοι κάθε μέσω του κρατικού προϋπολογισμού, με μια κραυγή απόγνωσης ότι όλα αυτά δεν «πιάνουν τόπο», όπως έλεγε ο αείμνηστος πατέρας μου ή δεν κανένα συντελεστή απόδοσης ή κανένα σχεδόν αποτέλεσμα, όπως έλεγαν  καθηγητές μου στο πανεπιστήμιο!

-Έτσι, το μοιρολόι θα κορυφωνόταν με την αναφορά ότι η ιδιωτική δαπάνη, δηλαδή τα λεφτά που διαθέτουν τα ελληνικά νοικοκυριά για την εκπαίδευση των παιδιών τους στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση (για παράδειγμα) είναι 3.000 περίπου ετησίως και ως φορολογούμενοι  (δημόσια δαπάνη) άλλα περίπου τόσα (για κάθε μαθητή νηπιαγωγείου  και δημοτικού σχολείου 2.800 ευρώ και  για κάθε μαθητή γυμνασίου  και λυκείου 3.500 ευρώ!)

-Το μοιρολόι θα συνέχιζε με οιμωγές αναφέροντας  ότι η δημόσια δαπάνη  για την πρωτοβάθμια εκπαίδευση  ως ποσοστό του ΑΕΠ είναι στα ίδια  περίπου επίπεδα με τον μέσον κοινοτικό όρο (1,4% έναντι 1,5% στην ΕΕ) και στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση λίγο χαμηλότερα (1,3% έναντι 1,9% στην ΕΕ).

Ένα πολυφωνικό «μοιρολόι» με πολλά … «ωιμέ»!!!

-Ο κορυφαίος θα συνέχιζε το μοιρολόι με πολλά «ωιμέ» και με αναφορές ότι πριν από 50 ή 60 χρόνια  τα ελληνικά νοικοκυριά πλήρωναν για εγγραφές στα σχολεία, αγόραζαν όλα τα σχολικά βιβλία, αλλά δεν έδιναν ούτε δραχμή για φροντιστήρια και ότι τα τελευταία χρόνια, μολονότι τα σχολεία και οι μαθητές μειώθηκαν και μειώνονται δραματικά οι εκπαιδευτικοί αυξάνονται εντυπωσιακά με αποτέλεσμα η χώρα μας να έχει, σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία της Eurostat, την πρώτη, καλύτερη, σχέση «μαθητές προς διδάσκοντα», ότι  η οργάνωση, η εποπτεία και ο έλεγχος της παιδείας έχουν ενισχυθεί με  σημαντικούς  παράλληλους διοικητικούς φορείς  ή αρχές, όπως η Ανεξάρτητη Αρχή Διασφάλισης Ποιότητας στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση (ΑΔΙΠΠΔΕ),  το Τμήμα Αναλφαβητισμού της Γενικής Γραμματείας Λαϊκής Επιμόρφωσης κ.λπ.

Πώς πάνε χαράμι δαπάνες 7.000 ευρώ ετησίως ανά μαθητή!

Ο «κορυφαίος»  της ομάδας του ηπειρωτικού πολυφωνικού «μοιρολογιού» που θα έπρεπε να ακουγόταν στο προαύλιο όλων των σχολείων την πρώτη ημέρα της νέας σχολικής χρονιάς παράλληλα με την  … αγιαστούρα, θα κορύφωνε ακόμα περισσότερο τον θρήνο με αναφορές  στα θλιβερά αποτελέσματα  αυτής της ετήσιας δαπάνης  των 7.000 περίπου ευρώ ανά μαθητή στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση, με ένα παρατεταμένο «ωιμέ»  πώς πάει χαμένη κι αυτή η θυσία  των ελληνικών νοικοκυριών και των φορολογουμένων στα ελληνικά σχολεία, τα οποία από χώρο μετάδοσης γνώσεων έχουν μετατραπεί σε ένα απέραντο … χαβαλέ, διότι δεν  έχουν εισαχθεί «καινά δαιμόνια»  στον τρόπο διοίκησης της παιδείας και αξιοποίησης των εθνικών πόρων που διατίθενται για την εκπαίδευση των Ελλήνων μαθητών. Και ρο θρηνώδες αυτό μοιρολόι θα συνέχιζε με τις ακόλουθες αναφορές- παραδείγματα:

