Οι τράπεζες ανακαλύπτουν ότι η διατήρηση ρευστού μπορεί να είναι και πάλι επικερδής

Ξαφνικά, όλοι θέλουν τα μετρητά σας.

Μόλις πέρυσι, πολλές τράπεζες των ΗΠΑ και της Ευρώπης προσπαθούσαν ενεργά να αποφύγουν να διακρατήσουν ζεστό χρήμα πελατών επειδή ήταν γεμάτες με καταθέσεις.

Η τάση ήταν αρκετά ακραία στην Ευρώπη όπου τα επιτόκια της κεντρικής τράπεζας ήταν αρνητικά για χρόνια. Η UBS και η Credit Suisse, μεταξύ άλλων, χρέωναν τους πελάτες τους στα τμήματα διαχείρισης περιουσίας έως και 0,6 τοις εκατό απλώς και μόνο για το προνόμιο να έχουν οι πελάτες αυτοί μεγάλο υπόλοιπο στους λογαριασμούς τους. Αλλά και οι τράπεζες των ΗΠΑ συνέχισαν να μειώνουν τα επιτόκια που πλήρωναν στις εταιρικές καταθέσεις, με την ελπίδα να κάνουν τους πελάτες να πάνε αλλού.

Τα αμοιβαία κεφάλαια της χρηματαγοράς και τα θεσμικά προϊόντα διαχείρισης μετρητών, εν τω μεταξύ, απέδιδαν σχεδόν μηδενικές αποδόσεις και οι διαχειριστές περιουσιακών στοιχείων σε παγκόσμιο επίπεδο έπρεπε ακόμη να τα επιδοτούν.

Τώρα η κατάσταση έχει αλλάξει. Η Apple και η Goldman Sachs συνεργάζονται για να δημιουργήσουν λογαριασμό ταμιευτηρίου υψηλής απόδοσης, χωρίς χρέωση.

Ορισμένες τράπεζες του Ηνωμένου Βασιλείου προσφέρουν σε τακτικούς πελάτες ειδικούς λογαριασμούς ταμιευτηρίου που πληρώνουν επιτόκιο έως και 5%. Η UBS απέσυρε επιτέλους τις προμήθειες ταμειακών υπολοίπων (πελατών) της και οι θεσμικοί διαχειριστές μετρητών μου λένε ότι προσφέρουν πλέον ενεργά στις εταιρείες άλλες υπηρεσίες, για να κάνουν τις προσφορές τους πιο ελκυστικές.

Αυτό, φυσικά, δείχνει την εφαρμογή της νομισματικής πολιτικής στην πράξη. Η αύξηση των επιτοκίων και οι αλλαγές στις αγορές ομολόγων από τις κεντρικές τράπεζες αναβιώνουν παλιές μνήμες για το τι σημαίνει να ζεις χωρίς δωρεάν χρήματα.

Οι δανειστές κερδίζουν χρεώνοντας περισσότερα για δάνεια και άλλες πιστώσεις από όσα πληρώνουν για να λάβουν καταθέσεις. Αλλά αυτό το «καθαρό» εισόδημα από τόκους έχει συμπιεστεί μετά από χρόνια πολύ χαμηλών επιτοκίων. Τώρα εκτοξεύεται καθώς οι τράπεζες περνούν αμέσως τα υψηλότερα επιτόκια στους πελάτες στεγαστικών και εταιρικών δανείων τους, αλλά κινούνται πιο αργά για να αυξήσουν τα επιτόκια για τους αποταμιευτές.

Οι κολοσσοί της Wall Street και οι εταιρείες fintechs αυτή την εβδομάδα ανέφεραν σημαντικές αυξήσεις στα καθαρά επιτόκια για το τρίμηνο που έληξε στις 30 Σεπτεμβρίου. Οι κύριες τράπεζες του Ηνωμένου Βασιλείου αναμένεται να αναφέρουν παρόμοια κατάσταση. Η θεματοφύλακας τράπεζα Bank of New York Mellon ήταν μεταξύ των μεγαλύτερων κερδισμένων, με αύξηση 44% από έτος σε έτος.

Τώρα που η διακράτηση μετρητών μπορεί να είναι και πάλι επικερδής, φυσικά και περισσότερα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα την θέλουν. Ωστόσο, ο ανταγωνισμός αυξάνεται στον τραπεζικό κλάδο και από διαχειριστές περιουσιακών στοιχείων που προσφέρουν προϊόντα που πληρώνουν καλύτερα επιτόκια.

