Τράπεζες: Αντιμέτωπες με τις συνέπειες της εύθραυστης οικονομίας – Οι προκλήσεις και οι αναγκαίες αλλαγές

Η παγκόσμια οικονομία θα παραμείνει εύθραυστη μέχρι το 2023 με υψηλή την πιθανότητα για ήπια ύφεση ή στασιμοπληθωρισμό σε ορισμένες οικονομίες. Οι αβεβαιότητες είναι πολλές, εξαιτίας μιας άνευ προηγουμένου συγκέντρωσης παραγόντων – η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, οι επιπτώσεις στην εφοδιαστική αλυσίδα, η τεράστια αύξηση του πληθωρισμού και η πιο αυστηρή νομισματική πολιτική σε όλο τον κόσμο.

Τα παραπάνω επισημαίνονται σε Έκθεση της Deloitte για τις Προοπτικές του Τραπεζικού Κλάδου και τις Κεφαλαιαγορές για το 2023, σύμφωνα με την οποία, οι συνέπειες της εύθραυστης παγκόσμιας οικονομίας θα γίνουν αισθητές στον τραπεζικό κλάδο, αν και σε διαφορετικό βαθμό στις διάφορες περιοχές του πλανήτη. Οι μεγάλες τράπεζες με την άρτια κεφαλαιοποίηση θα είναι σε θέση να αντιμετωπίσουν τις δυσκολίες πιο αποτελεσματικά.

Διαβάστε επίσης: Παγκόσμια Οικονομία: Καμπανάκι από τους διεθνείς οργανισμούς

Μακροπρόθεσμα, οι τράπεζες θα πρέπει να αναζητήσουν νέες πηγές αξίας, εκτός από το τραπεζικό προϊόν που προσφέρουν, τον κλάδο τους ή το επιχειρηματικό μοντέλο που ακολουθούν. Η νέα οικονομική τάξη πραγμάτων, που πιθανότατα θα αναδυθεί τα επόμενα χρόνια, θα απαιτεί από τους επικεφαλής των τραπεζών να δρουν με αυτοπεποίθηση και να παραμένουν πιστοί στον στόχο τους ως θεματοφύλακες της ροής κεφαλαίων. Οι τράπεζες, από την άλλη, θα πρέπει να τολμούν και να βρίσκονται πάντα ένα βήμα μπροστά, να διαμορφώνουν τις τάσεις και να οραματίζονται τις δυνατότητες που εμφανίζονται πέρα από το κλίμα αβεβαιότητας που μπορεί να επικρατεί.

Ακολουθούν ορισμένα από τα βασικότερα σημεία της Έκθεσης της Deloitte για τον Τραπεζικό κλάδο και τις Κεφαλαιαγορές για το 2023:

Λιανική τραπεζική

Βραχυπρόθεσμα, οι τράπεζες λιανικής θα βρεθούν αντιμέτωπες με υψηλότερα επιτόκια, πληθωρισμό και χαμηλότερη ανάπτυξη. Τα καθαρά έσοδα από τόκους θα πρέπει να αυξηθούν σε πολλές τράπεζες παγκοσμίως. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι προκλήσεις στις αγορές των στεγαστικών δανείων και των δανείων αυτοκινήτων και ο αυξημένος έλεγχος των «άχρηστων προμηθειών» θα μπορούσαν επίσης να επηρεάσουν τους ισολογισμούς των τραπεζών.

Στο μεταξύ, οι πελάτες της λιανικής τραπεζικής έχουν όλο και πιο πολλές απαιτήσεις από τις τράπεζές τους. Συγκεκριμένα, ζητούν από αυτές τόσο μία αναβαθμισμένη εμπειρία όσο και πρακτική καθοδήγηση εν μέσω της δύσκολης συγκυρίας που επικρατεί. Οι αυξημένες απαιτήσεις των πελατών σημαίνουν αυτόματα πως και οι τράπεζες θα χρειαστεί να προσφέρουν κάτι περισσότερο από το προϊόν αυτό κάθε αυτό και να δημιουργήσουν εμπειρίες πελατών που θα βασίζονται σε ανάλυση δεδομένων. Οι εμπειρίες αυτές θα διέπονται από συνέπεια και θα ολοκληρώνονται με εξατομικευμένες συμβουλές. Μακροπρόθεσμα, οι τράπεζες θα πρέπει να αναπτύξουν έξυπνες νέες εφαρμογές για τα πεδία του ESG, της ενσωματωμένης χρηματοδότησης και τα ψηφιακά περιουσιακά στοιχεία. Προς αυτή την κατεύθυνση, οι προσπάθειες θα πρέπει να εστιάσουν στην ενδυνάμωση των πελατών με πρωτοβουλίες που να στοχεύουν στην ισότητα των φύλων, τη μείωση του αποτυπώματος άνθρακα και την ασφάλεια των δεδομένων.

