ΕΣΠΑ: 4 δισ. ευρώ σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις [πίνακες]

Ξεκινούν μέσα Νοεμβρίου οι δύο πρώτες δράσεις του νέου ΕΣΠΑ 2021-2027 για μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜμΕ) που θα τρέξουν το επόμενο δίμηνο συνολικού προϋπολογισμού 1 δισεκατομμυρίου ευρώ.

Μέσω του νέου ΕΣΠΑ αναμένεται να διατεθούν περί τα 4 δισ. ευρώ σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις, 3 δισ. ευρώ μέσω δράσεων και 1 δισ. ευρώ μέσω χρηματοδοτικών εργαλείων. Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Ανάπτυξης, κατά τη διάρκεια του 2022 μέσω Δράσεων και Προγραμμάτων του ΕΣΠΑ έχουν διατεθεί πόροι της τάξεως των 500 εκατ. ευρώ προς Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις.

Διαβάστε επίσης: Olympia Forum: Πάνω από 8 δισ. ευρώ στις Περιφέρειες μέσω ΕΣΠΑ

Το νέο ΕΣΠΑ έχει συνολικό προϋπολογισμό 26,1 δισ. ευρώ, από τα οποία, τα 20,9 δισ. είναι η ενωσιακή συμμετοχή και τα 5,3 δισ. η εθνική συνεισφορά. Κατά τις 15 Νοεμβρίου ξεκινούν δύο ακόμα προσκλήσεις από το ΕΣΠΑ με προϋπολογισμό τουλάχιστον 1 δισ. ευρώ. Η πρώτη πρόσκληση είναι για τη «Ψηφιακή Μετάβαση των ΜμΕ» (αρχικό προϋπολογισμό 300 εκατ. ευρώ).  Η δεύτερη πρόσκληση είναι για την «Πράσινης Μετάβασης των ΜμΕ» ( 700 εκατ. ευρώ).

Η αγορά

Σύμφωνα, πάντως, με έρευνα του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ σχετικά με την αξιοποίηση του ΕΣΠΑ τα προγράμματα χρηματοδότησης (ΕΣΠΑ) αφορούν στο 6%, ενώ ο τραπεζικός δανεισμός στο 3,8%. Το συντριπτικά μεγαλύτερο μέρος των επιχειρήσεων χρηματοδοτούν τις επενδύσεις με Ίδια Κεφάλαια, αξιοποιώντας σε χαμηλό βαθμό ακόμη και τους διαθέσιμους χρηματοδοτικούς πόρους εργαλείων όπως το ΕΣΠΑ.

Η αγορά έχει επισημάνει ότι η ισχύουσα πρόβλεψη για χρηματοδότηση προς τις ΜμΕ μέσω των κοινοτικών προγραμμάτων δεν είναι αρκετή, ζητώντας διεύρυνση των δράσεων.

Τα μηνύματα από την αγορά είναι ότι η επιλογή της διοχέτευσης των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης, κατά κύριο λόγο μέσω των τραπεζών, δυσκολεύει την επιτυχία του προγράμματος.

Τα  χαμηλά επιτόκια είναι μεν ελκυστικά , ωστόσο πολλές επιχειρήσεις μένουν εκτός δανεισμού καθώς δεν πληρούν τις προϋποθέσεις των  τραπεζών.

Σύμφωνα με την έρευνα της ΕΤΕ, που διενεργήθηκε το πρώτο εξάμηνο του 2022, οι επιχειρήσεις που σκοπεύουν να προχωρήσουν σε έστω μία επένδυση την ερχόμενη πενταετία αντιστοιχούν στο 86% του τομέα ΜμΕ (ποσοστό κατά 10% υψηλότερο συγκριτικά με τις ΜμΕ που προχώρησαν σε επενδύσεις την προηγούμενη πενταετία).

Ο καθοριστικός ρόλος του Ταμείου, μάλιστα, αναδεικνύεται από το γεγονός ότι περίπου το 1/5 των επιχειρήσεων που σκοπεύουν να επενδύσουν (15% του τομέα) έλαβε αυτή την απόφαση ακριβώς επειδή οι πόροι του καθιστούν τις επενδύσεις αυτές εφικτές, ενώ ένα επιπλέον 32% του τομέα διευκολύνεται από το ενδεχόμενο να ενταχθεί στις δράσεις του Ταμείου Ανάκαμψης (ενώ θα επεδίωκε να επενδύσει και χωρίς την ύπαρξή του).

