ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΟ: H ελληνική σφραγίδα στην ιστορική συμφωνία Ισραήλ – Λιβάνου για τις θαλάσσιες ζώνες

Στην φωτό, ο CEO της Energean Μαθιός Ρήγας με το επιτελείο του Energean Power την ώρα που ξεκινά η παραγωγή φυσικού αερίου από το Karish – πηγή: social media Energean

Ένα ενδιαφέρον επιχειρηματικό παρασκήνιο υπάρχει πίσω από τις διεργασίες που οδήγησαν την Πέμπτη στην υπογραφή της ιστορικής συμφωνίας για τις θαλάσσιες ζώνες ανάμεσα στους δύο παραδοσιακότερους εχθρούς στο παζλ της Μέσης Ανατολής, τον Λίβανο και το Ισραήλ.

O OT αποκαλύπτει το παρασκήνιο. Έχει επίκεντρο την επένδυση ύψους 2 δισ. δολαρίων της Energean, μιας πολυεθνικής, πλέον, εταιρείας με ελληνικές καταβολές αλλά και με ελληνική διοίκηση.

Διαβάστε επίσης: Ισραήλ: Ανοίγει ο δρόμος για τον καθορισμό θαλασσίων συνόρων με τον Λίβανο

Ήταν στις αρχές Ιουνίου όταν το Energean Power, το πλωτό εργοστάσιο παραγωγής, αποθήκευσης και εκφόρτωσης (FPSO -Floating, Production, Storage & Offloading) που θα παρήγαγε φυσικό αέριο από το κοίτασμα Karish στην θάλασσα του Ισραήλ, περνούσε μέσα σε πανηγυρικό κλίμα την Διώρυγα του Σουέζ, προερχόμενο από τα ναυπηγεία της Σιγκαπούρης για να εγκατασταθεί στην θέση των επιχειρήσεών του, περίπου 80 χλμ. από τις ακτές του Ισραήλ. Η άφιξή του προκαλούσε ενθουσιασμό στο Ισραήλ, καθώς σηματοδοτούσε την αντίστροφη μέτρηση για την έναρξη παραγωγής από ένα νέο κοίτασμα, το οποίο πέραν από την ασφάλεια του εφοδιασμού, θα έφερνε ανταγωνισμό στην εγχώρια αγορά και ιδιαίτερα καλές τιμές για τους ηλεκτροπαραγωγούς και τις μεγάλες βιομηχανίες.

Ωστόσο, το κλίμα ήταν τελείως διαφορετικό στον γειτονικό Λίβανο, μια χώρα που βρίσκεται σε εμπόλεμη κατάσταση με το Ισραήλ αλλά και που επανειλημμένα έχει προσπαθήσει να προχωρήσει σε ανάπτυξη δικών της φυσικών πόρων χωρίς αποτυχία. Με τον πλέον επίσημο τρόπο και δια του ίδιου του προέδρου Μισέλ Αούν, ο Λίβανος αμφισβήτησε την κυριότητα του Ισραήλ στο κοίτασμα Karish, επεκτείνοντας ουσιαστικά τις διεκδικήσεις που είχε θέσει ήδη προ δεκαετίας με την κατάθεση των θέσεών του στον ΟΗΕ, στο πλαίσιο της προσπάθειας οι δύο χώρες να καθορίσουν τις μεταξύ τους ΑΟΖ.

Η Χεζμπολάχ

Η ένταση στην πυριτιδαποθήκη που λέγεται «Μέση Ανατολή» ανέβηκε ακόμη περισσότερο, όταν η παρακρατική οργάνωση Χεζμπολάχ δια του ηγέτη της Χασάν Νασράλα εκτόξευσε απειλές κατά του Ισραήλ αλλά ακόμη και κατά της ελληνικής εταιρείας, δηλώνοντας ότι «θα φέρετε εσείς την ευθύνη για ο,τιδήποτε συμβεί στην πλατφόρμα, για τις υλικές και για τις ανθρώπινες απώλειες» σε περίπτωση που προχωρούσε η παραγωγή χωρίς να ικανοποιηθούν τα συμφέροντα του Λιβάνου. Μάλιστα, κοντά στο Energean Power βρέθηκαν τρία drones, μη εξοπλισμένα, τα οποία βεβαίως καταρρίφθηκαν άμεσα από τις ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις, αλλά το περιστατικό προφανώς ενέτεινε την ανησυχία.

Η διανυκτέρευση του CEO

Εύλογα αναπτύχθηκε ένας προβληματισμός, και ειδικά με βάση την πρακτική που έχουν ακολουθήσει κολοσσιαίες και πολύ μεγαλύτερες από την Energean διεθνείς πετρελαϊκές εταιρείες σε ευαίσθητες περιοχές και σε ανάλογες στιγμές: Μήπως η εταιρεία θα έπρεπε να αναβάλει την έναρξη της παραγωγής φυσικού αερίου μέχρι να εκτονωθεί η κρίση και οι δύο χώρες να φτάσουν σε κάποια συμφωνία;

Ωστόσο, η Energean παρέμεινε κατηγορηματικά προσηλωμένη στο πλάνο της για παραγωγή εντός του τρίτου τριμήνου ή, το αργότερο, μέσα στο φθινόπωρο.

