Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν: Φορολόγηση υπερκερδών και μείωση της κατανάλωσης

Τις βασικές παραμέτρους του σχεδιαζόμενου πακέτου για την ενεργειακή κρίση παρουσίασε η πρόεδρος της Κομισιόν, στο πλαίσιο της καθιερωμένης ετήσια ομιλία της στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, για την «Κατάσταση της Ευρωπαϊκής Ένωσης».

«Ένα μάθημα που πήραμε από αυτόν τον πόλεμο είναι ότι έπρεπε να είχαμε ακούσει εκείνους που ξέρουν τον Πούτιν». Με αυτά τα λόγια ξεκίνησε την αναφορά της στη ενεργειακή κρίση στην Ευρώπη, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.

Διαβάστε επίσης – Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν: Ο Πούτιν θα αποτύχει, η Ευρώπη θα επικρατήσει

Η επικεφαλής της Κομισιόν, αναφέρθηκε στις χώρες της Βαλτικής «που εργάστηκαν σκληρά για να τερματίσουν την εξάρτησή τους από τη Ρωσία. Έχουν επενδύσει σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, σε τερματικούς σταθμούς ΥΦΑ και σε γραμμές διασύνδεσης. Αυτό συνεπάγεται υψηλό κόστος. Αλλά το τίμημα της εξάρτησης από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα είναι πολύ υψηλότερο».

Και τόνισε: «Σε ολόκληρη την Ευρώπη πρέπει να απαλλαγούμε από την εξάρτηση αυτή».

Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν μίλησε για τη συμφωνία για κοινή αποθήκευση φυσικού αερίου, επισημαίνοντας ότι αυτή τη στιγμή οι αποθήκες έχουν πληρότητα άνω του 84%, αρκετά πάνω από τον στόχο.

Η Ρωσία χειραγωγεί την αγορά

Και πρόσθεσε ότι έχει αρχίσει η αποδέσμευση από τη Ρωσία διαφοροποιώντας τον εφοδιασμό από αξιόπιστους προμηθευτές, όπως οι ΗΠΑ, η Νορβηγία, η Αλγερία και άλλους.

«Πέρυσι το ρωσικό αέριο αντιπροσώπευε το 40 % των ευρωπαϊκών εισαγωγών αερίου. Σήμερα το μερίδιο του έχει μειωθεί στο 9% μέσω αγωγών του αερίου αγωγών» είπε χαρακτηριστικά, υπογραμμίζοντας παράλληλα ότι η Ρωσία «συνεχίζει να χειραγωγεί έντονα την ενεργειακή αγορά μας. Οι Ρώσοι προτιμούν να καίνε το αέριό τους παρά να το παραδώσουν. Η συγκεκριμένη αγορά έχει πάψει να λειτουργεί.

«Επιπλέον, η κλιματική κρίση διογκώνει το κόστος που καλούμαστε να πληρώσουμε. Οι καύσωνες επέτειναν την κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας. Οι ξηρασίες οδήγησαν στο κλείσιμο εργοστασίων υδροηλεκτρικής και πυρηνικής ενέργειας. Κατά συνέπεια, οι τιμές του αερίου έχουν εκτοξευθεί σε επίπεδο άνω του δεκαπλάσιου σε σύγκριση με την κατάσταση πριν από την πανδημία. Εκατομμύρια επιχειρήσεις και νοικοκυριά ανησυχούν για το πώς θα τα βγάλουν πέρα».

Προτάσεις μέτρων

Στο πλαίσιο αυτό η επικεφαλής της Κομισιόν αναφέρθηκε στην αναγκαιότητα εξοικονόμησης ενέργειας, προτείνοντας μέτρα που έχουν σκοπό να μειώσουν τη συνολική ενεργειακή κατανάλωση στα κράτη μέλη, τα οποία θα πρέπει να είναι στοχευμένα.

Επίσης, προτείνει την την επιβολή ορίου στα έσοδα των εταιρειών που παράγουν ηλεκτρική ενέργεια με χαμηλό κόστος.

«Οι εταιρείες αυτές έχουν κέρδη απροσδόκητα, τα οποία δεν τα είχαν καν φανταστεί» αναφέρει, υπογραμμίζοντας ότι «στην παρούσα συγκυρία τα υπερκέρδη λόγω του πολέμου και εις βάρος των καταναλωτών είναι αδικαιολόγητα. Τα κέρδη θα πρέπει να διανεμηθούν και να διοχετευθούν σε όσους χρήζουν μεγαλύτερης βοήθειας. Με την πρότασή μας θα συγκεντρωθούν περισσότερα από 140 δισ. ευρώ ώστε τα κράτη μέλη να μετριάσουν άμεσα το πλήγμα».

