Ημιαγωγοί: Πόσο εύκολα η Κίνα θα ξεπεράσει τις αμερικανικές κυρώσεις

Η Κίνα βρίσκεται σε διαδικασία να ξεπεράσει τις αμερικανικές κυρώσεις στον τομέα της κατασκευής ημιαγωγών. Πρόκειται για μια διαδικασία που δεν θα είναι εύκολη αλλά ούτε και φθηνή, αλλά είναι πιθανό να καρποφορήσει και τελικά να έχει μεγάλο κόστος για τις αμερικανικές εταιρείες παραγωγής μικροτσίπ.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα η κινεζική Huawei που επιχειρεί να κατασκευάσει ημιαγωγούς χωρίς τη χρήση αμερικανικού εξοπλισμού, γεγονός που αποδεικνύει ότι ο σινοαμερικανικός εμπορικός πόλεμος συνεχίζεται αμείωτος.

Διαβάστε ακόμα: Οι παρενέργειες της σύγκρουσης Κίνας-Ταϊβάν για τη βιομηχανία ημιαγωγών

Η περίπτωση της Huawei είναι άλλη μία σαφής ένδειξη ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες ουσιαστικά δημιουργούν έναν μεγάλο ανταγωνιστή, τον οποίο όμως δεν θα μπορούν να ελέγξουν ενώ την ίδια στιγμή οι αμερικανικές επιχειρήσεις θα εξαναγκάζονται να εγκαταλείψουν μία τεράστια αγορά όπως η κινεζική από την οποία έως τώρα έφερνε πωλήσεις, έσοδα και οικονομίες κλίμακας.

Αυτά αναφέρει σε ανάλυσή της η ιστοσελίδα Asia Times, ενώ τονίζεται ότι η γεωπολιτική έχει ανατρέψει την αφοσίωση των ΗΠΑ στις ανοικτές αγορές και ουσιαστικά αυτή η κατάσταση δεν πρόκειται να αλλάξει σύντομα, τουλάχιστον για όσο επικρατούν οι τρέχουσες πολιτικές δομές και νοοτροπίες.

Ουσιαστικά οι Ηνωμένες Πολιτείες προτίθενται να συστήσουν εκ νέου τη δική τους βιομηχανία ημιαγωγών και συγχρόνως να «αρνηθούν» στην Κίνα την πρόσβαση σε τεχνολογία που μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε στρατιωτικές εφαρμογές ή σε εφαρμογές που ενδεχομένως σχετίζονται με θέματα «εθνικής ασφάλειας». Πρώτο και σημαντικότερο θύμα αυτής της πολιτικής ήταν ο τομέας τηλεπικοινωνιακού εξοπλισμού της Huawei, λίγα χρόνια πριν.

Άρα, τι μπορεί να κάνει η Κίνα για να αντιμετωπίσει τις αμερικανικές κυρώσεις και περιορισμούς;

Τι στερείται η Κίνα

Καταρχήν, κυκλοφορεί ευρέως η άποψη ότι η Κίνα δεν μπορεί να κατασκευάσει προηγμένα μικροτσίπ χωρίς τον εξοπλισμό λιθογραφίας της ολλανδικής ASML και τα εργαλεία ηλεκτρονικού σχεδιασμού που παρέχουν εταιρείες όπως η αμερικανική Synopsis and Cadence of America ή η γερμανική Siemens (Mentor Graphics).

Στο ίδιο μήκος κύματος, θεωρείται ότι η Κίνα δεν μπορεί να έχει καν κάποιας μορφής παραγωγή ημιαγωγών χωρίς εξοπλισμό από τις αμερικανικές Applied Materials και Lam Research ή εξοπλισμό ελέγχου από την επίσης αμερικανική KLA.

Διαβάστε ακόμα: Το φιλόδοξο τεχνολογικό project ΗΠΑ- Ιαπωνίας

Η κατάσταση στην αγορά ημιαγωγών

Αυτά καταρχήν, σύμφωνα με της Asia Times, είναι αληθή. Σημειώνεται μάλιστα ότι η μόνη χώρα που μπορεί τελείως αυτόνομα να προχωρήσει σε παραγωγή ημιαγωγών είναι η Ιαπωνία. Η δεύτερη είναι οι Ηνωμένες Πολιτείες, αν και προς το παρόν έχει σημαντικές ελλείψεις στη σχετική εφοδιαστική αλυσίδα.

