Και τώρα οι δυο τους – Μπάιντεν vs Σι για την παγκόσμια ηγεμονία

Τα μάτια του πλανήτη στρέφονται σήμερα στο Μπαλί της Ινδονησίας. Εκεί όπου, λίγο πριν την έναρξη της συνόδου της G20, θα πραγματοποιηθεί η συνάντηση του Τζο Μπάιντεν με τον Σι Τζινπίνγκ – η πρώτη από τη στιγμή που ο πρώτος ανέλαβε την προεδρία των Ηνωμένων Πολιτειών και ο δεύτερος… μονιμοποιήθηκε στη θέση του τιμονιέρη της Κίνας.

«Ο Μπάιντεν και ο Σι θα προσπαθήσουν, στην πρώτη τους συνάντηση, να σταθεροποιήσουν τις σχέσεις ΗΠΑ και Κίνας, οι οποίες βρίσκονται σε φάση κατάρρευσης», σημείωναν σε ανάλυσή τους οι Financial Times, αναδεικνύοντας τη σημασία αυτής της συνάντησης. Τονίζοντας, παράλληλα, ότι αυτό θα είναι «το πιο σημαντικό τεστ για το κατά πόσο οι δύο ηγέτες είναι σε θέση να αναστρέψουν» όσα έχουν ήδη συμβεί.

Διαβάστε επίσης: G20: Έφτασε στην Ινδονησία ο Τζο Μπάιντεν

Για «βαθιά και αμοιβαία καχυποψία και ανταγωνιστικά συμφέροντα» ανάμεσα στις δύο χώρες κάνει λόγο, από την πλευρά της, η Le Monde, υπογραμμίζοντας την τεράστια δυσκολία που υπάρχει στο να τα βρουν. «Φοβούνται η μία την άλλη, της χρεώνει κρυφές επιδιώξεις, πιστεύει στις αδυναμίες του μοντέλου της», προσθέτει η γαλλική εφημερίδα.

Ο πλανήτης στα χέρια τους

Σε κάθε περίπτωση, το τι θα συζητήσουν οι ηγέτες της νυν και της ανερχόμενης υπερδύναμης είναι, αναμφίβολα, κάτι που αφορά τους πάντες. Ακόμη και εκείνους οι οποίοι θεωρούν πως έχουν πολύ σοβαρότερα πράγματα και προβλήματα για να ασχοληθούν.

Είναι φανερό, άλλωστε: Αυτά στα οποία θα συμφωνήσουν και εκείνα στα οποία θα διαφωνήσουν οι δυο τους μπορούν να προδιαγράψουν την πορεία του πλανήτη για τα επόμενα χρόνια, αν όχι για τις επόμενες δεκαετίες. Καθορίζοντας, παράλληλα, εάν οι μεγάλες αλλαγές που ούτως ή άλλως έρχονται, θα γίνουν σχετικά ήπια ή θα συνοδευτούν από μία τιτανομαχία με απρόβλεπτη κατάληξη και συνέπειες.

Η ιστορία, βεβαίως, διδάσκει πως το πρώτο σενάριο είναι μάλλον απίθανο. Κι αυτό διότι όλες οι τομές και ανατροπές έχουν γίνει βίαια, αποδεικνύοντας ότι «με φωτιά και με μαχαίρι πάντα ο κόσμος προχωρεί». Κάτι που αποδεικνύεται, εκτός των άλλων, από τον πόλεμο στην Ουκρανία – ο οποίος, ωστόσο, θα αποδειχθεί «πταίσμα» μπροστά σε μία ενδεχόμενη σύρραξη ΗΠΑ και Κίνας.

Η Ρωσία σε ρόλο… πειραματόζωου

Το σίγουρο είναι ότι εάν οι δύο πιο ισχυρές χώρες στον πλανήτη αναζητούσαν αφορμή για να οδηγήσουν τα πράγματα στα άκρα θα την έβρισκαν σχετικά εύκολα, μιας και τα ανοιχτά μέτωπα είναι πολλά. Όπως αποδεικνύει και η ασφυκτικά γεμάτη ατζέντα της συνάντησης Σι και Μπάιντεν.