Πληρωμές καταναλωτών

Βραχυπρόθεσμα, η μακροοικονομική εικόνα για το 2023 προμηνύει μικτά αποτελέσματα για τον τομέα των πληρωμών των καταναλωτών. Τα υψηλότερα επιτόκια θα ενισχύσουν τα καθαρά περιθώρια επιτοκίων των τραπεζών για τα χαρτοφυλάκια καρτών, ωστόσο ο επίμονος πληθωρισμός, η εξάντληση των αποταμιεύσεων και η πιθανή οικονομική επιβράδυνση, θα μπορούσαν να επηρεάσουν ανασταλτικά και την τάση των καταναλωτών για δαπάνες.

Επιπλέον, οι ψηφιακές πληρωμές θα πρέπει να εξελιχθούν ώστε να μεταμορφώσουν τη συνολική εμπειρία πληρωμών με πολλαπλούς τρόπους. Ωστόσο, όπου υπάρχουν χρήματα, μπορεί να υπάρξει και απάτη. Η ψηφιακή ταυτότητα αναμένεται να εξελιχθεί σε τέτοιο βαθμό που να μετριάσει τους κινδύνους απάτης. Ωστόσο ο τρόπος με τον οποίο δημιουργούνται, αποθηκεύονται, αποτιμώνται και ανταλλάσσονται τα χρήματα μέσω ψηφιακών νομισμάτων θα μπορούσε να έχει σημαντικές επιπτώσεις στις πληρωμές των καταναλωτών μακροπρόθεσμα. Γι’ αυτό, οι εκδότες και τα δίκτυα καρτών, οι αγοραστές και όσοι εμπλέκονται στη χρηματοοικονομική τεχνολογία σε όλη την αλυσίδα αξίας, θα πρέπει να δεσμευτούν στο να αναβαθμίσουν τους ρόλους τους και να αποτελέσουν την κορυφαία επιλογή μεταξύ των καταναλωτών και των εμπόρων.

Wealth management

Ο τομέας wealth management βρίσκεται σε ένα σημείο καμπής. Η δυναμική της αγοράς επηρεάζεται από πολλούς παράγοντες και από διαφορετικές μακροοικονομικές συνθήκες. Επιπλέον, άλλες τάσεις, όπως η πρόσβαση των υπηρεσιών του wealth management σε όλους, οι δημογραφικές αλλαγές, συμπεριλαμβανομένης της μεταφοράς πλούτου μεταξύ γενεών, ανατρέπουν τα καθιερωμένα επιχειρηματικά μοντέλα και τους υπάρχοντες τρόπους εξυπηρέτησης πελατών, φέροντας στο επίκεντρο την πελατοκεντρικότητα.

Όσοι ασχολούνται με το wealth management οφείλουν να είναι τολμηροί στην αναμόρφωση των επιχειρηματικών μοντέλων τους και στην οικοδόμηση ενός που να είναι οικονομικά αποδοτικό. Για παράδειγμα, η παροχή ολιστικών συμβουλών από τις τράπεζες, ειδικότερα προς τους εύπορους πελάτες είναι ένας αποδοτικός και αποτελεσματικός τρόπος για τους διαχειριστές πλούτου να κερδίσουν μεγαλύτερο μερίδιο του κέρδους. Επιπλέον, οι στρατηγικές βελτιστοποίησης των τραπεζικών προϊόντων γίνονται όλο και πιο σημαντικές για να κερδηθεί ο «πόλεμος» για τα περιουσιακά στοιχεία.