Πέρα από το ποσοστό του τομέα που κινητοποιούν, οι δράσεις του Ταμείου Ανάκαμψης διευκολύνουν τον σχεδιασμό συγκριτικά μεγαλύτερων επενδύσεων. Έτσι, λοιπόν, οι ΜμΕ που δηλώνουν πως οι επενδύσεις τους θα συνδυαστούν με δράσεις του Ταμείου σχεδιάζουν κατά μέσο όρο 3% υψηλότερες επενδύσεις (ως ποσοστό του κύκλου εργασιών τους).

Εξετάζοντας τα σχετικά μεγέθη επενδύσεων ανά μέγεθος επιχειρήσεων, οι πολύ μικρές επιχειρήσεις ωφελούνται ιδιαίτερα καθώς μέσω των δράσεων του Ταμείου σχεδιάζουν να χρηματοδοτήσουν επενδύσεις κατά μέσο όρο 8% μεγαλύτερες από τις επενδύσεις που δεν θα ενταχθούν σε δράσεις του Ταμείου (έναντι 2% για τις μεσαίες και καμίας διαφοράς για τις μικρές επιχειρήσεις).

Οι πρώτες δράσεις

Οι δράσεις του νέου ΕΣΠΑ για τον Νοέμβριο:

• Η πρώτη δράση αφορά στην «Ψηφιακή Μετάβαση των ΜμΕ» με τον πρώτο κύκλο προκηρύξεων να περιλαμβάνει πόρους 300 εκατ. ευρώ. Η υποβολή αιτήσεων θα ξεκινήσει τέλος Οκτωβρίου και θα αφορά χρηματοδοτήσεις επιχειρηματικών σχεδίων επιχειρήσεων με χαμηλή ψηφιακή ετοιμότητα.
• Η δεύτερη δράση αφορά στην «Πράσινη Μετάβαση των ΜμΕ» που περιλαμβάνει πόρους 700 εκατ. ευρώ. Η υποβολή αιτήσεων θα ξεκινήσει τέλος Νοεμβρίου και αφορά στην αναβάθμιση της παραγωγικής λειτουργίας των ΜμΕ με την αξιοποίηση λύσεων φιλικών προς το περιβάλλον και οι οποίες θα καταστήσουν τις επιχειρήσεις περισσότερο ανταγωνιστικές.Εκτός της επιχορήγησης των παραγωγικών παγίων θα επιχορηγείται και η εγκατάσταση ηλιακών panels σε ΜμΕ, για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας για ίδια κατανάλωση, όχι  για «net metering». Στόχος είναι η περαιτέρω μείωση του λειτουργικού κόστους των ΜμΕ.

Κίνητρα για μετατροπή σε συμβάσεις πλήρους απασχόλησης

Ασχέτως με τα προγράμματα του ΕΣΠΑ, η κυβέρνηση δίνει μπόνους στις μικρομεσαίες με μείωση εισφορών 40% για έναν χρόνο ως κίνητρο προκειμένου να μετατρέψουν τις συμβάσεις  μερικής απασχόλησης σε πλήρους.  Μέσω της σχετικής διάταξης του μίνι ασφαλιστικού νομοσχεδίου για την μετατροπή των συμβάσεων μερικής απασχόλησης σε πλήρους προβλέπονται σημαντικές  δικλείδες ασφαλείας, όπως των προσαυξημένων κατά 100%, στην περίπτωση που ο εργοδότης δεν τηρήσει τους προβλεπόμενους όρους. Αυτό αφορά την διατήρηση του ίδιου αριθμού εργαζόμενων ή την διατήρηση της σύμβασης για ένα χρόνο. Σύμφωνα με τον Εργανη,  οι νέες συμβάσεις πλήρους απασχόλησης στην αγορά εργασίας τον προηγούμενο μήνα ανήλθαν στο 47,36% του συνόλου των νέων συμβάσεων (έναντι 47,41% πέρσι τον ίδιο μήνα). Για τις νέες συμβάσεις ελαστικής απασχόλησης (μερικής και εκ περιτροπής) ανήλθαν στο 52,64%.