Σαμπουάν: Εντοπίστηκε καρκινογόνος ουσία σε γνωστά προϊόντα

Καρκινογόνος ουσία εντοπίστηκε σε δημοφιλή στις ΗΠΑ ξηρά σαμπουάν, όπως το Not Your Mother’s και το Batiste της Church & Dwight, σύμφωνα με ανεξάρτητη επιστημονική μελέτη που επικαλείται το περιοδικό Time.

Η υψηλή περιεκτικότητα βενζολίου, που αποτελεί επικίνδυνη χημική ουσία, στα προϊόντα αυτά, σήμανε εκ νέου συναγερμό, αφού λίγο καιρό πριν πολυεθνικοί κολοσσοί όπως η Unilever και η Procter and Gamble απέσυραν παρτίδες ευπώλητων προϊόντων τους για τον ίδιο λόγο.

Διαβάστε επίσης: Καρκίνος: Η ατζέντα της Ελλάδας για την καταπολέμηση του καρκίνου στην μετά Covid-19 εποχή

Οι ειδικοί κρούουν κώδωνα κινδύνου για τους μεγάλους «αόρατους» – και άρα πιο απειλητικούς – κινδύνους που ελλοχεύουν για την υγεία των καταναλωτών. Το γεγονός, δε, ότι πρόκειται για προϊόντα ευρείας χρήσης (σαμπουάν, αντιηλιακά, απολυμαντικά χεριών) και μάλιστα μεγάλων ισχυρών εταιρειών γεννά μεγαλύτερο προβληματισμό και ανησυχία.

Η έρευνα

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το αμερικανικό περιοδικό, η Valisure, ένα εργαστήριο με έδρα το Νιου Χέιβεν του Κονέκτικατ, εξέτασε 148 παρτίδες από 34 μάρκες ξηρού σαμπουάν σε μορφή σπρέι, διαπιστώνοντας ότι το 70% περιείχε βενζόλιο, μια χημική ουσία που μπορεί να προκαλέσει ορισμένους τύπους καρκίνου του αίματος, όπως η λευχαιμία. Ακολούθως, η εταιρεία κατέθεσε αίτηση στην αμερικανική Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων ζητώντας να ανακληθούν τα εν λόγω προϊόντα.

Σύμφωνα με το Time, τα υψηλότερα επίπεδα βενζολίου μεταξύ των ξηρών σαμπουάν βρέθηκαν σε δημοφιλή μάρκα που ονομάζεται Not Your Mother’s, η οποία μάλιστα διαφημίζει τα «καθαρά, ποιοτικά συστατικά» που περιέχουν τα προϊόντα της. Άλλες μάρκες που βρέθηκαν να έχουν αυξημένο βενζόλιο ήταν οι Batiste, Sun Bum και John Paul Mitchell Systems.

Δεν είναι η πρώτη φορά που το ίδιο εργαστήριο εντοπίζει βενζόλιο σε δημοφιλή προϊόντα: Τον τελευταίο χρόνο, η εν λόγω χημική ουσία έχει εντοπιστεί σε αντηλιακά σπρέι, αντιιδρωτικά και απολυμαντικά χεριών. Ήδη αντίστοιχα προϊόντα των Dove, Suave και Bed Head της Unilever, καθώς και των Pantene και Herbal Essences της Procter & Gamble, έχουν ανακληθεί λόγω αυξημένης περιεκτικότητας βενζολίου.

Πανταχού παρών κίνδυνος

Σύμφωνα με την ανάλυση της Valisure, το ξηρό σαμπουάν Not Your Mother’s Beach Babe περιείχε 158 μέρη βενζολίου ανά εκατομμύριο. Σε προηγούμενες μελέτες, το εργαστήριο βρήκε αντηλιακά με έως και 6 μέρη ανά εκατομμύριο, απολυμαντικά χεριών με 16 μέρη ανά εκατομμύριο και αντιιδρωτικά με 18 μέρη ανά εκατομμύριο. Ένα κουτάκι του Batiste Bare Dry Shampoo περιείχε 15 μέρη βενζολίου ανά εκατομμύριο σε ένα σπρέι.