Εμπορική τραπεζική

Ο πληθωρισμός, τα υψηλότερα επιτόκια, οι επιπτώσεις στην εφοδιαστική αλυσίδα και μια πιθανή ύφεση, διαμορφώνουν ένα πιο αγχωτικό περιβάλλον για τις επιχειρήσεις. Ενώ τα καθαρά έσοδα από τόκους των εμπορικών τραπεζών θα πρέπει να βελτιωθούν καθώς οι κεντρικές τράπεζες αυξάνουν τα επιτόκια, οι τράπεζες μπορεί επίσης να αναγκαστούν να αυξήσουν τα επιτόκια στα καταθετικά προϊόντα για να διατηρήσουν πελάτες που αναζητούν ευκαιρίες υψηλότερων τόκων.

Παρά τους πιστούς πελάτες τους, οι εμπορικές τράπεζες πιθανότατα θα αντιμετωπίσουν έντονο ανταγωνισμό για να κερδίσουν μεγαλύτερο μερίδιο από τα μερίδια των εταιρικών πελατών. Πλέον οι πελάτες απαιτούν εξατομικευμένες ψηφιακές λύσεις, πλούσιες σε δεδομένα, καθώς και εξατομικευμένη συμβουλευτική. Αυτό σημαίνει ότι οι τράπεζες θα πρέπει να αναπτύξουν ένα νέο, άρτιο, μοντέλο εξυπηρέτησης πελατών.

Εν τω μεταξύ, η καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής δημιουργεί μία ακόμα τεράστια ευκαιρία για τις τράπεζες για τη χρηματοδότηση εταιρικών πελατών που θέλουν να επιτύχουν τη μετάβαση σε μηδενικές εκπομπές άνθρακα.

Τραπεζική συναλλαγών

Οι τραπεζικές συναλλαγές παραμένουν σταθερές παρά τις πρόσφατες αβεβαιότητες της αγοράς. Για πολλές τράπεζες, οι συναλλαγές αυτές αποτελούσαν μια σταθερή πηγή εσόδων και κερδών. Ωστόσο, στο άμεσο μέλλον, οι μακροοικονομικές αβεβαιότητες και οι γεωπολιτικοί κίνδυνοι αναμένεται να δοκιμάσουν την ανθεκτικότητά τους. Τα αισιόδοξο σημείο είναι η μετάβαση στα νέα πρότυπα ISO 2022 που θα βοηθήσει τις τράπεζες που έχουν επενδύσει στην ανάλυση δεδομένων να επιτύχουν τις ψηφιακές τους φιλοδοξίες.

Μακροπρόθεσμα, οι τράπεζες θα πρέπει να αντιμετωπίσουν νέους κινδύνους κατακερματισμού των πηγών εσόδων τους και του λειτουργικού τους μοντέλου. Εν τω μεταξύ, ο σχετικά αργός ρυθμός ψηφιοποίησης μπορεί να μειώσει τη μελλοντική δυναμική.

Συνολικά, οι τράπεζες θα πρέπει να επενδύσουν σε μία σύγχρονη και αποτελεσματική τεχνολογική πλατφόρμα που θα τους επιτρέπει να παρέχουν μια ολιστική, και σε πραγματικό χρόνο, προβολή των συναλλαγών των πελατών τους, αξιοποιώντας παράλληλα την πληροφόρηση και την καινοτομία προκειμένου να βελτιώσουν την εξυπηρέτηση.

Επενδυτική τραπεζική

Οι επενδυτικές τράπεζες πιθανότατα θα αντιμετωπίσουν ένα σύνολο προκλήσεων το 2023. Κατά κύριο λόγο θα απασχοληθούν με το ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος αντίδρασης στις μακροοικονομικές συνθήκες, συμπεριλαμβανομένης της αποκλίνουσας τροχιάς των επιτοκίων σε ολόκληρο τον κόσμο. H απρόβλεπτη πορεία της αγοράς ακινήτων θα μπορούσε να δημιουργήσει αρνητικό κλίμα για μελλοντικές συναλλαγές και επίσης να πιέσει τα αποθέματα ασφαλείας κεφαλαίου και ρευστότητας. Αυτή η εξέλιξη έρχεται σε έντονη αντίθεση με την τελευταία διετία, κατά τη διάρκεια της οποίας η επενδυτική τραπεζική σημείωσε κέρδη ρεκόρ.

