![Διάστημα: Η ισχυρότερη έκρηξη φωτός που έχουν δει ποτέ οι επιστήμονες](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2022/10/lfo.jpg)
Οι αστρονόμοι είδαν στον ουρανό την πιο ισχυρή λάμψη φωτός που έχουν ποτέ παρατηρήσει. Επρόκειτο για μια έκρηξη ακτίνων-γάμα, η οποία επίσης είναι η κοντινότερη που έχει ποτέ ανιχνευθεί, σε απόσταση 2,4 δισεκατομμυρίων ετών φωτός από τη Γη, στην κατεύθυνση του αστερισμού του Βέλους. Τόσο ισχυρή φωτεινή αναλαμπή μπορεί να κάνει δεκαετίες ή και αιώνες για να εμφανιστεί ξανά, σύμφωνα με τους επιστήμονες.
Η παρατήρηση έγινε στις 14 Οκτωβρίου από το επίγειο διεθνές τηλεσκόπιο Gemini South στη Χιλή, το οποίο διευθύνεται από το κέντρο αστρονομίας NOIRLab των ΗΠΑ, ενώ στις 9 Οκτωβρίου είχαν προηγηθεί αρχικές παρατηρήσεις από διαστημικά τηλεσκόπια ακτίνων-Χ και γάμα. H φωτεινή έκρηξη-ρεκόρ με την ονομασία GRB221009A πιθανώς προήλθε από την έκρηξη κάποιου γιγάντιου υπερκαινοφανούς αστέρα (σούπερ-νόβα) που γέννησε κάποια μαύρη τρύπα.
Διαβάστε επίσης: Πόσα ανθρώπινα «σκουπίδια» υπάρχουν σήμερα στον Άρη;
Όταν σχηματίζονται οι μαύρες τρύπες δημιουργούν ισχυρούς «πίδακες» σωματιδίων τα οποία επιταχύνονται μέχρι σχεδόν την ταχύτητα του φωτός. Αυτοί οι πίδακες στη συνέχεια διαπερνούν τα απομεινάρια του κατεστραμμένου πλέον άστρου, με αποτέλεσμα να προκαλούν την εκπομπή ισχυρών ακτίνων Χ και γάμα που διασχίζουν το σύμπαν. Τέτοια συμβάντα, μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα, απελευθερώνουν τόση ενέργεια όση θα παράγει ο Ήλιος σε όλη τη ζωή του των 10 δισεκατομμυρίων ετών.
Αν η κατεύθυνση τους «δείχνει» προς τη Γη, τότε μπορεί να γίνουν αντιληπτές ως πολύ φωτεινές αναλαμπές που έχουν ονομαστεί GRB (Gamma-Ray Bursts). Οι πρώτες τέτοιες ηλεκτρομαγνητικές εκρήξεις είχαν ανακαλυφθεί τυχαία από αμερικανικούς στρατιωτικούς δορυφόρους στη δεκαετία του 1960.
Η έκρηξη
Η νέα τιτάνια κοσμική έκρηξη κινητοποίησε τους αστρονόμους σε διάφορα μέρη του κόσμου, καθώς έσπευσαν να μελετήσουν τα «μεθεόρτια» του φαινομένου. Ενδεικτικά, ένα κινεζικό τηλεσκόπιο κατέγραψε φωτόνια με την εντυπωσιακή ενέργεια των 18 τερα-ηκετρονιοβόλτ (TeV), όταν συγκριτικά ο μεγάλος επιταχυντής του CERN παράγει σωματίδια με ενέργεια έως 13 TeV. Ποτέ μέχρι σήμερα δεν είχε παρατηρηθεί GRB με ενέργεια άνω των 10 TeV.