Πρώτον, θα οδυρόταν  για τον ολοένα αυξανόμενο κυρίως από το 1985 «λειτουργικό αναλφαβητισμό»  (44,8% των Ελλήνων άνω των 15 ετών). Υπενθυμίζω ότι για  τον όρο “λειτουργικά αναλφάβητος”  το 1978 η Γενική Συνέλευση της UNESCO  αναφέρει πως «λειτουργικά αναλφάβητο είναι κάθε άτομο που είναι ανίκανο να ασκήσει όλες τις δραστηριότητες για τις οποίες είναι απαραίτητος ο αλφαβητισμός, ώστε να λειτουργεί καλύτερα η ομάδα του και η κοινότητά του και να μπορεί επίσης, ο ίδιος, να διαβάζει, να γράφει και να μετράει, για την προσωπική του ανάπτυξη και για την ανάπτυξη της κοινότητάς του». Για το ίδιο θέμα το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τοποθετήθηκε ως εξής: «Λειτουργικά αναλφάβητο είναι το άτομο που δεν είναι σε θέση να γνωρίζει ικανοποιητικά ανάγνωση, γραφή και αριθμητική για να ενταχθεί ως άτομο στην κοινωνία, απολαμβάνοντας πλήρως τα δικαιώματά του». Επίσης, υπενθυμίζω ότι η ΑΔΙΠΠΔΕ στην ετήσια έκθεση της για το 2019 διευκρινίζει ότι «τα προβλήματα που εμφανίζονται στο λύκειο (σημείωση: σύμφωνα με την έκθεση αυτή οι μισοί μαθητές του Λυκείου στη χώρα μας είναι λειτουργικά αναλφάβητοι!) , σε σύγκριση με το δημοτικό σχολείο και το γυμνάσιο, δεν είναι προβλήματα αποκλειστικά του λυκείου, αλλά όλων των βαθμίδων, τα οποία συσσωρευτικά κατέληξαν στο λύκειο»

Δεύτερον, τότε δόθηκε στη δημοσιότητα και μία άλλη έκθεση, η οποία όχι απλώς επιβεβαίωνε τη διαπίστωση αυτή, αλλά καταδείκνυε και την προϊούσα κατρακύλα στο χώρο της ελληνικής παιδείας. Πρόκειται για το συμπέρασμα της νέας έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (Κομισιόν) για την «παρακολούθηση και κατάρτιση του 2019» ότι  οι Έλληνες μαθητές δεν διαθέτουν βασικές δεξιότητες στη γραφή, την ανάγνωση και στα μαθηματικά ή τις θετικές επιστήμες. Συγκεκριμένα στην Ελλάδα το ποσοστό αυτό ανέρχεται σε 32% όταν ο μέσος όρος στις χώρες της ΕΕ κυμαίνεται περίπου στο 20%. Ειδικότερα, στην έκθεση αυτή επισημαίνονται τα ακόλουθα:

– το 35,8% των Ελλήνων μαθητών έχει χαμηλή επίδοση στα Μαθηματικά, ενώ στην έκθεση του 2009 το ποσοστό ήταν 30,4% με τον μέσο όρο της ΕΕ να είναι στο 22,2%. Δηλαδή κάθε πέρσι και καλύτερα.

– Το 32,7% των Ελλήνων μαθητών έχει χαμηλή επίδοση στις φυσικές επιστήμες, ενώ ο ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι 20,6% με το ελληνικό ποσοστό να έχει αυξηθεί από το 25,3% του 2009. Δηλαδή, και πάλι κάθε πέρσι και καλύτερα.

– Χαμηλή επίδοση στην ανάγνωση καταγράφεται στο 27,3% των Ελλήνων μαθητών, όταν ο ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι 19,7% και το αντίστοιχο ελληνικό ποσοστό του 2009 ήταν 21,3%. Και η κατρακύλα συνεχίζεται και στην περίπτωση αυτή.

– Αντίθετα η Ελλάδα είναι πολύ καλύτερα από την Ευρώπη στην πρόωρη εγκατάλειψη των σπουδών από φοιτητές ηλικίας 18-24 ετών με ποσοστό 4,7% όταν ο ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι 10,6%. Η διαπίστωση αυτή δεν μπορεί να θεωρηθεί ευχάριστη καθώς στη χώρα κυριαρχούν οι λεγόμενοι «αιώνιοι φοιτητές», βεβαίως, αναλώμασι  εθνικών πόρων πολλών δισεκατομμυρίων ευρώ.

Κάθε πέρσι (1986) και καλύτερα!