Όσα συμβαίνουν στην Ουκρανία θα αποτελέσουν, αναμφίβολα, θέμα συζήτησης ανάμεσα στους δύο προέδρους. Η Ρωσία του Βλαντιμίρ Πούτιν, άλλωστε, έχει γίνει κάτι σαν… πειραματόζωο και για τους δύο, έστω και για διαφορετικούς λόγους.

Η δεδομένη αποδυνάμωσή της, σε όλα τα επίπεδα, προσφέρει σε Αμερικανούς και Κινέζους σημαντικά διδάγματα για το πώς μπορούν να αντιμετωπίσουν πιο αποτελεσματικά οι μεν τους δε, στην περίπτωση που επιλέξουν τη σύγκρουση ή διαπιστώσουν πως δεν υπάρχει άλλος δρόμος να λύσουν τις διαφορές τους.

Ηχούν τα «τύμπανα» σε Ταϊβάν και Κορέα

Η κατάσταση που διαμορφώνεται στην Ταϊβάν και την Κορεατική Χερσόνησο θα βρεθεί επίσης στο επίκεντρο. Είναι σαφές, εξάλλου, πως και στις δύο περιπτώσεις, είναι η παρουσία των ΗΠΑ αυτή η οποία εμποδίζει την Κίνα να καθορίσει πλήρως τους όρους του παιχνιδιού και να τις «καταπιεί – είτε απευθείας (κάτι που ισχύει με την Ταϊβάν) είτε εμμέσως (μέσω της Βορείου Κορέας του Κιμ).

Αλλά και αντιστρόφως, η Ουάσιγκτον έχει ανάγκη αυτά τα δύο «αγκάθια» να συνεχίσουν να είναι μπηγμένα στα πλευρά του Πεκίνου, θυμίζοντας του διαρκώς ότι θα «πονέσει» πολύ εάν επιχειρήσει να κάνει… απότομες κινήσεις.

Τα παραπάνω σημαίνουν, πρακτικά, ότι τίποτε ουσιαστικό δεν μπορεί να συμβεί και στις δύο παραπάνω περιπτώσεις εάν δεν το θέλουν οι δύο πραγματικοί αντίπαλοι στην περιοχή, που διεκδικούν την κυριαρχία στην κρίσιμη ζώνη του Ειρηνικού.

Ο οικονομικός πόλεμος έχει ξεκινήσει

Οικονομία και εμπόριο έχουν επίσης περίοπτη θέση στις συνομιλίες Μπάιντεν και Σι. Ακόμη και να ήθελαν κάποιοι να το προσπεράσουν, οι δρακόντειοι περιορισμοί που επέβαλαν πρόσφατα οι ΗΠΑ στις εξαγωγές προς την Κίνα ημιαγωγών και της τεχνολογίας που τους αφορά μαρτυρά ότι ο «πόλεμος» ανάμεσά τους βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη και κλιμακώνεται.

Οφείλουμε δε να σημειώσουμε πως στο συγκεκριμένο θέμα, οι δύο «μονομάχοι» των ενδιάμεσων εκλογών, που ενδεχομένως να βρεθούν αντίπαλοι και στις προεδρικές του 2024, δηλαδή ο Τζο Μπάιντεν και ο Ντόναλντ Τραμπ, ακολουθούν ουσιαστικά κοινή γραμμή. Μια γραμμή η οποία συμπυκνώνεται στο σύνθημα «Πρώτα η Αμερική» – στο οποίο ο Σι απαντά με το «Πρώτα η Κίνα».

Η αλήθεια, μάλιστα, είναι ότι η αντιπαράθεση αποτυπώθηκε και σε κάτι που, θεωρητικά, θα έπρεπε να αφορά τους πάντες εξίσου: Την κλιματική κρίση και την αντιμετώπισή της. Έτσι, όσοι περίμεναν από την Κίνα και τις ΗΠΑ να κάνουν ένα βήμα προς τη θετική κατεύθυνση και να στείλουν μήνυμα συναίνεσης και συνεργασίας μέσω της συνόδου COP-27, έπεσαν (πάλι) έξω.

Μετά από όλα τα παραπάνω, είναι άραγε δυνατόν να πιστεύει κανείς ότι Μπάιντεν και Σι μπορούν να τα βρουν στη σημερινή τους συνάντηση; Ή, έστω, ότι μπορούν να ανακόψουν την κατρακύλα προς το μοιραίο; Πολύ δύσκολα…