Βρετανία: Σεμνά και ταπεινά τα φετινά Χριστούγεννα – Υπό πίεση οι τρεις στους πέντε Βρετανούς

Βρίσκεται σε μια πρωτοφανή πολιτική και οικονομική περιδίνηση η Βρετανία και οι πολίτες ευλόγως βρίσκονται υπό ένα καθεστώς διαρκούς ιλίγγου – μια κατάσταση που επιδεινώνεται σταθερά μετά το Brexit και κινδυνεύει με απολύτως διαλυτικές για τη χώρα εξάρσεις, όπως είναι η νέα αποσχιστική κίνηση που σχεδιάζει η Σκωτία.

Μετά την παρέλευση του φαινομένου Τρας, ακόμα και ο αμερικανός πρόεδρος Μπάιντεν αισθάνθηκε την ανάγκη να καθησυχάσει τους Αμερικανούς ότι… δεν κινδυνεύουν από τις αλγεινές περιπέτειες της Γηραιάς Αλβιώνος. Δεν πάει δα και πολύς καιρός που απαλλάχτηκαν από το δικό τους φαινόμενο (Τραμπ).

Η καθημερινή επιβίωση των Βρετανών στη «νέα κανονικότητα» της πολλαπλής κρίσης δεν είναι προφανής δίχως αλλαγές στις οικονομικές συνήθειες, ακόμα και στις πολιτισμικές παραδόσεις τους. Πόσω μάλλον αφού πρόκειται για ένα λαό που θρέφεται από το αυτοκρατορικό φαντασιακό ενός παρελθόντος «ενδόξου» μεν από εθνικιστικής απόψεως, πλην κραυγαλέα αυταρχικού και εξόχως ταπεινωτικού για πολλούς άλλους λαούς.

Εξαιτίας της αλαζονικής και υποτιμητικής συμπεριφοράς που επέδειξαν διεθνώς τους τελευταίους (αρκετούς) αιώνες εξάλλου, ελάχιστοι στη διεθνή κοινότητα μοιάζουν να συναισθάνονται το κλιμακούμενο δράμα των Βρετανών πολιτών.

Διαβάστε επίσης: Βρετανοί παραλείπουν γεύματα μπροστά στην ανάφλεξη των τιμών

Υπό πίεση οι 3 στους 5

Παρά ταύτα, εκείνοι που βλέπουν τη ζωή τους να μετατρέπεται σε Γολγοθά είναι κατά κανόνα εκείνοι που δεν το  αξίζουν. Έρευνα της Savanta Comres για λογαριασμό του BBC αποκαλύπτει την ανησυχία των πολιτών της Βρετανίας με εισόδημα κάτω των 40.000 στερλινών (45.000 ευρώ).

Το χαμηλό εισόδημα είναι το ένα χαρακτηριστικό των θυμάτων της κρίσης. Το άλλο είναι το νεαρόν της ηλικίας τους. Χαμηλόμισθοι και νέοι (πολλοί συγκεντρώνουν και τα δύο χαρακτηριστικά) είναι τα θύματα και του Brexit, τα θύματα της θατσερικής αποβιομηχάνισης της Βρετανίας, του «ζαβού του ριζικού» των Εγγλέζων, «του Θεού που τους μισεί»…

Δεν είναι βέβαια ο Βάρναλης ο λογοτέχνης εκείνος που θα περιέγραφε με λέξεις-πινελιές την εικόνα μιας Αγγλίας – ενός Λονδίνου ειδικότερα – του περιθωρίου και της ένδειας που φτάνει στα όρια της εξαθλίωσης. Είναι ο Κάρολος Ντίκενς.

Και από τους σύγχρονους είναι ασφαλώς ο Τζόναθαν Κόου, ο οποίος στο υπέροχο μυθιστόρημά του «Μέση Αγγλία» αποτύπωσε με μεγάλη ακρίβεια και ενάργεια το κλίμα μέσα στο οποίο διεξήχθη τον Ιούνιο του 2016 το δημοψήφισμα του καιροσκόπου λαϊκιστή Ντέιβιντ Κάμερον και ταυτόχρονα περιέγραψε όσα προηγήθηκαν και οδήγησαν σ’ αυτό, από τα χρόνια της βαρώνης Μάργκαρετ Θάτσερ. Της εμβληματικής βρετανίδας πρωθυπουργού που λειτούργησε, τριάντα χρόνια αφ’ ότου αποσύρθηκε από την πολιτική παραδίδοντας στον αξέχαστο Τζον Μέιτζορ, ως το ιδεολογικο-πολιτικό πρότυπο που κατέστρεψε τη Λιζ Τρας, γελοιοποιώντας την μάλιστα ιστορικο-πολιτικά. Λίγοι θα κλάψουν…

Αλίμονο στους νέους

Εντάξει, όλοι αυτοί που στην έρευνα του BBC δηλώνουν ότι τα χριστουγεννιάτικα, εορταστικά σχέδιά τους θα είναι πολύ πιο λιτά και συγκρατημένα εφέτος συγκριτικά με τα συνήθη των άλλων ετών, δεν βρίσκονται στην κατάσταση των απόκληρων της βιομηχανικής επανάστασης του 19^ου αιώνα. Είναι όμως, δίχως ίσως να το συνειδητοποιούν, οι απόκληροι της μεταβιομηχανικής, χρηματομεσιτικής «Αγγλίας του Σίτι» του 21^ου αιώνα.