Ο Οργανισμός Προστασίας Περιβάλλοντος δήλωσε ότι η εισπνοή βενζολίου σε επίπεδα 0,4 μέρη ανά δισεκατομμύριο κατά τη διάρκεια της ζωής ενός ανθρώπου θα μπορούσε να οδηγήσει σε έναν επιπλέον καρκίνο ανά 100.000 άτομα, ένα μέτρο κινδύνου που χρησιμοποιεί και ο αμερικανικός Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA).

Όπως δήλωσε ο Ντέιβιντ Λάιτ, CEO της Valisure, «το στεγνό σαμπουάν δεν είναι ένα προϊόν που χρησιμοποιείτε μία φορά και τελειώσατε. Πολλοί άνθρωποι το χρησιμοποιούν μία φορά την ημέρα ή μερικές φορές την εβδομάδα».

Όπως επισημαίνει το Time, τα υψηλά ποσοστά βενζολίου θέτουν υπό αμφισβήτηση ανακοινώσεις όπως αυτή της Unilever, μετά την ανάκληση των σαμπουάν Dove, Tresemme, Suave, Bed Head και Rockaholic στις 18 Οκτωβρίου.

«Με βάση ανεξάρτητη αξιολόγηση του κινδύνου για την υγεία, η καθημερινή έκθεση στο βενζόλιο στα ανακληθέντα προϊόντα στα επίπεδα που ανιχνεύθηκαν στις δοκιμές δεν αναμένεται να προκαλέσει δυσμενείς συνέπειες για την υγεία», είχε δηλώσει τότε η Unilever.

Η P&G ήταν η πρώτη εταιρεία που ανακάλεσε ξηρά σαμπουάν τον περασμένο Δεκέμβριο, αποσύροντας παρτίδες των Pantene και Herbal Essences από τα ράφια. Είχε, ξανά, προηγηθεί έρευνα της Valisure.

Αντηλιακά, αντιιδρωτικά και απολυμαντικά

Σύμφωνα πάντα με το Time, η Valisure έχει εντοπίσει υψηλά επίπεδα βενζολίου και σε αντηλιακά σπρέι, συμπεριλαμβανομένων παρτίδων των προϊόντων Neutrogena της Johnson & Johnson, σε αντιιδρωτικά σπρέι, όπως τα Secret και Old Spice της Procter & Gamble, και σε ορισμένα απολυμαντικά χεριών που εισήχθησαν στην αγορά κατά την έναρξη της πανδημίας του κοροναϊού το 2020.

Ορισμένες εταιρείες θεωρούν ότι το πρόβλημα βρίσκεται στις χημικές ενώσεις που χρησιμοποιούνται ως προωθητικά αέρια στα προϊόντα σπρέι, όπως το προπάνιο και το βουτάνιο, τα οποία αποτελούν αποστάγματα πετρελαίου που παράγονται κατά τη διαδικασία της διύλισης. Το βενζόλιο, άλλωστε, αποτελεί γνωστό ρύπο των προϊόντων πετρελαίου.

Το προπάνιο και το βουτάνιο που χρησιμοποιούνται στα προϊόντα προσωπικής φροντίδας υποτίθεται ότι καθαρίζονται έτσι ώστε να μην υπάρχει βενζόλιο, όμως ο FDA έχει επιβεβαιώσει ότι τα προωθητικά αποτελούν πιθανή πηγή μόλυνσης από βενζόλιο.

Στις ΗΠΑ, ο FDA δεν έχει ορίσει τα επιτρεπτά όρια παρουσίας βενζολίου στα καλλυντικά, ξεκαθαρίζοντας ότι τα προϊόντα δεν πρέπει να περιέχουν «καμία δηλητηριώδη ή επιβλαβή ουσία».

Στα φάρμακα, αντιθέτως, ο FDA επιτρέπει επίπεδα βενζολίου 2 μέρη ανά εκατομμύριο εάν «η χρήση είναι αναπόφευκτη για την παραγωγή ενός φαρμακευτικού προϊόντος με σημαντική θεραπευτική επίδραση».

Η Valisure ζήτησε από τον FDA να διευκρινίσει ότι δεν υπάρχει αποδεκτό επίπεδο βενζολίου στα καλλυντικά προϊόντα και να αποφασίσει κατευθυντήριες γραμμές για τον έλεγχο της παρουσίας της επικίνδυνης χημικής ένωσης.