«Η ασυνήθιστα μακράς διάρκειας GRB221009A είναι η φωτεινότερη GRB που έχει ποτέ καταγραφεί και η μετέπειτα λάμψη σπάει όλα τα ρεκόρ σε όλα τα μήκη κύματος. Επειδή είναι τόσο φωτεινή και επίσης κοντινή, θεωρούμε ότι πρόκειται για την ‘ευκαιρία του αιώνα’ να απαντήσουμε τα πιο θεμελιώδη ερωτήματα αναφορικά με αυτές τις εκρήξεις», δήλωσε ο Μπρένταν Ο’Κόνορ του Πανεπιστημίου του Μέριλαντ.
Η νέα έκρηξη-ρεκόρ, σύμφωνα με το ΑΠΕ, συνέβη 20 φορές κοντύτερα στον πλανήτη μας από ό,τι μια μέση έκρηξη GRB μέχρι σήμερα, παρόλα αυτά ήταν σε απόσταση ασφαλείας. Αν όμως μια τέτοια έκρηξη συνέβαινε πολύ κοντινότερα στον πλανήτη μας, σε απόσταση μερικών χιλιάδων ετών φωτός, θα μπορούσε να αποβεί καταστροφική, προκαλώντας πιθανώς μαζική εξαφάνιση ειδών (και ανθρώπων). Ορισμένοι επιστήμονες, σύμφωνα με τη NASA, θεωρούν πιθανό ότι τουλάχιστον μία από τις μαζικές εξαφανίσεις ειδών στη Γη, η Ορδοβίκεια πριν περίπου 450 εκατομμύρια χρόνια, προκλήθηκε από μια τέτοια σχετικά κοντινή ηλεκτρομαγνητική έκρηξη.
Οι GRB συμβαίνουν σε δύο διαφορετικές μορφές. Η μία, η σπανιότερη, είναι σύντομης διάρκειας (έως δύο δευτερόλεπτα), αποτελεί το 30% περίπου όλων των σχετικών φαινομένων που έχουν παρατηρηθεί και εκτιμάται ότι προκαλείται από συγκρούσεις άστρων νετρονίων (πάλσαρ). Ο δεύτερος τύπος GRB είναι μεγαλύτερης διάρκειας (επί αρκετά λεπτά) και πιθανώς προκαλείται από κατακλυσμικές εκρήξεις υπερ-νόβα, που είναι 100 φορές φωτεινότερες από μια σούπερνόβα και προέρχεται από τον θάνατο τεράστιων άστρων. Όπως συνέβη και στην τελευταία περίπτωση-ρεκόρ, οι αστρονόμοι μπορούν να δουν το «λυκόφως» μετά από μια τέτοια έκρηξη.
![ot.gr](/wp-content/themes/whsk_otgr/common/imgs/fav.ico/favicon-32x32.png)
![ot.gr](/wp-content/themes/whsk_otgr/common/imgs/fav.ico/favicon-32x32.png)
Latest News
![Μασκ: Κόβει και… ξαναράβει σχεδιαστικά το νέο ρομποταξί – Πότε θα παρουσιαστεί δημόσια](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2024/06/elon-musk-600x400.jpg)
Ο Μασκ κόβει και... ξαναράβει σχεδιαστικά το νέο ρομποταξί
Ο Μασκ δεν αποκάλυψε πότε η αυτοκινητοβιομηχανία θα πραγματοποιούσε εκδήλωση για την κυκλοφορία του ρομποταξί
![Apple iOS 18: Σε κυκλοφορία η beta έκδοση του νέου λειτουργικού συστήματος](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2022/07/iphone13-600x390.jpg)
Σε κυκλοφορία η beta έκδοση του νέου λειτουργικού συστήματος της Apple
To Apple iOS 18 ενσωματώνει πολλές αλλαγές, ακόμη και χωρίς την παρουσία του Apple Intelligence, που θα αλλάξουν τον τρόπο εμφάνισης και λειτουργίας των iPhone
![Kaspersky: Κλείνει το γραφείο στις ΗΠΑ – Απολύσεις εργαζομένων](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2021/04/Kaspersky-600x391.jpg)
