Σε διπλό κλοιό θα βρίσκονται τουλάχιστον έως και τα μέσα του 2023 τα νοικοκυριά, τα οποία έχουν να αντιμετωπίσουν τόσο τον επιτοκιακό κίνδυνο, όσο και τις πιέσεις στο διαθέσιμο εισόδημά τους λόγω του υψηλού πληθωρισμού.
Τόσο στην Τράπεζα της Ελλάδος, όσο και στις διοικήσεις των συστημικών ομίλων εκτιμούν ότι τα επόμενα τρίμηνα θα είναι δυσκολότερα για τους δανειολήπτες, ειδικά στη στεγαστική πίστη.
Η εγχώρια νομισματική αρχή στην τελευταία έκθεσή της για τη Χρηματοπιστωτική Σταθερότητα σημειώνει ότι δεν μπορεί να διατυπώσει μία ασφαλή πρόβλεψη για το μέγεθος του προβλήματος που αναμένεται να δημιουργηθεί.
Διαβάστε επίσης: Τράπεζα της Ελλάδος: Στο 6,2% η ανάπτυξη της Ελλάδας το 2022
Από την άλλη, οι διοικήσεις των πιστωτικών ιδρυμάτων θεωρούν ότι εάν η ανάπτυξη διατηρηθεί στη ζώνη του 2% το 2023, οι όποιες αρρυθμίες στα χαρτοφυλάκιά τους θα είναι διαχειρίσιμες.
Οι δύο κίνδυνοι
Αναγνωρίζουν πάντως ότι οι συνθήκες την ερχόμενη χρονιά θα είναι δυσμενέστερες. Κι αυτό διότι τα νοικοκυριά θα πληγούν ταυτόχρονα από δύο μέτωπα:
Α) Επιτοκιακός κίνδυνος
Η άνοδος των επιτοκίων θα συνεχιστεί, με βάση τις συγκλίνουσες εκτιμήσεις των αναλυτών τουλάχιστον έως και το α΄ τρίμηνο του 2023.
Με δεδομένο λοιπόν ότι η πλειονότητα των υφιστάμενων στεγαστικών δανείων είναι κυμαινόμενου επιτοκίου, οι οικογενειακοί προϋπολογισμοί θα πιεστούν από την αύξηση των μηνιαίων δόσεων.
Πρόκειται για μία τάση που ξεκίνησε τον Ιούλιο μετά την πρώτη αναπροσαρμογή του βασικού επιτοκίου του ευρώ από την ΕΚΤ.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, το μέσο σταθμισμένο επιτόκιο στα υφιστάμενα υπόλοιπα των δανείων προς τα νοικοκυριά αυξήθηκε το Σεπτέμβριο στο 4,5% από 3,90% τον Ιούνιο.
Η αύξηση ήταν πιο αισθητή στα μακροπρόθεσμα δάνεια. Ειδικότερα, το μέσο σταθμισμένο επιτόκιο στα υφιστάμενα υπόλοιπα στεγαστικών δανείων με διάρκεια άνω των πέντε ετών αυξήθηκε κατά 74 μονάδες βάσης (Σεπτέμβριος 2022: 2,7%, Ιούνιος 2022: 2%), ενώ στις χορηγήσεις με διάρκεια από ένα έως πέντε έτη αυξήθηκε κατά 25 μονάδες βάσης (Σεπτέμβριος 2022: 4,1%, Ιούνιος 2022: 3,9%).
Σύμφωνα δε, με τα αποτελέσματα άσκησης ευαισθησίας που πραγματοποίησε συστημικός όμιλος στο χαρτοφυλάκιο των στεγαστικών του δανείων, ενδεχόμενη άνοδος του euribor 3μήνου στο 3%, θα οδηγήσει σε μία μέση αύξηση της μηνιαίας δόσης κατά 10% στο μισό χαρτοφυλάκιο, ενώ στα υπόλοιπο το επιπλέον κόστος υπολογίζεται στο 20%-25%.
Β) Κίνδυνος Εισοδήματος
Η εξέλιξη του διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών αποτελεί βασικό προσδιοριστικό παράγοντα της σχετικής ευχέρειας εξυπηρέτησης των δανειακών τους υποχρεώσεων.
Σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, το ακαθάριστο διαθέσιμο εισόδημα αυξήθηκε κατά 1,7% το β’ τρίμηνο του 2022 έναντι του β’ τριμήνου του 2021, αλλά το πραγματικό διαθέσιμο εισόδημα μειώθηκε.
Όπως επισημαίνει η Τράπεζα της Ελλάδος, η αναζωπύρωση του πληθωρισμού λόγω των σημαντικών αυξήσεων στις τιμές της ενέργειας, των διατροφικών αγαθών και του μεταφορικού κόστους, αλλά και της συνακόλουθης διάχυσης των ανατιμήσεων στο σύνολο των αγαθών και υπηρεσιών, ασκεί σημαντικές πιέσεις στο πραγματικό διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών, ιδιαίτερα των ευάλωτων.
