Ενεργειακή κρίση: Ο ρόλος της στην ανάπτυξη της «πράσινης απασχόλησης» διεθνώς – Τι δείχνει έρευνα του IRENA

Η ενεργειακή κρίση που προέκυψε με τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και η οιονεί απόσυρση από τις αγορές της Ευρώπης του «καθαρότερου» υδρογονάνθρακα που είναι το φυσικό αέριο, συνεπάγεται ένα ενεργειακό (φευ, και περιβαλλοντικό) πισωγύρισμα, αφού επαναφέρει καύσιμα που έχουν απαγορευθεί εδώ και δεκαετίες στα προηγμένα αστικά κέντρα της Ευρώπης, όπως είναι τα καυσόξυλα. Το πισωγύρισμα αυτό είναι, όμως, βραχυπρόθεσμο. Μακροπρόθεσμα η κρίση δημιουργεί κίνητρα για την επιτάχυνση της στροφής προς την περιβαλλοντικώς βιώσιμη ενέργεια, μια στροφή που αποτελεί ζήτημα ζωής και θανάτου για τον πλανήτη.

Έρευνα του Διεθνούς Οργανισμού Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (IRENA) αποκάλυψε ότι η ανάπτυξη διαφορετικών μορφών ανανεώσιμης ενέργειας στον κόσμο δημιούργησε 700.000 θέσεις εργασίας το 2021, «παρά τις επίμονες επιπτώσεις της Covid-19 και δη την άνοδο των τιμών ενέργειας λόγω των προβλημάτων που προέκυψαν στις διεθνείς μεταφορές και την εφοδιαστική αλυσίδα». Εξυπακούεται ότι ο πόλεμος που ξέσπασε το Φεβρουάριο της χρονιάς που διανύουμε καθιστά επιτακτικότερη την ανάγκη αύξησης των επενδύσεων στην ανάπτυξη της «πράσινης» ενέργειας.

Διαβάστε επίσης: Ρεβυθούσα: Το μικρό νησί που έγινε πύλη εισόδου του φυσικού αερίου στην Ελλάδα

Συνολικά ο αριθμός των θέσεων εργασίας στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ηλιακή, αιολική, υδροηλεκτρική, βιοκαύσιμα, βιοαέριο, γεωθερμία) έφθασε τα 12,7 εκατομμύρια το 2021 σε ολόκληρο τον κόσμο, από 12 εκατ. που ήταν το 2020 και 7,28 εκατ. πριν από μια δεκαετία – το 2012 συγκεκριμένα.

Αίσθηση προκαλεί το ότι τα δύο τρίτα των νέων θέσεων εργασίας στην «πράσινη» ενέργεια δημιουργούνται στην Ασία. Μόνη της η Κίνα αντιπροσωπεύει εξάλλου το 42% των θέσεων εργασίας στον κλάδο, ενώ η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Βραζιλία αντιπροσωπεύουν το 10% εκάστη, ενώ το ποσοστό για τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής και για την Ινδία είναι μόλις 7% εκάστη, αναφέρει στην έκθεσή του ο IRENA.

Φωτοβολταϊκά και αιολικά πάρκα

Ο κύριος κλάδος ανάπτυξης είναι τα φωτοβολταϊκά πάνελ, τα οποία απασχολούν περίπου 4,3 εκατομμύρια εργαζομένους παγκοσμίως. Από αυτό το σύνολο, το 40% απασχολείται στα νέα ηλιακά πάρκα που κατασκευάζονται στην Κίνα. Σε επίπεδο θέσεων εργασίας ακολουθούν οι ΗΠΑ, η Ινδία, η Βραζιλία και η Γερμανία. Σχεδόν όλοι ωστόσο οι κατασκευαστές ημιαγωγών (ποσοστό 96% συγκεκριμένα) έχουν την έδρα τους στην Κίνα, καθώς επωφελούνται από τη σημαντική κρατική υποστήριξη που λαμβάνουν, σημειώνει ο IRENA.

Ο τομέας των βιοκαυσίμων απασχολεί 2,4 εκατ. εργαζομένους παγκοσμίως, πολλούς από αυτούς στα αγροτοβιομηχανικά συγκροτήματα. Ο τομέας της υδροηλεκτρικής ενέργειας απασχολεί 2,35 εκατ. εργαζομένους και η αιολική ενέργεια 1,37 εκατομμύρια, τόσο στη μεταποίηση όσο και στη λειτουργία αιολικών πάρκων, τα οποία αύξησαν την παγκόσμια δυναμικότητα παραγωγής κατά 93 Γιγαβατώρες πέρυσι, σύμφωνα με την έκθεση που συντάχθηκε σε συνεργασία με τον Διεθνή Οργανισμό Εργασίας (ILO).

Κίνα και στα αιολικά

Ειδικότερα στον τομέα των αιολικών πάρκων, η Κίνα αντιπροσωπεύει το 48% των συνολικών θέσεων εργασίας και η Ασία συνολικά το 57%, ακολουθούμενη από την Ευρώπη (25%) και τις Ηνωμένες Πολιτείες (16%). Η Αφρική και η Ωκεανία αντιπροσωπεύουν από κοινού μόνο το 2% των θέσεων εργασίας.

Τρεις μόνο ευρωπαϊκές χώρες βρίσκονται στην πρώτη δεκάδα των χωρών με τους περισσότερους εργαζόμενους στα αιολικά πάρκα. Η Γερμανία, που βρίσκεται στη δεύτερη θέση πίσω από την Κίνα, η Δανία που βρίσκεται στην 7η θέση και το Ηνωμένο Βασίλειο στην 8η. Η Ευρώπη κατέχει πάντως ηγετική θέση σε ό,τι αφορά την εγκατάσταση αιολικών πάρκων στη θάλασσα. Πρόκειται για έργα που απαιτούν πιο σύνθετες εγκαταστάσεις από ό,τι στην ξηρά, όπως για παράδειγμα την πόντιση υποθαλάσσιων καλωδίων.

Η εκμετάλλευση στερεάς βιομάζας απασχολεί 716.000 άτομα, το βιοαέριο 307.000 και η γεωθερμική ενέργεια 196.000 εργαζομένους. Ο IRENA προβλέπει στην έκθεσή του ότι θα συνεχιστεί η αύξηση του αριθμού των εργαζομένων στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, καθώς θα αυξηθούν οι επενδύσεις στην ενεργειακή απόδοση, ενώ θα επεκταθούν θεαματικά η ηλεκτροκίνηση και η υδρογονοκίνηση των οχημάτων.

Προβλέπεται συγκεκριμένα ο συνολικός αριθμός των εργαζομένων να φτάσει στα 38,2 εκατομμύρια έως το έτος 2030, κάτι που σημαίνει ότι ο ρυθμός αύξησης των νέων θέσεων εργασίας στον τομέα σχεδόν θα διπλασιαστεί τα αμέσως επόμενα χρόνια.