Φυσικό αέριο: Νέα εμπόδια στην πορεία προς το πλαφόν – Οι προϋποθέσεις που θέτει η Κομισιόν

Νέα εμπόδια ανακύπτουν στο ζήτημα της επιβολής κάποιου είδους πλαφόν στο φυσικό αέριο, τουλάχιστον στις ποσότητες που χρησιμοποιούνται για ηλεκτροπαραγωγή. Και αυτό γιατί μπορεί οι ηγέτες των 27, μετά από έντονες αντιπαραθέσεις και αντεγκλήσεις, να κατέληξαν εν τέλει σε συμφωνία την Παρασκευή, όμως τώρα η Κομισιόν προειδοποιεί ότι οποιοδήποτε τέτοιο βήμα πρέπει να διασφαλιστεί ότι δεν θα οδηγήσει σε αύξηση της ζήτησης ή σε παροχή φθηνής ηλεκτρικής ενέργειας σε κράτη μέλη εκτός του μπλοκ.

Βρετανία και Ελβετία

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το Bloomberg που επικαλείται άτομο με γνώση των συζητήσεων, η Επιτροπή επισημαίνει ότι το πλαφόν πρέπει να επεκταθεί και σε χώρες που εισάγουν ηλεκτρική ενέργεια από την ΕΕ, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο και η Ελβετία, προκειμένου να είναι αποτελεσματικό. Εναλλακτικά, η ΕΕ θα έπρεπε να εξάγει ηλεκτρική ενέργεια σε υψηλότερη τιμή από ό,τι στο εσωτερικό του μπλοκ, μια κίνηση που απαγορεύεται από σειρά διεθνών συμφωνιών.

Διαβάστε επίσης: Φυσικό αέριο: Οι τιμές έπεσαν κάτω από το φράγμα των 100 δολ. ανά μεγαβατώρα

Καθώς οποιαδήποτε απόφαση για επιβολή πλαφόν στο φυσικό αέριο πρέπει πρώτα να προταθεί από την Κομισιόν και ακολούθως να εγκριθεί από τα κοινοβούλια των 27 κρατών – μελών, εκτιμάται ότι η σχετική διαδικασία αναμένεται να διαρκέσει αρκετές εβδομάδες, αν όχι μήνες.

Τα βήματα

Σαν πρώτο βήμα, σύμφωνα με το Bloomberg, οι υπουργοί Ενέργειας του μπλοκ πρέπει να καταλήξουν σε συμφωνία σχετικά με τον κανονισμό που πρότεινε η Επιτροπή στις 18 Οκτωβρίου, ανοίγοντας έτσι τον δρόμο για παρέμβαση στην αγορά. Το πρώτο αυτό βήμα θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί σε έκτακτη συνεδρίαση που αναμένεται να διεξαχθεί προς τα τέλη Νοεμβρίου.

Σε εκείνο το σημείο, η Επιτροπή θα έχει την εντολή να υποβάλει ξεχωριστή πρόταση για πλαφόν, που θα σταλεί εκ νέου στα κράτη μέλη – τα οποία μάλιστα θα έχουν το δικαίωμα να την τροποποιήσουν. Αν και οι λεπτομέρειες για τις ακριβείς ημερομηνίες και τις επιλογές είναι λιγοστές, πολλοί διπλωμάτες λένε – σύμφωνα με το Bloomberg – ότι δεν είναι δυνατόν να εφαρμοστούν ταυτόχρονα και οι δύο τύποι ανώτατων τιμών. Εξάλλου, οποιουδήποτε είδους πλαφόν, όπως επισημαίνεται, πρέπει να είναι προσωρινό, να μη θέσει σε κίνδυνο την ασφάλεια του εφοδιασμού και να αποτρέψει την ενίσχυση της ζήτησης φυσικού αερίου τη στιγμή που η ΕΕ επιδιώκει τη μείωσή της.

Η Κομισιόν μάλιστα φέρεται – σύμφωνα πάντα με το αμερικανικό πρακτορείο – να ζήτησε από τα κράτη μέλη να επιδοτήσουν τους σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής που χρησιμοποιούν ως καύσιμο το φυσικό αέριο, σε περίπτωση επιβολής πλαφόν, ώστε να καλυφθεί η διαφορά μεταξύ της ημερήσιας τιμής που διαμορφώνεται στην Ολλανδία και της τιμής στόχου του φυσικού αερίου που χρησιμοποιείται για ηλεκτροπαραγωγή.

Μηχανισμός αποζημίωσης και ανακατανομής

Ένας τέτοιος μηχανισμός όχι μόνο θα μείωνε την τιμή στην οποία οι σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής με καύση φυσικού αερίου πωλούν την ηλεκτρική τους ενέργεια στην αγορά, αλλά θα αποκλιμάκωνε και τη συνολική τιμή εκκαθάρισης, μειώνοντας τα έσοδα των επιχειρήσεων που παράγουν ηλεκτρική ενέργεια από άλλες πηγές. Αρκετά κράτη μέλη πρότειναν ότι η επιδότηση θα πρέπει να περιορίσει την τιμή του φυσικού αερίου στο ισοδύναμο της τιμής TTF των 100-120 ευρώ ανά μεγαβατώρα, σύμφωνα με την Κομισιόν.