Μάλιστα, ο Διευθύνων Σύμβουλος του ομίλου Energean κ. Μαθιός Ρήγας μετέβη στο Energean Power και διανυκτέρευσε μαζί με τους εργαζόμενους σε αυτό, στέλνοντας το μήνυμα για την εμπιστοσύνη του στη διασφάλιση της ασφάλειας της εγκατάστασης από τις ισραηλινές δυνάμεις αλλά και της τήρησης του επιχειρησιακού προγράμματος.

Ο Άμος Χοχστάιν

Οι εξελίξεις αυτές έφεραν έναν έντονο διπλωματικό συναγερμό και κάπου εδώ υπεισέρχεται και ο αμερικανικός παράγοντας, οποίος διέβλεψε τις ευκαιρίες μέσα στην κρίση. Ο ειδικός απεσταλμένος του Λευκού οίκου Άμος Χοχστάιν κατέφθασε στη Βηρυτό με ξεκάθαρο το μήνυμα «ξεχάστε το Karish, το ξέρετε και εσείς ότι ανήκει στο Ισραήλ», ενώ η επόμενη στάση ήταν στην ευρισκόμενη σε προεκλογική περίοδο Ιερουσαλήμ, με την επίσης σαφέστατη παραίνεση ότι και η λιβανέζικη κυβέρνηση θα πρέπει να εισπράξει μια εξέλιξη που δημιουργεί προοπτικές. Ακολούθησε ένας μαραθώνιος διπλωματικών επαφών που κράτησαν τέσσερις μήνες και που έφεραν την πολυπόθητη ιστορική συμφωνία ανάμεσα στις δύο χώρες: Ο Λίβανος αναγνώριζε την πλήρη κυριαρχία του Ισραήλ στο κοίτασμα Karish και το Ισραήλ αναγνώριζε με τη σειρά του κυριαρχία του Λιβάνου στο μεγαλύτερο μέρος του κοιτάσματος Qana που βρίσκεται εντός της επίμαχης περιοχής.

Ο Μακρόν

Μάλιστα, στην έρευνα και αξιοποίηση του Qana φαίνεται ότι θα ενεργοποιηθεί ο γαλλικός κολοσσός Total και δεν είναι, προφανώς, τυχαίο ότι εκ των πρώτων ηγετών που χαιρέτησαν την επίτευξη συμφωνίας ήταν ο Πρόεδρος Μακρόν, μαζί με τις κυβερνήσεις χωρών όπως η Ελλάδα, η Κύπρος και η Αίγυπτος, χώρα με πολύ καλές πλέον σχέσεις με το Ισραήλ και, παραδοσιακά και με το Λίβανο. Η Αίγυπτος, άλλωστε, είναι χώρα – κλειδί για την Ανατολική Μεσόγειο και την Ευρώπη, καθώς και σημαντική παραγωγή φυσικού αερίου διαθέτει αλλά και δύο σημαντικές υποδομές υγροποίησης στο Idku και στο Damieta στις οποίες εμπλέκονται οι ενεργειακοί κολοσσοί Shell και ENI αντίστοιχα και οι οποίες διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στις εξαγωγές LNG στις ευρωπαϊκές αγορές. Προφανώς και έχει τη βαρύτητά του στην όλη υπόθεση και το ότι η Energean έχει σημαντική παρουσία στην Αίγυπτο με παραγωγή φυσικού αερίου στον Κόλπο της Αλεξάνδρειας…

Ο Μπάιντεν

Με όλα αυτά, φθάσαμε την παραμονή του δικού μας «ΟΧΙ» στο «ΝΑΙ» σε μια ιστορική -και αδιανόητη πριν λίγους μήνες – συμφωνία που υπέγραψαν στη Βηρυτό ο Πρόεδρος Αούν και στην Ιερουσαλήμ ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Ted Lapid. Ένα «ΝΑΙ» που χαιρέτησε ακόμη και ο Πρόεδρος Μπάιντεν, δηλώνοντας ότι “αυτή η συμφωνία μας φέρνει ένα βήμα πιο κοντά στην υλοποίηση ενός οράματος για μια Μέση Ανατολή που θα είναι πιο ασφαλής, ολοκληρωμένη και ευημερούσα, αποφέροντας οφέλη για όλους τους κατοίκους της περιοχής”. Ένα “ΝΑΙ” που ίσως να μην είχε ειπωθεί ποτέ ή, σίγουρα, να καθυστερούσε άγνωστον για πόσο αν δεν υπηρχε η ελληνική επιμονή της Energean στον επιχειρηματικό της σχεδιασμό, το νέο κεφάλαιο του οποίου ακούει πλέον στον κωδικό «γεωτρήσεις στο Ισραήλ για ανακαλύψεις που θα στείλουν αέριο στην Ευρώπη»…