Πετρέλαιο: Ρωσικά πλοία σε σιγή… ασυρμάτου

Ενα μεγάλο κομμάτι της πίτας των λεγόμενων «αόρατων» δεξαμενοπλοίων αποκτά σταδιακά η Ρωσία, στον απόηχο των κυρώσεων που έχουν επιβληθεί στη Μόσχα και ενόψει της επιβολής εμπάργκο τους επόμενους μήνες στο ρωσικό πετρέλαιο από την Ευρωπαϊκή Ενωση.

Σύμφωνα με στοιχεία της πλατφόρμας Vortexa, καταγράφεται έντονος ανταγωνισμός μεταξύ Ιράν, Ρωσίας και Βενεζουέλας, με τις τρεις χώρες – που βρίσκονται υπό καθεστώς κυρώσεων – να προσπαθούν να πουλήσουν πετρέλαιο στην Ασία.

Διαβάστε επίσης: Gibson: Ρώσοι και Ασιάτες φτιάχνουν στόλους δεξαμενοπλοίων για να μεταφέρουν ρωσικό αργό πετρέλαιο

Οπως ανέφερε ο David Wech, επικεφαλής οικονομολόγος της εταιρείας, «υπάρχει μια σκοτεινή αγορά που μεγαλώνει και η ανάγκη εξαγωγής μεγαλύτερων ποσοτήτων αργού και προϊόντων πετρελαίου προς προορισμούς μεγάλων αποστάσεων ανατολικά του Σουέζ, ιδανικά συγκαλύπτοντας την προέλευση για να προσελκυστούν πιθανοί αγοραστές πέρα από την Κίνα και την Ινδία, πιθανώς αυξάνεται πολύ πριν από την εφαρμογή του νέου πακέτου κυρώσεων της ΕΕ».

Χαρακτηριστικό αυτής της «ανάδυσης» του ρωσικού αόρατου στόλου αποτελούν τα δεδομένα της ναυλομεσιτικής Braemar, η οποία κατέγραψε 33 δεξαμενόπλοια που είχαν προηγουμένως μεταφέρει αργό πετρέλαιο από το Ιράν ή τη Βενεζουέλα να φορτώνουν ρωσικό πετρέλαιο. Προορισμός των σύγχρονων «πειρατικών» φαίνεται πως είναι αποκλειστικά η Κίνα, με 14 πλοία να πραγματοποιούν αυτή τη διαδρομή, ενώ οκτώ πλοία κατευθύνονται στην Ινδία. Αυτή η ενίσχυση του ρωσικού στόλου αποτελεί, σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία, προϊόν της καλύτερης ποιότητας έναντι του Ιράν, αλλά σε μεγαλύτερο – ίσως – βαθμό πρωτοστατεί η τιμή, με τη Μόσχα να προχωρά σε πολύ μεγάλες εκπτώσεις, που φτάνουν έως και το 40%. Μάλιστα, οι όγκοι εξαγωγών αργού πετρελαίου από το Ιράν και τη Βενεζουέλα μειώθηκαν, την ώρα που οι ρωσικές εξαγωγές την ίδια περίοδο σημείωσαν αξιοσημείωτη αύξηση.

Επιπλέον, τα «αόρατα» δεξαμενόπλοια έχουν παίξει μεγάλο ρόλο στον περιορισμό του δυναμικού κερδών των πολύ μεγαλύτερων δεξαμενοπλοίων, άνω των 300.000 τόνων, και βοηθούν, εν μέρει, να εξηγηθεί ο μειωμένος αριθμός των VLCCs που οδηγούνται προς διάλυση.

Η τεχνολογία

Σε μια εποχή που η τεχνολογία κάνει τον κόσμο πιο μικρό και… ευανάγνωστο, το CNN αναφέρθηκε σε μία σειρά από τρόπους που χρησιμοποιεί η Μόσχα προκειμένου να σβήσει τα ίχνη των ρωσικών δεξαμενοπλοίων και ουσιαστικά να αποφύγει τις κυρώσεις. Σύμφωνα με αναλυτές, έχουν υπάρξει πολλές αναφορές για παλαιότερα VLCCs, συχνά με άγνωστους ιδιοκτήτες, εκτός της αγοράς spot που παραλαμβάνουν φορτία με έκπτωση από εξαγωγείς που υπόκεινται σε κυρώσεις. Σε αυτά τα σκάφη, το AIS, το σύστημα γεωεντοπισμού, συχνά απενεργοποιείται ή χρησιμοποιείται στρατηγικά για να κρύψει τις παράνομες δραστηριότητές τους. Πρόκειται για τακτική γνώριμη στους αμερικανούς αξιωματούχους και στις αρμόδιες αρχές, για ένα είδος παραπλάνησης με σκοπό την αποφυγή των κυρώσεων. Ηδη από τη στιγμή που άρχισε ο πόλεμος στην Ουκρανία η «σκοτεινή δραστηριότητα», όπως τη χαρακτήρισε το CNN, αυξήθηκε κατά 600% σε σύγκριση με τα αντίστοιχα επεισόδια προ του πολέμου.

Ενδεικτικά είναι και τα στοιχεία «μεταγραφών» από το Ιράν στη Ρωσία, με τον οργανισμό UANI να εκτιμά ότι περίπου 200 πλοία με ξένη σημαία έχουν εμπλακεί σε αυτό το εμπόριο τα τελευταία χρόνια – αλλά πολλά από αυτά στρέφονται τώρα στη συγκαλυμμένη αποστολή ρωσικού πετρελαίου. Βέβαια, οι μεταβολές που επήλθαν στον ρωσικό στόλο των 3.300 πλοίων ήταν θεαματικές γιατί ξαφνικά σε μικρό χρονικό διάστημα αυξήθηκαν πάρα πολύ τα σκάφη που στράφηκαν σε ξένη σημαία.

Πηγή: Έντυπη έκδοση Τα Νέα