JOULE: Προωθώντας την εκπαίδευση των νέων δημοσιογράφων

Το Εργαστήριο Ειρηνευτικής Δημοσιογραφίας (Peace Journalism Lab) του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης συμμετέχει στο Πανευρωπαϊκό πρόγραμμα «JOULE: the Data Journalism courses for Higher Education» με σκοπό τη δημιουργία από κοινού με πανεπιστήμια του εξωτερικού μαθημάτων δημοσιογραφίας δεδομένων για την ανάπτυξη των ικανοτήτων των φοιτητών.

Σκοπός είναι η προώθηση της διακρατικής συνεργασίας μεταξύ πανεπιστημίων στην Ελλάδα, Ιταλία, Ισπανία, Πορτογαλία και Βέλγιο για την ανάπτυξη των δεξιοτήτων που καλείται να έχει ο νέος δημοσιογράφος. Το πρόγραμμα με βάση έρευνα που προηγήθηκε σε κάθε χώρα σχεδιάζει και εφαρμόζει μαθήματα που θα παρέχουν τις απαραίτητες γνώσεις για τη δημοσιογραφία δεδομένων.

Η σύγχρονη δημοσιογραφία βασίζεται πλέον σε μεγάλο βαθμό στη γνώση χειρισμού ενός τεράστιου όγκου δεδομένων που σκοπό έχουν να εξοικειώσουν τον αναγνώστη με τα δεδομένα.

Παράλληλα, ενισχύεται η διασυνοριακή συνεργασία μεταξύ των πανεπιστημίων για την ανταλλαγή ιδεών και πρακτικών για την ανάπτυξη σύγχρονων μαθημάτων ώστε να ανταποκριθούν οι φοιτητές δημοσιογραφίας στις απαιτήσεις του κλάδου και στον συνεχώς αυξανόμενο ανταγωνισμό.

Το πρόγραμμα στην πρώτη φάση περιελάβανε έρευνα σε κάθε χώρα και συνεντεύξεις με εξειδικευμένους δημοσιογράφους στην επεξεργασία δεδομένων ώστε να βρεθούν οι απαραίτητες δεξιότητες ενός δημοσιογράφου. Αφού βρέθηκαν όλες οι δεξιότητες που καλείται να έχει ένας δημοσιογράφος, στη δεύτερη φάση σχεδιάζονται τα μαθήματα που θα προσφερθούν από το κάθε πανεπιστήμιο. Έτσι, μέσα από τον εκσυγχρονισμό και την ανανέωση του προγράμματος σπουδών τα πανεπιστήμια δημοσιογραφίας θα προσφέρουν στους φοιτητές τους τις απαραίτητες γνώσεις όπως η επεξεργασία δεδομένων, ο ψηφιακός εγραμματισμός και η επαλήθευση δεδομένων.

Με βάση την έρευνά μας στην Ελλάδα η δημοσιογραφία δεδομένων διδάσκεται στα πανεπιστήμια ωστόσο χρειάζεται η ανάπτυξη πιο εξειδικευμένων μαθημάτων ώστε να αναπτύξουν τόσο τις τεχνικές ικανότητες τους όσο και την κριτική τους σκέψη. Παράλληλα, αξίζει να αναφερθεί η μετάφραση στην ελληνική του Εγχειριδίου για τη Δημοσιογραφία Δεδομένων από το iMEdD. Η Ελλάδα χαρακτηρίζεται από την έλλειψη εξειδίκευσης στη δημοσιογραφία δεδομένων ενώ τα ΜΜΕ σπάνια ζητούν άτομα με ικανότητες ανάλυσης δεδομένων. Παράλληλα όμως κάποιοι οργανισμοί προτρέπουν τους δημοσιογράφους να συμμετέχουν σε σχετικές εκπαιδεύσεις καθώς η ανάλυση δεδομένων απαιτεί πληθώρα εξειδικευμένων γνώσεων. Ορισμένα ΜΜΕ συγκεκριμένα προτιμούν να μοιράζονται με τους πολίτες το πως αναλύουν τα δεδομένα έχοντας στόχο την ενίσχυση του ψηφιακού εγραμματισμού. Τέλος, αναδεικνύεται σημαντικός ο ρόλος των δημοσιογραφικών ενώσεων για την προώθηση της δημοσιογραφίας δεδομένων μέσα από βραβεία, διαγωνισμούς και σχετικά προγράμματα.