«Λουκέτο» στο γραφείο της Kaspersky στις ΗΠΑ - Απολύσεις εργαζομένων
Η εξέλιξη έρχεται αφού το αμερικανικό υπουργείο Εμπορίου ανακοίνωσε ότι απαγορεύει την πώληση λογισμικού της Kaspersky στις ΗΠΑ από τις 20 Ιουλίου
![Ημιαγωγοί: Σε «έκρηξη» παραγγελιών προσβλέπει η ολλανδική ASML](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2021/12/asml1-600x400.jpg)
Σε «έκρηξη» παραγγελιών προσβλέπει η ολλανδική ASML
Αναλυτές θεωρούν ότι η σύσταση για την εταιρεία θα αναβαθμιστεί καθώς κορυφαίοι κατασκευαστές ημιαγωγών ενδέχεται να αυξήσουν αλλά και να επιταχύνουν τις αγορές σχετικού εξοπλισμού
![ChatGPT: Τι είναι το απόρρητο πρόγραμμα με την κωδική ονομασία «φράουλα»](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2024/07/chatgpt-600x338.jpg)
«Φράουλα»: Τι είναι το απόρρητο πρόγραμμα του ChatGPT
Τα τελευταία χρόνια υπάρχει μια συνεχής φημολογία για απόρρητα πρότζεκτ που βρίσκονται υπό εξέλιξη στα εργαστήρια της OpenAI
![SpaceX: Καθηλώνεται ο πύραυλος Falcon 9, παγώνουν οι αποστολές αστροναυτών](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2024/05/spacex-600x310.jpg)
Καθηλώνεται ο πύραυλος Falcon 9 της SpaceX – Παγώνουν οι αποστολές αστροναυτών
Η αποτυχία της περασμένης εβδομάδας διακόπτει ένα σερί 300 επιτυχημένων εκτοξεύσεων για τον Falcon 9 της SpaceX, έναν από τους πιο επιτυχημένους πυραύλους ολων των εποχών.
![Η αγορά υπολογιστών συνεχίζει να ανακάμπτει – Αύξηση 3% το β’ τρίμηνο](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2021/04/laptop-3-600x392.jpg)
Η αγορά υπολογιστών συνεχίζει να ανακάμπτει - Αύξηση 3% το β' τρίμηνο
Σύμφωνα με την εκτίμηση της Canalys, το στάδιο είναι πλέον έτοιμο για μια επιταχυνόμενη ανάπτυξη
![Counterpoint: Τα smartphone είχαν την υψηλότερη ανάπτυξη την τελευταία τριετία το β’ τρίμηνο](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2024/01/Samsung-Galaxy-S24-game_1_li_1-600x400.jpg)
Γιατί τα smartphone είχαν την υψηλότερη ανάπτυξη την τελευταία τριετία;
Η παγκόσμια αγορά smartphone αυξήθηκε κατά 6% σε ετήσια βάση το β' τρίμηνο του 2024, σύμφωνα με την εταιρεία μετρήσεων της αγοράς Counterpoint
![Το δίλημμα των επενδυτών της Nvidia: Πόσο είναι το πάρα πολύ σε ένα χαρτοφυλάκιο;](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2021/05/Nasdaq-600x377.jpeg)
Πόσο είναι το πάρα πολύ σε ένα χαρτοφυλάκιο; Το δίλημμα των επενδυτών της Nvidia
Οι τοποθετήσεις στην Nvidia των funds αυξήθηκαν καθώς η μετοχή ανέβηκε στα ύψη, αυξάνοντας παράλληλα τον κίνδυνο
![Κίνα: Γιατί αυξάνει την παραγωγή τσιπ παλαιού τύπου](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2024/03/ot_china_chips-600x352.png)
Γιατί η Κίνα αυξάνει την παραγωγή τσιπ παλαιού τύπου
Πως η παραγωγή παλαιάς κοπής τσιπ παίρνει γεωπολιτικές διαστάσεις