Από την άλλη πλευρά, χώρες όπως η Ταϊβάν και η Νότια Κορέα διαθέτουν από τη μία τη μεγαλύτερη παραγωγή ημιαγωγών παγκοσμίως αλλά δεν διαθέτουν εγχώρια κατασκευασμένο εξοπλισμό παραγωγής.

Η απάντηση, σύμφωνα με το Asia Times, στο γιατί συμβαίνουν όλα τα παραπάνω είναι γιατί θεωρείται πιο αποδοτικό και με χαμηλότερο κόστος να διατηρούνται μακροχρόνιες σχέσεις εμπιστοσύνης μεταξύ εταιρειών σε Ευρώπη, Αμερική, Κορέα και Ταϊβάν. Είναι μία συνταγή που έχει αποδειχθεί αμοιβαία επωφελής όλα τα προηγούμενα χρόνια.

Αυτός, φυσικά, είναι ο τρόπος με τον οποίο υποτίθεται ότι λειτουργεί η θεωρία του συγκριτικού πλεονεκτήματος σε μια παγκόσμια οικονομία που καθοδηγείται από την ελεύθερη αγορά.

Διαβάστε ακόμα: Κατάδυση στον αθόρυβο παγκόσμιο οικονομικό «πόλεμο» των μικροτσιπ

Κλοπή πνευματικής ιδιοκτησίας

Η Κίνα επωφελήθηκε από τον συγκεκριμένο τρόπο λειτουργίας της αγοράς ημιαγωγών χρησιμοποιώντας ένα μίγμα επιθετικών εμπορικών κινήσεων και ουσιαστικά κλοπής πνευματικής ιδιοκτησίας, αντιγράφοντας πρακτικά τα πάντα. Σήμερα, ουσιαστικά επιχειρείται σταδιακά και συστηματικά να αποκλειστεί από τομείς-κλειδιά αυτού του συστήματος.

Πρακτικά, αυτό που καλείται να κάνει η Κίνα πλέον είναι να επιταχύνει τις διαδικασίες ανάπτυξης προηγμένων τεχνολογιών αλλά και τη βιομηχανική της παραγωγή. Οι ημιαγωγοί είναι η «αχίλλειος πτέρνα» του κινεζικού τεχνολογικού κλάδου και εκεί ακριβώς φαίνεται να επικεντρώνεται πλέον το Πεκίνο, τουλάχιστον μέχρι να επιλυθεί το πρόβλημα των αμερικανικών κυρώσεων.

A view of an Ayar Labs optical chiplet called TeraPHY, in Santa Clara, California, U.S. in an undated picture taken in April 2022. Ayar Labs/Handout via REUTERS THIS IMAGE HAS BEEN SUPPLIED BY A THIRD PARTY

Οι κινεζικές… εναλλακτικές

Ήδη τεχνολογικές… εναλλακτικές έχουν αρχίσει να γεφυρώνουν το χάσμα μεταξύ των σημερινών δυνατοτήτων της Κίνας και το επιθυμητό ανώτερο επίπεδο. Σε αυτές τις εναλλακτικές περιλαμβάνεται η λύση της εκτεταμένης χρήσης της τεχνολογίας λιθογραφίας εμβάπτισης (immersion lithography).

Η κινεζική εταιρεία κατασκευής ημιαγωγών SMIC πρόσφατα αιφνιδίασε τις ΗΠΑ ανακοινώνοντας ότι κατάφερε να προχωρήσει σε παραγωγή επεξεργαστή 7nm παρά την έλλειψη πρόσβασης σε προηγμένο εξοπλισμό παραγωγής. Πλέον, η ίδια εταιρεία ανακοίνωσε ότι προχωρά στο ακόμη πιο προηγμένο chip των 5nm.