Ευθύνες

«Καθώς ο τομέας των ορυκτών καυσίμων περνάει κρίση, οι παραγωγοί ορυκτών καυσίμων καλούνται επίσης να επωμιστούν συγκεκριμένες ευθύνες. Υπερκέρδη έχουν και οι μεγάλες εταιρείες πετρελαίου, αερίου και άνθρακα. Οφείλουν να καταβάλουν το μερίδιο που τους αναλογεί, μια δίκαιη συνεισφορά για την αντιμετώπιση της κρίσης» είπε χαρακτηριστικά.

Η κ. φον ντερ Λάιεν τόνισε ότι όλα αυτά είναι μέτρα έκτακτης ανάγκης και προσωρινά μέτρα που επεξεργαζόμαστε, συμπεριλαμβανομένων των συζητήσεων για ανώτατα όρια τιμών.

Στόχος είναι μειωθούν οι τιμές του φυσικού αερίου, να κατοχυρωθεί η ασφάλεια του εφοδιασμού και συγχρόνως να προστατευτεί η ανταγωνιστικότητα της ΕΕ σε παγκόσμιο επίπεδο.

Task Force

H επικεφαλής της Κομισιόν προανήγγειλε επίσης τη δημιουργία μιας task force προκειμένου να βρεθεί τρόπος να μειωθεί η τιμή του φυσικού αερίου καθώς και ότι θα υπάρξει ένας πιο αντιπροσωπευτικός δείκτης για την τιμή του φυσικού αερίου από το TTF.

Σε ό,τι αφορά τις αγορές ηλεκτρισμού και τα προβλήματα ρευστότητας που αντιμετωπίζουν οι εταιρείες, ανακοίνωσε ότι σε συνεργασία με τις ρυθμιστικές αρχές θα υπάρξουν αλλαγές στους κανόνες για τα collateral, κινήσεις για να περιοριστεί η ενδοημερήσια μεταβλητότητα, ενώ θα επιτραπεί υπό όρους η παροχή κρατικών εγγυήσεων.

Νέο πλαίσιο κρατικών ενισχύσεων

Τόνισε επίσης ότι τον Οκτώβριο θα τροποποιηθεί το προσωρινό πλαίσιο των κρατικών ενισχύσεων, έτσι ώστε να επιτραπεί η παροχή κρατικών εγγυήσεων και παράλληλα να διαφυλαχθούν οι ίσοι όροι ανταγωνισμού.

Ενεργειακός μετασχηματισμός

Αναφερόμενος στην ενεργειακή μετάβαση τόνισε ότι «καλά νέα είναι ότι ο απαραίτητος αυτός μετασχηματισμός έχει ήδη ξεκινήσει», κάνοντας ιδιαίτερη αναφορά στο υδρογόνο:

«Το υδρογόνο μπορεί να αλλάξει τα δεδομένα για την Ευρώπη. Το υδρογόνο πρέπει από ένα τμήμα της αγοράς που κατέχει σήμερα να μεταμορφωθεί σε μαζική αγορά.  Χάρη στο σχέδιο REPowerEU διπλασιάσαμε τον στόχο μας: θέλουμε έως το 2030 να παράγουμε ετησίως δέκα εκατομμύρια τόνους ανανεώσιμου υδρογόνου στην Ευρωπαϊκή Ένωση.  Για να τα καταφέρουμε θα πρέπει να συγκροτήσουμε έναν φορέα διευκόλυνσης της αγοράς, έτσι ώστε να καλυφθεί το έλλειμμα επενδύσεων και να εξασφαλιστεί η αντιστοίχιση μεταξύ μελλοντικής προσφοράς και ζήτησης» είπε.

Ευρωπαϊκή Τράπεζα Υδρογόνου

Και προανήγγειλε τη δημιουργία μιας νέας Ευρωπαϊκής Τράπεζα Υδρογόνου. Αποστολή της θα είναι να συμβάλει στην παροχή εγγυήσεων για την αγορά υδρογόνου, κάνοντας ιδίως χρήση των πόρων του Ταμείου Καινοτομίας. Θα μπορέσει να επενδύσει 3 δισ. ευρώ, έτσι ώστε να βοηθήσει στην οικοδόμηση της μελλοντικής αγοράς υδρογόνου.