Σημειώνω ότι ο «λειτουργικός αναλφαβητισμός» ήταν κάθε πέρσι και καλύτερο, όπως προκύπτει από  άρθρο μου στην εφημερίδα «Τα Νέα» (31 Μαϊου 2000) όπου σχολίαζα τα συμπεράσματα έρευνας της καθηγήτριας Μαρίας Τζάνη και του καθηγητή του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Ο. Μπόλη σε  συνολικό δείγμα 4.127 μαθητών των τελευταίων τάξεων του δημοτικού, του γυμνασίου και του λυκείου από 170 σχολεία όλων των βαθμίδων σε όλη τη χώρα. Από την έρευνα αυτή προέκυπτε ότι οι επιδόσεις των μαθητών τόσο στη γλώσσα όσο και στη μαθηματική ικανότητα ήταν  χειρότερες από αντίστοιχες έρευνας του 1993 και του 1986 (32% οι λειτουργικώς αναλφάβητοι!)!

Τρίτον, θα συνέχιζε ο «κορυφαίος» με αναφορές  στις σταθερά χαμηλές επιδόσεις των ελλήνων μαθητών στη διεθνή εκπαιδευτική αξιολόγηση του προγράμματος PISA, το οποίο πραγματοποιείται κάθε τρία χρόνια από τον ΟΟΣΑ. Είναι χαρακτηριστικό μάλιστα ότι οι επιδόσεις των ελλήνων μαθητών βαίνουν συνεχώς μειούμενες από το 2009. Δηλαδή, σύμφωνα με τα αποτελέσματα που δόθηκαν το 2019 στη δημοσιότητα για την έρευνα του 2018, το σκορ των Ελλήνων μαθητών ήταν 457 στην κατανόηση κειμένου (487 μ.ο. ΟΟΣΑ), 451 στα μαθηματικά (489 μ.ο.) και 452 στις φυσικές επιστήμες (489 μ.ο.). Το ποσοστό των ελλήνων μαθητών με υψηλές επιδόσεις σε ένα τουλάχιστον αντικείμενο ήταν 6,2% (15,7 μ.ο.) και εκείνο με χαμηλές επιδόσεις και στα τρία αντικείμενα 19,9% (μ.ο. 13,4). Σημειώνω ότι η  Εσθονία, ο Καναδάς, η Φινλανδία και η Ιρλανδία σημείωσαν την υψηλότερη επίδοση ανάμεσα στις χώρες του ΟΟΣΑ, ενώ η χώρα μας ανάμεσα στις 37 χώρες του ΟΟΣΑ  κατετάγη τέταρτη από το τέλος, ενώ ακολουθούν η Χιλή, το Μεξικό, η Κολομβία και η Ισπανία.

Οι δάσκαλοι περιμένουν  αρκετό χρόνο στην τάξη για να ησυχάσουν οι μαθητές (πάνω από το μέσο όρο του ΟΟΣΑ!)

Τέταρτον, θα έκανε αναφορές και σε άλλα ευρήματα  της έρευνας  ότι, δηλαδή,  το 27% των Ελλήνων μαθητών ανέφερε ότι έπεσε θύμα σχολικού εκφοβισμού (bullying) τουλάχιστον κάποιες φορές τον μήνα, σε σύγκριση με το 23% κατά μέσο όρο στις χώρες του ΟΟΣΑ ή ότι περίπου το 34% των μαθητών στην Ελλάδα (μέσος όρος ΟΟΣΑ: 26%) ανέφεραν ότι σε όλες ή στις περισσότερες ώρες των μαθημάτων Γλώσσας/ Λογοτεχνίας ο/ ο καθηγητής/-ήτριά τους έπρεπε να περιμένει αρκετό χρόνο για να ησυχάσουν οι μαθητές (χαβαλές δηλαδή!). Σημειώνεται πως στο PISA 2018 πήραν μέρος περίπου 600.000 μαθητές, αντιπροσωπεύοντας περίπου 32 εκατομμύρια 15χρονους από σχολεία των 79 χωρών και οικονομιών που συμμετείχαν στον διαγωνισμό. Στην Ελλάδα, 6.403 μαθητές από 256 σχολεία πήραν μέρος, εκπροσωπώντας 95.370 15χρονους μαθητές.

Κι αυτό το μοιρολόι, αυτός ο θρήνος για το κατάντημα της ελληνικής παιδείας και της σημαντικής σπατάλης  εθνικών πόρων χωρίς να «πιάνουν τόπο» θα έπρεπε να αντηχήσει στο γραφείο της υπουργού Παιδείας και στα γραφεία όλων πολιτικών κομμάτων για εθνικό συναγερμό με σκοπό την αναστροφή της εφιαλτικής εξέλιξη του δημογραφικού προβλήματος και τη μετατροπή των ελληνικών σχολείων από «τουβλοποιεία» σε φορείς γνώσεων και στη δημιουργία  «καλών καγαθών πολιτών»! (το τελευταίο σκέφτηκα πολύ να το γράψω για ευνοήτους λόγους…)