Διαβάστε επίσης – Κομισιόν: Διακοπή αερίου και στα νοικοκυριά, σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης

Το κόστος ενός τέτοιου ανώτατου ορίου τιμών θα εξαρτιόταν από τον αριθμό των σταθμών ηλεκτροπαραγωγής που λειτουργούν με φυσικό αέριο στα επιμέρους κράτη μέλη, σύμφωνα με την Κομισιόν. Τα κράτη που βασίζονται στο εν λόγω καύσιμο για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας όπως η Γερμανία, οι Κάτω Χώρες και η Ιταλία, θα βρίσκονταν αντιμέτωπες με υψηλότερο κόστος για τις αναγκαίες επιδοτήσεις. Οι χώρες που εισάγουν ενέργεια που παράγεται από φυσικό αέριο θα επωφεληθούν από το σύστημα, με τη Γαλλία να θεωρείται ο μεγαλύτερος κερδισμένος.

Για να αντιμετωπιστούν οι διαφορές, η ΕΕ θα πρέπει να δημιουργήσει έναν μηχανισμό για την ανακατανομή του κόστους του πλαφόν ανάλογα με τα οφέλη που επιφέρει σε κάθε κράτος μέλος. Θα πρόκειται για ένα δύσκολο βήμα δεδομένης της έλλειψης αξιόπιστων στατιστικών στοιχείων, αλλά και των πολιτικών προκλήσεων.

Νέο σύστημα τιμολόγησης

Στο μεταξύ, όπως μεταδίδει το Bloomberg, η Επιτροπή δήλωσε ότι άρχισε να εργάζεται πάνω σε ένα πιο διαρθρωτικό και μακροπρόθεσμο μέτρο για την αποσύνδεση των τιμών φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας, προσθέτοντας ότι ορισμένα από τα στοιχεία του θα μπορούσαν να προωθηθούν άμεσα.

Ένα από αυτά θα μπορούσε να είναι η αποζημίωση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και άλλων τεχνολογιών με βάση το πραγματικό κόστος παραγωγής, στο πλαίσιο των λεγόμενων συμβάσεων διαφοράς. Στο νέο σύστημα, ο κύριος ρόλος της ηλεκτροπαραγωγής από φυσικό αέριο θα ήταν να αντισταθμίζει την επίδραση της ασταθούς παραγωγής από ανανεώσιμες πηγές.

Μια τέτοια στοχευμένη αλλαγή του σχεδιασμού της αγοράς μπορεί να προταθεί και να εφαρμοστεί γρήγορα, σύμφωνα με το εκτελεστικό σκέλος της ΕΕ. Θα προσέφερε μια πιο μόνιμη λύση για τη διακοπή της σύνδεσης μεταξύ των τιμών της ηλεκτρικής ενέργειας και των εξαιρετικά ασταθών αγορών φυσικού αερίου, οφελώντας τους καταναλωτές καθώς η ισχυροποίηση των ΑΠΕ αποτελεί προϋπόθεση για τη σταδιακή κατάργηση του ρωσικού φυσικού αερίου, σύμφωνα με την Κομισιόν.

Σκρέκας: Θα χτίσουμε πάνω στα θεμέλια των ηγετών των «27»

«Στο πρόσφατο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο οι επικεφαλής των κρατών έθεσαν τα θεμέλια μιας πολύ σημαντικής συμφωνίας. Σήμερα θα προσπαθήσουμε να οικοδομήσουμε πάνω σε αυτά τα θεμέλια.»

Αυτό δήλωσε ο Κώστας Σκρέκας, προσερχόμενος στη σύνοδο των υπουργών Ενέργειας της ΕΕ στο Λουξεμβούργο. Οι υπουργοί Ενέργειας των 27 αναζητούν μια κοινή προσέγγιση αναφορικά με τον τρόπο που το μπλοκ θα εφαρμόσει τη δέσμη μέτρων για το φυσικό αέριο και τις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος, στην οποίαν κατέληξαν οι ηγέτες των κρατών μελών της ΕΕ την Παρασκευή.

Σίμσον: Θα εξετάσουμε την επέκταση του ιβηρικού μοντέλου στην ενέργεια

Το τι σημαίνει πιθανή επέκταση του ιβηρικού μοντέλου σε ευρωπαϊκό επίπεδο είναι ένα από τα ζητήματα τα οποία θα συζητήσουν οι υπουργοί Ενέργειας σήμερα στο Λουξεμβούργο, ανέφερε η αρμόδια Επίτροπος Κάντρι Σίμσον.

Προσερχόμενη στο Συμβούλιο των Υπουργών Ενέργειας σημείωσε ότι οι ηγέτες ζήτησαν από την Κομισιόν να παράσχει μια ανάλυση σε σχέση με το συγκεκριμένο μοντέλο.

«Η Ιβηρική χερσόνησος δεν είναι επαρκώς διασυνδεδεμένη με την υπόλοιπη Ευρώπη. Ήταν πιθανόν λοιπόν να εξετάσουμε αυτή την εναλλακτική (το ιβηρικό μοντέλο) και οι ηγέτες μας ζήτησαν να αναλύσουμε πώς να το επεκτείνουμε και τι σημαίνει από την άποψη των δαπανών διότι τα διαφορετικά κράτη μέλη έχουν διαφορετικά ενεργειακά μίγματα», επεσήμανε η κ. Σίμσον.

Παράλληλα, ανέφερε ότι το πακέτο των μέτρων «περιλαμβάνει έναν πιο αντιπροσωπευτικό δείκτη για τιμές του φυσικού αερίου, την ενίσχυση της αλληλεγγύης μεταξύ των κρατών-μελών σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης και μέτρα για το πώς θα προχωρήσει η από κοινού αγορά φυσικού αερίου. Οι ηγέτες ενέκριναν αυτή την προσέγγιση και μας ζήτησαν να προχωρήσουμε».