Στους τομείς της Τεχνητής Νοημοσύνης και των υπολογιστών υψηλής απόδοσης, οι κινεζικές Xiangdixian Computing Technology και Moffett AI ανακοίνωσαν νέες συσκευές που (όπως υποστηρίζουν) δεν χρησιμοποιούν μονάδες επεξεργασίας γραφικών (GPUs) των αμερικανικών Nvidia και AMD, οι οποίες πλέον δεν επιτρέπεται να διαθέτουν τα προϊόντα τους στην Κίνα. Οι συγκεκριμένες λύσεις προφανώς δεν είναι τόσο προηγμένες (επεξεργαστές 12nm αντί των 4nm της Nvidia) αλλά είναι απόλυτα λειτουργικές.

Η πιο επιτυχημένη εταιρεία κατασκευής εξοπλισμού παραγωγής ημιαγωγών, η AMEC, φέρεται να έχει πουλήσει εργαλεία χάραξης στην ταϊβανέζικη TSMC αλλά και να έχει παραδώσει εργαλεία στις Samsung, Intel και Micron για δοκιμές. Σύμφωνα με την εταιρεία αναλύσεων CS Insight η AMEC έχει αναπτύξει τεχνολογία διηλεκτρικής χάραξης στα 5nm.

Την ίδια ώρα, η κινεζική SMEE, εταιρεία κατασκευής εξοπλισμού λιθογραφίας, φέρεται να εργάζεται σε ένα νέο εργαλείο λιθογραφίας εμβάπτισης το οποίο θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί στην κατασκευή επεξεργαστών 7nm.

Η συνολική εικόνα

Η βιομηχανική ένωση SEMI απαριθμεί περίπου 80 κινεζικές εταιρείες που ασχολούνται με την έρευνα και την κατασκευή εξοπλισμού ημιαγωγών – και όλες μπορούν να θεωρηθεί ότι λαμβάνουν κρατική υποστήριξη.

Ακολουθώντας τα βήματα της Ιαπωνίας, αλλά οδηγούμενη από τον φόβο της κλιμάκωσης των κυρώσεων, η Κίνα στοχεύει τώρα να αναπτύξει μια πλήρη, αυτόνομη αλυσίδα εφοδιασμού ημιαγωγών.

Σύμφωνα με την IC Insights, η Κίνα «κατανάλωσε» ημιαγωγούς αξίας 186,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων το 2021, αντιπροσωπεύοντας το 36,5% της παγκόσμιας αγοράς. Μόνο το 17% της κινεζικής ζήτησης ημιαγωγών καλύφθηκε από την παραγωγή στην Κίνα και μόνο το 7% από τις κινεζικές εταιρείες.

Αυτά τα δεδομένα δείχνουν την ευκαιρία της αγοράς για τις κινεζικές εταιρείες σχεδιασμού, κατασκευής και εξοπλισμού παραγωγής ημιαγωγών και το αντίστοιχο κόστος ευκαιρίας για τις ξένες εταιρείες που περιορίζονται από την απαγόρευση εξαγωγών που έχει επιβάλλει η κυβέρνηση των ΗΠΑ.

Η υποκατάσταση των εισαγωγών από μόνη της μπορεί να δώσει στις κινεζικές εταιρείες οικονομίες κλίμακας.

Το παράθυρο ευκαιρίας

Αρκετές κινεζικές εταιρείες κατασκευάζουν εργαλεία EDA (Electronic Design Automation), αλλά καμία από αυτές δεν είναι ακόμη σε θέση να αντικαταστήσει τα πιο προηγμένα εισαγόμενα προϊόντα που η κυβέρνηση των ΗΠΑ απαγόρευσε την πώλησή τους. Ωστόσο, πηγές του κλάδου σημειώνουν ότι η Κίνα έχει εισαγάγει «φορτία» εργαλείων EDA που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τα επόμενα τρία έως πέντε χρόνια.

Σύμφωνα με την ανάλυση, αυτό ακριβώς είναι το παράθυρο ευκαιρίας της Κίνας. Κάπου στο δεύτερο μισό της δεκαετίας, θα μάθουμε εάν η προσπάθεια της κυβέρνησης των ΗΠΑ να καταπνίξει τη βιομηχανία ημιαγωγών της Κίνας πέτυχε ή απέτυχε, καταλήγει η ανάλυση των Asia Times.