Κίνα και Ευρώπη: Ανταγωνιστής, εταίρος ή στρατηγικός αντίπαλος;

Καθώς στο Πεκίνο βρίσκεται σε εξέλιξη το συνέδριο του ΚΚ Κίνας, που ετοιμάζεται να εγκρίνει την τρίτη θητεία του Σι Τζινπίνγκ στο τιμόνι της χώρας και να υιοθετήσει το πολιτικό και ιδεολογικό του δόγμα, στις Βρυξέλλες επικρατεί έντονος προβληματισμός για τη στάση που πρέπει να τηρήσει εφεξής η Ευρωπαϊκή Ένωση απέναντι στην ανερχόμενη υπερδύναμη.

Η αλήθεια είναι ότι οι ηγέτες των «27» θα προτιμούσαν να μην έχουν και αυτόν τον πονοκέφαλο. Ωστόσο, μετά την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και τα όσα ακολούθησαν, που τους βρήκαν… με τις πιτζάμες στο κρεβάτι, είναι αναγκασμένοι να ανασκουμπωθούν. Έτσι ώστε, σε κάθε περίπτωση, να διαμηνύσουν ότι δεν είναι αφελείς.

Διαβάστε επίσης: Κίνα: Το συνέδριο της κυριαρχίας του Σι Τζινπίνγκ

Το συγκεκριμένο θέμα, λοιπόν, θα απασχολήσει την τακτική σύνοδο κορυφής που θα πραγματοποιηθεί την ερχόμενη Πέμπτη. Όσο για τις βασικές κατευθυντήριες γραμμές και τους προβληματισμούς που υπάρχουν, περιλαμβάνονται στην πεντασέλιδη εισήγηση την οποία έχει ετοιμάσει το «υπουργείο Εξωτερικών» της ΕΕ και παρουσιάστηκε σήμερα στους μόνιμους πρέσβεις των κρατών-μελών.

«Η Κίνα δεν θα αλλάξει»

Η βασική παραδοχή που γίνεται, με βάση το ρεπορτάζ των Financial Times, είναι ότι «η Κίνα δεν πρόκειται να αλλάξει». Σύμφωνα δε με Politico, αναφέρεται ρητά ότι «οι ενέργειες και οι θέσεις της Κίνας σε διεθνείς οργανισμούς αποτυπώνουν την αποφασιστικότητά της να προωθήσει συστηματικά μια διαφορετική εκδοχή της παγκόσμιας τάξης πραγμάτων».

«Η Κίνα έχει καταστεί ένας ακόμη πιο ισχυρός ανταγωνιστής, σε διεθνές επίπεδο, για την ΕΕ, τις ΗΠΑ και τους εταίρους τους οι οποίοι συμμερίζονται τις απόψεις τους. Για τον λόγο αυτό, έχει ζωτική σημασία να εκτιμήσουμε ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος προκειμένου να απαντήσουμε στις σημερινές και τις μελλοντικές προκλήσεις», σημειώνει επίσης το έγγραφο, όπως γράφουν οι FT. Καταλήγει, μάλιστα, στο συμπέρασμα ότι οι προκλήσεις αυτές είναι πιθανό να «διευρύνουν την απόκλιση ανάμεσα στις πολιτικές επιλογές και θέσεις της Κίνας με τις δικές μας».

Το πικρό ποτήρι της ρήξης

Σημαίνουν, άραγε, όλα τα παραπάνω ότι οι Ευρωπαίοι το πήραν τελικώς απόφαση και ετοιμάζονται να πιουν το «πικρό ποτήρι» της ρήξης με την Κίνα, ακολουθώντας κατά πόδας τους Αμερικανούς; Μήπως δεν δίνουν πλέον σημασία στην πρόσφατη προειδοποίηση του αντιπροέδρου της Κομισιόν, Βάλντις Ντομπρόφσκις, ότι «η απεμπλοκή από την Κίνα δεν αποτελεί καν επιλογή» για την Ευρώπη, τα κράτη και τις επιχειρήσεις της;

Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, το γεγονός ότι η συζήτηση αυτή στην Ευρώπη, που αφορά το νέο δόγμα της απέναντι στην Κίνα, έρχεται λίγες μόλις ημέρες μετά τη δημοσιοποίηση του αντίστοιχου πλαισίου από την πλευρά των Ηνωμένων Πολιτειών. Ενός πλαισίου στο οποίο, όπως είναι ήδη γνωστό, ο Λευκός Οίκος παραδέχεται ότι αν και η Ρωσία αποτελεί την πιο άμεση απειλή, η Κίνα αντιπροσωπεύει την πιο μεγάλη πρόκληση για τις ΗΠΑ και συνολικά τη Δύση, καθώς είναι η μόνη χώρα που έχει την ισχύ να επιβάλει την αλλαγή του διεθνούς στάτους και των υπαρχόντων ισορροπιών.

Ο Σολτς στο Πεκίνο

Για τους Ευρωπαίους, ωστόσο, όπως έχουμε σημειώσει επανειλημμένως, τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά. Κι αυτό διότι η Κίνα είναι ο πιο σημαντικός οικονομικός τους εταίρος, ενώ η εξάρτησή τους από αυτήν είναι μεγάλη – έστω και αν δεν έχει να κάνει με την ενέργεια, όπως στην περίπτωση της Ρωσίας, αλλά με άλλα προϊόντα, όπως είναι οι σπάνιες γαίες και οι ημιαγωγοί.

Από αυτή την άποψη, το επικείμενο ταξίδι του Όλαφ Σολτς στο Πεκίνο, στις αρχές Νοεμβρίου, είναι εξαιρετικά σημαντικό. Όχι απλώς επειδή ο Γερμανός καγκελάριος θα είναι ο πρώτος Δυτικός ηγέτης που θα συναντηθεί δια ζώσης με τον Σι μετά την επανεκλογή του και θα τον συγχαρεί γι’ αυτήν, αλλά διότι θα έχει την ευκαιρία να διαπιστώσει από πρώτο χέρι τις προθέσεις του.

Τόσο απέναντι στην Ευρώπη (ο Σολτς θα συνοδεύεται από πολυμελή επιχειρηματική αντιπροσωπεία) όσο και στο μέτωπο της Ταϊβάν, που πολλοί την χαρακτηρίζουν ήδη ως την «Ουκρανία του Ειρηνικού», προβλέποντας μια σύγκρουση η οποία θα αλλάξει τα πάντα.

Οι Ευρωπαίοι καλούνται, λοιπόν, να πάρουν μια απόφαση. Η Κίνα μπορεί να είναι σήμερα και ανταγωνιστής και εταίρος και στρατηγικός αντίπαλος, όμως κάτι από όλα είναι αυτό που πρέπει να κυριαρχεί. Ποιο, άραγε;