Οι επενδυτικές τράπεζες θα πρέπει να διατηρήσουν τον ρόλο τους ως μεσάζοντες στην κεφαλαιαγορά στον απόηχο της από-παγκοσμιοποίησης, της κούρσας προς μια πράσινη οικονομία και της ανόδου του ιδιωτικού κεφαλαίου. Καθώς οι απαιτήσεις των πελατών εξελίσσονται, θα πρέπει να βελτιώνεται και η εμπειρία των πελατών, επιτρέποντας τον εκσυγχρονισμό προς όλες τις κατευθύνσεις. Η επιτάχυνση της ψηφιοποίησης θα παραμείνει το κλειδί για τη δημιουργία αξίας στο μέλλον. Τέλος, οι τράπεζες θα πρέπει να είναι ευέλικτες και αποφασιστικές στο πώς αντιμετωπίζουν τα νέα ταλέντα και τις αυξανόμενες πιέσεις κόστους. Όλες οι παραπάνω προκλήσεις πιθανότατα θα δοκιμάσουν την υπομονή και την ευρηματικότητα των περισσότερων επενδυτικών τραπεζών.

Υποδομές της αγοράς

Οι πάροχοι υποδομών καλούνται να παρέχουν περισσότερα: την καλύτερη δυνατή υλοποίηση,  το χαμηλότερο χρόνο απόκρισης και ανταγωνιστικό κόστος. Οι πελάτες, από πλευράς αγοράς και πώλησης, ζητούν πλέον να τους παρέχεται μια δέσμη υπηρεσιών σε όλες τους τις συναλλαγές, προκειμένου να έχουν ένα ανταγωνιστικό πλεονέκτημα.

Οι πιο άμεσες προτεραιότητες όσον αφορά μεγάλες συναλλαγές περιλαμβάνουν την εισαγωγή νέων τεχνολογιών, όπως μικροϋπηρεσίες σε cloud, εργαλεία δεδομένων αγοράς και στατιστικά στοιχεία, καθώς και ψηφιοποιημένες διαδικασίες συναλλαγών. Σύντομα θα κληθούν να διαφοροποιήσουν τις παροχές τους μέσω συγχωνεύσεων και εξαγορών ή αναπτύσσοντας νέες εσωτερικές δυνατότητες. Επιπλέον, θα πρέπει να αντιμετωπίσουν τις αυξημένες εκκλήσεις για διαφάνεια και να προετοιμαστούν για τη μετάβαση σε έναν ταχύτερο κύκλο διακανονισμού τίτλων.

Τα χρηματιστήρια θα πρέπει επίσης να αξιοποιήσουν μεσοπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες ευκαιρίες στις συναλλαγές άνθρακα, στις αγορές κρυπτονομισμάτων, αλλά και στη διαχείριση των αυξανόμενων χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων.

Σχετικά με την Έκθεση, η Αλεξάνδρα Κωστάρα, Partner και Banking Sector Leader της Deloitte Ελλάδος σημείωσε: «Η Έκθεση της Deloitte αποτελεί ένα πολύ χρήσιμο εργαλείο χαρτογράφησης της σημερινής κατάστασης, αλλά και των εξελίξεων που έχουμε μπροστά μας για τον κλάδο της τραπεζικής και των κεφαλαιαγορών. Στο σημερινό περιβάλλον αβεβαιότητας, η στοχευμένη και έγκυρη ανάλυση των τάσεων των αγορών και των καταναλωτών είναι αυτή που μπορεί να βοηθήσει τους οργανισμούς να κάνουν τη διαφορά, να ενισχύσουν την ανθεκτικότητά τους και να προσαρμοστούν έγκαιρα και αποτελεσματικά στα νέα δεδομένα, δημιουργώντας νέες ευκαιρίες ανάπτυξης».