Είναι οι τρεις στους πέντε Βρετανούς που παραδέχονται ότι τα εφετινά Χριστούγεννα θα είναι πιο φτωχικά γι’ αυτούς σε σχέση με τα περυσινά. Πρόκειται για το 62% των ερωτηθέντων από τους ερευνητές της Savanta Comres. Για τους μισθωτούς, ως επί το πλείστον, οι οποίοι είναι τα μεγάλα θύματα του πληθωρισμού που εκτινάχθηκε στο 10,1% το Σεπτέμβριο, στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων 40 χρόνων.

Αντιοικονομικό το πολιτικό χάος

Μόλις το 3% των ερωτηθέντων στην έρευνα εξέφρασε την πρόθεσή του να αυξήσει τις δαπάνες του για την εφετινή γιορτή των Χριστουγέννων συγκριτικά με πέρυσι. Βέβαια η έρευνα διεξήχθη προτού αναλάβει ο νέος υπουργός Οικονομικών της χώρας Τζέρεμι Χαντ, που πήρε πίσω τις ρηγκανικού τύπου φοροαπαλλαγές που είχε εξαγγείλει ο προκάτοχός του Κουάζι Κουαρτέγκ, φοροαπαλλαγές που αφορούσαν μόνο τους πολύ πλούσιους.

Ο Χαντ προανήγγειλε περικοπές στις δαπάνες της κυβέρνησης και κατάφερε να αλλάξει κάπως το κλίμα, έστω και για λίγες ώρες, αφού η αίσθηση της διάλυσης της κυβέρνησης Τρας ήταν ήδη εδραιωμένη όταν «έσκασε» η τελευταία παραίτηση, εκείνη της υπουργού Εσωτερικών Σουέλα Μπρέιβερμαν. Όπως αποδείχθηκε, η Σουέλα Μπρέιβερμαν ήταν εκείνη που κάρφωσε το τελευταίο καρφί στο φέρετρο της κυβέρνησης Τρας.

Αλίμονο στους νέους

Θα αναρωτηθεί κανείς αν έχει το πολιτικό χάος σχέση με τον προγραμματισμό των Χριστουγέννων. Ασφαλώς και έχει, είναι η απάντηση. Διότι κάποιος δεν πάει να ξοδέψει μεγάλο μερίδιο από τον ούτως ή άλλως εξανεμιζόμενο από την ακρίβεια μισθό του για να αγοράσει τη μεγαλύτερη γαλοπούλα, τα πανάκριβα αλλαντικά και επίσης τις πράσινες σαλάτες και τα λαχανικά (πρόκειται για τρόφιμα που έχουν ανατιμηθεί κατά 20% και 30% συγκριτικά με πέρυσι), όταν δεν ξέρει τι θα του ξημερώσει αύριο.

Η Κρίστι από το Σόμερσετ, που ρωτήθηκε σε ρεπορτάζ του BBC, είπε ότι φοβάται ότι εφέτος τα Χριστούγεννα εκείνη και ο γιος της θα δειπνήσουν με φαγητό από τα σούπερ μάρκετ Tesco, που θα ετοιμάσει στο φούρνο των μικροκυμάτων. Πέρυσι είχαν κάνει «κανονικά» Χριστούγεννα. Με γαλοπούλα, με αλλαντικά και λαχανικά. Το ίδιο και πρόπερσι, παρά την πανδημία.

Η έρευνα του BBC έδειξε ότι εκείνοι που θα περιορίσουν τις δαπάνες τους για δώρα, γεύματα σε εστιατόρια και εν γένει εξόδους τα Χριστούγεννα, είναι οι νέοι από 25 έως 34 ετών. Σχεδόν τρεις στους τέσσερις Βρετανούς που βρίσκονται στην ηλικιακή αυτή ομάδα προετοιμάζονται για περικοπές δαπανών. Αίσθηση προκαλεί η αρνητική απάντηση που έδωσαν οι περισσότεροι εξ αυτών (το 55%) στο ερώτημα αν κάνουν οικονομίες από τώρα για να έχουν να ξοδέψουν τα Χριστούγεννα.

Δεν εξοικονομούν οι Βρετανοί επειδή «στο τέλος της μέρας» δεν τους μένει τίποτα για να βάλουν στην άκρη, όπως οι ίδιοι παραδέχονται. Και όσοι το καταφέρνουν, στόχος τους είναι να φτιάξουν ένα κομπόδεμα για να το ξοδέψουν για φαγητό και ποτό με φίλους στο σπίτι. Ελάχιστοι μαζεύουν χρήματα με τη φιλοδοξία να ταξιδέψουν ή για να ξοδέψουν σε κοινωνικές εκδηλώσεις και βραδινές εξόδους.

Εκπρόσωπος του υπουργείου Οικονομικών υπενθύμισε στο BBC ότι «ήδη η κυβέρνηση έχει αναλάβει αποφασιστικές δράσεις» για να ελαφρύνει τους χειμερινούς λογαριασμούς των Βρετανών. Η κυβέρνηση (της Λιζ Τρας αλλά και η παλαιότερη του Μπόρις Τζόνσον) έχει παράσχει ήδη αρωγή τουλάχιστον 1.200 στερλινών (1.370 ευρώ) σε περίπου 8 εκατομμύρια ευάλωτα νοικοκυριά για να στηρίξει την αγοραστική τους δύναμη, είπε χαρακτηριστικά ο εκπρόσωπος – «έρημος κι απρόσωπος», θα συμπλήρωνε ο Διονύσης Σαββόπουλος.