Ενεργειακή κρίση: Το μεγάλο «δίλημμα» της Ευρώπης

Εναν «σκληρό» ενεργειακά χειμώνα καλείται να αντιμετωπίσει η Ευρώπη, με τα πράγματα να «ζορίζουν» ολοένα και περισσότερο, καθώς οι ταγοί της Γηραιάς Ηπείρου βρίσκονται ενώπιος ενωπίω με ιστορικές ευθύνες.

Στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, η προοπτική των άδειων δεξαμενών φυσικού αερίου, των παγωμένων καλοριφέρ και των κλειστών εργοστασίων «στοιχειώνει» τις κυβερνήσεις και τους πολίτες, την ώρα που ο ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν έχει ενεργοποιήσει το όπλο του ενεργειακού εκβιασμού.

Ο πόλεμος στην Ουκρανία πλησιάζει τους επτά μήνες, δίχως ορατό τέλος στον ορίζοντα, και την ίδια ώρα η Μόσχα αναμένει τις πιέσεις που θα ασκήσει η κοινή γνώμη στις ηγεσίες των δυτικών χωρών. Ενας καθοριστικός παράγοντας για τη διατήρηση της ίδιας της ενότητας της ΕΕ, η οποία βλέπει τις πρωτόγνωρες προκλήσεις να έχουν φτάσει στο κατώφλι των Βρυξελλών.

Διαβάστε επίσης: Το δραματικό σενάριο των μπλακ άουτ στην Ευρώπη – Ο παράγοντας «κλειδί»

Εδώ και μήνες τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης προσπαθούν να λύσουν τον γόρδιο δεσμό της ενεργειακής επάρκειας, την ώρα που καταγράφεται εκτόξευση των τιμών φυσικού αερίου και ηλεκτρικού ρεύματος. Η λύση των οριζόντιων επιδοτήσεων μέχρι στιγμής έχει παράσχει σημαντική στήριξη στους καταναλωτές, αλλά ουδείς γνωρίζει πόσα χρήματα θα πρέπει να ξοδευτούν ακόμη.

Οι στρόφιγγες του αερίου

Οσο κυλούσε η άμμος στην κλεψύδρα, τόσο οι τιμές έπαιρναν την ανιούσα και οι στρόφιγγες φυσικού αερίου έκλειναν. Μέχρι που ήρθε η οριστική διακοπή από τον Πούτιν, ο οποίος ζητά να αρθούν οι κυρώσεις για να «ζεσταθεί το… κοκαλάκι» των Ευρωπαίων. Ταυτόχρονα, βέβαια, τόσο περισσότερες φωνές εντός των «27» έκαναν λόγο για την ανάγκη λήψης πιο τολμηρών μέτρων, όπως για παράδειγμα η επιβολή πλαφόν στις τιμές του αερίου, ωστόσο σημειώθηκαν διχογνωμίες, καθώς υπήρξαν αναφορές ότι πρόκειται για ένα μέτρο που είναι περισσότερο τιμωρητικό για τη Μόσχα παρά λύση για τα ευρωπαϊκά κράτη.

Σύμφωνα με ευρωπαίους αξιωματούχους, τα κράτη-μέλη έχουν «αντιφατικές απόψεις» για το πλαφόν, με πρώτη απ’ όλους τη Γερμανία.

Η Ουγγαρία, ο στενότερος σύμμαχος της Ρωσίας στην ΕΕ, είναι εναντίον της, όπως και η Σλοβακία και τουλάχιστον δύο άλλες χώρες. Αλλοι, συμπεριλαμβανομένης της Πολωνίας και της Ιταλίας, θέλουν η Επιτροπή να προχωρήσει περισσότερο και να περιορίσει την τιμή όλου του φυσικού αερίου που εισάγεται στην ΕΕ.

Στην Αθήνα, κυβερνητικές πηγές ανέφεραν ότι η ελληνική πλευρά θεωρεί πως η επιθυμητή λύση θα πρέπει να περιλαμβάνει πλαφόν και σε τιμές που αφορούν και τις υπόλοιπες μεγάλες αγορές ενέργειας, όπως των ΗΠΑ και της Ασίας, καθώς το παρόν σύστημα είναι εύκολα χειραγωγήσιμο από τους πιο ισχυρούς παίκτες.

Οπως και να έχει, στο πακέτο των προτάσεων της Κομισιόν για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης στην ΕΕ που ανακοινώθηκε την περασμένη Τετάρτη η πρόταση για επιβολή πλαφόν απουσίαζε και – όπως ανέφεραν χαρακτηριστικά αναλυτές – η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επέλεξε να πετάξει το μπαλάκι στους καταναλωτές. Συγκεκριμένα, προτάθηκαν ο περιορισμός της κατανάλωσης, η φορολόγηση των υπερκερδών των εταιρειών και η ενίσχυση νοικοκυριών και επιχειρήσεων που έχουν τη μεγαλύτερη ανάγκη.

Το πακέτο των 140 δισ.

Η Κομισιόν σχεδιάζει να συγκεντρώσει ένα γενναίο πακέτο 140 δισ. ευρώ από τη φορολόγηση των «ουρανοκατέβατων κερδών» διυλιστηρίων, χονδρεμπορικών εταιρειών αερίου και ηλεκτροπαραγωγών, όπως ανακοίνωσε η Φον ντερ Λάιεν. Στόχος, οι κυβερνήσεις να επιδοτήσουν πιο μαζικά και αποτελεσματικά τον φετινό χειμώνα τους λογαριασμούς εκατομμυρίων ευρωπαϊκών νοικοκυριών και επιχειρήσεων.

«Σε αυτές τις εποχές είναι λάθος να έχει κανείς ουρανοκατέβατα υπερκέρδη και έσοδα επωφελούμενος από τον πόλεμο στην πλάτη των καταναλωτών. Σε αυτές τις εποχές τα κέρδη πρέπει να μοιράζονται και να διοχετεύονται σε όσους τα έχουν περισσότερο ανάγκη» δήλωσε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην καθιερωμένη ετήσια ομιλία για την «Κατάσταση της Ευρωπαϊκής Ενωσης».

Η Αθήνα φαίνεται να τάσσεται, κατ’ αρχάς, υπέρ των προτάσεων της Κομισιόν, με τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστα Σκρέκα, να τονίζει πως «η Ελλάδα στηρίζει τις πρωτοβουλίες που αναλαμβάνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και θεωρεί ότι αυτές είναι ένα σημαντικό βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση για την αντιμετώπιση της μεγάλης ενεργειακής κρίσης». Μάλιστα, ο έλληνας υπουργός ανέφερε ότι η φορολόγηση των υπερκερδών αποτελεί έμπρακτη επιβεβαίωση της ορθότητας του μηχανισμού που εφαρμόζεται στην Ελλάδα.

Τα βλέμματα πλέον στρέφονται στις αποφάσεις που θα λάβουν οι υπουργοί Ενέργειας στην έκτακτη σύνοδο που είναι προγραμματισμένη για τις 30 Σεπτεμβρίου, ενώ θα συνεχίσει να αιωρείται το ερώτημα κατά πόσο ήταν σωστή η επιλογή των Ευρωπαίων να περάσει σε δεύτερη μοίρα το πλαφόν στο αέριο…

Πηγή: Έντυπη έκδοση «Τα Νέα»