Κατά τους οικονομολόγους της κεντρικής τράπεζας, οι πιέσεις αυτές αναμένεται να συνεχιστούν τους πρώτους μήνες του 2023.
Τα αναχώματα
Ως ανάχωμα στους δύο προαναφερθέντες κινδύνους μπορούν να λειτουργήσουν δημοσιονομικά μέτρα για την άμβλυνση των επιπτώσεων του αυξημένου ενεργειακού κόστους.
Επιπλέον, υποστηρικτικές στο διαθέσιμο εισόδημα θα είναι οι προαναγγελθείσες αυξήσεις στους μισθούς στον ιδιωτικό τομέα και στις συντάξεις από την ερχόμενη χρονιά.
Οι τράπεζες πάντως βρίσκονται σε επιφυλακή ώστε εφόσον παρουσιαστεί ανάγκη να εφαρμόσουν κατά περίπτωση προγράμματα ανακούφισης των πελατών τους.
Η υποστήριξη αυτή θα παρέχεται στοχευμένα σε δανειολήπτες που θα δουν τις δόσεις τους να αυξάνονται υπέρμετρα, δεδομένου του εισοδήματός τους.
Τέτοιες διευκολύνσεις θα μπορούσαν να αφορούν στην αύξηση της διάρκειας αποπληρωμής, ώστε η μηνιαία καταβολή να υποχωρήσει σε μόνιμη βάση ή στην πληρωμή μόνο τόκων για ένα διάστημα.
Latest News
Black Friday με… «εγγύηση χαμηλότερης τιμής» από τα Public
Η νέα υπηρεσία από τα Public που μετατρέπει τις προσφορές σε μια «σίγουρη» αγοραστική εμπειρία
Θεοδωρικάκος: Έλεγχοι σε πάνω από 10.000 κωδικούς και σε περισσότερες από 100 αλυσίδες καταστημάτων
«Μέλημά μας η στήριξη της υγιούς επιχειρηματικότητας και η προστασία των καταναλωτών«, λέει ο Τάκης Θεοδωρικάκος
ΤΧΣ: Αποεπένδυση από τις συστημικές τράπεζες και βιώσιμη ανάπτυξη τα ορόσημα του 2023
Τι αναφέρουν στελέχη του ΤΧΣ για τη στρατηγική το 2023
Πώς η Φάρμα Κουκάκη κόντρα στο ρεύμα κερδίζει από το γάλα
Ρεκόρ σε πωλήσεις, κέρδη και εξαγωγές το 2023 για τη Φάρμα Κουκάκη – Αύξηση μεριδίων σε 11 κατηγορίες γαλακτοκομικών
Πώς θα αξιοποιήσουν οι τράπεζες τα υψηλά «μαξιλάρια» ρευστότητας
Τι σχεδιάζουν οι τράπεζες για να αυξήσουν το αποτύπωμά τους - Έρχονται κινήσεις επέκτασης εντός και εκτός συνόρων
Ποιες εταιρείες επενδύουν στην απολιγνιτοποίηση - Τα 6 μεγάλα projects
Έργα συνολικού προϋπολογισμού 141,558 εκατ. ευρώ πραγματοποιούνται από 6 μεγάλες εταιρείες στις περιοχές όπου συνέβη η απολιγνιτοποίηση
Νέος γύρος συγκέντρωσης στα σούπερ μάρκετ - Τα χαμηλά κέρδη και τα μέτρα για τις τιμές
Τι «βλέπει» ο Αριστοτέλης Παντελιάδης για τις τιμές στα σούπερ μάρκετ - Γιατί δεν θα επιστρέψουν ποτέ εκεί που ήταν στα προ τριετίας
Restart για την Electrolux με νέα δομή και νέα προϊόντα – Οι στόχοι
Η... 105 ετών Electrolux τον τελευταίο χρόνο ολοκλήρωσε την αναδόμηση και τον προσανατολισμό της - Οι αλλαγές που έγιναν σε επίπεδο ελληνικής αγοράς
Τζαννετάκης (Motor Oil): Μηνύματα για μέρισμα αλλά και για το πλαφόν στα καύσιμα
Τι είπε ο Πέτρος Τζαννετάκης αναπληρωτής CEO της Motor Oil στους αναλυτές για τις επιπτώσεις από την πυρκαγιά στο διυλιστήριο
Στις 12 Δεκεμβρίου η ΓΣ της Μπλε Κέδρος για την ακύρωση 700.000 ιδίων μετοχών
Ποια θέματα θα συζητηθούν