Παρόλο που οι καταθέσεις λιανικής τείνουν να μην μεταφέρονται εύκολα από τράπεζα σε τράπεζα, οι πελάτες βλέπουν τι γίνεται και αρχίζουν να αναζητούν καλύτερες προσφορές. Κεφάλαια  τύπου money market funds των ΗΠΑ έχουν δει τα περιουσιακά τους στοιχεία να αυξάνονται κατά 10% από τις αρχές Ιουνίου στα 1,55 τρισεκατομμύρια δολάρια, αν και ορισμένα από αυτά προέρχονται από ασταθείς αγορές μετοχών, σύμφωνα με το Investment Company Institute.

Οι εταιρικοί πελάτες που έχουν υπαλλήλους τους επιφορτισμένους να διασφαλίζουν ότι λαμβάνουν τις καλύτερες τιμές, αποσύρουν επίσης τα μετρητά τους. Οι εταιρικές καταθέσεις στις JPMorgan, Citi και Wells Fargo μειώθηκαν κατά σχεδόν 120 δισ. δολάρια τον περασμένο χρόνο. Αλλά εδώ, τα χρήματα δεν μεταφέρονται μόνο σε θεσμικά προϊόντα. Η ICI αναφέρει ότι τα καθαρά περιουσιακά στοιχεία έχουν μειωθεί ελαφρά από τον Ιούνιο και οι μονάδες διαχείρισης μετρητών των BlackRock, Morgan Stanley και JPMorgan ανέφεραν συνολικά σχεδόν 110 δισεκατομμύρια δολάρια σε εκροές το τελευταίο τρίμηνο.

Ορισμένες εταιρείες επιλέγουν να αγοράσουν ομόλογα για να επωφεληθούν από τις αυξανόμενες αποδόσεις. Αλλά πολλές επανεξετάζουν την προσέγγισή τους στα μετρητά σε μια εποχή που ο πληθωρισμός έχει αυξήσει τα κόστη.

«Κατά τη διάρκεια της πανδημίας όλοι μάζεψαν πολλά χρήματα. Τώρα καταλαβαίνουν πόσα χρειάζονται ακόμα», λέει βετεράνος τραπεζίτης διαχείρισης μετρητών. «Υπάρχουν λιγότερα αδρανή μετρητά στους εταιρικούς ισολογισμούς».

Άλλοι χρηματοδότες συμφωνούν ότι μέρος της ρευστότητας που συσσωρεύτηκε κατά τη διάρκεια της πανδημίας αρχίζει να εξαντλείται. Ο Gary Shedlin, ο οικονομικός διευθυντής της BlackRock, απέδωσε τις εκροές διαχείρισης μετρητών στη «γενική μείωση των εταιρικών επιπέδων μετρητών». Οι ασταθείς αγορές έχουν καταστήσει πιο δύσκολο για ορισμένες εταιρείες το να αντικαταστήσουν το χρέος που μετακυλείται: η έκδοση ομολόγων υψηλής απόδοσης ήταν σημαντικά χαμηλότερη φέτος.

Οι τραπεζίτες λένε ότι πολλές εταιρείες ανακαλύπτουν ότι έχουν καλύτερη χρήση για τα επιπλέον χρήματά τους. Αυτό μπορεί να είναι η ενίσχυση των αλυσίδων εφοδιασμού και η δημιουργία αποθεμάτων, κεφαλαιουχικών δαπανών ή η αιώνια αγαπημένη, οι επαναγορές μετοχών.

Πιο ανησυχητική είναι η ιδέα ότι οι εταιρείες που χάνουν χρήματα ξεμένουν από μετρητά τώρα που οι επενδυτές έχουν γίνει πιο επιλεκτικοί. Ο διευθύνων σύμβουλος της JPMorgan Chase, Jamie Dimon, έχει προβλέψει ότι οι αμερικανοί καταναλωτές έχουν ακόμη υπόλοιπα στους λογαριασμούς τους για δαπάνες έξι έως εννέα μηνών προτού κάνουν πίσω και οδηγήσουν την οικονομία σε ύφεση. Πόσες νεοφυείς επιχειρήσεις βρίσκονται σε παρόμοια  κατάσταση;